به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام حامد کاشانی استاد دانشگاه و پژوهشگر تاریخ اسلام در جلسه سخنرانی به این موضوع پرداخته است که چرا امام صادق علیه السلام کتاب ننوشتند؟ او با طرح این سؤال و سپس با بیان اینکه «نگارش کتاب برای امام چالش ها و خطرات زیادی داشت» گفت: مسیر انتقال دانش در مکتب اهل بیت علیهم السلام از طریق عالم ربانی ثقه باتقوای دین شناس است و جز این نیست. چرا؟ چون نگارش کتاب برای امام چالش ها و خطرات زیادی داشت. (گرچه گاه گاهی مکتوبات مختصری از حضرت به دست اصحاب می رسید اما بنای ایشان بر انتقال دانش به صورت مکتوب نبود)

چهار مانع جدی پیشروی امام صادق علیه السلام برای تبلیغ وجود داشت:

۱ مانع اول حاکمیت بود

ممکن است شما بگویید همه اهل بیت علیهم السلام با حاکم جائر مواجه بوده اند اما این تصور کاملی نیست، مثلا معاویه که خیلی ادعا داشت و حتی مادر خود، هند جگرخوار بدکار را نماد پاکدامنی زنان جامعه معرفی می کرد، هیچ وقت مدعی نشد که من عالم هستم، اما منصور دوانیقی مدعی بود: اعلم امت من هستم.

معنای این حرف چیست؟ معنای این حرف آن است که امام حق نداشت با او مخالفت کند، اگر فتوای حضرت (با تسامح) با فتوای منصور اختلاف پیدا می کرد و اظهار می شد، به سراغ ایشان می رفتند یا مشکلاتی به وجود می آمد. (مصادیق متعددی وجود دارد).

۲ دومین مانع این بود که درون خاندان بنی هاشم مدعیان امامت بودند که برای تثبیت جایگاه خود با حضرت درگیر می شدند لذا اگر به ایشان خبر می رسید که امام نظر خاصی راجع به مثلا سه طلاق در یک مجلس دارد، می گفتند که نستجیربالله امام صادق علیه السلام در حال دکان داری هستند.

۳ گروه سوم که حضرت با اینها طرف هستند «عموم جامعه دیندار متعصب به دین هستند که دین را از بنی امیه گرفته اند» آنها آنچه را از بنی امیه گرفته بودند همان دین رسول الله(ص) می پنداشتند، لذا مخالفت با فکرشان نیز بسیار دشوار بود.

۴ گروه چهارم شیعیان غیر خوددار و غیر رازدار بودند. شما شبیه به این افراد را دیده اید، همین که چیزی به آنها می گویید سریع پست و استوری می گذارند! صبر کن! همهچیز را نباید علنی کرد! معارف دین طبقه بندی است، نباید همهچیز را در همه جا بگویید، بیان بعضی از مطالب شجاعت نیست بلکه تهور است.

حضرت برای ایجاد طبقه بندی معارف، حفظ جان ها و سالم ماندن اندیشه ها از گزند حوادث با مراعات تقیه، معارف را به شاگردان خاص از شیعیان بیان می فرمودند. طبعا در جلسات عمومی تر طبقه بندی و تقیه لحاظ می شد و شیعیان برای تشخیص معاریض کلام به زراره ها مراجعه می کردند. در واقع کسانی چون زراره و محمد بن مسلم که با منظومه معارفی حضرت آشنا بودند، مراد جدی و استعمالی حضرت و صدور، دلالت و جهت صدور را می فهمیدند. آنچه بیان شد گفتاری درباره امام صادق علیه السلام است که بحث را به خطرات اخباری گری و عالم ستیزی جامعه امروز رسانده است.

صوت کامل سخنان وی را در ادامه بشنوید.

انتهای پیام/