ایسنا/خراسان رضوی در چند روز اخیر نیز بر اثر بارش نزولات آسمانی، برخی شهرستان های استان درگیر سیلاب و روان آب ها شد؛ ۳۰ منزل مسکونی در تربت جام خسارت دید و یک نفر کشته و یک نفر مفقود شد.

به گزارش ایسنا، بر اساس آنچه از سوی کارشناسان مدیریت بحران گفته میشود، ایران در بین کشورهای جهان از نظر بروز حوادث غیرمترقبه جزو ۱۰ کشور بلاخیز دنیا محسوب میشود. حوادثی که از زلزله تا سیلاب را دربرمی گیرد و سالانه میزان قابل توجهی از منابع انسانی و مالی را تهدید می کند.

فروردین ماه امسال بود که ۱۰ میلیون نفر از جمعیت کشور در ۲۸ استان، ۲۵۹ شهر و ۵ هزار و ۱۴۸ روستا به نحوی درگیر سیلاب شدند. این بلای طبیعی که ۷۰ درصد وسعت ایران را در برگرفت خسارتهای بسیاری را از جمله در خراسان رضوی در پی داشت. در چند روز اخیر نیز بر اثر بارش نزولات آسمانی، برخی شهرستان های استان درگیر سیلاب و روان آب ها شد، ۳۰ منزل مسکونی در تربت جام خسارت دید و یک نفر کشته و یک نفر مفقود شد.

دوسوم خراسان رضوی مستعد سیل خیزی است

در همین خصوص، مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه «دوسوم استان خراسان رضوی پتانسیل سیل خیزی و ۶۵ درصد پهنه استان در خطر نسبی بالا و ۳۵ درصد خطر متوسط دارد»، اظهار کرد: در سیلاب فروردینماه امسال ۲۰ شهرستان استان خراسان رضوی درگیر سیلاب بودند.

حجت شایانفر با اظهار اینکه «از ۴۰ حادثه طبیعی شناسایی شده، ۳۱ مورد آن در کشور ایران و ۲۰ مورد در خراسان رضوی رخ داده است»، افزود: سیل، زلزله، طوفان و خشک سالی و موج سرما و گرما از مهم ترین مخاطرات طبیعی هستند که در خراسان رضوی سابقه رخداد دارد. کشور ایران به رغم اینکه یک درصد جمعیت دنیا را به خود اختصاص داده، اما ۶ درصد تلفات بلایای طبیعی در این کشور رخ میدهد.

وی با بیان اینکه «فروردینماه امسال در تمامی ۲۰ ایستگاه سینوپتیک هواشناسی استان خراسان رضوی میزان بارش بیشتر از متوسط بلندمدت بوده است»، اضافه کرد: از نظر حجمی بیشترین بارش مربوط به ایستگاه شهرستان کلات با ۵۰۰ میلیمتر و از نظر درصد افزایش بارش نسبت به دوره بلندمدت با ۱۶۳ درصد مربوط به شهرستان بردسکن است. طی سال زراعی گذشته استان خراسان ۳۲۴ میلیمتر بارندگی داشته که نسبت به سال قبل آن ۱۴۰ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت -که حدود ۲۰۰ میلیمتر در استان بوده- ۶۳ درصد افزایش داشته است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی افزود: همچنین نسبت به سال گذشته بیشترین درصد بارش را نسبت به سال قبلتر با ۳۹۰ درصد مربوط به شهرستان تایباد و از نظر افزایش بارش نسبت به دوره بلندمدت با ۱۶۳ درصد مربوط به شهرستان بردسکن است.

شایانفر با اشاره به اینکه «در قانون جدید مدیریت بحران ۱۶ سازمان و نهاد و دستگاه اجرایی وظیفه مستقیم دارند و برای هرکدام وظایفی مشخص شده است»، بیان کرد: خوشبختانه امکانات خوبی در استان خراسان رضوی برای مواقع بحرانی وجود دارد.

وی با اعلام اینکه «برای فصل پاییز و زمستان دستورالعمل اقدامات احتیاطی ابلاغ شده است»، گفت: تلاش میشود از همین امکانات استفاده کنیم تا در زمان بروز حوادث کمترین خسارتها را داشته باشیم.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی با بیان اینکه «ریسک حوادث را نمی توان از بین برد، بلکه باید ریسک باقی مانده را مدیریت کرد»، عنوان کرد: با اقدامات و پیشگیریهای صورت گرفته هیچ گونه تلفات جانی بر اثر هجوم سیلاب سال گذشته نداشتیم.

وی افزود: از سال ۹۱ توجه به اعتبارات مدیریت بحران کمتر توجه شده، اما با قانون جدید امیدواریم بتوانیم بخش اعظم اعتبارات را در قبل از وقوع هزینه کنیم.

۷۰ درصد رودخانه ها پرخطر هستند

در همین خصوص، مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه های شرکت سهامی آب منطقه ای استان خراسان رضوی به ایسنا، گفت: بر اساس بررسی هایی که در خصوص سابقه سیل انجام شده، استان خراسان رضوی در تعداد حوادث سیل رتبه اول کشور و در خسارت ها رتبه سوم و تلفات جانی رتبه ششم را دارد.

حمید میرقاسمی افزود: با توجه به شرایط موجود و پیش بینی هایی که می شود، به رغم کاهش بارش ها و نداشتن رودخانه های پرآب، اما تعداد سیل ها، تلفات، خسارت های اجتماعی و زیست محیطی بسیار زیاد شده و در رتبه های بالا قرار دارد.

وی با بیان اینکه «با توجه به تغییر اقلیم در استان خراسان رضوی دو عامل موجب افزایش آسیب پذیری و خطرپذیری استان شده است»، افزود: طی چند سال اخیر تغییر شکل بارش ها به صورت مایع درآمده است. دیگر کمتر برف های سنگین سال های گذشته را داریم. این موجب شده که بارش ها به صورت مایع و کوتاه مدت و شدید اتفاق بیفتد و تقریبا اغلب رودخانه هایی که داریم فصلی یا دائمی بوده و از نظر سیل خیزی جزو رودخانه های پرخطر هستند.

میرقاسمی بیان کرد: با توجه به اینکه بررسی ها نشان می دهد میزان بارندگی کاهش یافته ولی به خاطر تصرفاتی که در بستر رودخانه ها اتفاق افتاده ظرفیت عبور ایمن سیلاب توسط رودخانه کاهش یافته و موجب تغییر مسیر و تخریب می شود.

مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه های شرکت سهامی آب منطقه ای استان خراسان رضوی اظهار کرد: بهترین راهکار این است که از تصرف و ساخت وساز در داخل رودخانه خودداری کنیم و مقدمات حادثه سیل را فراهم نکنیم.

وی با اشاره به اینکه «هرچند مقدار بارندگی کمتر شده، اما به خاطر تغییر اقلیم تعداد بیشتر و شدیدتر شده است»، بیش از ۷۰ درصد رودخانه ها را از نظر سیل خیزی جزو رودخانه های پرخطر دانست و افزود: به رغم خشک سالی ها اما تعداد حوادث سیل و خسارت های ناشی از آن افزایش قابل توجهی داشته است.

میرقاسمی تصریح کرد: اگر سابقه سیل را در استان خراسان رضوی بررسی کنیم از دهه ۱۳۳۰ تا دهه ۱۳۷۰ به طور متوسط حدود ۱۵ حادثه سیل داشتیم، ولی اکنون به خاطر تصرفاتی که در بستر رودخانه اتفاق افتاده، همچنین تغییر اقلیم و نحوه بهره برداری که از رودخانه ها داریم، به طور متوسط سالی بیش از ۵۰ حادثه سیل رخ میدهد.

وی دوره بازگشت سیلاب ها و قدرت تخریب را متفاوت دانست و عنوان کرد: از نظر قانونی آنچه دولت تکلیف دارد، سیلاب با دوره ۲۵ ساله است. باید اقداماتی انجام دهد که بستر رودخانه ها بتواند سیلاب با دوره بازگشت ۲۵ ساله را از خود عبور دهد.

مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه های شرکت سهامی آب منطقه ای استان خراسان رضوی گفت: اگرچه سیلاب با دوره بازگشت ۲۰۰ ساله تخریب بیشتری خواهد داشت، اما با پیش بینی و پایش می توان خسارت ها را کاهش داد.

باید توجه داشت، سیلاب ها در طول تاریخ رایج ترین، مرگبارترین و پرهزینه ترین خطر در میان مخاطرات طبیعی بوده اند. خطر وقوع سیل در طی زمان افزایش یافته است، به ویژه از زمانی که کشورها اجازه تغییر در کاربری ها و پوشش های زمینی را در حوضه ها و دشتهای سیلابی صادر کرده اند. در ایران و به خصوص خراسان رضوی نیز مانند سایر مناطق سیل خیز دنیا در دهه های اخیر، شدت وقوع سیلاب ها و میزان خسارت های ناشی از آن در حد چشمگیری افزایش یافته است.

متاسفانه، زمستان فرا نرسیده سیلابها در استان خراسان رضوی از سرگرفته شد و تا کنون جان دو نفر را گرفته و خسارتهای بسیاری را وارد کرده است، امید که مسئولان بتوانند قبل از اینکه شاهد حوادث ناگوارتری باشیم، تدابیر لازم را اتخاذ کنند.

انتهای پیام