شرح دعا در کلام مرحوم آیة الله مجتهدی تهرانی:

مرحوم آیت الله احمد مجتهدی تهرانی در ابتدای شرح دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان، ضمن توصیه به خواند دعای «مجیر» در روزهای ۱۳، ۱۴ و ۱۵ ماه مبارک، در خصوص مضامین بلند عرفانی و آمیزه های عمیق ادعیه اسلامی می گوید: دعا تنها برای دستیابی به ثواب نیست، بلکه اصل دعا خواندن برای رسیدن به کمال است.

تناول غذاهای حلال در استجابت دعا تأثیرگذار است

این مجتهد فقید در شرح «اللهم طهرنی فیه من الدنس والأقذار» می گوید: در این دعا از خدا می خواهیم ما را از کثافات پاک کند. منظور از «کثافات»، چرک گناه و معصیت است. انسان اگر اهل معصیت باشد، بوی بدی به خود می گیرد و اگر مؤمن باشد، خوش بو خواهد بود. «اویس قرن» هنگامی که به ملاقات پیامبر (ص) آمده بود، فضای خانه رسول الله (ص) را معطر کرده بود و فردای آن روز که پیامبر (ص) به خانه خویش باز گشت، فرمود: «إنی لأجد نفس الرحمن من جانب الیمن»، یعنی پیامبر (ص) رایحه خوش اویس را استشمام کرده بود.

وی در ادامه با تأکید بر برطرف کردن بوی تعفن روح می افزاید: در حال حاضر زمانه به گونه ای است که طهارت واقعی نداریم و همه چیز شبهه ناک است. در طول سال انواع غذاهای حرام و شبهه ناک را خورده ایم و «ماه رمضان» فرصتی برای شست وشوی باطنی است. تناول غذاهای حلال در استجابت دعا تأثیرگذار است.

راه های از بین بردن زنگار قلب

این عارف برجسته با اشاره به عبارت «الدنس والأقذار» که «کثافات و پلیدی گناه» است، ادامه می دهد: گناه آدمی را کثیف می کند و دل را زنگار می گیرد. برای اینکه زنگار قلب را از بین ببریم باید سحرها قرآن بخوانیم. در روایت آمده است که قلب انسان زنگ می زند، همان طوری که آهن زنگ می زند، پس قلبتان را با استغفار و قرائت قرآن جلا بدهید. همچنین کمک کردن و دستگیری از یتیمان هم زنگار دل را از بین می برد.

رابطه رسیدن اجل با غم و اندوه

آیت الله مجتهدی تهرانی در شرح عبارت «وصبرنی فیه علی کائنات الأقدار» می گوید: در این بخش از دعا از خدا می خواهیم که ما را در برابر قضا و قدر خویش راضی کند. بنابراین از خدا درخواست می کنیم که خدایا مرا بر تقدیر خودت صابر قرار بده! مراد از «کائنات الأقدار»، قضا و قدر حتمی الهی است. هر کس در لوح محفوظ قضا و قدری دارد که نمی داند صلاح او در آن امر است. این استاد اخلاق ضمن اشاره به بیتی با مضمون «دل بی غم در این عالم نباشد / اگر باشد بنی آدم نباشد» گفت: در این دنیا هر شخصی به میزان خود دارای غم و مشکل است. استادم (مرحوم شیخ علی اکبر برهان) می گفت: اگر یک روز گفتی که من غصه ای ندارم، بدان که اجلت نزدیک است! سید بن طاوس به فرزندش می گوید: پسرم خانه که می سازی، بگذار گوشه ای از آن خرابه باشد تا بدون غصه و دغدغه نمانی.

خواندن نمازشب، ملاک دوستی / ماهی برای تمرین تقوا

این مجتهد فقید در شرح «ووفقنی فیه للتقی» می گوید: در این بخش از دعا از خدا می خواهیم که ما را موفق به تقوی کند. تقوا به معنی این هست که اگر کسی از اعمال ما با خبر شود، طوری زندگی کرده باشیم که ناراحت نشویم. ماه مبارک رمضان فرصتی برای تمرین تقوا است.

این مجتهد فقید در شرح عبارت «وصحبة الأبرار» گفت: در این بخش از دعا از خدا می خواهیم که خدایا ما را با خوبان و ابرار همنشین کند. باید به این نکته توجه داشت که با چه کسی همنشین می شویم چانچه در شعری داریم: «با بدان کم نشین که صحبت بد / گر چه پاکی تو را پلید کند». حتی طلاب در زمان قدیم توجه می کردند با طلبه ای که اهل نماز شب نیست، هم حجره نشوند.

مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی به فراز پایانی دعای روز سیزدهم ماه مبارک رمضان یعنی «بعونک یا قرة عین المساکین» اشاره می کند و می گوید: خدایا به کمک و یاری خودت این چهار دعای من را مستجاب کن، ای کسی که روشنی چشم فقرا هستی.