ایسنا/همدان آیین های ماه های قمری که آیین های عاشورایی زیرمجموعه آن است، در گوشه و کنار ایران، با زندگی مردم پیوند خورده اند و در هر شهر و روستایی با روایت خاص خود برگزار می شوند.

این آیین ها در استان همدان به سبب پیشینه تاریخی و مذهبی از تنوع بالایی برخوردار است و با گذر زمان جای خود را در دل مردمان این دیار باز کرده به طوریکه در برخی از مناطق تصور عزاداری و سوگواری امام حسین(ع) بدون برگزاری این آیین ها مشکل است.

کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در این باره به خبرنگار ایسنا می گوید: از شاخص ترین آیین های ماه محرم در استان همدان که ثبت ملی شده، تعزیه شهر مریانج، تعزیه روستای درگزین، مراسم سوم امام حسین(ع) و سنت سقایی در شهر همدان است.

فریبا نعمتی با بیان اینکه به تازگی نیز پرونده برگزاری مراسم شاهزاده علی اصغر(ع) را برای ثبت ملی آماده کرده و به مرکز فرستاده ایم، توضیح می دهد: این مراسم همان برنامه نمادین شیرخوارگان است که حدود هفت سال است در سراسر کشور برگزار می شود، این رسم در همدان پیشینه طولانی دارد و از قدیم الایام برگزار می شده است بنابراین به علت قدمت طولانی و ریشه داشتن در آداب و رسوم مذهبی همدانی ها قابلیت ملی شدن را دارد.

وی شاخص ترین مراسم عزاداری در استان همدان را مراسم سوم امام حسین(ع) می داند و بیان می کند: در روز سوم شهادت سید و سالار شهیدان هئیت های شاخص همدان مانند هئیت های امامزاده یحیی(ع)، عباسیه جولان و … در میدان امام(ره) جمع می شوند و مراسم سوم را اجرا می کنند.

نعمتی ادامه می دهد: این مراسم به این صورت است که برخی هیئت ها کارهایی که قوم بنی اسد پس از به شهادت رساندن امام حسین(ع) و خاندان مطهرش انجام داده اند را به صورت تعزیه و نمادین اجرا و حرکت می کنند.

وی درباره سنت سقایی همدان هم شرح می دهد: این سنت قدیمی به همت مردان سیاه پوش و جام به دست عباسیه ها و حسینیه ها تا امروز زنده مانده است، سقاها با پای برهنه و خلوص و فروتنی با ذکری حزن انگیز در دسته ها حرکت می کنند و به تشنگان آب می دهند.

نعمتی با بیان اینکه سقاهای همدان خود را مرید سقای دشت کربلا می دانند، می گوید: آب به عنوان یک عنصر مقدس و از مهمترین عناصر واقعه عاشورا محسوب می شود و در حقیقت حضرت عباس(ع) و امام حسین(ع) به آب تقدس بخشیدند بنابراین عباس بن علی(ع) یکی از شخصیت های اصلی و معنوی این مراسم است و آب دادن نیز به نوعی ادای نذر و احترام به شهدای کربلاست.

کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی استان همدان اضافه می کند: سقاها از معدود دسته های سوگواری هستند که هنوز هم لباس آیینی به تن می کنند و هرگز بدون لباس ویژه خود وارد دسته نمی شوند و ذکر نمی گویند.

وی درباره شاخصه های تعزیه مریانج توضیح می دهد: تعزیه مریانج بسیار مفصل است و اجرای آن چند روز طول می کشد، تعزیه خوانان در هر روز بنا به مناسبت آن روز تعزیه اجرا می کنند، مثلا تعزیه های حضرت علی اکبر(ع)، حضرت علی اصغر(ع)، حضرت قاسم(ع)، تعزیه حر بن ریاحی و … در مریانج با آب و تاب فراوان برگزار می شود همچنین آوردن لشگر و وسایل نمایشی مفصل و آتش زدن خیمه بسیار زیبا نمادین اجرا می شود، علاوه بر این تمام خانه ها اقدام به نذری دادن می کنند.

نعمتی در رابطه با ویژگی ممتاز تعزیه روستای درگزین هم اظهار می کند: از گذشته تاکنون تعزیه در این روستا به صورت مستمر و مداوم اجرا و سینه به سینه به فرزندانشان منتقل شده است، اهالی روستا ترک زبان هستند و نوحه ها و شعرهای تعزیه را با سوز و گداز خاصی می خوانند.

انتهای پیام