خبرگزاری ایسنا طی بررسی چند ماه گذشته به مشکلات موجود بر سر راه مشاغل خانگی پرداخت که طی آن با کمک مرکز افکارسنجی جهاددانشگاهی مشکلات مطرح شده به صورت علمی مورد بررسی قرار گرفت، آنچه می خوانید میزگرد جمع بندی این پرونده است.

به گزارش ایسنا، میزگرد جمع بندی پرونده «بررسی مشکلات مشاغل خانگی» با حضور علی حقیقت پژوهشگر اقتصادی، بهنوش بابایی مسئول مشاغل خانگی استان قزوین و فریده ذوالقدر یکی از فعالان حوزه چرم در دفتر خبرگزاری ایسنا برگزار شد.

در ابتدای این نشست ماحصل پرونده «مشاغل خانگی» در ایسنا موردبررسی قرار گرفت؛ طی بررسی های چندماهه مشکلات اقتصاد کلان، نظارت، عدم وجود حمایت علمی و اطلاعاتی، مشکلات اداری و فروش به عنوان موانع و مشکلات مشاغل خانگی احصا شد.

فروش محصولات خانگی بزرگ ترین معضل تولیدکنندگان

مسئول مشاغل خانگی استان قزوین با اشاره به اینکه فروش، تبلیغات و به روز نبودن محصولات خانگی ازجمله مشکلات این مشاغل است، در این جلسه می گوید: طی بررسی های صورت گرفته در شهرستان آوج، طرح قالی های بافته شده به روز نیست به همین دلیل مشتری نیز نخواهد داشت.

بابایی تصریح می کند: برای راه اندازی بازار فروش محصولات خانگی از شهرداری ها کمک خواستیم تا مکانی را برای مشاغل خانگی اختصاص دهند، به همین منظور جلسات متعددی برگزار شد ولی تا به امروز نتوانستیم در استان یک بازار مشخص داشته باشیم.

وی عنوان می کند: فروش محصولات خانگی بزرگ ترین معضل برای تولیدکنندگان است تا به امروز بازارچه هایی که برای فروش محصولات خانگی داشتیم از طریق دفتر امور بانوان استانداری به صورت موقت راه اندازی شده بود؛ برخی از ادارات مربوطه ازجمله میراث فرهنگی نیز برای راه اندازی بازارچه های کوچک برای فروش محصولات خانگی اقدام کردند.

ذوالقدر در این خصوص بیان می کند: عدم حمایت از مشاغل خانگی کار را دشوار کرده است، وقتی خانمی لیف می بافد و خودش را به بازارهای هفتگی می رساند برای یک بساط کوچک باید هزینه پرداخت کند، مگر چقدر سود کسب می کند و درآمد دارد که بخواهد هزینه هم پرداخت کند به همین جهت است که مشاغل خانگی هیچ گاه رشد نمی کنند و همیشه در یک سطح باقی می مانند.

وی اظهار می کند: ما خانه به دوش هستیم و مکانی متمرکز برای استقرار نداریم، حتی برای اجاره مغازه به سعدالسلطنه مراجعه کرده و با نهادهای بسیاری نیز نامه نگاری کردیم ولی دست آخر نتیجه نگرفتیم چون به تقاضای ما اهمیتی نمی دهند.

توجه به آموزش از طریق فضای مجازی و بیانی ساده

حقیقت نیز در این جلسه می گوید: باید از طریق فضای مجازی آموزش بازاریابی و فروش و دیگر آموزش ها وجود داشته باشد و فرآیند را برای کارآفرینان و علاقه مندان تشریح و اهمیت موضوع نیز ذکر شود چراکه ساده سازی اثربخشی آموزش را افزایش می دهد.

بابایی تصریح می کند: کارآفرینان الزامی برای شرکت در دوره های کارآفرینی و فروش ندارند، اغلب افرادی که در دوره های آموزشی شرکت می کنند بلافاصله بعد از اتمام دوره به دنبال دریافت تسهیلات هستند و در حقیقت تلاش دارند تا هرچه سریع تر به نتیجه برسند.

بابایی اعلام می کند: در استان قزوین دو شهر دانسفهان و آوج شناسایی شده است تا در شهرستان دانسفهان خوشه کفش و در آوج نیز خوشه گلیم و فرش تشکیل و بازاریابی و فروش نیز به آن ها آموزش داده شود.

ذوالقدر نیز در این خصوص می گوید: برای فروش باید همه جوانب را در نظر گرفت، آموزش در مشاغل خانگی دارای جایگاه ویژه ای است که باید این مشاغل را ازنظر اقتصاد کلان، فروش و آموزش موردبررسی قرار داد.

وی می گوید: داشتن مهارت مهم تر از بازار است و اگر حتی ساختار نباشد و مهارت وجود داشته باشد نیز می توان بازار را در دست گرفت.

حقیقت که مخالف این سخن است در پاسخ به ذوالقدر می گوید: در حال حاضر اقتصاد «تقاضامحور» است و اگر تقاضا وجود داشته باشد عرضه خود را با آن تطبیق می دهد اما اگر تقاضایی وجود نداشته باشد محصولی نیز تولید نخواهد شد.

قوانین دست وپاگیر وجود دارد

بابایی در ادامه بیان می کند: همیشه قوانین دست وپاگیر وجود دارد و ای کاش وزارت کار امور و ضوابط را به استان ها تفویض می کرد تا هر استان برحسب اقتضای خود برنامه ریزی کند؛ قزوین یک استان صنعتی و کشاورزی است و همیشه قوانین موجب می شود تا اداره کار به عنوان متولی مشاغل خانگی نتواند صفر تا ۱۰۰ کار را انجام دهد.

وی ادامه می دهد: مواردی وجود داشته که کارآفرینان بعد از دوندگی بسیار از دستگاه متولی مجوز برای تسهیلات ۱۰ میلیون تومانی دریافت کرده اند ولی با ورود به سال جدید و تخصیص اعتبار جدید باید تمام ضوابط آن نیز رعایت شود و فرد برای دریافت وام دوباره این مسیر را طی کند؛ به همین جهت فرد متقاضی از دریافت تسهیلات منصرف می شود که با این انصراف تنها فرد متقاضی آسیب نمی بیند بلکه همه در سطح کلان متضرر می شوند.

ذوالقدر نیز در این خصوص می گوید: من برای راه اندازی فعالیت خودم پنج سال برای وام ۲۰ میلیون تومانی رفتم که الآن این رقم جوابگوی راه اندازی یک کسب وکار خانگی نیست؛ چرا باید یک فرد برای دریافت تسهیلات دوندگی کند و درنهایت از دریافت آن منصرف و مجبور شود یک قطعه طلا و یا اثاثیه منزل بفروشد تا کسب وکار خود را راه اندازی کند.

ضعف های موجود ناشی از رفتارهای جزیره ای است

حقیقت می گوید: ضعف های موجود ناشی از رفتارهای جزیره ای و ناهماهنگی ها است؛ گاهی یک مجوز فلسفه وجودی تأسیس یک سازمان است.

وی ادامه می دهد: در ۵۰ سال گذشته سه نهاد عدلیه، نظمیه و مالیه وجود داشتند که وزارتخانه های اقتصاد، صنعت، کشاورزی و کار زیرمجموعه آن محسوب می شدند ولی بعدها به این نتیجه رسیدند که تخصصی شوند، الآن نیز به فکر این هستند برخی از وزارتخانه ها یا نهادها تجمیع شوند.

کارشناسان دستگاه های اجرایی به رسالت خود واقف نیستند

حقیقت در ادامه اضافه می کند: الکترونیکی شدن امور باعث می شود تا نظم سیستماتیک در نظام اداری به وجود آید و بخشنامه ها منظم شوند؛ ۹۵ درصد کارشناسان دستگاه های اجرایی به رسالت خود واقف نیستند و از ایجاد مطالبه مردم از دستگاه های اجرایی فرار می کنند که این امر کاهش بهره وری دولت را در پی دارد.

وی ادامه می دهد: مشاغل خانگی در اقتصاد و ایجاد ارزش افزوده سهمی ندارند و بیشتر ابعاد اجتماعی آن مدنظر کارشناسان است و بعد اشتغال زایی آن اهمیت دارد؛ کشور چین به دلیل جمعیت بالا به سمت مشاغل تک نفره و خانگی حرکت کرده که این مشاغل به عنوان زنجیره در مشاغل بزرگ نیز وارد می شوند.

این پژوهشگر اقتصاد عنوان می کند: سرمایه گذاری جسارت و شجاعت می خواهد و در آن باید ریسک ها را پذیرفت؛ اقتصاد آمریکا از ۴۰۰ سال پیش بر اساس بازار و اقتصاد ایران نیز از زمان امیرکبیر بر پایه دولت پایه ریزی شد و در حال حاضر نیز همین فرهنگ وجود دارد.

وی اضافه می کند: رفتار دولت باید امنیت زا باشد تا فرد سرمایه گذاری کند، مشاغل خانگی آسیب پذیر هستند و دولت باید ازنظر بازار و فضای مجازی از سرمایه گذاران حمایت کند؛ ازنظر فعالیت اقتصادی فرد باید دارای مهارت باشد، شرایط اقتصادی و نظام توزیع نیز باید وجود داشته باشد و باید متذکر شد که تأمین سرمایه آخرین قدم محسوب شده ولی در ایران اولین قدم است.

حقیقت می گوید: در مشاغل خانگی حاکمیت نقش اساسی دارد، حتی برای فعالیت های اقتصادی دادگاه های تخصصی وجود ندارد و تولیدکنندگان نگران مسائل حقوقی و قوانین دست وپا گیر هستند؛ دولت می تواند با فراهم کردن بستر امن به رونق اقتصاد کمک کند، درعین حال بخش خصوصی نیز به قدری قوی نیست که شبکه سازی داشته باشد.

عدم هماهنگی بین پول و تولید علل شکست مشاغل خانگی

ذوالقدر با اشاره به حجم نقدینگی در دست افراد می گوید: بسیاری از فعالان کار را با سرمایه شخصی خودشان شروع می کنند، الآن قیمت ها ثابت نیست و فروش پایین است، اطرافیان نیز ریسک نکرده و پس انداز شخصی خود را در اختیار افرادی که قصد فعالیت در حوزه مشاغل خانگی دارند قرار نمی دهند.

وی می گوید: نخواستند از مشاغل خانگی حمایت کنند چون در این پنج سال دوندگی زیادی کردم ولی نتیجه نگرفتم و با سرمایه شخصی خودم آستین همت را بالا زدم.

بابایی به عدم هماهنگی بین پول و تولید اشاره و عنوان می کند: فردی با یک مبلغ مشخص شغلی را آغاز می کند ولی گاهی به یک باره قیمت ها افزایش پیدا می کند به گونه ای که گاهی مجموع سرمایه فرد و تسهیلات دریافتی آن را جبران نمی کند و درنهایت آنان را با شکست مواجه می سازد.

وی در خصوص نقدینگی بیان می کند: نقدینگی در جامعه وجود دارد و به صورت مقطعی کاهش و یا افزایش پیدا می کند ولی به سمتی حرکت می کنیم که ارزش و حجم نقدینگی کم و کمتر می شود، برای مثال حجم و ارزش پس اندازی که دو سال پیش انجام شده باشد اکنون کاهش پیدا کرده است.

این مسئول اضافه می کند: عدم اطمینان موجب می شود افراد پس انداز خود را برای کارآفرینی در اختیار اطرافیان قرار ندهند و علاوه بر دو برابر شدن پول خود به فکر بازگشت سرمایه خود هستند.

دست روی دست زیاد شده است

ذوالقدر در این خصوص خاطرنشان می کند: دست روی دست زیاد شده است یک محصول را با چرم طبیعی تولید می کنیم ولی تولیدکننده ای دیگر همان محصول را بی کیفیت و با چرم مصنوعی تولید می کند که نصف قیمت محصول تولیدی ما است، مسلما خریداران به دلیل کاهش قدرت خرید از محصولی که با چرم مصنوعی تولیدشده استقبال می کنند.

حقیقت می گوید: این مشکل در بسیاری از صنایع و حتی بیمه وجود دارد، در دیگر کشورها افراد از ۱۸ نوع بیمه استفاده می کنند ولی در کشورمان بر اساس کاهش قدرت خرید و درآمد پایین استقبالی صورت نمی گیرد و بنابراین صنایع نیز رشد نخواهند داشت.

اقتصاد کلان بزرگ ترین مشکل مشاغل خانگی

حقیقت در جمع بندی سخنانش مشکل اصلی مشاغل خانگی را در اقتصاد کلان می بینید و ادامه می دهد: مشکل اداری و تأمین مالی در جایگاه دوم، نظارت روی دستگاه های اجرایی و بانک ها در جایگاه سوم و شبکه سازی و عدم آموزش از طریق فضای مجازی در جایگاه چهارم این مشکلات قرار دارد.

بابایی در پایان سخنانش می گوید: اقتصاد کلان بزرگ ترین مشکل مشاغل خانگی است، تمامی مشکلات به صورت زنجیره به هم وصل هستند و اگر مشکلات حل نشوند حتی کم اهمیت ترین مشکل نیز به مسئله ای بزرگ مبدل خواهد شد.

وی ادامه می دهد: از سال ۸۰ پرداخت تسهیلات ماده ۵۶ را داشتیم که با شکست مواجه شد و از سال ۸۴ نیز طرح و تسهیلات بنگاه های زودبازده در دستور کار قرار گرفت که اعتبار بالایی نیز به آن ها اختصاص پیدا می کرد و بیش از ۲۰ هزار نفر در آن ثبت نام کردند که آن طرح نیز با شکست مواجه شد به همین جهت می توان چنین نتیجه گیری کرد که حمایت مالی تأثیر چندانی در موفقیت ندارد.

انتهای پیام