شوخ طبعی، یک حس دوست داشتنی است که وجود آن در افراد، می تواند علاوه بر سرحال نگه داشتن مداوم آن ها، تغییرات مثبتی را نیز در محیط پیرامونشان ایجاد کند. محققان کشور از این خاصیت برای رهایی زنان از اضطراب و بهبود کارکردهای خانوادگی آن ها بهره برده اند.

به گزارش ایسنا، تأمین سلامتی اقشار مختلف جامعه از مهم ترین مسائل اساسی هر کشوری است. بررسی های همه گیرشناسی نشان می دهند که حجم مسائل رفتاری و روانی در کشورهای درحال توسعه مانند ایران رو به ازدیاد است و این افزایش می تواند در افراد مختلف بالأخص زنان، با مسائل متعددی ازجمله پدیده اضطراب همراه باشد. اضطراب عبارت است از واکنش به یک تهدید ناشناخته، درونی، مبهم، ناخوشایند و فراگیر که در اکثر مواقع با علائمی مانند سردرد، عرق کردن، تپش قلب و درد قفسه سینه همراه است. محققان معتقدند کارکرد خانواده مهم ترین عامل محیطی است که در شکل گیری یا حفظ و تشدید اضطراب نقش دارد.

بنا بر گفته متخصصان، در راستای کاهش اضطراب و بهبود کارکرد خانواده، طرح ها و آموزش های متعددی بر اساس رویکردهای متفاوت مطرح شده است. باوجود شواهد محکمی که در رابطه با اثربخشی درمان های شناخته شده و استاندارد وجود دارد، نتایج پژوهش های متعدد نشان می دهند به کارگیری آن ها مثلا درمان شناختی-رفتاری برای تعداد زیادی از درمانگران و مراجعان دشوار است و اغلب این مداخلات با پاسخ درمانی مناسبی روبه رو نمی شوند و به شدت متأثر از زمینه های فرهنگی هستند. ازاین رو توجهات به سوی بررسی عوامل دیگر مؤثر بر این پدیده جلب شده است.

در این خصوص، محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خمین، پژوهشی را انجام داده اند که در آن از آموزش حس شوخ طبعی به عنوان عاملی برای کاهش اضطراب و بهبود کارکرد زنان متأهل در خانواده استفاده شده است.

این مطالعه پژوهشی بر روی ۵۰ تن از زنان متأهل مراجعه کننده به خانه های سلامت شهر تهران انجام شده است و برای گروهی از این زنان، دوره آموزش حس شوخ طبعی در هشت جلسه به صورت هفته ای یک جلسه و هر جلسه به مدت ۱ ساعت اجرا شده است.

نتایج این پژوهش جالب بر اساس مقایسه افراد آموزش دیده و افراد عادی نشان می دهد که آموزش حس شوخ طبعی بر کاهش اضطراب و بهبود کارکرد خانواده زنان متأهل تأثیرات بسزایی دارد.

بر این اساس به نظر می رسد در نظر گرفتن آموزش حس شوخ طبعی در برنامه ریزی های پیشگیری از مشکلات سلامت روان و بهبود کارکرد خانواده، امری ضروری است.

در این رابطه، سمانه عباسی، پژوهشگر گروه مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خمین و دو همکار دیگرش در این تحقیق بیان داشته اند: «شوخ طبعی، مکانیزم دفاعی رشد یافته ای است که به افراد کمک می کند با تعارضات هیجانی یا عوامل تنش زای محیطی از طریق تمرکز بر جنبه های طنزآمیز و سرگرم کننده مقابله کنند».

به گفته این متخصصان، «شوخ طبعی مفهوم فراگیر و چندگانه ای دارد. شوخ طبعی را تفاوت های افراد در رفتارها، تجارب، عواطف، بازخوردها و توانایی های فرد درزمینه سرگرمی، خندیدن و اهل شوخی بودن تعریف کرده اند».

آن ها معتقدند: «یافته های حاصل از پژوهش ما، اثربخشی آموزش حس شوخ طبعی را بر کاهش میزان اضطراب و بهبود کارکرد خانواده در بین زنان تأیید می کند».

طبق یافته های این پژوهش، «آموزش حس شوخ طبعی به دلیل ارزان بودن، مؤثر بودن، در دسترس و کاربردی بودن می تواند در مراکز و کلینیک های خدمات بهداشتی-درمانی خانواده، مراکز درمانی و روان شناختی جهت بهبود کارکردهای خانواده و افزایش بهزیستی روانی زنان متأهل در کنار سایر روش های شناخته شده آموزشی و درمانی استفاده گردد».

این نتایج علمی پژوهشی که بر اهمیت حس شوخ طبعی در بهبود کارکردهای روانی افراد تأکید دارند، در فصل نامه «سلامت جامعه» متعلق به دانشکده پرستاری مامایی و پیراپزشکی رفسنجان منتشر شده اند.

انتهای پیام