سورتیجی مطرح کرد؛

سامان سورتیجی سرپرست هیأت باستان شناسی زیر آب گفت: زمستان سال ۱۴۰۰ صیادان ایزدشهر به فاصله حدود هزارمتری از ساحل و از اعماق دریای مازندران به شکل کاملا اتفاقی لنگری بسیار بزرگ و نادر از جنس چوب و آهن را بواسطه تور ماهیگیری و تراکتور به ساحل آوردند؛ از آن زمان موضوع شناسایی دقیق تر این اثر تاریخی و بررسی میدانی کرانه یادشده با هدف شناسایی احتمالی بقایای کشتی در ذیل برنامه های پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران قرارگرفت.

استادیار و عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: برنامه بررسی باستان شناسی زیر آب در محدوده ایزدشهر از ردیف اعتبارات استانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با هدف شناسایی و مطالعه بقایای کشتی تاریخی در گستره ای که پهنه تورریزی صیادان بوده است به انجام رسید.

سورتیجی غواص پنج ستاره که تجربه بررسی و کاوش های باستان شناسی در آب های عمیق و تاریک جنوب کشور چین را در کارنامه خود دارد اظهارکرد: این بررسی با توجه به کدورت آب، در تاریکی مطلق و در برودت طاقت فرسا به شیوه ی جستجو یا سرچ از طریق لمس بستر دریا صورت پذیرفت.

او افزود: قطعا اعتبار محدود پروژه امکان بهره مندی از دستگاه های سنجش پیشرفته مثل سونار و مولتی بیم را برای شناسایی دقیق تر بستر دریا فراهم نمی کرد، از این رو اعضاء گروه به شیوه معمول و جایگزین دستگاه های سنجش به کمک طناب در عمق های ۵ تا ۱۴ متر که احتمال وجود بقایای کشتی در قعر دریا بود، اقدام به طناب کشی، لاین بندی و جستجو به روش های تناوبی و مدور کردند که البته در نتیجه این بررسی ها آثاری از کشتی یا بقایای فرهنگی دیگر بدست نیامد.

این باستان شناس زیر آب خاطرنشان کرد: البته این احتمال هم وجود دارد که لنگر مکشوفه جزیی رها شده از یک کشتی عظیم و تاریخی باشد، اما بی تردید دستگاه های سنجش تخصصی می تواند وجود بقایای کشتی شکسته را در اعماق دریا و در زیر لایه ماسه و لجن به قطعیت برساند.

سورتیجی در خصوص منشاء و قدمت لنگر یادشده گفت: این اثر ارزشمند با حدود سه متر و شصت سانتیمتر عرض در بخش چوبی و همچنین دو متر و شصت و پنج سانتیمتر ارتفاع در بخش فلزی بر اساس منابع روسی، بدون شک متعلق به کشور روسیه است، اما به منظور شناسایی گونه و سالیابی مطلق آن، نمونه چوب لنگر توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به موسسه بین المللی مطالعات مدیترانه و شرق موسوم به «ایزمئو» در شهر رم کشور ایتالیا ارسال و در حال حاضر در مراحل آزمایشگاهی است.

او تصریح کرد: این برنامه تنها به عملیات غواصی و کشف بقایای شناور محدود نشده بلکه در پیوند با موضوعات مختلف باستان شناسی دریایی مشمول معرفی پیشینه دریانوردی و تجارت در حوزه مورد پژوهش، پیمایش و بررسی ساحل، روایت صیادان محلی، شناسایی و مستندسازی فنی لنگر و سازه های مرتبط با دریا مثل اسکله قدیمی شهرستان نور و… نیز شده است.

سورتیجی در پایان گفت: در نتیجه این دست آوردها، به ضرورت توسعه و گسترش این شاخه مهم از باستان شناسی، بانک اطلاعات جامعی از پیشینه فرهنگی و توجه انسان های گذشته به دریا تهیه شده است.