ماه <span class="text danger">رجب</span> در احادیث

ماه رجب در احادیث



الإمام الکاظم علیه السلام : رجب شهر عظیم ، یضاعف الله فیه الحسنات ویمحو فیه السیئات .
امام کاظم علیه السلام : رجب، ماه بزرگی است. خداوند در این ماه، حسنات را می افزاید و گناهان را می زداید.





فضیلت ماه رجب



رسول الله صلی الله علیه و آله : إن الله تعالی نصب فی السماء السابعة ملکا یقال له : الداعی ، فإذا دخل شهر رجب ینادی ذلک الملک کل لیلة منه إلی الصباح : طوبی للذاکرین! طوبی للطائعین!



ویقول الله تعالی : أنا جلیس من جالسنی ، ومطیع من أطاعنی ، وغافر من استغفرنی ، الشهر شهری ، والعبد عبدی ، والرحمة رحمتی ، فمن دعانی فی هذا الشهر أجبته ، ومن سألنی أعطیته ، ومن استهدانی هدیته ، وجعلت هذا الشهر حبلا بینی وبین عبادی ؛ فمن اعتصم به وصل إلی . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : خداوند متعال ، در آسمان هفتم، فرشته ای گماشته است که به آن ، «داعی» می گویند و چون ماه رجب فرا رسد ، آن فرشته ، هر شب آن ماه را تا صبح، ندا می دهد : «خوشا بر ذاکران، خوشا بر طاعت کنندگان!» .



خداوند متعال نیز می فرماید : «من ، همنشین کسی هستم که با من ، همنشین باشد و مطیع کسی هستم که اطاعتم کند و آمرزنده کسی هستم که از من ، آمرزش بخواهد . ماه، ماه من است و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من. هر که مرا در این ماه بخواند ، پاسخش می گویم و هر که از من [چیزی ]بخواهد، عطایش می کنم و هر که از من هدایت جوید ، راه نمایش باشم . این ماه را رشته ای بین خودم و بندگانم قرار داده ام. هر کس به این رشته (ریسمان) چنگ زند، به من می رسد» .



(۱) الإقبال : ج ۳ ص ۱۷۴ ، بحار الأنوار : ج ۹۸ ص ۳۷۷ ح ۱ .



نام کتاب : حکمت نامه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم ۶ - جلد ۶ صفحه : ۳۰۲



رسول الله صلی الله علیه و آله : إن الله تبارک وتعالی اختار من کل شیء أربعة :



اختار من الملائکة جبرئیل ومیکائیل وإسرافیل وملک الموت علیهم السلام.



واختار من الأنبیاء أربعة للسیف: إبراهیم وداود وموسی وأنا.



واختار من البیوتات أربعة ، فقال : « إن الله اصطفی ءادم ونوحا وءال إبر هیم وءال عمر ن علی العلمین » .



واختار من البلدان أربعة ، فقال عز و جل : « و التین و الزیتون * و طور سینین * و هذا البلد الأمین (۱) » ، فالتین المدینة ، والزیتون بیت المقدس ، وطور سینین الکوفة ، وهذا البلد الأمین مکة .



واختار من النساء أربعا : مریم وآسیة وخدیجة وفاطمة .



واختار من الحج أربعة : الثج والعج والإحرام والطواف ، فأما الثج فالنحر ، والعج ضجیج الناس بالتلبیة .



واختار من الأشهر أربعة : رجب وشوال وذو القعدة وذو الحجة .



واختار من الأیام أربعة : یوم الجمعة ویوم الترویة ویوم عرفة ویوم النحر . (۲)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : خداوند متعال، از میان هر چیزی، چهار [ نمونه] را برگزید:



از میان فرشتگان، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و عزرائیل علیهم السلامرا برگزید .



و از میان پیامبران، چهار نفر را برای شمشیر و جهاد برگزید: ابراهیم و داوود و موسی و من .



و از میان خاندان ها، چهار خاندان را برگزید و فرمود: «خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید» .



و از میان شهرها، چهار شهر را برگزید و فرمود: «سوگند به انجیر و زیتون * و طور سینا * و این شهر امن» . «انجیر»، مدینه است . «زیتون»، بیت المقدس است . «طور سینا»، کوفه است (۱) و «این شهر امن»، مکه است .



و از میان زنان، چهار بانو را برگزید: مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه .



و از میان [ اعمال] حج، چهار عمل را برگزید: ثج، عج، احرام و طواف . ثج، قربانی است و عج، زمزمه لبیک مردم .



و از میان ماه ها، چهار ماه را برگزید: رجب، شوال، ذی قعده و ذی حجه .



و از میان روزها، چهار روز را برگزید: روز جمعه، روز ترویه (هشتم ذی حجه)، روز عرفه و روز قربانی .



(۱) التین : ۱ ۳ .



(۲) الخصال : ۲۲۵ / ۵۸ عن موسی بن بکر عن الإمام الکاظم علیه السلام ، معانی الأخبار : ۳۶۵ / ۱ عن موسی بن بکر عن الإمام الکاظم عن آبائه علیهم السلام عنه صلی الله علیه و آله وفیه من «إن الله تبارک وتعالی اختار من البلدان» إلی «مکة» ، روضة الواعظین : ۴۴۴ ولیس فیه «للسیف» ، بحار الأنوار : ۶۰ / ۲۰۵ / ۲ .



نام کتاب : خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث - جلد ۱ صفحه : ۶۴



بحار الأنوار : کان رسول الله صلی الله علیه و آله إذا جاء شهر رجب جمع المسلمین حوله و قام فیهم خطیبا … … … ثم قال: أیها المسلمون، قد أظلکم شهر عظیم مبارک ، و هو شهر الأصب ، یصب فیه الرحمة علی من عبده إلا عبدا مشرکا أو مظهر بدعة فی الإسلام . (۱)



بحار الأنوار : چون ماه رجب فرا می رسید، رسول خدا صلی الله علیه و آله مسلمانان را دور خود جمع می کرد و برای ایشان خطبه می خواند . . . و می فرمود : ای مسلمانان! ماه بزرگ و مبارکی بر شما سایه افکنده است ، این ماه ، ماه فرو ریزنده است . خداوند در این ماه رحمت خود را بر بندگانش فرو می ریزد ، مگر آن که بنده ای مشرک باشد یا پدید آورنده بدعتی در اسلام .



(۱) بحار الأنوار : ۹۷ / ۴۷ /۳۳ .



نام کتاب : میزان الحکمه ۴ - جلد ۴ صفحه : ۳۹۷



عنه صلی الله علیه و آله : رجب شهر الله الأصم ، المنیر ، الذی افترضه الله عز و جل لنفسه . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : رجب، ماه اصم (۱) و درخشان خداست ؛ ماهی که خداوند، آن را برای خود ، واجب ساخته است.



(۱) الفردوس : ج ۲ ص ۲۷۴ ح ۳۲۷۴ عن أبی سعید الخدری .



نام کتاب : دانشنامه قرآن و حدیث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه : ۵۰۰



عنه صلی الله علیه و آله : سمی شهر رجب شهر الله الأصب لأن الرحمة علی امتی تصب صبا فیه ، ویقال الأصم لأ نه نهی فیه عن قتال المشرکین وهو من الشهور الحرم . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : رجب را «ماه ریزان خدا» نامیده اند ؛ چون در این ماه ، رحمت بر امت من ، به شدت فرو می بارد . به آن ماه اصم نیز گفته می شود ؛ زیرا در این ماه، که از ماه های حرام است، از جنگ با مشرکان ، نهی شده است .





نام کتاب : حکمت نامه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم ۱۴ - جلد ۱۴ صفحه : ۱۷۲



رسول الله صلی الله علیه و آله : ألا إن رجبا شهر الله الأصم ، وهو شهر عظیم ، وإنما سمی الأصم لأنه لا یقارنه شهر من الشهور عند الله عز و جلحرمة وفضلا ، وکان أهل الجاهلیة یعظمونه فی جاهلیتها ، فلما جاء الإسلام لم یزدد إلا تعظیما وفضلا (۱) .



پیامبر صلی الله علیه و آله : بدانید که رجب، ماه سنگین خداست و آن، ماهی بزرگ است و بدان جهت، ماه رجب را «اصم» نامیده اند؛ زیرا هیچ ماهی در احترام و فضیلت به پایه اش نرسد . مردمان جاهلی، این ماه را بزرگ می شمردند ؛ پس هنگامی که اسلام آمد، بر عظمت و فضیلت آن افزود .



(۱) فضائل الأشهر الثلاثة : ۲۴ / ۱۲ ، ثواب الأعمال : ۷۸ / ۴ کلاهما عن أبی سعید الخدری ، روضة الواعظین : ۴۳۵ ، وراجع المفصل فی تاریخ العرب : ۶ / ۱۹۹ .



نام کتاب : خردگرایی در قرآن و حدیث - جلد ۱ صفحه : ۴۱۰



الإمام الکاظم علیه السلام من دعائه فی عمل أول لیلة من رجب وهو ساجد بعد فراغه من صلاة اللیل : اللهم صل علی محمد وآله الأئمة ینابیع الحکمة ، واولی النعمة ، ومعادن العصمة ، واعصمنی بهم من کل سوء ، ولا تأخذنی علی غرة ولا غفلة ، ولا تجعل عواقب أعمالی حسرة ، وارض عنی فإن مغفرتک للظالمین وأنا من الظالمین ، اللهم اغفر لی ما لا یضرک ، وأعطنی ما لا ینقصک ، فإنک الوسیع رحمته ، البدیع حکمته . (۱)



امام کاظم علیه السلام از دعای ایشان در اعمال نخستین شب ماه رجب و در سجده پس از اقامه نماز شب : بار خدایا! بر محمد و خاندان او، [یعنی] امامان ، چشمه های حکمت و صاحبان نعمت و معدن های عصمت، درود فرست و به حق خاندان آنان ، مرا از هر بدی و گزندی نگه دار، و بی خبر و غافلگیر ، بر من متاز، و عاقبت کارهایم را مایه دریغ و افسوس من ، قرار مده و از من خشنود باش، که آمرزش تو برای ستمکاران [ بر خویش] است و من هم از ستمکارانم.



بار خدایا! مرا بیامرز ، که آمرزیدن من ، به تو زیانی نمی رساند ، و به من عطا کن ، که عطا کردن ، از تو چیزی نمی کاهد؛ زیرا تو کسی هستی که رحمتش بی انتهاست و حکمتش نو [و بی مانند] است.



(۱) مصباح المتهجد : ص ۷۹۹ ح ۸۵۹ ، الإقبال : ج ۳ ص ۱۸۷ کلاهما عن علی بن حدید ، بحار الأنوار : ج ۹۸ ص ۳۸۱ ح ۲ .



نام کتاب : نهج الذکر با ترجمه فارسی۴ - جلد ۴ صفحه : ۳۰۴



الإمام الکاظم علیه السلام : رجب نهر فی الجنة ، أشد بیاضا من اللبن وأحلی من العسل ، من صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر . (۱)



امام کاظم علیه السلام : رجب ، نهری است در بهشت که سفیدتر از شیر و شیرین تر از عسل است . هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد ، خداوند از آن نهر به او می نوشاند.



(۱) تهذیب الأحکام : ج ۴ ص ۳۰۶ ح ۹۲۴ ، کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ۲ ص ۹۲ ح ۱۸۲۱ ، المقنعة : ص ۳۷۲ کلاهما عن الإمام الصادق علیه السلام نحوه ، ثواب الأعمال : ص ۷۸ ح ۲ عن المبارک بن زید ، بحار الأنوار : ج ۸ ص ۱۷۵ ح ۱۲۶.



نام کتاب : بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث۱ - جلد ۱ صفحه : ۱۵۰



الإمام علی علیه السلام : شهر رمضان شهرالله، وشعبان شهر رسول الله صلی الله علیه و آله، ورجب شهری. (۱)



امام علی علیه السلام : رمضان ، ماه خداست؛ شعبان ، ماه پیامبر خداست و رجب ، ماه من است .



(۱) المقنعة : ۳۷۳ ، مسار الشیعة : ۵۶ ، مصباح المتهجد : ۷۹۷ .



نام کتاب : ماه خدا (۱) - جلد ۱ صفحه : ۴۰



رسول الله صلی الله علیه و آله : رجب شهر الله الأصب (۱) ، یصب الله فیه الرحمة علی عباده ، وشهر شعبان تنشعب فیه الخیرات . وفی أول لیلة من شهر رمضان تغل المردة من الشیاطین ، ویغفر فی کل لیلة سبعین ألفا ، فإذا کان فی لیلة القدر غفر الله بمثل ما غفر فی رجب وشعبان وشهر رمضان إلی ذلک الیوم ، إلا رجل بینه وبین أخیه شحناء ، فیقول الله عز و جل : أنظروا هؤلاء حتی یصطلحوا . (۲)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : رجب ، ماه ریزش [رحمت] خداست و در آن ، رحمت خدا بر بندگانش فرو می ریزد ، و در ماه شعبان ، خیرات ، منشعب می شوند . در نخستین شب ماه رمضان ، شیاطین سرکش به بند کشیده می شوند و هر شب ، هفتاد هزار نفر آمرزیده می شوند . پس چون شب قدر شود ، خداوند ، به همان اندازه که در رجب و شعبان و ماه رمضان تا آن روز آمرزیده است ، می آمرزد ، مگر کسی را که میان او و برادرش دشمنی باشد و خداوند متعال می فرماید : «[آمرزش ]اینان را به تأخیر اندازید تا با هم آشتی کنند» .



(۱) فی المصدر : «الأصم» ، والأصح ما أثبتناه کما فی بعض نسخ المصدر الخطیة وبحار الأنوار .



(۲) عیون أخبار الرضا علیه السلام : ج ۲ ص ۷۱ ح ۳۳۱ عن دارم بن قبیصة عن الإمام الرضا عن آبائه علیهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۹۷ ص ۳۶ ح ۱۶ .



نام کتاب : حکمت نامه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم ۱۱ - جلد ۱۱ صفحه : ۲۶



رسول الله صلی الله علیه و آله : سمی شهر رجب شهر الله الأصب ؛ لأن الرحمة علی امتی تصب صبا فیه . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : رجب ، ماه خدا ، را «أصب (پر ریزش تر)» نامیده اند؛ چرا که در این ماه، بر امتم [از سوی پروردگار] ، رحمت فراوان ، فرو می ریزد .(۱) النوادر للأشعری : ص ۱۸ ح ۲ عن إسماعیل بن أبی زیاد عن الإمام الصادق علیه السلام ، بحار الأنوار : ج ۹۷ ص ۳۹ ح ۲۴ .



نام کتاب : حکمت نامه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم ۶ - جلد ۶ صفحه : ۳۰۰



الإمام الکاظم علیه السلام : رجب شهر عظیم ، یضاعف الله فیه الحسنات ویمحو فیه السیئات . (۱)



امام کاظم علیه السلام : رجب، ماه بزرگی است. خداوند در این ماه، حسنات را می افزاید و گناهان را می زداید.



(۱) کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ۲ ص ۹۲ ح ۱۸۲۲ ، ثواب الأعمال : ص ۷۸ ح ۳ عن المبارک بن زید ، فضائل الأشهر الثلاثة : ص ۲۳ ح ۱۱ عن سیف المبارک عن أبیه ، الإقبال : ج ۳ ص ۱۹۱ ، بحارالأنوار : ج ۹۷ ص ۳۷ ح ۲۰ ؛ المعجم الکبیر : ج ۶ ص ۶۹ ح ۵۵۳۸ عن عثمان ولیس فیه «ویمحو فیه السیئات» ، کنزالعمال : ج ۱۲ ص ۳۱۱ ح ۳۵۱۶۸ .



نام کتاب : دانشنامه قرآن و حدیث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه : ۵۰۲



عنه صلی الله علیه و آله : رجب شهر عظیم تضاعف فیه الحسنات ما لا تضاعف فی غیره . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : رجب، ماه بزرگی است. حسنات ، در آن [ ، به گونه ای ]افزوده می شوند که در غیر آن، چنان افزوده نمی شوند.



(۱) الأمالی للشجری : ج ۱ ص ۲۵۸ عن عائشة .



نام کتاب : دانشنامه قرآن و حدیث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه : ۵۰۲



شعب الإیمان عن أنس : کان النبی صلی الله علیه و آله إذا دخل رجب قال : اللهم بارک لنا فی رجب وشعبان ، وبلغنا رمضان . (۱)



شعب الإیمان به نقل از انس : هرگاه ماه رجب وارد می شد ، پیامبر صلی الله علیه و آلهمی فرمود : «خدایا! رجب و شعبان را بر ما مبارک کن و ما را به رمضان برسان!».



(۱) شعب الإیمان : ۳ / ۳۷۵ / ۳۸۱۵ ، المعجم الأوسط : ۴ / ۱۸۹ / ۳۹۳۹ ، مسند ابن حنبل : ۱ / ۵۵۷ / ۲۳۴۶ وفیه «إذا دخل رجل» بدل «إذا دخل رجب» و «وبارک لنا فی» بدل «وبلغنا» ، کنز العمال : ۷ / ۷۹ / ۱۸۰۴۹ ؛ الإقبال : ۳ / ۱۷۳ وفیه «إذا رأی هلال رجب» بدل «إذا دخل رجب» ، بحار الأنوار : ۹۸ / ۳۷۶ / ۱ .



نام کتاب : خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث - جلد ۱ صفحه : ۴۴۶



عنه صلی الله علیه و آله : خیرة الله من الشهور شهر رجب ، وهو شهر الله ، من عظم شهر رجب فقد عظم أمر الله ، ومن عظم أمر الله أدخله جنات النعیم ، وأوجب له رضوانه الأکبر . (۱)



پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : ماه رجب، ماه برگزیده خدا از میان ماه هاست و آن، ماه خداست . هر کس ماه رجب را بزرگ بدارد، فرمان خدا را بزرگ داشته است و هر که فرمان خدا را بزرگ بدارد ، [خدا] او را وارد بهشت های پرنعمت می کند و رضایت بزرگ تر خویش را برای او واجب می سازد.



(۱) شعب الإیمان : ج ۳ ص ۳۷۴ ح ۳۸۱۳ عن أنس ، کنزالعمال : ج ۱۲ ص ۳۲۳ ح ۳۵۲۱۷ .



نام کتاب : دانشنامه قرآن و حدیث ۱۲ - جلد ۱۲ صفحه : ۵۰۰



النوادر للراوندی عن ابن عباس : کان رسول الله صلی الله علیه و آله إذا جاء شهر رجب جمع المسلمین حوله وقام فیهم خطیبا ، فحمد الله وأثنی علیه ، وذکر من کان قبله من الأنبیاء علیهم السلام فصلی علیهم ، ثم قال : أیها المسلمون ، قد أظلکم شهر عظیم مبارک ، وهو شهر الأصب ، یصب فیه الرحمة علی من عبده إلا عبدا مشرکا ، أو مظهر بدعة فی الإسلام . (۱)



النوادر ، راوندی به نقل از ابن عباس : ماه رجب که فرا رسید ، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله مسلمانان را دور خود جمع کرد و میان آنان به سخنرانی پرداخت. او خدا را حمد و ثنا گفت و از پیامبران پیشین ، یاد کرد و بر آنان درود فرستاد . سپس فرمود : «ای مسلمانان! ماه بزرگ و مبارکی بر شما سایه افکنده است و آن، ماهی سرشار از رحمت است. در این ماه، رحمت بر کسی فرو می ریزد که او را بندگی کند، نه بر بنده مشرک و نه بر کسی که در اسلام، بدعت گذار است».



(۱) النوادر للراوندی (المستدرکات) : ص ۲۵۹ ح ۵۲۵ ، بحار الأنوار : ج ۹۷ ص ۴۷ ح ۳۳ .



نام کتاب : دانش نامه میزان الحکمه ۱۱ - جلد ۱۱ صفحه : ۳۸۸



الإمام الکاظم علیه السلام : کان علی بن أبی طالب علیه السلام یقول : یعجبنی أن یفرغ الرجل نفسه فی السنة أربع لیال : لیلة الفطر ، ولیلة الأضحی ، ولیلة النصف من شعبان ، وأول لیلة من رجب . (۱)



امام کاظم علیه السلام : علی بن ابی طالب علیه السلام می فرمود : «خوش دارم که مرد ، در سال ، چهار شب خودش را وقف عبادت کند : شب عید فطر ، شب عید قربان ، شب نیمه شعبان و شب اول ماه رجب».





نام کتاب : نهج الدعا (با ترجمه فارسی) جلد۱ - جلد ۱ صفحه : ۳۵۰



http://hadith.net/post/۲۷۶۱۶


https://www.farhangyar.ir/fa/post/4316/
ماه رجب در احادیث | مشابه
۱۴ خرداد ۱۴۰۲
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «ماه رجب در احادیث» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.