خبرگزاری مهر، گروه استان ها- مریم اصغری: لباس علاوه بر کارکرد پوشانندگی و حفظ حرمت، بیانگر هویت منطقه و ارزش های بومی و محلی است. یکی از نشانه های فرهنگی در مناطق مختلف جهان و ایران لباس است. لباس از دیرباز در ایران از جایگاه خاصی برخوردار بوده و این جایگاه در هر استان و منطقه نیز متناسب با شرایط آب و هوایی و فرهنگ همان منطقه شکل گرفته است.

لباس های محلی ایرانی همواره پوشیده بوده و حتی بخشی نیز به شکل روسری و یا تلفیق کلاه و روسری و.. به پوشش موی سر اختصاص داشته است. با از بین رفتن مرزها و مراوداتی که به مرورزمان بین شهرها، اقوام مختلف و کشورها ایجاد شد، کم کم پوشش ایرانی، شکل سنتی و بومی خود را تا حدودی از دست داد و از اصالت و هویت خود دور شد.

در این وادی باوجود اصالت و مدل های بی نظیر و بهره مندی از رنگ های اصیل و طبیعی، به مصرف کننده های صرف مدل های غربی تبدیل شدیم و در طراحی لباس، تنها الگوبرداری کردیم.

آنچه در این حوزه به عنوان حلقه مفقوده خودنمایی می کند، نداشتن ایده و طرحی است که از دل فرهنگ و هویت ایرانی گرفته شده و البته با سلیقه روز جامعه نیز همخوانی داشته و به اصطلاح، موردپسند واقع شود، نکته مهمی که متأسفانه طراحان لباس، سال هاست که بسیار منفعلانه با آن برخورد می کنند.

عدم استقبال مصرف کنندگان از مدل های داخلی

حالا چند سالی است جشنواره مد و لباس برگزار می شود تا تلنگری باشد برای فعالان این حوزه که با ابتکار و خلاقیت، طرح هایی نو و کاربردی ارائه کنند.

در همین راستا، چهارمین نمایشگاه مد و لباس اسلامی و ایرانی استان گیلان «روجا» و نود و ششمین جشنواره مد و لباس فجر کشور طی روزهای آینده برگزار می شود، جشنواره ای که برگزارکنندگان آن بنا دارند بستری باشد برای تبیین جایگاه صنعت مد، طراحی لباس و استفاده از پوشش متناسب با اقلیم در طراحی ها.

این روزها متأسفانه در جامعه با مدل ها و لباس هایی مواجه می شویم همخوانی با فرهنگ و باورهای دینی ما ندارد و این نشان می دهد با وجود اقداماتی که در سال های اخیر با تشکیل کارگروه مد و لباس صورت گرفته هنوز نتوانسته ایم مصرف کنندگان را متقاعد به استفاده از تولیدات داخلی کنیم که این امر نیز دلایل مختلفی اعم از عدم طراحی های خوب و متنوع، تکراری بودن تولیدات، کیفیت پایین و قیمت بالا یا عدم حمایت های لازم از تولیدکننده دارد.

زهرا که کارمند یکی از ادارات استان گیلان است دراین باره در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: متأسفانه هنوز طراحان ما نتوانسته اند مدل های اداری خاص طراحی و تولید کنند. تمامی طرح های موجود در بازار تکراری و یا غیرقابل استفاده هستند.

وی با بیان اینکه برای خرید یک مانتو و شلوار اداری باید ساعت ها در شهر و در بوتیک ها وقت صرف کرد تا بتوان مدل دلخواه را پیدا کرد، افزود: زمانی که مدل دلخواه پیدا می شود متأسفانه یا قیمت ها بسیار بالاست و یا سایزهای دوخته شده استاندار نیست.

پوشاک موجود در بازار با فرهنگ ما همخوانی ندارد

خانم احمدی که به همراه فرزندش برای خرید لباس عید به یکی از بوتیک های پوشاک خیابان علم الهدی رشت آمده بود در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: پیدا کردن لباس مناسب برای دخترم بسیار سخت است.

متأسفانه تولیدکنندگان داخلی لباس هنوز نتوانسته اند سلیقه مشتری را در تولید مدنظر قرار دهند وی با بیان اینکه مدل ها اکثرا تکراری و یا غیرقابل استفاده هستند، افزود: اکثر مانتوها بدون دکمه و یا بسیار تنگ و بدن نما بوده که اصلا مناسب پوشش یک دختر نوجوان نیست البته نامناسب بودن پوشاک تنها مختص بانوان نبوده بلکه برای آقایان نیز نمی توان لباسی مناسب پیدا کرد.

احمدی با اشاره به اینکه یک هفته است که به دنبال لباس و مانتو برای خودم و دخترم در بازار می گردم، بیان کرد: طرح هایی که خوشایند ما باشد قیمت بسیار بالایی دارد.

وی با بیان اینکه متأسفانه تولیدکنندگان داخلی لباس هنوز نتوانسته اند سلیقه مشتری را در تولید مدنظر قرار دهند، تصریح کرد: امروز شاهد هستیم که نوجوانان و جوانان ما لباس هایی می پوشند که با فرهنگ و باورهای آن ها در تضاد است.

احمدی با اشاره به اینکه یادم می آید در گذشته مادربزرگ هایمان لباس رنگی و زیبایی به تن داشتند، اظهار کرد: طراحان می توانند با الهام گرفتن از مدل های قدیمی طرح های جدید و مشتری پسند طراحی و تولید کنند تا هم با فرهنگ و سلیقه مشتری همخوانی داشته باشد و هم پیشینه غنی پوشش استان گیلان حفظ شود.

ایجاد کارگروه مد و لباس گامی در راستای ساماندهی وضعیت طراحی

درباره اوضاع و شرایط مد و طراحی لباس در کشور به ویژه استان گیلان گفتگویی با یکی از کارشناسان ارشد این رشته انجام دادیم که وی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی تاکنون در این زمینه انجام شده است به خبرنگار مهر گفت: در سال های اخیر شاهد تشکیل کارگروه مد و لباس کشور و برگزاری جشنواره های متعدد در این حوزه بوده ایم که می توان از آن به عنوان یک حرکت خوب در راستای ساماندهی وضعیت مد و لباس در کشور نام برد.

ریحانه طالبی در ادامه با بیان اینکه برگزاری جشنواره های مد و لباس به ویژه در حوزه طراحی کمک شایانی به معرفی طراحان جوان کرده است، افزود: در استان گیلان نیز در سه سال گذشته شاهد برگزاری جشنواره و برپایی نمایشگاه های مد و لباس اسلامی و ایرانی بودیم که زمینه را برای حضور طراحان خوش ذوق گیلانی فراهم کرده است.

وی در ادامه به شرایط و وضعیت امروز حوزه مد و لباس نسبت به گذشته اشاره و بیان کرد: با توجه به گام هایی که برای ساماندهی این حوزه از سوی مسئولان برداشته شده شاهد روند رو به رشد در حوزه طراحی لباس به ویژه در حوزه پوشاک اسلامی و معرفی برندهای با کیفیت و قابل رقابت با برندهای خارجی هستیم البته هنوز این بخش نیازمند حمایت های بیشتر مسئولان است.

عده معدودی از طراحان داخلی مشغول به کار هستند

این مدرس طراحی لباس در پاسخ به این سوال که برگزاری جشنواره و یا کارگاه های آموزشی چقدر می تواند به رشد این حوزه کمک کند به خبرنگار مهر گفت: قطعا بازه رقابتی سبب به چالش کشیدن طراح لباس خواهد شد و در کنار آن برگزاری کارگاه ها به بالا بردن سطح علمی و همچنین کیفیت طراحی طراحان کمک می کند.

طالبی با اشاره به پیشینه غنی استان گیلان در زمینه لباس، اظهار کرد: توجه به پوشاک اقلیم های مختلف کشور در قالب دو واحد درسی به دانشجویان رشته طراحی دوخت و طراحی لباس آموزش داده می شود که انتظار می رود با علمی شدن این موضوع طراحان از این بخش در صنعت مد بیشتر استفاده کنند.

متأسفانه اعتماد برخی از تولیدکنندگان به نیروی متخصص داخلی کم بوده و ترجیح می دهند که از کپی طرح هایی که آزمون خود را پس داده اند استفاده کنند وی با بیان اینکه تنها عده معدودی از طراحان ما به صورت عملی وارد بازار کار شده اند، افزود: متأسفانه اعتماد برخی از تولیدکنندگان به نیروی متخصص داخلی کم بوده و ترجیح می دهند که از کپی طرح هایی که آزمون خود را پس داده اند استفاده کنند. این در حالی است که بسیاری از کمپانی های خارجی از طرح های طراحان داخلی استفاده می کنند.

طالبی با اشاره به جایگاه برند سازی در صنعت مد و لباس ایران، گفت: برند شدن یک محصول با نام تجاری خاص سبب سهولت در تبلیغات و شناخته شدن محصول می شود به عنوان مثال امروز شاهد برند شدن برخی از طرح ها در حوزه حجاب و پوشش اسلامی در کشور هستیم که با نمونه های خارجی رقابت می کنند.

ایجاد بستر مناسب برای معرفی فعالان حوزه مد و لباس در گیلان

معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد اسلامی گیلان دراین باره در گفتگو خبرنگار مهر با تأکید بر اینکه برگزاری جشنواره مد و لباس اسلامی و ایرانی بستری برای طراحان دارای تحصیلات علمی فراهم می کند، ادامه داد: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کرده تا با همکاری خود طراحان و فعالان حوزه مد و لباس گام های خوبی در زمینه معرفی این حوزه و ایجاد انگیزه بیشتر برای فعالیت آن ها بردارد.

مصباح در ادامه با بیان اینکه در سه سال اخیر این اداره کل با برگزاری جشنواره مد و لباس به دنبال ایجاد فضای لازم برای بروز استعدادهای جوانان گیلانی و همچنین معرفی فعالان این رشته بوده است، اظهار کرد: جشنواره مد و لباس اسلامی و ایرانی استان گیلان «روجا» با همین هدف امسال به چهارمین سال اجرای خود رسیده است.

وی ادامه داد: داشتن خلاقیت، ایده و ابتکار عمل در طراحی پوشاک، همراه با مدیریت زمان به موفقیت در فرآیند تولید کمک بسزایی می کند و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تلاش می کند این بستر را برای طراحان خوش ذوق و خلاق گیلانی فراهم کند.

معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد گیلان با اشاره به اینکه هدف طراح باید الهام گرفتن از ایده های سنتی باشد، افزود: با این اقدام طراحان می توانند برای تولیدکنندگان پوشاک کاربردی که امکان تولید انبوه دارند، طراحی لباس انجام دهند.

برگزاری چهارمین نمایشگاه مد و لباس اسلامی و ایرانی در گیلان

وی در ادامه با اشاره به اینکه امسال چهارمین جشنواره مد و لباس اسلامی و ایرانی «روجا» در استان گیلان تنها در بخش نمایشگاهی برگزار و بخش رقابتی آن حذف شده است، گفت: در نمایشگاه امسال هم به تنوع و هم تعداد آثار توجه شده است.

مصباح با بیان اینکه این نمایشگاه نود و ششمین نمایشگاه مد و لباس فجر کشور نیز بوده که به صورت اقماری در استان گیلان برگزار می شود، افزود: نمایشگاه مد و لباس اسلامی و ایرانی در گیلان ۱۸ تا ۲۳ اسفندماه امسال در نگارخانه مارلیک مجتمع خاتم الانبیاء (ص) رشت برپا می شود.

وی یادآور شد: در این نمایشگاه علاوه بر بخش اصلی که همان نمایش آثار طراحان مد و لباس اعم از لباس اجتماعی بانوان، کودک و نوجوان و تصویرسازی است کارگاه آموزش تخصصی طراحی لباس همانند ورک شاپ تصویرسازی، سوزن دوزی سنتی، کانستر و استایل یا خوش پوشی نیز از برنامه های جانبی این جشنواره در استان گیلان است.

معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد گیلان به شرایط حضور در این نمایشگاه نیز اشاره کرد و ادامه داد: شرکت کنندگان باید پنج اثر خود در دو بخش تصویرسازی، طراحی و دوخت را به دبیرخانه نمایشگاه ارسال می کردند.

مصباح استفاده از المان های فرهنگ و پوشش بومی و محلی استان گیلان در طرح را از مهم ترین فاکتورهای پذیرش آثار برشمرد و افزود: مهلت ارسال آثار تا ۹ اسفندماه تعیین شده بود که علاقه مندان باید آثار خود را به آدرس دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند.

وی با بیان اینکه سال گذشته این جشنواره در دو بخش رقابتی و نمایشگاهی برگزار و بیش از ۴۰۰ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد، اظهار کرد: از این تعداد حدود ۲۹ اثر برگزیده و در نمایشگاه مد و لباس اسلامی و ایرانی به نمایش گذاشته شد، امسال با توجه به حذف بخش رقابتی آثار بیشتری به نمایش گذاشته می شود.

در سال های اخیر شاهد ایجاد تحول در حوزه طراحی لباس، مد و تولید پوشاک در کشور هستیم ولی هنوز تا رسیدن به جایگاه اصلی با توجه به پیشینه غنی در این حوزه فاصله داریم که این امر هم نیازمند حمایت مسئولان از طراحان و تولیدکنندگان است.

از سوی دیگر طراحان باید پوشاکی طراحی و به تولید برسانند که از نظر کیفیت، جنس، نوع طرح و قیمت و سایر موارد با نمونه خارجی خود قابل رقابت بوده و مشتری پسند باشد.