آمریکا در تلاش است با نظارت بیشتر بر دانشمندان، پژوهشگرانی را که به صورت پاره وقت به برنامه های چین کمک می کنند، محدود سازد.

خبرگزاری فارس، گروه اندیشه: اعطای بورس های پژوهشی به دانشمندان از سوی نهادهای سیاسی علمی یکی از ابزارهای مهم در سیاست گذاری علم است. اختصاص دادن این کمک هزینه ها به رشد علم، جهتی خاص به علم می دهد که مناسبتی با سیاست های ملی کشور دارد. علم در جهان معاصر به هیچ وجه رشدی سرسری و دلبخواهانه ندارد و اقتصاد سیاسی و سرمایه گذاری های عظیم در علم عملا لحنی سیاسی به آن می دهد.

دولت چین از سال ۲۰۰۸ طرحی برای استفاده از پژوهشگران خارج از چین تدوین کرد که براساس آن جوایز و کمک هزینه هایی به پژوهشگران غیر چینی اختصاص یافت و سرمایه گذاری ها به سمت طرح های پژوهشی خارج از چین رفت. این برنامه در سال ۲۰۱۰ ارتقاء چشمگیری یافت و با نظارت کمیته مرکزی حزب کمونیست در جهت تقویت نوآوری ها تلاش کرد تا در رقابت های علمی بین المللی نقش مؤثرتری ایفا کند. بخش مهمی از این برنامه عبارت است از استخدام کوتاه مدت خبرگان بین المللی به ویژه آن هایی که در یکی از دانشگاه های برتر جهان یا پژوهش های آزمایشگاهی مهم مشغول به کارند. دولت چین از طریق این برنامه عملا نخبگان علمی در سطح جهان را در استخدام چین درآورده و از ثمرات علمی آنها بهره گرفته است.

تحلیل شورای ملی اطلاعات آمریکا در سال ۲۰۱۸ اذعان می کند که این برنامه به خاطر انتقال تکنولوژی به چین تهدیدی مهم برای شالوده اقتصادی آمریکا به حساب می آید. در همین راستا دولت ایالات متحده تلاش کرده است تا برنامه استخدام و بکارگیری نخبگان توسط دولت چین را محدود کند. این برنامه ها عموما قرار است از ثمرات برنامه های پژوهش و توسعه ای که ایالات متحده بر روی آنها سرمایه گزاری کرده است به نفع خود استفاده کنند.

یکی از آخرین تلاش ها از سوی وزارت انرژی ایالات متحده در هفته ی قبل صورت گرفت. این وزارت اعلام کرد که کارفرمایان و برندگان بورس های پژوهشی را محدود می کند، تا در برنامه ی استخدام نخبگان از سوی کشورهای حساسیت برانگیز شرکت نکنند. وزارت انرژی در یادداشتی هفته ی پیش اعلام کرد محدودیت های بیشتری برای سوءاستفاده کشورهای حساسیت برانگیز از نخبگان علمی ایالات متحده اعمال خواهد کرد. اگرچه این یادداشت اشاره ای به هیچ کشور خاصی نمی کند اما مقامات اطلاعاتی آمریکا پیشتر اعلام کرده بودند که دولت چین برنامه های مختلفی برای استخدام نخبگان دارد.

دولت چین از این برنامه ها استفاده می کند تا پژوهش های انجام شده در امریکا را به خود اختصاص دهد. این برنامه ها کمک هزینه های متعددی در اختیار پژوهشگران تبعیدی چینی و نیز پژوهشگران غیرچینی قرار می دهد تا به صورت پاره وقت یا تمام وقت لابراتوارهایی در چین برپا کنند. در این حین، وزارت دفاع، مؤسسه ملی سلامت و بنیاد ملی علوم نظارت بیشتری به این امر خواهند داشت که آیا برندگان بورس های پژوهشی از دولت های خارجی نیز کمک هزینه دریافت می کنند یا خیر.

انتهای پیام/