به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا بررسی فضایل آسمانی و ویژگی های قرآنی معصومان(ع) یکی از راهکارهای افزایش معرفت و شعور نسبت به این انوارهای مقدس شمرده می شود؛ چرا که متأسفانه گاهی شاهدیم در مناسبت های دینی این اولویت ضروری در حاشیه قرار می گیرد. حال که در ایام شهادت حضرت زهرا(س) قرار داریم، به معرفی ویژگی های قرآنی آن بانوی بزرگوار اسلام می پردازیم.

از آیاتی که در شأن حضرت زهرا(س) قرار داده شده، آیه مباهله است. مباهله به این معناست زمانی که دو یا چند نفر بر سر مسئله ای اختلاف نظر داشته باشند و هیچ کدام حاضر نباشند نظریه طرف مقابل را بپذیرند، در یک جا جمع می شوند و به درگاه خداوند تضرع می کنند و از خداوند می خواهند که آن کس را که بر باطل است رسوا کرده و مورد لعن و مجازات خویش قرار دهد.

در ماجرای مشهور مباهله که در ۲۴ ذیالحجه روی داد، پس از آنکه پیامبر اکرم(ص) با مسیحیان نجران بر سر پذیرش اسلام اختلاف کردند و امر حضرت مورد موافقت آنان واقع نشد، تصمیم بر آن شد که مسئله از راه مباهله خاتمه یابد، از این رو قرار شد که فردای آن روز، همگی خارج از شهر مدینه، در دامنۀ صحرا برای مباهله آماده شوند. بامداد آن روز، حضرت رسول(ص) به خانه امیرالمؤمنین(ع) آمد. دست امام حسن(ع) را گرفته و امام حسین(ع) را در آغوش گرفت و به همراه امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) از مدینه بیرون آمد. نجرانیان با دیدن این صحنه و از ترس شکست از این کار منصرف شدند. آیه ۶۱ سوره آلعمران ناظر بر وقوع این ماجراست: «فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع أبناءنا و أبناءکم و نساءنا و نساءکم و أنفسنا و أنفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکاذبین؛ بنابراین، پس از فرارسیدن علم به تو، هر کس درباره او [حضرت عیسی(ع)]، با تو به چالش برخیزد، به او بگو: بیایید تا فرزندانمان و فرزندانتان، و زنانمان و زنانتان، و جان هایمان و جان هایتان را فراخوانیم، آنگاه (به درگاه خداوند) زاری [تضرع] کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم».



مفسران و محدثان شیعه و سنی تصریح کردهاند که آیه مباهله (آیه ۶۱ آل عمران) در حق اهل بیت پیامبر (ص) نازل شده است و پیامبر(ص) کسانی را که همراه خود به میعادگاه برد، فرزندانش (حسن و حسین) و دخترش (فاطمه) و علی (ع) بودند. بر این اساس منظور از أبناءنا در آیه حسن و حسین هستند، همان طور که منظور از نسائنا فاطمه، و منظور از أنفسنا علی (ع) است.( تفسیر نمونه، ج۲، ص ۴۴؛ المیزان، ج۳ - ۴ ، ص ۲۲۳).

صرف نظر از برخی اختلافات شیعه و سنی در نسبت دادن این آیه به پنج تن آل عبا(ع)، به راحتی می توان فهمید عبارات این آیه جز در شأن این انوار مقدس الهی مصداق نخواهد داشت. چرا که تا پیش از این ماجرا و حتی پس آن، تمام مردم شاهد قرابت معنوی پیامبر(ص) به اهل بیت(ع) بودند. به عنوان نمونه پیامبر(ص) در بخشی از خطبه غدیریه امام علی(ع) را جزئی از گوشت و خون و جان خویش معرفی کرده و فرمودند: «أنت أخی و وصیی و وارثی لحمک من لحمی و دمک من دمی و سلمک سلمی و حربک حربی و الإیمان مخالط لحمک و دمک کما خالط لحمی و دمی؛ تو برادر و جانشین و وارث منی، گوشتت از گوشت من، و خونت از خون من، و آشتی با تو، آشتی با من، و جنگ با تو، جنگ با من است، و ایمان با گوشت و خونت آمیخته شده، چنان که با گوشت و خون من در آمیخته است».

همچنین مردم بارها شنیده بودند که رسول گرامی اسلام(ص)، حضرت زهرا(س) را جگرگوشه خود معرفی کردند. پیامبر(ص) در روایتی مشهور خطاب به دختر بزرگوار خویش فرمودند: «إن فاطمة بضعة منی ، من آذاها فقد آذانی، و من غاظها فقد غاظنی …؛ فاطمه جگرگوشه و پاره ای از تن من است. هر کس او را اذیت کند مرا اذیت کرده و هرکس او را به غیظ و عصبانیت در آورد، گویی مرا به غضب در آورده است».

به طور قطع این نسبت های معنوی بین پیامبر گرامی اسلام(ص) و پنج تن آل عبا نه از سر رابطه خویشاوندی و رابطه پدر و فرزندی بلکه بر اساس قاعده ای قرآنی شکل می گرفت چرا که چه بسا فرزندانی از ائمه(ص) که جزو مردم عادی محسوب شده و گاهی راه انحراف پیش می گرفتند اما در عین حال افرادی بودند که با طی کردن مسیر اطاعت و تبعیت از پیامبر(ص) و عترت(ع) گوی سبقت را در معارف الهی از مردم عصر خویش و حتی اعصار آینده ربودند.

بنابراین معیار اصلی تبعیت و پیروی از مسیر خدا و رسول خداست، در این صورت است که افراد به جایگاهی می رسند که جزوی از پیکره آل بیت رسول(ص) می شوند. همان طور که اشاره شد این مسئله بر اساس قاعده قرآنی شکل می گیرد آنجا که خداوند در بخشی از آیه ۳۶ سوره ابراهیم(ع) از قول این نبی بزرگوار میفرماید: «رب إنهن أضللن کثیرا من الناس فمن تبعنی فإنه منی؛ پروردگارا، آنها بسیاری از مردم را گمراه کردند. پس هر که از من پیروی کند، بی گمان، او از من است»؛ بنابراین این نشان میدهد که افراد به واسطه تبعیت به مقام «منیت» نسبت به پیامبر و معصوم(ع) میرسند نه به سبب خویشاوندی. حال باید گفت خطاب هایی که در آیه مباهله آمده است مگر جز بر پنج تن آل عبا مصداق پیدا می کند؟

انتهای پیام/