به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها در رسانه های ترکیه، فضایی جانبدارانه در مورد پوشش اخبار حمله به اوکراین دیده می شود. می توان این واقعیت را به وضوح مشاهده کرد که نه تنها رسانه های وابسته به احزاب مخالف اردوغان، بلکه رسانه های تحت امر اردوغان نیز، غالبا علیه روسیه و له اوکراین موضع گیری می کنند.

به جرات می توان گفت که با وجود آن که بخش مهمی از منافع سیاسی، اقتصادی و دفاعی آنکارا در گرو حفظ رابطه با روسیه است، اما نوعی فضای ضدروسی و آنتی پوتین در میان روزنامه نگاران و تحلیلگران ترکیه شکل گرفته است.

روزنامه قرار از روزنامه های مخالف اردوغان و نزدیک به گل – باباجان، مصاحبه ای با یک دیپلمات ارشد انجام داده که برخی از ابعاد رویکرد نخبگان سیاسی ترکیه در مورد روسیه را به نمایش می گذارد.

امید یاردم، سفیر سابق ترکیه در اتریش، ایران و روسیه، دو سال پیش به درخواست شخصی خودش از وزارت امور خارجه ترکیه استعفا داد و از مسکو به آنکارا بازگشت تا پست معاونت سیاست خارجی حزب داود اوغلو را بر عهده بگیرد.

او کتابی چاپ کرده به نام «سه کشور، سه پایتخت، ایران، روسیه و اتریش، از امپراطوری تا جمهوری». امید یاردم از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ به ترتیب در وین، تهران و مسکو، سفیر بوده و مشاهدات سیاسی خود درباره این سه پایتخت را در کتاب خود، ذکر کرده است.

طاها آک یول از روزنامه نگاران و تحلیلگران قدیمی ترکیه، در یک مصاحبه مفصل، جویای نظرات امید یاردم درباره روسیه شده است.

دکترین محیط پیرامون و روسیه منجی

امید یاردم در پاسخ به سوالی در مورد حمله به اوکراین و هدف نهایی پوتین گفته است: «اشغال اوکراین طبیعتا شرایط بسیار خاصی دارد. این بلندپروازانه ترین حمله مسکو پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در مقیاس جهانی است. این اقدام، حتی چالش برانگیزتر از الحاق گرجستان یا کریمه است. وقتی از منظر تفکر عمیق روسیه به آن نگاه کنیم، تعریف اوکراین به عنوان مقصد نهایی، غیرممکن و غیر واقعی خواهد بود. همه سیاست خارجی، امنیت و غیره، از جمله دکترین محیط نزدیک که توسط مسکو از دهه ۱۹۹۰ توسعه یافته، در این تصمیم دخیل بوده است. این اهداف گاه به صورت ضمنی و گاه به صراحت در راهبردهای آنها بیان شده است. هر مکانی که توسط دیدگاه سیاسی تغذیه شده توسط این تفکر سیستماتیک به آن اشاره شده، از نظر مسکو، جایی است که به عنوان منطقه طبیعی محتاج به روسیه منجی، قلمداد شده است. بنابراین روسیه در این حملات، بسته به شرایط ممکن است کمی وقفه نشان دهد اما اقدام خود را ضروری و لازم می داند.»

درک اهمیت نگرش روس ها به استالین

امید یاردم، سفیرسابق ترکیه در روسیه، معتقد است که مردم روسیه، هنوز هم علاقه مند به رهبری همچون استالین هستند و باید اهمیت این رویکرد، به درستی درک شود.

او گفته است:«استالین را یکی از بزرگترین روس های تاریخ می دانند. بگذارید به عنوان یک یادآوری کوچک، به یک نظرسنجی اشاره کنم. بطور خلاصه، در یک نظرسنجی بسیار جامع که در کشور روسیه و در یک کانال تلویزیونی حکومتی انجام شد و در آن میلیون ها روس رای دادند، استالین اول شد. اما گفته می شود به هر دلیلی علت مرگ، قتل میلیون ها نفر، یا به دلیل نگرانی از اینکه چنین نامی ممکن است بازتاب های بین المللی منفی برای روسیه داشته باشد، تنزل رتبه دادند و نام استالین در رتبه سوم پایین تر از شاهزاده نوسکی قرار گرفت. به عبارتی، نتایج را دستکاری کردند تا عمق علاقه مردم روسیه به استالین را پنهان کنند! او حتی از کاترین کبیر و بنیانگذار اتحاد جماهیر شوروی، لنین، بالاتر است. در واقع، بسیاری از روس ها روسیه قدرتمند و عظیمی را در شخص استالین می بینند که ماشین جنگی نازی ها را تا برلین عقب راند و کشور/دولت جدیدی ایجاد کرد. در حال حاضر، خود ولادیمیر پوتین هم، از استالین بیشتر تقلید می کند تا لنین بنیانگذار. این نظرسنجی نشانه ای است که نشان می دهد درک دولت قدرتمند، بالاتر از هر چیز دیگری دیده می شود.»

یاردم به مفهوم پوتینیسم اشاره کرده و در ادامه گفته است: «ولادیمیر پوتین یک نام ترکیبی است که همه عناصر تاریخی را در شخص او متجلی می کند. نوسکی، استولیاپین، ایلین، ساویتسکی، استالین، سورکوف، دوگین و بسیاری از نام های دیگر که می توانند الهام بخش باشند. پوتین در نظام جهانی کنونی اهداف بسیار روشن و تزلزل ناپذیری را برای کشورش در سر دارد و زمانی که بتواند زمینه تحقق آنها را بیابد، می تواند بدون تردید با به حداکثر رساندن شرایط، هر قدمی را بردارد. وضعیت جهانی را رصد می کند، زیرا گرگ ها هوای مه آلود را دوست دارند و در مواقعی که شرایط اجازه دهد، کارهای لازم را انجام می دهد. او یک رهبر مثبت/منفی قوی است. از نظر او، دولت روسیه بالاتر از همه چیز است و مهم نیست که در راه رسیدن به این هدف از چه روش هایی استفاده می شود. از دید پوتین، دولت باید مقتدر باشد. این تفکر، اهدافی برای هزاران سال دارد و دموکراسی تنها در حدی است که در خدمت این دیدگاه باشد.»

تحریم و مقاومت

یاردم درباره میزان اثرگذاری تحریم بر اقتصاد روسیه گفته است: «خود مقامات روسیه اعلام می کنند که تحریم ها اثرات شدیدی بر اقتصاد روسیه دارد و این تأثیر در آینده شدیدتر خواهد شد. در واقع، ممکن است واقع بینانه تر باشد که این تأثیر را فقط به اقتصاد محدود نکنیم، بلکه بگوییم که از نظر نتایج، حوزه های بسیار گسترده تری را پوشش خواهد داد. ما در مورد اثری صحبت می کنیم که به همه زمینه های زندگی سرایت می کند. نکته غم انگیز این است که مردم عادی متأسفانه این تأثیر را بیشتر و بیشتر احساس خواهند کرد. بگذارید به صراحت بگوییم، نه تنها برای روسیه غنی از انرژی، بلکه برای اقتصادهای بسیار قوی تر نیز سخت است که تحت تأثیر چنین تحریم هایی قرار نگیرند. در چارچوب روند این جنگ دو عامل اصلی مهم و حتی تعیین کننده خواهد بود. مقاومت اوکراین در برابر تهاجم روسیه و اجرای بی وقفه تحریم ها.»

او در ادامه گفته است: «مشکلات اقتصادی بزرگی در انتظار روسیه است. با این حال، او در عرصه سیاسی واقعی مشکلاتی را تجربه خواهد کرد. روسیه نه در دوره شوروی و نه در تاریخ ۳۰ ساله روسیه یک قدرت اقتصادی در رتبه اول نبوده است. هنگامی که اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید، رهبران جدید روسیه نگران بودند که دهه ها طول می کشد تا این کشور به اقتصاد اسپانیا یا حتی پرتغال برسد. آنچه این کشور را قوی می کند یا نشان می دهد، به ویژه ساختار نظامی و توانایی تبلیغاتی آن است.»

روسیه، اوکراین و گزینه های ترکیه

امید یاردم معتقد است که شرایط برای ترکیه سخت تر می شود. او گفته است: «بسیار واضح است که کشور ما با توجه به شرایط امنیتی که در آن قرار دارد باید از یک سیستم امنیتی جامع از جمله پدافند هوایی برخوردار باشد و بحث در این مورد غیرضروری است. با این حال، ضروری است که هر معامله دفاعی خارجی، بر اساس یک دید عقلانی و واقع گرایانه باشد و ترجیحات شخصی را در بر نگیرد. از سال ۲۰۱۴، اسناد اصلی استراتژی ناتو که توسط ترکیه نیز امضا شده، روسیه را منبع اصلی تهدید می داند. بیان شده است که باید در برابر سوء استفاده روسیه از اختلاف نظرها در داخل ائتلاف مقاومت کرد و همبستگی بین متحدان را افزایش داد. در این صورت، خرید موشک اس ۴۰۰ تصمیم پرچالشی بود. در هر صورت مشکل خرید این سامانه، همچنان جایگاه خود را به عنوان یک معضل مهم بین طرفین حفظ کرده است. این سوال که چگونه می توان مشکل اس ۴۰۰ را در سیاست خارجی ترکیه در دوره آتی حل کرد، سوالی است که سر ما را درد می آورد. می توان انتظار داشت که ترکیه در دوره آینده به دوراهی انتخاب های سیاست خارجی خاص برسد و حفظ مواضع موازنه گرایانه فعلی خود با مشکل مواجه شود. بسته به چنین انتخابی، تعمیق روابط و همکاری ترکیه و روسیه در سطح استراتژیک در دوره آتی آسان نخواهد بود.»

انتهای پیام

منبع: روزنامه قرار

انتهای پیام/