به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تحولات مختلف منطقه ای و بین المللی از سال گذشته تاکنون از جمله جنگ اوکراین، موجب شده تا پدیده خطرناک «تروریسم» و فعالیت گروه های تروریستی در سراسر جهان تا حد زیادی مود غفلت واقع شود و تروریست ها فضای جدیدی برای مانور داشته باشد. اطلاعات نشان می دهد که گروه های تروریستی اخیرا تحرکات خود را در مناطق آفریقایی به شکل قابل توجهی شدت بخشیده اند و اخبار زیادی درباره جنایت های تروریستی در کشورهای این قاره منتشر می شود.

اما این بدان معنا نیست که گروه های تکفیری و تروریستی به طور کامل در آفریقا ساکن شده اند و می توان سایر مناطق جهان را از این حیث امن دانست. در همین راستا سعی داریم در مقاله ای شامل چند فصل به بررسی چشم انداز تروریسم در سال ۲۰۲۳ با توجه به تحرکات تروریستی در سال ۲۰۲۲ بپردازیم. این مقاله خلاصه ای جامع از روند فعالیت گروه های تروریستی در مناطق مختلف جهان، چگونگی تغییر روش و تاکتیک تروریست ها، تاثیر شرایط اقتصادی و اجتماعی بر فعالیت گروه های تروریستی، محرک های ژئوپلیتیکی و ایدئولوژیکی، استراتژی هایی که تروریست ها اتخاذ می کنند و … را ارائه می دهد.

در این مقاله همچنین آمار حملات تروریستی و قربانیان آنها را در سال ۲۰۲۲ در ۱۶۳ کشور جهان مورد بررسی قرار می دهیم و در ارائه این آمار از اطلاعات پایگاه «ردیاب تروریسم» استفاده کرده ایم.

در این بخش به برخی از مناطق جهان که گروه های تروریستی از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۲ با سوءاستفاده از درگیری و بحران های آنها اقدام به انجام حملات تروریستی کردند، اشاره می کنیم:

فعالیت های تروریسم در غرب (اروپای غربی-آمریکای شمالی-اقیانوسیه)

تروریسم در غرب تنها بخش کوچکی از کل تروریسم در جهان است. از ۱۳۷ هزار و ۹ مورد قربانی حملات تروریستی در جهان بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۲ ، ۸۸۵ مورد مربوط به غرب بوده که شامل ۰٫۶۵ درصد از کل قربانیان جهان می شود. در این مقاله به ۳ الگوی فعالیت های تروریستی در کشورهای غربی اشاره می کنیم:

-تروریسم مذهبی: تروریسم مذهبی کشنده ترین شکل تروریسم در غرب طی یک دهه گذشته بوده است. گروه های تروریستی موسوم به گروه های جهادی که مدعی اسلام بودند از سال ۲۰۰۷ تاکنون در حملات تروریستی خود ۴۸۴ نفر را در غرب به قتل رساندند. تروریسم مذهبی بین سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ نفوذ گسترده ای در غرب داشت و تنها در این بازه زمانی و هم زمان با ظهور داعش در ۱۲ کشور غربی ۴۰۲ نفر بر اثر حملات تروریستی در غرب کشته شدند. در سال ۲۰۲۲ نیز ۳ حمله تروریستی در غرب انجام شد که طی آن ۳ نفر جان خود را از دست دادند.

-تروریسم ناسیونالیستی/تجزیه طلب: قبل از سال ۲۰۱۵ تروریسم ناسیونالیستی یا تجزیه طلب رایج ترین شکل تروریسم در غرب بود که بعد از آن تحت سلطه تروریسم مذهبی و ایدئولوژیک قرار گرفت. تروریسم ناسیونالیستی یا ملی گرا (Nationalist terrorism )نوعی از تروریسم است که با انگیزه ملی گرایی شکل می گیرد و تروریست های ملی گرا بدنبال برخی از اشکال خودمختاری هستند که ممکن است محدوده بزرگتری از استقلال جهت برقراری یک منطقه خودمختار با حاکمیت دولت (جدایی خواهی) را شامل شود.

در زمان اوج تحرکات تروریستی در غرب طی سال ۲۰۱۷، ۶۲ حمله توسط گروه های تروریستی ناسیونالیستی انجام شد که تنها یک مورد قربانی ثبت کرد. در سال ۲۰۲۲ نیز ۸ حمله توسط این گروه های تروریستی انجام شد که قربانی نداشت. در میان کشورهای غربی، انگلیس، اسپانیا و فرانسه تاکنون شاهد بالاترین سطح از حملات تروریستی بوده اند و به ترتیب ۲۱۸ و ۶۷ و ۵۶ حمله تروریستی را از سال ۲۰۰۷ به ثبت رسانده اند که این حملات به ترتیب در کشورهای مذکور موجب مرگ ۱۰ و ۷ و ۲ تن شد.

مرگبارترین حملات تروریستی گروه های جدایی طلب در غرب متعلق به گروه «ایتا» در منطقه باسک اسپانیاست که از سال ۲۰۰۷ تاکنون ۷۰ حمله انجام داده و در نتیجه آن ۸ نفر کشته شده اند. اما فعالیت های این گروه بعد از اعلام آتش بس در سال ۲۰۱۰ به طرز چشمگیری کاهش یافت و تنها به دو حمله رسید. ارتش جمهوری خواه و گروه های انشعابی آن در انگلیس و ایرلند با ۶۲ حمله از سال ۲۰۰۷ دومین رتبه در زمینه حملات تروریستی میان گروه های جدایی طلب را در غرب به خود اختصاص داده اند. بعد از آن جبهه آزادی بخش ملی کورسی در فرانسه در رتبه سوم قرار دارد که مسئول ۳۷ حمله تروریستی است.

-تروریسم ایدئولوژیک: تروریسم ایدئولوژیک در غرب را می توان به دو بخش تقسیم کرد: تروریسم چپ افراطی و تروریسم راست افراطی. در سال ۲۰۲۲ تروریسم ایدئولوژیک به شکل قابل توجهی در غرب کاهش یافت و تعداد حملات آن با ۶۰ درصد کاهش به ۱۵ مورد رسید که کمترین تعداد حملات تروریستی با انگیزه ایدئولوژیک از سال ۲۰۱۵ است. اما با این وجود حملاتی که در سال ۲۰۲۲ انجام شد مرگبارتر بود و در ۱۵ حمله ۱۴ نفر جان خود را از دست دادند. مرگبارترین حملات تروریستی ایدئولوژیک در ایالات متحده توسط یک فرد مسلح با افکار راست افراطی انجام شد که طی آن ۱۰ غیرنظامی در یک سوپرمارکت در نیویورک جان خود را از دست دادند.

براساس گزارش یک دیده بان دولت آمریکا، تعداد پرونده های باز مربوط به «تروریسم داخلی» در آمریکا بین سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۱ بیش از سه برابر (۳۵۷ درصد) افزایش یافته است. تعداد این پرونده ها از رقم ۱۹۸۱ در سال ۲۰۱۳ به رقم ۹۰۴۹ در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است. اگرچه تعداد پرونده های باز مربوط به «تروریسم داخلی» در سه سال اول این بازه ۲۳ درصد کاهش داشت اما بین سال های ۲۰۱۶ الی ۲۰۲۱ بیش از ۴۹۰ درصد با روند افزایشی روبرو بوده است. دفتر تحلیل وزارت امنیت داخلی آمریکا (DHS)، تنها به ۲۳۱ حادثه تروریستی داخلی بین سال های ۲۰۱۰ الی ۲۰۲۱ اشاره کرد که ۳۵ درصد از آن ها با انگیزه «نژاد پرستی» و ۳۲ درصد آن ناشی از «انگیزه های ضد دولتی» بوده اند.

همچنین حداقل ۶ کشور غربی دیگر در سال ۲۰۲۲ شاهد حداقل یک مورد حمله تروریستی با انگیزه های ایدئولوژیک بوده اند: آلمان، فرانسه، ایتالیا، سوئد، بلژیک و انگلیس. آمار نشان می دهد که اکثر حملات تروریستی با انگیزه های ایدئولوژیک در غرب توسط گروه های راست یا چپی انجام می شود که وابستگی رسمی به هیچ سازمان شناخته شده ای ندارند و هیچ گروه تروریستی در سال ۲۰۲۲ مسئولیت حملاتی که با انگیزه ایدئولوژیک در غرب انجام شده را بر عهده نگرفته است.

ادامه دارد …..