تفسیر قرآن؛

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت هایی والایی درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می پردازیم.

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام خداوند رحمتگر مهربان

یا أیها الذین آمنوا إنما الخمر والمیسر والأنصاب والأزلام رجس من عمل الشیطان فاجتنبوه لعلکم تفلحون

ای اهل ایمان، شراب و قمار و بت پرستی و تیر های گروبندی همه این ها پلید و از عمل شیطان است، از آن البته دوری کنید تا رستگار شوید.

فایل صوتی تلاوت آیه ۹۰ سوره مائده

تفسیر آیه ۹۰ سوره مائده

حسن بصری گوید: علی (ع) و عثمان بن مظعون و ابوطلحه و ابوعبیده و معاذبن جبل و سهل بن بیضاء و ابودجانه انصاری در منزل سعدبن ابی وقاص جمع شدند و چیزی خوردند. پس از آن، مقداری شراب برای آن ها آورد. علی (ع) از جایش برخاست تا آن ها را ترک گوید.

عثمان، علت آن را جویا شد و علی (ع) فرمود: «خداوند، خمر را لعنت کرده است. به خدا قسم، چیزی را که باعث شود عقلم زائل شود و مردم با دیدنم به من بخندند و دخترم را به ازدواج کسی در بیاورم که نمی شناسم، نخواهم نوشید». پس آن ها را ترک کرد و به مسجد رفت.

آنگاه، جبرئیل این آیه را نازل کرد: «یا أیها الذین آمنوا» یعنی کسانی که در منزل سعد جمع شده بودند «إنما الخمر والمیسر» و علی (ع) فرمود: «خدا باده را نابود کند، ای رسول خدا (ص)! به خدا سوگند، حتی زمانی که کوچک بودم، به این مطلب آگاهی داشتم».

بیشتر بخوانید

عرب، به شعر و شراب، علاقه شدید داشت به همین جهت تحریم شراب به صورت تدریجی انجام گرفت. در ابتدا آیه آمد که از خرما و انگور می توان هم رزق خوب تهیه کرد، هم شرابی مست کننده در آیه ای دیگر به منافع قمار و شراب و بیشتر بودن گناهش از منافعش اشاره کرده است.

بعد از مدتی آیه آمد که در حال مستی نماز نخوانید سپس آیه ی فوق نازل شد و آن را پلید و عمل شیطانی دانست و دستور اجتناب از آن را صادر کرد.

«خمر»، به معنای پوشاندن با کلمه ی «خمار» از یک ریشه است. به مقنعه زنان خمار می گویند، چون موی سر را می پوشاند. شراب را هم خمر می گویند، چون عقل را می پوشاند.

«میسر» از «یسر»، به معنای آسانی است. چون در قمار، افراد بدون زحمت، پول به دست می آورند، به آن میسر گویند.

کلمه «أنصاب» جمع «نصب»، به معنای سنگ هایی است که اطراف کعبه نصب و روی آن قربانی می کردند و به آن ها تبرک می جستند و یا مراد خود قربانی است که روی سنگ ها ذبح می کردند. در حدیث می خوانیم که رسول خدا (ص) در معنای انصاب فرمود: چیزی است که مشرکان برای بت ها قربانی می کردند. «ما ذبحوه لآلهتهم»

«ازلام»، نوعی قرعه کشی و قمار با چوب است که در جاهلیت رواج داشته. رسول خدا (ص) فرمودند: «قمار با هر وسیله ای که باشد حتی گردو، حرام است».

در شراب، هر نوع همکاری در تولید، توزیع ومصرف آن حرام است. امام باقر (ع) از پیامبر (ص) نقل می کنند که آن حضرت ده گروه را که به نحوی در شرابخواری مؤثرند، لعنت کرد: «غارس ها و حارس ها و عاصر ها و شارب ها و ساقی ها و حامل ها و المحمول الیه و بایع ها و مشتری ها و آکل ثمنها»؛ آنکه نهال انگور را می کارد، آنکه به ثمر می رساند، سازنده، نوشنده، ساقی، حمل کننده، دریافت کننده، فروشنده و خریدار و هر کس که به نحوی از درآمد آن بهره مند می شود، ملعون است.

پیام های آیه ۹۰ سوره مائده

۱-ایمان، با شراب خواری و قماربازی سازگاری ندارد. «یا أیها الذین آمنوا إنما الخمر و المیسر … فاجتنبوه»

۲-شراب و قمار، در ردیف بت پرستی است. «الخمر و المیسر و الأنصاب» (بنابر این که مراد از انصاب، بت ها باشد)

۳-اسلام از پلیدی ها نهی می کند. «رجس … فاجتنبوه»

۴-خوردن لقمه ی حلال و پرهیز از حرام خواری، در سعادت و رستگاری انسان مؤثر است. «فاجتنبوه لعلکم تفلحون»

انتهای پیام/