به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، اکثریت یا حقیقت؛ مسئله چیست؟ برای امام هادی(ع) مسئله چیست؟ از چالش های زندگی به ویژه در عصر حاضر، چالش اقلیت و اکثریت است. تبعیت از یک مرام و انتخاب سبک زندگی، نیاز به منطق نظری دارد؛ از چه چیزی باید پیروی کرد؟ دو منطق متفاوت وجود دارد: منطق عددی: گروهی عدد را ملاک قرار داده و هر آنچه را پیروان بیشتری داشته باشد، برمی گزینند، اما منطق دیگر، معیار ارزشی است.

بر اساس این منطق، معیار نه در تعداد، بلکه در ماهیت پدیده هاست که یا ارزشمندند و یا بی ارزش! امام هادی(ع)، معیار ارزشی را برگزیده و از نظر ایشان مسئله حق/باطل است، نه اکثریت/اقلیت!

ایشان تصریح می فرمایند: اگر همه مردم به وادی و دره ای روند، من در وادی آن مردی قدم می گذارم که خدای یگانه را مخلصانه عبادت می کند. لو سلک الناس وادیا و شعبا لسلکت وادی رجل عبد الله وحده خالصا.(میزان الحکمه: ج ۳ ص ۳۷۳ به نقل از تنبیه الخواطر، ج ۲، ص۱۰۹) این یعنی ملاک، ارزش واقعی پدیده هاست، نه تعداد پیروان آن و یعنی هدایت این است: معیار حقیقت است، نه اکثریت.

شجاعت اجتماعی از چالش های زندگی مخالفت با اکثریت است. اکثریت به خاطر هیمنه عددی که دارد، موجب هراس اجتماعی می شود و همین امر ممکن است کنش و منش فرد را تغییر دهد. با این پدیده چه باید کرد؟ اگر«عدد» معیار فرد باشد، هراس اجتماعی از مخالفت اکثریت، امری طبیعی و ناچاری است.

در فضای عددی، امور بر اساس اکثریت و اقلیت طرح می شود و طبیعی است، چون اکثریت قدرت بیشتری دارد، فرد دچار هراس می شود، اما اگر از فضای عدد بیرون آییم و معیار«الهی» را مبنا قرار دهیم، هراس از اکثریت قابل طرح نیست. در فضای توحیدی، بودن یا نبودن با اکثریت تعیین کننده نیست، بلکه بودن یا نبودن با خدا تعیین کننده است. اگر خدا مبنای تبعیت و فرمانبرداری ابشد، نه اکثریت، بی ترید هراس اجتماعی شکل نخواهد گرفت.

امام هادی(ع) می فرماید: کسی که از خدا تبعیت کند، از خشم مردم باکی نداشته باشد و کسی که خالق را به خشم آورد، مطمئن باشد خشم مردم نیز بر او وارد خواهد شد. من أطاع الخالق لم یبال بسخط المخلوقین و من أسخط الخالق فلیوقن أن یحل به سخط المخلوقین و هر که آفریدگاررا ناخشنود کند، سزاوار است که و مورد خشم و ناخشنودی مردم قرار گیرد. من أسخط الخالق فقمن أن یحل به سخط المخلوقین. پس شجاعت اجتماعی در تبعیت از خداست، نه اکثریت! اتفاقا تبعیت از اکثریت، موجب مواجهه قطعی با خطر اجتماعی است!

نویسنده: حجت الاسلام عباس پسندیده استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم و معارف اسلامی، دانشگاه قرآن و حدیث

انتهای پیام/