بقای دین وابسته به بقای کعبه و احیای حج
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حج، یکی از ارکان مهم دین اسلام است که علاوه بر جنبه های عبادی و معنوی، آثار اجتماعی و سیاسی گسترده ای دارد، حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام در حدیثی می فرمایند: «فرض الله … الحج تقویة للدین»؛ یعنی خداوند حج را واجب کرد تا مایۀ قوت دین شود.»، این بیان کوتاه اما عمیق به نقش کلیدی حج در تثبیت و تقویت هماهنگی و پایبندی دینی مسلمانان اشاره دارد.
سفر حج، علاوه بر دعوت مؤمنان به بازگشت به اصل توحید و بندگی، زمینه ای برای وحدت امت اسلامی را فراهم می کند. در فضایی که ملیت، قومیت و فرقه گرایی رنگ می بازند و همۀ مسلمانان با یک لباس و یک هدف واحد گرد هم می آیند، حج به تجسم عملی همبستگی و انسجام دینی تبدیل می شود.
علاوه بر جنبۀ وحدت بخش حج، این فریضۀ مقدس در ساختار اجتماعی و سیاسی امت اسلامی نیز نقش مؤثری دارد. مناطقی مانند عرفات، مشعر و منا نه تنها نقطه های عبادتی بلکه مراکز تاریخی برای احیای روح انقلاب الهی هستند. حضور گستردۀ مسلمانان کنار یکدیگر فرصتی برای تبادل افکار و تجدید عهد با آموزه های دینی ایجاد می کند.
حج، دینی را که ممکن است در جریان زندگی مادی و روزمره کمرنگ شود، از نو به قلب ها و عمل ها بازمی گرداند. این رویداد عظیم به مثابۀ یک نیروی تقویتی است که نه تنها در راستای تعالی معنوی، بلکه در جهت تحکیم پایه های اجتماعی دین اسلام عمل می کند و امت اسلامی را به سوی پایداری و خودسازی سوق می دهد.
مرحوم آیت الله سیدمحمد ضیاءآبادی در کتاب ارزشمند خود، «حج، برنامۀ تکامل»، به ابعاد گسترده این حدیث می پردازد و می نویسد: «بدیهی است هر بنیه و سازمانی که به اقتضای طبیعت این عالم، بر اثر عوامل مضعف، رو به ضعفی و سستی برود، احتیاج به عامل تقویت دارد تا ضعف آن را جبران کند و به حال اولش برگرداند، دین هم که سرمایۀ سعادت دو جهانی انسان است، بر اثر تبلیغات سوء بیگانگان از خارج و طغیان تمایلات و شهوات از داخل، قهرا قدرت معنوی اش در وجود انسان و جامعۀ مسلمانان رو به ضعف می گذارد…، اما ناگهان نسیم لطف و عنایت می وزد و ندای الله علی الناس حج البیت گوش ها را می نوازد و تکان در دل ها می افکند».
وی حج را فرصتی ناب برای بازگرداندن مسلمانان به مسیر صحیح بندگی معرفی و تأکید می کند: «کعبه، همچون مادری مهربان، فرزندان دورافتادۀ خود را در آغوش می گیرد. با احیای مناسک حج و زنده نگاه داشتن این فریضه، مناسبت های عبودیت و خداباوری بازسازی می شود و مسلمانان با ایمانی محکم تر و دینی استوارتر به دیار خود بازمی گردند.
مرحوم ضیاءآبادی در این کتاب با اشاره به تأثیر مناسک حج در شکستن پرده های غفلت درباره آخرت و جدایی از دنیا، به سخن حضرت امام جعفر صادق علیه السلام استناد می کند که آن حضرت فرمود: «همواره دین برپاست مادام که کعبه سرپاست.»
آیت الله ضیاءآبادی خاطرنشان می کند: «بقای دین در اجتماع مسلمین، بسته به بقای کعبه و احیای مناسک حج است.»
در مطالعه این دیدگاه، می توان دریافت فریضۀ حج نه تنها یک عمل عبادی صرف، بلکه یک جنبش اصلاحی و تقویتی برای جامعه مسلمین است. این سفر معنوی همه ساله قدرت دین و ایمان را بازسازی می کند و تبدیل به نیرویی برای مقابله با انحرافات داخلی و تهدیدهای خارجی می شود. مناسک حج، جامعۀ مسلمین را برای حفظ گوهر دین و مقابله با ضدیت ها و مروجان فساد آماده می کند و آن را به جایگاهی امن در مسیر توحید و بندگی بازمی گرداند.
انتهای پیام/+
سفر حج، علاوه بر دعوت مؤمنان به بازگشت به اصل توحید و بندگی، زمینه ای برای وحدت امت اسلامی را فراهم می کند. در فضایی که ملیت، قومیت و فرقه گرایی رنگ می بازند و همۀ مسلمانان با یک لباس و یک هدف واحد گرد هم می آیند، حج به تجسم عملی همبستگی و انسجام دینی تبدیل می شود.
علاوه بر جنبۀ وحدت بخش حج، این فریضۀ مقدس در ساختار اجتماعی و سیاسی امت اسلامی نیز نقش مؤثری دارد. مناطقی مانند عرفات، مشعر و منا نه تنها نقطه های عبادتی بلکه مراکز تاریخی برای احیای روح انقلاب الهی هستند. حضور گستردۀ مسلمانان کنار یکدیگر فرصتی برای تبادل افکار و تجدید عهد با آموزه های دینی ایجاد می کند.
حج، دینی را که ممکن است در جریان زندگی مادی و روزمره کمرنگ شود، از نو به قلب ها و عمل ها بازمی گرداند. این رویداد عظیم به مثابۀ یک نیروی تقویتی است که نه تنها در راستای تعالی معنوی، بلکه در جهت تحکیم پایه های اجتماعی دین اسلام عمل می کند و امت اسلامی را به سوی پایداری و خودسازی سوق می دهد.
مرحوم آیت الله سیدمحمد ضیاءآبادی در کتاب ارزشمند خود، «حج، برنامۀ تکامل»، به ابعاد گسترده این حدیث می پردازد و می نویسد: «بدیهی است هر بنیه و سازمانی که به اقتضای طبیعت این عالم، بر اثر عوامل مضعف، رو به ضعفی و سستی برود، احتیاج به عامل تقویت دارد تا ضعف آن را جبران کند و به حال اولش برگرداند، دین هم که سرمایۀ سعادت دو جهانی انسان است، بر اثر تبلیغات سوء بیگانگان از خارج و طغیان تمایلات و شهوات از داخل، قهرا قدرت معنوی اش در وجود انسان و جامعۀ مسلمانان رو به ضعف می گذارد…، اما ناگهان نسیم لطف و عنایت می وزد و ندای الله علی الناس حج البیت گوش ها را می نوازد و تکان در دل ها می افکند».
وی حج را فرصتی ناب برای بازگرداندن مسلمانان به مسیر صحیح بندگی معرفی و تأکید می کند: «کعبه، همچون مادری مهربان، فرزندان دورافتادۀ خود را در آغوش می گیرد. با احیای مناسک حج و زنده نگاه داشتن این فریضه، مناسبت های عبودیت و خداباوری بازسازی می شود و مسلمانان با ایمانی محکم تر و دینی استوارتر به دیار خود بازمی گردند.
مرحوم ضیاءآبادی در این کتاب با اشاره به تأثیر مناسک حج در شکستن پرده های غفلت درباره آخرت و جدایی از دنیا، به سخن حضرت امام جعفر صادق علیه السلام استناد می کند که آن حضرت فرمود: «همواره دین برپاست مادام که کعبه سرپاست.»
آیت الله ضیاءآبادی خاطرنشان می کند: «بقای دین در اجتماع مسلمین، بسته به بقای کعبه و احیای مناسک حج است.»
در مطالعه این دیدگاه، می توان دریافت فریضۀ حج نه تنها یک عمل عبادی صرف، بلکه یک جنبش اصلاحی و تقویتی برای جامعه مسلمین است. این سفر معنوی همه ساله قدرت دین و ایمان را بازسازی می کند و تبدیل به نیرویی برای مقابله با انحرافات داخلی و تهدیدهای خارجی می شود. مناسک حج، جامعۀ مسلمین را برای حفظ گوهر دین و مقابله با ضدیت ها و مروجان فساد آماده می کند و آن را به جایگاهی امن در مسیر توحید و بندگی بازمی گرداند.
انتهای پیام/+
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «بقای دین وابسته به بقای کعبه و احیای حج» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.