ایسنا/قزوین دکتر هادی انصاری، تحصیلکرده دکترای زبان و ادبیات فارسی، در مقاله خود با عنوان «درست بنویسیم و درست بخوانیم» که آن را در اختیار ایسنا قرار داده است، می نویسد: درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته اند و نوشته اند و شنیده ایم و خوانده ایم؛ ولی کافی نیست. پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال ها، نمی تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد و اگر هر روز هم یادآوری شود، تکراری نخواهد بود و تأثیرخود را خواهد گذاشت.

بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می شود، یادآوری و اصلاح کنیم تا شاید بتوانیم در راه درست خواندن و درست نوشتن واژه ها، اصطلاح ها، عبارت ها و درنهایت برای پاسداشت زبان فارسی قدمی برداریم.

اسباب و اثاث / اسباب و اساس

اثاث به معنی لوازم منزل است و تقریبا هم معنی با اسباب است و همواره درکنارهم به کار می روند؛ اسباب و اثاث. متأسفانه گاهی دیده می شود که به صورت اسباب و اساس می نویسند. اساس به معنی پایه و بنیان و بنیاد است و با این شکل املا هیچ مناسبتی با اثاث ندارد. اثاث گاهی به شکل اثاثیه هم نوشته می شود که درعربی نیامده است. بنابراین بهتراست بنویسیم: اسباب و اثاث، نه اسباب و اساس.

است / ا م / می باشد / می باشم

استن، جزء مصدرهای اسنادی است. درست است که فعل (است) با (می باشد) هم معنی است و در آثار بزرگان ادب، بسیار کاربرد داشته و دارد، ولی در هرجایی نمی توان آن ها را به جای هم استفاده کرد. امروزه به دلیل بی توجهی به معنی و مفهوم، در بسیاری نوشته ها، اطلاعیه ها یا در تکلم مردم دیده می شود که به جای فعل (است) از (می باشد) یا به جای (نیست) از (نمی باشد) استفاده می کنند. معمولا بر روی شیشه ی برخی مغازه ها یا فروشگاه ها می نویسند : فلان وسیله موجود می باشد یا این مکان مجهز به دوربین می باشد. بهتر است به جای (می باشد و نمی باشد) از (است و نیست) استفاده شود: فلان وسیله موجوداست. چون فعل (است) رساتر و زیباتر از (می باشد) است.گاهی دیده می ‍شود که دریک گزارش رایویی یا تلویزیونی، اغلب افراد کم سواد در معرفی خود یا مکانی، از (می باشد) استفاده می کنند. مانند: این جا یک کارگاه می باشد و این جانب فلانی می باشم، که بهتراست به جای (می باشد) از (استن و مخفف های آن) استفاده شود؛ من فلانی ام و این کارگاه … است. (ام مخفف استم یعنی هستم، اول شخص مفرد است.)

استادان / اساتید

استاد واژی فارسی است. در عربی با (ذ) نوشته می شود: استاذ؛ جمعش اساتیذ و اساتذه است. در زبان فارسی این واژه را به اشتباه، با جمع مکسر جمع بسته اند: اساتید؛ نادرست است. نشانه ی جمع در زبان فارسی (ان) و (ها) است. لذا باید گفت: استادان یا استادها. بسیاری از واژه های فارسی هستند که به همین صورت با جمع مکسر عربی جمع بسته شده اند. مانند: بساتین (جمع بوستان)، بنادر (جمع بندر) که غلطند و باید بوستان ها و بندرها نوشته شوند.

انتهای پیام