به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، شهید مصطفی چمران در ۱۳۱۰ دیده به جهان گشود، تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان انتصاریه، نزدیک منطقه پامنار، گذراند و در دبیرستان دارالفنون و البرز دوره متوسطه را به پایان رساند.

چمران طی تحصیل از شاگردان ممتاز به شمار می آمد و از پانزده سالگی در جلسات دینی، از جمله درس تفسیر قرآن آیت الله طالقانی در مسجد هدایت شرکت کرد و این نخبه علمی کشور در ۱۳۳۲ در رشته الکترومکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران پذیرفته شد و در دوران تحصیل، دانشجویی ممتاز، و مورد توجه و عنایت استادانش، بود.

تحصیلات عالیه چمران؛ از تهران تا آمریکا

چمران پس از فارغ التحصیلی، در ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز برای ادامه تحصیل راهی امریکا شد و درجه کارشناسی ارشد مهندسی برق را از دانشگاه تگزاس گرفت و برای ادامه تحصیل به دانشگاه برکلی رفت و دوره دکتری در رشته الکترونیک و فیزیک پلاسما را با درجه ممتاز به پایان رساند.

مصطفی چمران پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش و سقوط دولت دکتر مصدق، چمران به کمیته نهضت مقاومت ملی دانشکده فنی پیوست، همچنین وی در واقعه ۱۶ آذر ۱۳۳۲، در اعتراض دانشجویان به دیدار ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهوری وقت امریکا از ایران، مصدوم شد همچنین وی در دهمین سالگرد واقعه، مقاله مفصلی در این باره نوشت که در نشریه کنفرانس بین المللی دانشجویان در امریکا به چاپ رسید.

ترویج فرهنگ اسلامی توسط شهیدچمران در آمریکا

در دوران تحصیل در امریکا، چمران و چند تن از دانشجویان، شاخه ای از جبهه ملی را با عنوان «جبهه ملی ایران در امریکا» تأسیس کردند و وی به عضویت شورای مرکزی و هیئت اجرایی آن انتخاب شد، از سویی وی، همچنین به سبب تلاش فراوان در راه پیشبرد جنبش دانشجویی، در نهمین مجمع عمومی سازمان دانشجویان ایرانی در امریکا، که در دانشگاه برکلی در خرداد ۱۳۴۱ش برگزار شد، به عنوان نخستین عضو افتخاری و دائم سازمان برگزیده شد.

در اوایل دهه ۴۰، چمران به همراه دانشجویان ایرانی و نیز دانشجویان مسلمان سایر کشورهای اسلامی، «انجمن اسلامی دانشجویان در امریکا و کانادا» را پایه گذاری کرد که به یکی از فعال ترین سازمان های اسلامی در امریکا تبدیل شد. از درون این انجمن، «گروه فارسی زبان» انجمن اسلامی دانشجویان شکل گرفت.

مصر مقصد سفر برای آموزش جنگ های نامنظم

پس از قیام ۱۵ خرداد، چمران، مبارزه مسلحانه را راه حل مناسبی برای مبارزه با حکومت شاه دانستند و تصمیم گرفتند با تشکیل پایگاهی در کشورهای عربی (الجزایر و مصر)، گروهی از اعضا را برای آموزش مبارزه مسلحانه به این کشورها اعزام کنند، در پی این تصمیم، چمران در ملاقاتی با سرکنسول مصر در واشنگتن، از دعوت وی برای سفر به مصر استقبال کرده و با سفیر مصر در سوئیس نیز مذاکراتی کردند و در ۱۳۴۳ نخستین هیئت اعزامی با عنوان «سازمان مخصوص اتحاد و عمل» (سماع) برای آموزش راهی مصر شد.

برنامه های آموزشی در مصر تا ۱۳۴۵ش ادامه یافت ولی به دلیل جنگ تبلیغاتی مصر علیه تمامیت ارضی ایران، روابط «سماع» با دولت مصر تیره شد و ستاد عملیات به لبنان منتقل گشت، استقرار در لبنان نیز طولی نکشید، زیرا جنگ ۶ روزه اعراب و اسرائیل (۱۹۶۷) اوضاع لبنان را آشفته کرد و افزون بر آن تیرگی روابط ایران و لبنان در ۱۳۴۶ که به قطع رابطه دو کشور انجامید، ادامه فعالیت را غیرممکن ساخت و در نتیجه فشار دولت لبنان، آنان مجبور به ترک این کشور شدند.

دعوت امام موسی صدر از شهیدچمران

چمران به امریکا بازگشت، ولی در اواخر ۱۳۴۹ بار دیگر برای ادامه مبارزه سیاسی و به دعوت امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان، راهی لبنان شد و در جنوب آن اقامت گزید و از همانجا با فلسطینی ها در ارتباط بود.

شهید چمران وزیر دفاع دولت موقت و بنیانگذار ستاد جنگ های نامنظم بود البته پیش از انقلاب اسلامی با دعوت امام موسی صدر به لبنان رفت و هشت سال آنجا ماند، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران وزیر دفاع دولت موقت جمهوری اسلامی، نماینده مجلس و فرمانده ستاد جنگ های نامنظم در جنگ عراق با ایران بود.

راه اندازی نخستین دوره آموزش سپاه پاسداران؛ بازگشت شهیدچمران با کوله باری از تجربه

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، چمران پس از ۲۳ سال دوری از وطن به ایران بازگشت، نخستین اقدام او راه اندازی اولین دوره آموزش سپاه پاسداران بود که خود تربیت اعضا را به عهده گرفت و پس از انتصاب به سمت معاونت نخست وزیر، به حل و فصل مسائل مناطق بحرانی کشور پرداخت.

با گذشت هشت روز از پیروزی انقلاب اسلامی، آشوب و جنگ مسلحانه در کردستان آغاز شد و چمران به همراه سرتیپ فلاحی، فرمانده نیروی زمینی، مأموریت یافت تا با شیوه های مسالمت آمیز بحران را رفع نماید، وی پس از حل وفصل قضیه مریوان، مأمور آرام سازی پاوه و دیگر شهرهای کردستان شد و غائله کردستان سرانجام با ورود ارتش به منطقه و استقامت چمران و نیروهای محلی فروکش کرد.

انتصاب شهید چمران به وزارت دفاع به فرمان امام راحل

چمران پس از بازگشت به تهران به پیشنهاد شورای انقلاب و به فرمان امام خمینی در آبان ۱۳۵۸ به وزارت دفاع منصوب شد، وی برنامه هایی را برای دگرگونی و اصلاح در ارتش پی ریزی کرد که یکی از مهم ترین آنها توجه به صنایع و تحقیقات دفاعی بود، همچنین چمران یکی از سه عضو هیئتی بود که پس از برقراری آرامش نسبی در کردستان، برای اصلاحات و سازندگی و مذاکرات سیاسی با گروه ها و مردم کردستان راهی منطقه شدند.

چمران، در نخستین دور انتخابات مجلس شورای اسلامی، با بیش از یک میلیون رأی به نمایندگی مردم تهران انتخاب شد و براساس حکم امام خمینی(ره) در اردیبهشت ۱۳۵۹، نماینده و مشاور رهبر انقلاب در شورای عالی دفاع شد.

چمران براساس تجارب نظامی اش پیش از شروع جنگ عراق با ایران، با توجه به ناامنی مرزها به ویژه مرزهای غربی، پیشنهاد تشکیل لشکرهایی ده هزار نفری از نیروهای مردمی را داد که به تصویب شورای انقلاب رسید و ارتش نیز موظف به همکاری شد، ولی به سبب موافق نبودن رئیس ستاد مشترک وقت، این طرح به تعویق افتاد.

با شروع جنگ، چمران به همراه شماری از رزمندگانی که در کردستان جنگیده بودند، برای ساماندهی نیروهای مردمی در برابر حملات عراق راهی اهواز شد و در نخستین شب ورود، اولین حمله چریکی را به تانکهای دشمن، که اهواز را محاصره کرده بودند، آغاز کرد.

تشکیل ستاد جنگ های نامنظم در اهواز

یکی از اقدامات مهم وی، تشکیل ستاد جنگ های نامنظم در اهواز بود تا در جبهه های غرب و جنوب اهواز خط دفاعی به وجود آورد، این ستاد با سازماندهی گروهی از رزمندگان داوطلب، واحد مهندسی فعالی را راه اندازی کرد که یکی از برنامه های آن احداث جاده های نظامی در مناطق مختلف و ایجاد آبراهه ای برای تغییر مسیر رود کارون به سوی دشمن برای محافظت از اهواز بود، همچنین به ایجاد هماهنگی بین ارتش و سپاه و نیروهای داوطلب مردمی پرداخت که در روند مقاومت اهواز نتایج ثمربخشی داشت.

عروج ملکوتی شهیدچمران در جبهه سوسنگرد- دهلاویه

چمران در اردیبهشت ۱۳۶۰ در آزادسازی سوسنگرد و تپه های الله اکبر شرکت داشت که پس از فتح ارتفاعات الله اکبر، چمران طرح تسخیر دهلاویه را به کمک رزمندگان ستاد جنگ های نامنظم به مرحله اجرا درآورد و در ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ براثر اصابت ترکش خمپاره دشمن در جبهه سوسنگرد دهلاویه به شهادت رسید و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

شهیدچمران مردی وارسته، با عواطف عمیق انسانی بود که در برابر مصائب بشری به شدت منقلب می شد، راز و نیازهای عارفانه اش، در دست نوشته هایی که از او به جا مانده، حاکی از عشق و علاقه خالصانه او به خدا و اوج محبت و دوستی اش نسبت به همنوعانش است، چنان که دوستانش لقب «خدای عشق» را به او داده بودند.

تسلیت امام خمینی(ره) به مناسبت شهادت شهیدچمران

بنیانگذارکبیرانقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) به مناسبت شهادت دکتر مصطفی چمران در تاریخ ۱ تیر ۱۳۶۰ پیامی خطاب به ملت ایران، لبنان و خانوادۀ شهید چمران صادر فرموده و شهادت این شهیدوالامقام را تسلیت گفتند.

در ویدئوی زیر خبرگزاری تسنیم ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید دکتر مصطفی چمران، گوشه هایی از عظمت و مجاهدت این رزمنده نستوه و خستگی ناپذیر مکتب خمینی کبیر(ره) را به نمایش می گذارد:

انتهای پیام/۷۱۱/ ع