به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از الخلیج الجدید، روزنامه آمریکایی « وال استریت ژورنال» اعلام کرد که اختلاف اخیر بین ریاض و ابوظبی در اتحاد اوپک پلاس ، رنج عربستان سعودی را در تلاش برای متنوع سازی اقتصاد خود به دور از وابستگی به نفت برجسته کرد.

« محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی ۵ سال پیش متعهد شد که اقتصاد عربستان را از وابستگی به نفت تا سال ۲۰۲۰ نجات دهد.

در همین راستا بزرگترین صادرکننده نفت در جهان برای تنوع اقتصادی و ایجاد فرصت شغلی در تلاش برای تولید انرژی سبز است.

کاهش برنامه های بلندمدت عربستان برای رهایی از وابستگی به نفت و تمایل به انرژی های تجدیدپذیر، این کشور را در اختلاف با سایر اعضای اوپک از جمله متحد خود امارات قرار داد.

امارات متحده عربی نگران است که تقاضای نفت از متحدان وی یعنی عربستان سعودی افزایش یابد و ابوظبی نیز برای تامین مالی و توسعه بخش های گردشگری و فناوری خود به دنبال فروش هرچه بیشتر نفت و خلاص شدن از شر ذخایر عظیم خام خود است.

از سوی دیگر عربستان سعودی در خصوص فروش نفت می خواهد سرعت خود را کم کند و از این طریق دامنه پشتیبانی از نفت را در آینده گسترش دهد و به دلیل همین روندها جلسه اوپک پلاس هفته گذشته بی نتیجه ماند و خبری از برگزاری این جلسه در هفته های بعدی نیست.

این روزنامه به نقل از «ایهم کامل» رئیس خاورمیانه در گروه مشاوره ریسک سیاسی اوراسیا ، درباره تنش اخیر بین ریاض و ابوظبی نوشت: سعودی ها می خواهند با سرعت ۶۰ مایل در ساعت و اماراتی ها می خواهند با سرعت ۱۰۰ مایل در ساعت رانندگی کنند.

کامل در ادامه افزود: محمد بن سلمان دریافته است که پروژ ه های وهمی اش برای دور شدن از وابستگی به نفت ، در واقع به نفع عربستان نخواهد بود.

طبق اظهارات قبلی محمد بن سلمان قرار بود در حال حاضر از وابستگی به نفت خلاص شود. وی در سال ۲۰۱۶ طرحی جاه طلبانه برای جذب سرمایه خارجی و ساخت صنایع غیرنفتی مانند ساخت ماشین و اسلحه را فاش کرد.این طرح با عنوان چشم انداز ۲۰۳۰ با هدف تبدیل عربستان به یک قدرت صنعتی و دور نگه داشتن عربستان از وابستگی به صنعت نفت انجام شد ، در حالی که صنایع نفت در سه ماهه اول سال گذشته ۲٫۹٪ رشد داشته و براساس گزارش بانک جهانی ، بخش نفت عربستان هنوز ۸۰٪ از درآمد بودجه دولت را تشکیل می دهد.

طبق گزارش بانک جهانی ، ۸۸ درصد درآمد خارجی عربستان از طریق صادرات نفت تأمین می شود. سهم فروش نفت در تولید ناخالص داخلی عربستان سعودی در سال ۲۰۱۹ از ۱۹ درصد در سال ۲۰۱۶ که سقوط قیمت نفت داشت ، به ۲۴ درصد افزایش یافت.

بر اساس چشم انداز ۲۰۳۰ پیش بینی می شد که درآمد غیرنفتی عربستان سعودی تا سال ۲۰۲۰ چهار برابر شود ، اما این امر صورت نگرفت و داده های دولت نشان می دهد که بیشتر درآمد غیرنفتی از مالیات های جدید بوده است.

این در حالی است که نوسانات بازار نفت همچنان به اقتصاد عربستان آسیب می رساند. سال گذشته ، ریاض پس از شیوع ویروس جدید کرونا ، کاهش بی سابقه قیمت و تقاضای نفت هزینه های خود را کاهش داد. همانطور که جنگ نفتی میان ریاض و مسکو باعث شد قیمت نفت خام برای اولین بار سقوط کند.

بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، اختلافات میان ریاض و ابوظبی ، تهدیدی برای اتحاد اوپک پلاس به رهبری روسیه است و همچنین ممکن است بی ثباتی بیشتری را در بازار نفت به وجود آورد.

روسیه نیز به دنبال آن است تا تولید خود را در مقیاس وسیع با تولیدکنندگان نفت در خلیج فارس افزایش دهد، زیرا این کشور معتقد است که قیمت های فعلی نفت بسیار بالا است و این امر باعث افزایش تولید نفت شیل می شود که خطری برای قیمت نفت، مشابه سال ۲۰۱۶ است.

در همین حال ، شیوع ویروس کرونا اقتصاد عربستان را دچار بحران شدید کرده تا جایی که اقتصاد این کشور در سه ماهه اول سال گذشته میلادی ۳ درصد کاهش یافته است. افزایش مالیات و کاهش یارانه باعث کاهش درآمد و تلاش برای ایجاد مشاغل کافی برای به کارگیری میلیون ها جوان بیکار سعودی شده است.همچنین نرخ رسمی بیکاری در سال گذشته به بیش از ۱۵ درصد افزایش یافت.

«رابین میلز» مدیر عامل شرکت مشاوران قمر انرژی مستقر در دبی اعلام کرد: عربستان سعودی در پنج سال گذشته پیشرفت کمی در کاهش وابستگی به درآمد صادرات نفت داشته است و دور شدن از وابستگی به نفت احتمالا بیش از ۳۰ سال طول خواهد کشید.

به گزارش وال استریت ژورنال ، وابستگی شدید عربستان به نفت این امکان را به امارات داده است که به طور فزاینده ای به عنوان رقیب منطقه ای عربستان دیده شود و این کشور به دنبال آن است تا هرچه سریعتر از عربستان در تنوع بخشی به اقتصاد کشور و رهایی از وابستگی به نفت عمل کند. به عنوان مثال ، امارات متحده عربی بهره برداری از اولین نیروگاه هسته ای خود را در ماه آوریل آغاز کرد و در حال حاضر دارای یک مزرعه خورشیدی در دبی با ظرفیت عملیاتی ۴۱۳ مگاوات است و قصد دارد که ظرفیت آن را در آینده افزایش دهد. همچنین توربین های بادی در جزیره ای در ساحل ابوظبی نصب شده که شروع یک نیروگاه بادی با حداکثر ظرفیت ۳۰ مگاوات است.

در عربستان سعودی، بخش خصوصی به همان سرعتی که برنامه ریزی شده، رشد نکرده است ؛چراکه سرمایه گذاری خارجی در این کشور در سال ۲۰۱۹ فقط ۴٫۶ میلیارد دلار بود که این مقدار بسیار کمتر از هدف سالانه حدود ۱۹ میلیارد دلار بوده است.

بیشترین سرمایه گذاری خارجی به این کشور طی سالهای گذشته در آوریل به ارزش ۱۲٫۴ میلیارد دلار هنگام فروش سهام خطوط لوله به آرامکو بود و این موضوع نشان می دهد که نفت همچنان گزینه مورد علاقه سرمایه گذاران خارجی در عربستان سعودی است.

بخشهای جدیدی مانند گردشگری و سرگرمی در عربستان سعودی تا حد زیادی به بودجه دولت متکی هستند و این در حالی است که آرامکو در میان تولید قیمت های پایین نفت برای تولید نقدینگی کافی تلاش می کند و سال گذشته این شرکت ۱۱۰ میلیارد دلار به خزانه عربستان منتقل کرده است. همچنین دولت عربستان به منظور جبران کسری بودجه باقیمانده و تأمین مالی پروژه های پرهزینه و ناموفق، ذخایر ارزی خود را کاهش داد.

به دنبال خدشه دار شدن وجه عربستان به دلیل قتل « جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی و دستگیری فعالان و منتقدان بسیاری از سرمایه گذاران خارجی از سرمایه گذاری در بخش فناوری و حمل و نقل منصرف شدند.

فروش سهام آرامکو در بازار سهام بین المللی در سال ۲۰۱۹ ،نتوانست تقاضای خارجی قابل توجهی را جذب کند. بدین ترتیب خصوصی سازیها به کندی پیش رفت و در پرداخت حقوق پیمانکاران دولتی تاخیر به وجود آمد و همین امر منجر به کاهش فعالیت های تجاری شد.در همین حال ، اهداف کاهش تولید گازهای گلخانه ای - مانند تولید نیمی از برق خانگی از طریق انرژی های تجدید پذیر تا سال ۲۰۳۰ - و جاه طلبی ها برای تبدیل شدن عربستان به عنوان یک رهبر جهانی در انرژی های تجدیدپذیر با شکست مواجه شد.

طرح ۲۰۰ میلیارد دلاری با همکاری گروه «سافت بانک» برای ساخت بزرگترین پروژه انرژی خورشیدی جهان در سال ۲۰۱۸ و همچنین تلاش های بحث برانگیز برای اجرای برنامه هسته ای غیر نظامی نیز به تاخیر افتاده است.

اخیرا عربستان سعودی اعلام کرد که به دنبال تولید انرژی سبز شامل تولید گاز، تجدیدپذیرها و هیدروژن است، اما « احمد الخویطر» مدیر ارشد فناوری آرامکو اعلام کرد که حداقل تا سال ۲۰۳۰ به دلیل کمبود زیرساخت ها و سیستم های قیمت گذاری ، بازار قابل توجهی برای این نوع انرژی وجود نخواهد داشت.

سال گذشته ، عربستان سعودی ۵۰۰ میلیون دلار صندوق سرمایه گذاری برای سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر و فن آوری های بهره وری انرژی تأسیس کرد ، اما مقامات سعودی علاقه بیشتری به کاهش استخراج سوخت های فسیلی نشان داده اند. در همین راستا ولیعهد سعودی در ماه آوریل اعلام کرد: این تصور غلط است که عربستان می خواهد از شر وابستگی به نفت خلاص شود، ما اصلا چنین چیزی را نمی خواهیم.

انتهای پیام/