اینکه در سال ۲۰۱۹ کدام کشورهای آسیای مرکزی ثروتمندتر شدند باید گفت این افزایش ثروت به انحاء مختلف در این کشورها صورت گرفته اما بیش از همه، ازبکستان به ثروت دست یافته است.

به گزارش خبرنگار دفاتر منطقه ای خبرگزاری فارس، آسیای مرکزی یا آسیای میانه سرزمین پهناوری در قارهٔ آسیا است که هیچ مرزی با آب های آزاد جهان ندارد. اگر چه مرزهای دقیقی برای این سرزمین تعریف نشده اما معمولا آن را دربرگیرنده کشورهای امروزی، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان می دانند.

اغلب سرزمین های دیگری چون افغانستان ، شمال شرق ایران، مغولستان، کشمیر، شمال و غرب پاکستان، و گاه سین کیانگ (ترکستان شرقی قدیم) در غرب چین و جنوب سیبری در روسیه نیز شامل آسیای مرکزی می شوند.

این منطقه از شمال به روسیه، از جنوب به ایران و افغانستان، از شرق به چین و از غرب به دریای خزر متصل است.

در این گزارش، دیمیتری ورخاتوراف، کارشناس مسائل سیاسی نگاهی به اوضاع اقتصادی کشورهای این منطقه در سال ۲۰۱۹ انداخته و وضعیت آنها به تفکیک هر کشور نشان داده است.

معمولا با توجه به رشد تولید ناخالص داخلی؛ می توان در مورد رشد اقتصادی قضاوت کرد با این حال، در اواخر سال ۲۰۱۹ چنین آماری وجود ندارد و آمار به سرعت جمع آوری و پردازش نمی شود.

بنابراین، داده های جامع سال گذشته اغلب در ماه های مارس-آوریل سال آینده منتشر می شود. اما می توان یک نتیجه گیری جزئی را انجام داد.

ازبکستان

تولید ناخالص داخلی (۹ ماه سال ۲۰۱۹) – ۳۶۱٫۸ تریلیون صوم/ ۳۸ میلیارد دلار

متوسط ماهیانه – ۴۰٫۲ تریلیون صوم

برآورد سالیانه (پیش بینی) – ۴۸۲٫۴ تریلیون صوم/ ۵۰٫۶۹ میلیارد دلار

تاجیکستان

تولید ناخالص داخلی (۸ ماه سال ۲۰۱۹) – ۴۴٫۸ میلیارد سامانی/ ۴٫۷ میلیارد دلار

متوسط ماهیانه – ۵٫۶ میلیارد سامانی

برآورد سالیانه – ۶۷٫۲ میلیارد سامانی/۶٫۹ میلیارد دلار

قرقیزستان

تولید ناخالص داخلی (۸ ماه سال ۲۰۱۹) – ۳۳۴٫۶ میلیارد صوم؛

متوسط ماهیانه – ۴۱٫۸ میلیارد صوم؛

برآورد سالیانه – ۵۰۱٫۹ میلیارد صوم / ۷۲٫۱۸ میلیارد دلار.

علی رغم اینکه سازمان های آماری در مورد افزایش تولید ناخالص داخلی گزارش داده اند (کمیته دولتی آمار ازبکستان اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی کشور در ماه های ژانویه-سپتامبر سال ۲۰۱۹ در مقایسه با سال ۲۰۱۸ به میزان ۵٫۷٪ افزایش یافته است)، شهروندان افزایش درآمد را احساس نمی کنند.

این موضوع با این واقعیت در ارتباط است که شاخص تولید ناخالص داخلی بیشتر از شاخص های ثروت ملی، پویایی تجارت و جابجایی قیمت ها را منعکس می کند.

علاوه بر این، تورم که ممکن است تولید ناخالص داخلی را چند درصد افزایش دهد، نقش اساسی را ایفا می کند.

بنابراین، باید یک شاخص دیگر را برای ارزیابی اینکه آیا سه کشور آسیای مرکزی در سال ۲۰۱۹ ثروتمندتر شده اند انتخاب کرد. این شاخص به طور مستقیم با ثروت ملی در ارتباط است.

رونق بخش مسکن

ساخت مسکن می تواند شاخص مورد نظر باشد. از یک سو، این حوزه با بسیاری از حوزه های دیگر اقتصاد در ارتباط است و به محض پیشرفت آن، می توان در مورد وضعیت صنعت قضاوت کرد.

آسیای مرکزی در عمل سرمایه گذاری های خارجی مستقیم کمی در حوزه ساخت مسکن دارد و از بودجه ملی خود استفاده می کند.

از سوی دیگر، خانه های مسکونی مدتهای مدید مورد استفاده قرار خواهند گرفت و پایه و اساس سطح زندگی مردم کشور خواهند بود. به عبارت دیگر، ساخت مسکن به معنای ذخیره ثروت ملی است.

ازبکستان

۹ ماه سال ۲۰۱۹ – ۶٫۶ میلیارد متر مربع

متوسط ماهیانه – ۱٫۱ میلیون متر مربع

رشد سالیانه - ۱۳٫۲ میلیون متر مربع / ۰٫۳۹ متر مربع در ازای هر نفر

تاجیکستان

۵ ماه سال ۲۰۱۹ – ۲۹۳ هزار متر مربع؛

متوسط ماهیانه – ۵۸٫۶ هزار متر مربع؛

رشد سالیانه – ۷۰۳٫۲ هزارمتر مربع/ ۰٫۰۷۶ متر مربع در ازای هر نفر

قرقیزستان

۱۰ ماه سال ۲۰۱۹ – ۷۹۵ هزار متر مربع

متوسط ماهیانه – ۷۹٫۵ هزار متر مربع

رشد سالیانه – ۹۵۴ هزار متر مربع/ ۰٫۱۴ متر مربع در ازای هر نفر

در مورد ازبکستان می توان گفت اگر ۱۳٫۲ میلیون متر مربع مسکن در پایان سال ۲۰۱۹ ساخته شود، از سطح سال ۲۰۱۸ (بیش از ۱۲ میلیون متر مربع) فراتر می رود.

در شرایط افزایش قیمت مصالح ساختمانی و حامل های انرژی، این نتایج نشان می دهد که اقتصاد ازبکستان علی رغم شرایط منفی مختلف، به سرعت در حال توسعه است.

ممکن است در سال آینده، ساخت مسکن در ازبکستان به دلیل راه اندازی کارخانه متالوروژی جدید و همچنین به لطف ساخت و ساز و راه اندازی دیگر کارخانه های سیمان بزرگ افزایش یابد. سیاست کاهش قیمت تمام شده ساخت مسکن که توسط دولت ازبکستان اجرا می شود نیز سهم قابل توجهی دارد.

لازم به ذکر است که در قرقیزستان و تاجیکستان که از لحاظ تولید ناخالص داخلی با یکدیگر تطابق دارند، وضعیت بسیار متفاوتی در حوزه ساخت مسکن وجود دارد. سهم زمین برای ساخت مسکن در قرقیزستان برای هر نفر دو برابر بیشتر از تاجیکستان است.

ساخت مسکن در تاجیکستان در اوایل سال ۲۰۱۹ در مقایسه با اوایل سال ۲۰۱۸ به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

این امر با این واقعیت در ارتباط است که دولت تاجیکستان سعی دارد حداکثر بودجه و منابع سرمایه گذاری خود را برای تکمیل نیروگاه برق آبی راغون هزینه کند. به همین دلیل، حوزه ساخت مسکن سرمایه گذاری دریافت نمی کند . بنابراین، بنیاد مسکن بودجه کمی در اختیار دارد.

راغون اهمیت زیادی برای اقتصاد تاجیکستان داشته و نوعی ذخیره ثروت ملی به شمار می رود. با این حال، شهروندان تاجیکستان تاثیر آن را به زودی احساس نمی کنند.

اما در پاسخ به سوال مربوط به ثروتمندتر شدن این سه کشور آسیای مرکزی در سال ۲۰۱۹ ، باید گفت که این افزایش ثروت به میزان های مختلف در این کشورها صورت گرفته است. بیشتر از همه، ازبکستان به ثروت دست یافته است.

منبع: اسپوتنیک

انتهای پیام/ح