تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: سازماندهی مطالبات مردم و عقلانی سازی وظیفه احزاب است؛ ولی وقتی میان مطالبات مردم و توانایی های حکومت فاصله زیاد باشد و احزاب نتوانند آن نیازها را عقلانی سازی کنند، عموما منجر به فروپاشی نظام می شود.

به گزارش گروه احزاب و تشکل های خبرگزاری فارس، امیر محبیان تحلیلگر مسائل سیاسی، در برنامه گفت و گوی سیاسی رادیو گفتگو، اظهار کرد: در غرب به ویژه کشورهای اروپایی اصلی وجود دارد و همه آن را پذیرفتند که وقتی بحث کسب قدرت می شود، پذیرفتند که قانون برای آنها قداستی دارد و در داخل قانون عمل می کنند و اگر کسی خلاف قانون عمل کند، خیلی راحت حذف می شود، در این مساله است که ما مشکل داریم، یعنی بعضی از احزاب و گروه ها چارچوب قانون را رعایت نمی کنند و دچار مشکل می شویم، وگرنه وقتی حزبی مجوز می گیرد، به صورت پیشینی پذیرفته که در چارچوب قانون باید عمل کند، وگرنه حزب اپوزیسیون می شود و باید سراغ راهکارهای خاص خودش برود.

وی افزود: یکی از مشکلاتی که در رابطه با فعالیت احزاب وجود دارد، در حوزه قانون است، یعنی ابتدا باید اصالت قانون پذیرفته شود، بعد از آن کسب قدرت، حفظ آن و راهکارهای که در رابطه با بازاریابی سیاسی عمل می کند، به طور طبیعی چون در چارچوب قانون است تا حد زیادی به نفع کشور خواهد بود، اما در این میان نکته ای که وجود دارد، آیا ما جلوتر از دنیا هستیم؟ در پاسخ باید اشاره کنم که ما قدری متفاوت هستیم، چون ساختار نظام ما متفاوت است، زیرا وقتی بحث مردم سالاری دینی را مطرح می کنیم، با ایدئولوژی طرف نیستیم بلکه دموکراسی یک روش حکومت است حالا ممکن است که بر آن چیزی اضافه و تبدیل به دموکراسی لیبرالی یا سوسیالیسم شود که دیگر دموکراسی ایدئولوژیک خواهد و ما آنها را قبول نداریم.

این فعال اصولگرا ادامه داد: اما اسلامی بودن مردم سالاری به چه معناست؟ به معنای آن که مردم سالاری سیاسی صرفا یک بازی سیاسی نیست، بلکه کاری سیاسی است که جهت دارد، یعنی به سمتی حرکت می کند که در آن سمت بحث تعالی انسان و جامعه در آن مطرح است، لذا احزاب ما هم باید به سمت همین قضیه بروند. به عبارتی اگر در غرب هدف از برپایی احزاب سیاسی کسب و حفظ قدرت مطرح باشد، در نظام مردم سالاری دینی در کسب و حفظ قدرت از سوی احزاب یک سوال وجود دارد که فعالیت احزاب به چه دلیل است؟ اگرچه حزب که برخی از نیازهای مردم و جامعه را تامین می کند، باید این کار انجام شود، اما در این میان پرسشی مطرح است که آیا حزب رویکردی برای تعالی جامعه دارد؟

امیر محبیان گفت: تعالی جامعه لزوما به معنای طرح مباحث ایدئولوژیک نیست، بلکه اساسا بحث تشکیل حزب جزء نیازهای منزلتی انسان است و برای همین اگر جامعه ای دچار نیازهای فیزیولوژیک و فقر شدید بشود، آن موقع طرح بحث حزب کاملا بی معناست، زیرا آن جامعه در تامین نیازهای ابتدایی خود مانده است. لذا وقتی جامعه به یک سطح رسید، می توان در آن از نیاز به تشکیل حزب بحث کرد. در زمان پهلوی یک مساله ایجاد مشکل کرد، در آن موقع از آزادی خبری نبود، در عین حال فقر جامعه را فرا گرفته بود، با این حال نظام به حیات خود ادامه داد تا این که تقریبا از دهه ۵۰ درآمد نفت افزایش پیدا کرد.

وی افزود: وقتی درآمد نفت افزایش پیدا کرد، جامعه به سمت خروج از نیازهای فیزیولوژیک پیش رفت. گویی چشم مردم قدری باز و سوالاتی مطرح شد که چه کسانی بر ما حکومت می کنند و چگونه باید حکومت کنند؟ چرا آنها بر ما حاکم هستند؟ چرا فرزندان ما رشد نمی کنند؟ چرا فقط برخی افراد در جامعه رشد می کنند؟ طرح چنین سوالاتی در جامعه نشانه بیدار شدن مردم بود و اگر رژیم پهلوی، رژیم عاقلی بود، اجازه آزادی های حزبی را می داد، زیرا حزب یکی از کارهایی که انجام می دهد، سازماندهی مطالبات مردم و عقلانی سازی آن است. وقتی میان مطالبات مردم و توانایی های حکومت فاصله زیاد باشد و احزاب نتوانند آن نیازها را عقلانی سازی کنند، عموما منجر به فروپاشی نظام می شود.

همچنین در ادامه محمدرضا راه چمنی دبیرکل حزب وحدت وهمکاری ملی گفت: افرادی که به حزب نیاز دارند، تنها در زمان انتخابات سراغ حزب می روند. در خارج از ایام انتخابات سراغ احزاب نمی آیند، به نوعی خواسته یا ناخواسته ارتباط همه با احزاب قطع می شود تا انتخابات بعدی.

وی افزود: یکی از چالش های جامعه ما، نهادینه نشدن فرهنگ تحزب است، یعنی مردم با توجه به عملکردهای احزاب قبل از پیروزی انقلاب و حتی عملکرد بعضی از احزاب در جمهوری اسلامی ذهنیت خوبی نسبت به آنها ندارند، البته قشر جوان به احزاب علاقه مند هستند، اما در این میان دستگاه های نظام علاقه ای به احزاب ندارند، در زمان انتخابات هم باید دید فرد کاندیدا چگونه می تواند به یک حزب وصل شود؟

وی بیان کرد: وقتی فردی به عنوان یک کاندیدا از حمایت حزب استفاده می کند و وارد مجلس می شود، پس از ورود به مجلس چون برای دوره بعد خود را بی نیاز از حزب می بیند، ممکن است اصلا به حرف های دست اندرکاران حزب در مجلس گوش ندهد، اما اگر در قانون داشته باشیم، هر فردی که می خواهد کاندید انتخابات شورای شهر یا مجلس حتما باید عضو یک حزب باشد یا از یک حزب معرفی نامه داشته باشد، این رویه باعث تقویت حزب می شود و کاندیدی هم که از طرف حزب به مجلس رفت، پاسخگوی حزب باشد و وقتی نماینده حزب پاسخگو باشد، خود حزبی هم به مردمی که کاندید آن را انتخاب و اعتماد کردند، به مردم پاسخگو خواهد بود.

دبیرکل حزب وحدت و همکاری ملی ادامه داد: بحث بر سر این است که احزاب باید جایگاهی که در سایر سیستم های دموکراتیک دارند در جمهوری اسلامی نیز داشته باشند. به عبارتی حزب به معنای واقعی و در انتخابات نقش اساسی داشته باشد، نه مثل امروز وقتی انتخابات تمام می شود، احزاب کنار می روند. در سیستم درست احزاب کنار نمی روند، بلکه دفتر احزاب باز است و در درون حزب رفت و آمد وجود دارد، اما متاسفانه افرادی که به حزب نیاز دارند، تنها در زمان انتخابات سراغ حزب می روند. همه در خارج از ایام انتخابات سراغ احزاب نمی آیند به نوعی خواسته یا ناخواسته ارتباط همه از جمله رسانه ها با احزاب قطع می شود تا انتخابات بعدی.

راه چمنی گفت: در این میان رویکرد دولت ها به احزاب بسیار مهم است، برای مثال دولتی بر سرکار می آید که می گوید تا زمانی که مسجد باشد ما نیازی به حزب نداریم. با این نگاه چگونه می توان حزب را تقویت کرد!؟ با این دیدگاه است که وقتی فردی با حمایت حزب به مجلس می رود، پس از ورود به مجلس می گوید من اصلا حزبی نیستم و اصلا احزاب نقشی در پیروزی من نداشتند، لذا در اثر حمایت نشدن از احزاب این گونه برخوردها طبیعی است و رویکرد دولت ها باعث تضعیف دولت ها می شود. بنابراین اگر دولت ها واقعا اعتقادی به احزاب داشته باشند و آنها را تقویت کنند، احزاب رویکردی پررنگ تر در جامعه پیدا خواهند کرد.

وی افزود: در جامعه ما رویه به شکلی است که دولت ها دوست ندارند، مرتب از سوی احزاب مورد پرسش واقع شوند یا از آنها انتقاد صورت بگیرد. در کشور ما دولت ها دوست دارند، همه کاره باشند و انتقاد و پاسخگویی به احزاب را نمی پسندند. در حالی که اگر قرار است در کشور اصلاحاتی صورت بگیرد، لازمه آن انتقاد است و این انتقاد ممکن است باعث ناراحتی رئیس جمهور و وزیر و مدیر بشود، اما اگر ما بخواهیم مردم واقعا در سیاستهای کشور تاثیرگذار باشند و مسئولان به مردم پاسخگو، باید به شکل واقعی به احزاب بها بدهیم. اگرچه در این میان احزاب نیز به طور قطع اشکالاتی دارند و باید این اشکالات را برطرف کرد.

دبیرکل حزب وحدت و همکاری ملی تصریح کرد: در واقع باید تاکید کرد که احزاب از نیازمندی های جامعه مدرن و هر کشوری است و ما باید احزاب را تقویت کنیم تا نقش اساسی در انتخابات، اصلاح امور و حل مشکلات مردم داشته باشند، به طوری که اگر احزاب فعال شوند و درباره بسیاری از مشکلات جامعه طرح های قانونی تهیه کنند و به دولت ارائه دهند، دولت به صورت لایحه ارائه دهد، وضعیت جامعه متفاوت خواهد شد.

انتهای پیام/