معلمی که مستعدین فرهنگی و انقلابی را برای تربیت نیرو رها نمی کرد / از اخلاص تا تحصیل همزمان در چند رشته- اخبار سینما و تئاتر - اخبار فرهنگی تسنیم



به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با گذشت یک سال از نبود محقق، پژوهشگر و مدرس حوزه سواد رسانه ای و مطالعات فرهنگی سینمایی، مرحوم محمدحسین فرج نژاد، دکتر رفیع الدین اسماعیلی استاد دانشگاه و نویسنده که سابقه همکاری و دوستی قدیمی با این فعال رسانه ای داشته است، در مصاحبه ای با ما درباره ویژگی های فکری و کمترگفته شده وی صحبت کرد.

* مرحوم فرج نژاد چندان چهره معروف و رسانه ای نبود، با وجود این، شما به خوبی او را می شناختید، لطفا از نحوه آشنایی تان با مرحوم فرج نژاد بگویید.

باسمه تعالی، با سلام و احترام خدمت شما و خوانندگان محترم خبرگزاری تسنیم؛ در سال ۱۳۸۲ با مرحوم احمد خسروی در حوزه علمیه ارتباط داشتم و بنده همیشه در حال مطالعه کتب مرتبط با سینما بودم که روزی ایشان خطاب به من گفت: در قم یک نفر را می شناسم که در این زمینه ها (رسانه و سینما) بسیار فعال است. سپس متوجه شدم که استاد فرجنژاد به جلسه تفسیر یکی از اساتید می آید و من به همراه مرحوم احمد خسروی به آن جلسه رفتم و استاد را ملاقات کردم. محمدحسین در ابتدا با گرمی عجیبی با من احوالپرسی کرد؛ گویی که چندین سال با هم رفاقت داریم. همان شب من را به صرف شامی ساده به مدرسه ای در محله خاکفرج قم دعوت کرد و تا صبح نزد یکدیگر نشستیم و صحبت کردیم.

بعد از پایان گفتگو، احساسم بر این بود ک دقیقا استاد محمدحسین فرجنژاد، همان شخصیتی است که من به دنبال او بودم و از این بابت بسیار خرسند و خوشحال بودم و از او خداحافظی کردم و به سمت مدرسه محل تصحیل خود روانه شدم.

محمدحسین، اگر شخصیتی را می یافت که دارای انگیزه و علاقه بود؛ هیچگاه رهایش نمی کرد؛ در همین راستا، بعد از دیدار اول بنده با ایشان، شب های بعد، بلندگوی مدرسه نام من را صدا زد که کسی درب مدرسه منتظرم است. وقتی به درب ورودی رفتم، استاد فرجنژاد را دیدم که بسیار تعجب کردم. ایشان خطاب به من فرمود: جلسه ای داریم و خوب است که شما هم بیایید و شرکت نمایید. (البته بعدها باخبر شدم که علاوه بر من، به دنبال اشخاص دیگری نیز می رود) آن روز با هم به مدرسه فیضیه قم رفتیم و مقداری از کتاب «پروتکل های یهود» را خواندیم و سپس محمدحسین از من خواست که این کتاب را تهییه کنم. سپس به دنبال همین جلسات، کتب فلسفه علم، فلسفه غرب، زرسالاران یهود و … را مباحثه و مطالعه کردیم.

اسماعیلی در کنار مرحوم فرج نژاد

* در همراهی تان با استاد فرجنژاد، از اقدامات، تلاش ها و کوشش های برجسته ایشان در ابعاد مختلف علمی، چه نکته برجسته و خاصی را ملاحظه کردید؟

تمامی کوشش و تلاش محمدحسین فرجنژاد این بود که بتواند مسائل و نیاز روز جامعه را حل و فصل نماید. ایشان حل این مسائل را در سایه کار تبلیغی یا درس خواندن نمیدید؛ بلکه معتقد باید مبانی قوی داشت و در کنار آن در میدان عملیات کار کرد. در همین راستا، با همراهی اطرافیان و دوستان مباحث فلسفی غرب را به خوبی مطالعه و مباحثه می کرد و هر هفته بعد از نماز جمعه، جلساتی با تحلیل های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برگزار می کرد. بنده به یاد دارم در سال های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۴ با ایشان اقدام به تایپ یا دست نوشته سلسله مباحثی می کردیم و سپس از آنها تعداد زیادی زیراکس می گرفتیم و بعد از اتمام نماز جمعه، بین شرکت کنندگان پخش می کردیم؛ چرا که فرجنژاد معتقد بود باید حرف های خود را به دست سایر آحاد جامعه نیز برسانیم.

اما به طور دقیق تر اگر بخواهم از ویژگی های شخصیتی او نام ببرم باید به این موارد اشاره کنم:

داشتن اخلاص

اخلاص، گوهری ناب در وجود محمدحسین بود و با خون او نهادیه شده بود. این مؤلفه به برکت دار شدن کار گروهی و موفقیت آمیز بودن آن منجر می شد. منیت هیچگاه در وجود استاد فرجنژاد یافت نشد. این استاد انقلابی در بسیاری از اوقات مباحثی را که خود پژوهش و تحقیق کرده بود را به اسم دیگران منتشر میکرد و تمایلی نداشت که با نام خود منتشر شود. در کارهای علمی و تحقیقاتی، ایشان علاوه بر داشتن حوصله، صبر و شکیبایی، تمایل به انجام آنها به صورت گروهی داشت.

تربیت مثالزدنی ایشان از سوی خانواده

بنده بعد از آشنایی گسترده با خانواده محترم فرجنژاد و به خصوص پدر محترم و بزرگوارشان، متوجه این نکته شدم که این خانواده با تمام سختی ها، زمان زیادی برای تربیت فرزندان خود صرف کرده اند که در نوع خود مثالزدنی است. در همین راستا، اخلاص، تلاش و کوشش، دغدغه مندی و انقلابی بودن محمدحسین برای من روشن شد. بنابراین نقش پدر و مادر، در تربیت محمدحسین بسیار مهم و اساسی بوده است.

احترام به شخصیت دیگران (از هر قشر)

یکی از ویژگی های شخصیتی استاد فرجنژاد، احترام به همه افراد بود. ایشان هر فردی را به خوبی تحویل می گرفت و از آن در نزد بقیه تعریف می کرد. بنده بعد از مدتی به این مطلب پی بردم که از سوی ایشان، چنان اعتماد به نفسی به افراد تزریق می شد که باعث رشدکردن شدید آن فرد می گشت.

تحصیل همزمان در رشته های مختلف

دیگر ویژگی محمدحسین، علاوه بر رشته تخصصی خود، ورود به سایر رشته ها بود. ایشان در هر رشته ای که ورود پیدا کرده بود، در مقام یک متخصص ظاهر و محسوب می شد. جامع النگری و ذوفنونی ایشان در مباحث علمی برای همگان نمایان بود؛ چرا که می دانیم دنیای امروز، دنیای بینارشته ای است و ظهور اشخاصی مانند محمدحسین فرجنژاد بسیار لازم و حیاتی است.

دشمن شناسی

شاید بتوان گفت دال مرکزی ذهن استاد فرجنژاد، مباحث دشمن شناسی است. رسانه برای ایشان ابزاری برای رسیدن به بحث دشمن بود و در همین راستا تلاش داشت تا در تمامی رشته ها به شناخت، توصیف و تبیین دشمن بپردازد. در اندیشه ایشان، دشمن با چاشنی قرآن همراه بود.

محمدحسین این مبحث را امتداد داده و به زمانه امروزی آورده بود. سپس چنین نگاهی را به گفتمان انقلاب اسلامی (امام راحل و رهبر معظم انقلاب) نزدیک ساخته بود و تمایل داشت تا جبهه حق و باطل بر اساس نگاه قرآنی و تحلیل های امروزی تبیین گردد.

استاد ایجاد انگیزه

محمدحسین در زمینه روش تدریس، بیان مطالب، جذابیت کلاس و دغدغه مند کردن دانش پژوهان، استادی بسیار برجسته و ماهر بود. به یاد دارم در دوره های «سواد رسانه» که برگزار می شد، معمولا اولین کلاس از آن استاد فرجنژاد بود؛ چرا که او متخصص انگیزه بخشی برای شرکت کنندگان دوره بود.

درگیر نبودن با ساختار بروکراسی و اداری

محمدحسین هیچگاه با ساختار اداری و بروکراسی درگیر نبود؛ چرا که به معنای واقعی و مثبت کلمه، او خود یک سازمان بود و فکر همه جا را می کرد تا یک اتفاق، بهخوبی رقم خورد.

* از آخرین روزهای زندگی محمدحسین بیشتر برایمان بگویید؛ آیا دغدغه ای داشت؟

محمدحسین در آخرین روزهای زندگی خویش، به صورت جدی به دنبال کارهای جهادی بود. در اواخر عمرش نزد من آمد و گفت: نمیدانم چه کاری انجام دهم، چرا که در أیام عید نوروز به سیستان و بلوچستان رفته بود و فضای آنجا را دیده بود و تحت تأثیر زیادی قرار گرفته و تمایل داشت مجددا به فضای اقدامات جهادی باز گردد. در همین راستا از من درخواست کاهش حجم کارها را داشت تا بتواند مجددا به آن فضا باز گردد و من خطاب به او گفتم: خوب است برنامه ریزی کنید و به همراه دوستان، مجددا اقدامات جهادی را آغاز نماییم. البته لازم به ذکر است که بیان نمایم، استاد فرجنژاد بعد از عید نوروز ۱۴۰۰، دیگر آن محمدحسین سابق و همیشگی نبود؛ گویی فضای زندگی دنیوی و امورات آن، او را خسته کرده بود.

بنده و همه کسانی که از نزدیک محمدحسین فرجنژاد را می شناختیم، بعد از آسمانی شدن او متوجه این مطلب شدیم که او در چه مکان هایی و با چه موضوعاتی اقدامات شگرفی انجام داده است. محمدحسین در قلوب زیادی نفوذ کرده بود و آنها را به تسخیر خود در آورده است.

حسرت من و همگان این است که ای کاش زمانی که او با بودیم، بیشتر قدرش را می دانستیم و از او استفاده می کردیم؛ چرا که محمدحسین به معنای واقعی یک گوهر کمیاب بود. عاقبت بخیری ایشان ختم کلام تمامی مباحثش گردید. چنین رفتنی قطعا برای او مطلوب است؛ لکن برای اطرافیانش خسران و حادثه ای بسیار بزرگ است.

انتهای پیام/
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «معلمی که مستعدین فرهنگی و انقلابی را برای تربیت نیرو رها نمی کرد / از اخلاص تا تحصیل همزمان در چند رشته- اخبار سینما و تئاتر - اخبار فرهنگی تسنیم» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.