ایسنا/خراسان رضوی از قدیم الایام، بسیاری از خوانندگان موسیقی پاپ کشور، به مناسبت شهادت امام حسین (ع) در دهه اول محرم و اربعین، با توجه به ارادت قلبی خود به آن حضرت و اهل بیت (ع) موزیک هایی را تحت عنوان موسیقی های محرمی و با موضوع های قیام امام حسین(ع)، ایثار و شهادت، منتشر و روانه بازار می کردند.

در سال های اخیر و با توجه به پدید آمدن فضایی نو و ظهور خوانندگان نسل جوان و جدید موسیقی که رویکردی متفاوت نسبت به قبل داشته و جدی تر و به صورت تخصصی در حوزه موسیقی های آئینی و ارزشی فعالیت کرده اند، آثار محرمی رنگ و بویی دیگر به خود گرفته و این خوانندگان توانسته اند با ایجاد تنوع و ترکیب کردن آنچه که در هیئات مذهبی قدیمی در قالب مداحی می شنیدیم با موسیقی جدیدی که نسل جوان امروز می پسندند، یا ساخت آثاری که تابه حال کمتر دیده شده، مانند موزیک هایی که با چند زبان زنده دنیا اجرا می شود، مخاطبان بسیاری را جذب خود کنند و باعث استقبال افراد مختلف، با جریان های فکری متفاوت از این آثار شوند.

یکی از خوانندگان و آهنگسازان جوانی که توانسته است در این زمینه موفق عمل کند علی اکبر قلیچ است، شاید بسیاری از مردم او را پس از نوحه خوانی در شب ۸ محرم سال ۱۳۹۶، شناخته اند و اکنون او را با آثار چندزبانه اش، نه تنها در ایران بلکه در کشورهای عربی مانند عراق، لبنان و … نیز می شناسند، اما او خواننده ای است که فعالیت خود را در زمینه کارهای امام حسینی، در سال ۱۳۹۴ با انتشار موزیک دو زبانه ای به نام «ارباب تشنه لب» آغاز کرد و پس از آن اعلام کرد که با توجه به ارادتی که به امام حسین (ع) دارد، هرسال یک موزیک در ایام محرم یا اربعین به ایشان هدیه می کند، از بین آثاری که قلیچ برای امام حسین (ع) ساخته و منتشر کرده است، می توانیم به موزیک های «رفاقت ما»، «ارتش میلیونی»، «حکایت ما»، «صدایم کن» (کال می) و «انتخاب» اشاره کنیم.

نکته قابل توجه این آثار قلیچ این است که فضاها، تصاویر، اشعار و حتی نوع آهنگ سازی و تنظیم هیچ کدام از این کارها شبیه به یکدیگر نیست و به نوعی تبدیل به کلیشه نشده، او در موزیک «رفاقت ما» به یک روایت عاشقانه امام حسینی می پردازد، روایتی که در آن امام حسین(ع) را مخاطب خاص خود می داند و اشاره می کند که از کودکی همراه او بوده و به او کمک کرده و این حضرت را هدیه ای از جانب خداوند در زندگی خود می داند، شعر این کار ترکیبی از سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی است که توسط سعید پاشازاده، علی المولف و عباس رضایی سروده شده، تنظیم این کار را نیز حامد برادران بر عهده داشته است.

«ارتش میلیویی» و «حکایت ما» با موضوع پیاده روی اربعین تولید شده و شور و حال آن فضا را روایت می کند و در آن از دلتنگی هایی می گوید که بعد از اتمام اربعین و منتظر ماندن برای اربعین سال بعد برایش به وجود می آید، «صدایم کن» اما اثری است که به صورت مستقل در سه ورژن مجزا بر روی یک ملودی و تنظیم با سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی تولید شده و مخاطبان زبان های مختلف موزیک، قدرت انتخاب دارند که برای شنیدن، ورژن مدنظر خود را انتخاب کنند، اما شاید بتوان مهمترین و پربازتاب ترین کار قلیچ را موزیک «انتخاب» دانست که در سال پیش تولید شد و فضایی کاملا متفاوت دارد.

این کار به عنوان موزیک رسمی حرکت جهانی اربعین سال پیش معرفی و پس از انتشار و رونمایی در تالار وزارت کشور، به صورت گسترده در فضای مجازی پخش شد و هشتگ های انتخاب و علی اکبر قلیچ در آن زمان در توییتر ترند شد، شعر این کار فضای واقعه کربلا را با فضای جامعه امروز ما مقایسه می کند و موضوع ظهور امام زمان (عج) را با محتوای شهادت امام حسین (ع) پیوند می زند و به این اشاره می کند که در مقابل انتخاب های هرکدام از ما واقعه ای مانند کربلا وجود دارد و نباید بگذاریم که حضرت حجت نیز مانند امام حسین(ع) غریب بمانند، این کار ترکیبی از حماسه و احساس است که هومن آزما تنظیم آن را بر عهده داشته و شعرش توسط قاسم صرافان و نادر التتان سروده شده است . قلیچ در صفحه مجازی خود در اینستاگرام از ساخت موزیکی دیگر به نام «حسین درون» برای امسال خبر داده است که به زودی پخش خواهد شد.

آثار محرمی حامد زمانی، از یادآوری فضای مداحی های قدیمی تا رجزخوانی با مفاهیم امروزی

شاید بعضی از مردم حامد زمانی را با موزیک های سیاسی و اجتماعی اش بشناسند و او را خواننده ای صرفا انقلابی بدانند و با توجه به تفکراتشان نسبت به تمامی کارهایش موضع بگیرند، اما او هم فعالیت حرفه ای اش در موسیقی را با موزیکی به نام «زینت آسمون»، با محتوای ایام شهادت امام حسین(ع) آغاز کرد و معمولا از آن زمان تاکنون هرساله یک اثر با این محتوا منتشر می کند. اگر بخواهیم مهمترین آثار او را در این زمینه نام ببریم می توانیم به همکاری هایش با عبدالرضا هلالی، مداح سرشناس کشور اشاره کنیم و اگر آثار سیاسی اش مانند «مرگ بر آمریکا» و «گزینه های روی میز» را نادیده بگیریم، می توانیم بگوییم که هلالی، سکوی پرتاب زمانی و معرف او در بین قشر مذهبی جامعه بوده است.

«ماه نیزه ها» اولین اثر مشترک حامد زمانی و عبدالرضا هلالی با موضوع شهادت امام حسین (ع) در سال ۱۳۹۳ بود که در زمان پخش خود مورد استقبال بسیاری از قشر مذهبی جامعه قرار گرفت، شاید بتوان گفت این اثر اولین همکاری مهم یک خواننده با یک مداح، در یک اثر موسیقی بود که آن حال و هوای فضای هیئات مذهبی و مدح اهل بیت (ع) را در قالب موزیک ارائه می کرد.

با توجه به استقبال از ماه نیزه ها، زمانی و هلالی آثار دیگری مانند «رفیقم حسین» را نیز در همان حال و هوا ساختند که از آن کار هم استقبال خوبی شد، از دیگر آثار موفق حامد زمانی با مفاهیم ایام محرم می توان به «ما می رویم» با همکاری حسین الاکرف، مداح عرب زبان بحرینی، «فرمانده السلام»، «خادم الحسین»، «دلتنگ» و «سرانجام» اشاره کرد.

از بین این آثار «سرانجام» متفاوت ترین موزیک امام حسینی اوست، شعر فارسی این کار با قاسم صرافان و شعر عربی اش با مرتضی آل کثیر بوده، تنظیمش را نیز امیر جمال فرد بر عهده داشته است. فضای این اثر پیوندی است بین جامعه امروز و جامعه زمان واقعه عاشورا، او در این اثر عنوان می کند که افراد مقدس نما امام حسین (ع) را به شهادت رساندند، افرادی که سودای مال، ثروت و قدرت داشتند و امروزه ما اگر بخواهیم به یاری امام زمان(عج) برویم نباید دارای این خصلت ها باشیم .

سینا دستخوش و آلبوم محرمی حب الحسین

سینا دستخوش خواننده دیگری است که پس از ساخت آثار آئینی و ارزشی بسیار و همکاری با گروه موسیقی ارزشی نبض، پس از مدتی به صورت مستقل دست به انتشار آلبومی مختص به محرم با نام «حب الحسین» زد، این آلبوم دارای ۶ اثر با نام های «عقیله»، «علمدار»، «خدای خوبی»، «بغض»، «مداوا» و «حب الحسین» است که تنظیم آن را امید رهبران بر عهده داشته است.

این آثار شاید بیشتر از تمامی آثاری که با مفاهیم عاشورایی تولید شده حس و حال فضای عاشورا را به ما القاء کند و به این دلیل سعی شده در آن حدالامکان از سازهای زنده استفاده نشود و به افکت های صوتی اکتفا شود، موزیک «بغض» و «مداوا» روایتی است از زبان حضرت رقیه(ع) که به دلتنگی های ایشان پس از شهادت امام حسین(ع) و صحنه هایی که ایشان در واقعه عاشورا دیده است می پردازد. در موزیک «علمدار» روایت از زبان امام حسین (ع) در غم از دست دادن حضرت ابوالفضل(ع) بیان می شود و وقایع روز تاسوعا را تداعی می کند، «عقیله» درمورد حضرت زینب (س) ساخته شده و به وقایع پس از عاشورا و راه بین کربلا تا کوفه می پردازد و در بقیه آثار به مدح امام حسین (ع) پرداخته می شود.

خوانندگان دیگری که در ژانر موسیقی آئینی و ارزشی فعالیت می کنند نیز آثاری با مفاهیم محرم تولید کرده اند که از بین مهمترین آن ها می توان به «نمک نونم حسین» از میلاد هارونی، «به نام کربلا» از حسین حقیقی، «دستم رو بگیر» از مصطفی احمدی و «مسیر عشق» از محمد سلمان اشاره کرد که برای شنیدن در این ایام مناسب است.

یادداشت از محمدرضا صبوریان، خبرنگار ایسنا- منطقه خراسان

انتهای پیام