دعای شب آخر ماه شعبان و شب اول رمضان

به گزارش مشرق، آخرین ساعات ماه مبارک شعبان هم رو به پایان است، ماهی که پیغمبر اکرم(ص) آن را موسم تقسیم روزی بندگان نامید، ماهی که یک روزه در آن موجب بهره مندی از شفاعت رسول الله(ص) در قیامت می شود، ماهی که شأنی عظیم تر از ماه رجب دارد، ماهی که در پی آن، ماه مهمانی خداوند است و شأنی بیش از ماه شعبان دارد. ماه رمضان آن قدر نزد خداوند از اهمیت ویژه ای برخوردار است که ۲ ماه رجب و شعبان را برای تزکیه و شست وشوی قلوب بندگان قرار داد تا با ظاهر و باطنی پاک به مهمانی الهی وارد شویم.
در کتاب مفاتیح الجنان برای شب آخر ماه شعبان المعظم و شب اول ماه رمضان المبارک دعایی ذکر شده است. شیخ طوسی از حارث بن مغیره نضری روایت کرده که امام صادق علیه السلام در شب آخر ماه شعبان و شب اول ماه رمضان چنین می خواند:
اللٰهم إن هٰذا الشهر المبارک الذی أنزل فیه القرآن وجعل هدی للناس وبینات من الهدیٰ والفرقان قد حضر فسلمنا فیه وسلمه لنا وتسلمه منا فی یسر منک وعافیة، یا من أخذ القلیل وشکر الکثیر اقبل منی الیسیر؛
خدایا، این ماه مبارک که قرآن در آن نازل گشته و هدایتی برای مردم و دلایل روشنی از هدایت و تمیز میان حق و باطل قرار داده شده است، فرا رسید، پس ما را در آن به سلامت بدار و آن را برایمان سالم نگهدار و از سوی خویش در حال آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیرش، ای آن که اندک را بپذیرد و بسیار را قدر نهد، از من اندک را بپذیر؛
اللٰهم إنی أسألک أن تجعل لی إلیٰ کل خیر سبیلا، ومن کل ما لاتحب مانعا یا أرحم الراحمین، یا من عفا عنی وعما خلوت به من السیئات، یا من لم یؤاخذنی بارتکاب المعاصی، عفوک عفوک عفوک، یا کریم؛
خدایا، از تو درخواست می کنم برای من به سوی هر خیری راهی و از هرچه نمی پسندی مانعی قرار دهی، ای مهربان ترین مهربانان، ای آن که از من درگذشت و از آنچه از زشتی ها در پنهان انجام دادم چشم پوشی کرد، ای آن که مرا به سبب ارتکاب گناهان سرزنش ننمود، عفوت، عفوت، عفوت را خواهم، ای کریم؛
إلٰهی وعظتنی فلم أتعظ، وزجرتنی عن محارمک فلم أنزجر، فماعذری، فاعف عنی یا کریم، عفوک عفوک؛
خدایا پندم فرمودی، پندپذیر نشدم و از حرام هایت بازم داشتی، باز نایستادم، پس مرا چه عذری است؟ از من درگذر ای کریم، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللٰهم إنی أسألک الراحة عند الموت، والعفو عند الحساب، عظم الذنب من عبدک فلیحسن التجاوز من عندک، یا أهل التقویٰ ویا أهل المغفرة، عفوک عفوک؛
خدایا! آسودگی به گاه مرگ و عفو هنگام حساب را از تو می خواهم، گناه از بنده ات بزرگ شده، پس شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد، ای پرواپذیر و شایسته آمرزش، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللٰهم إنی عبدک بن عبدک بن أمتک ضعیف فقیر إلیٰ رحمتک، وأنت منزل الغنیٰ والبرکة علی العباد، قاهر مقتدر أحصیت أعمالهم، وقسمت أرزاقهم، وجعلتهم مختلفة ألسنتهم وألوانهم خلقا من بعد خلق، ولایعلم العباد علمک، ولایقدر العباد قدرک، وکلنا فقیر إلیٰ رحمتک، فلاتصرف عنی وجهک، واجعلنی من صالحی خلقک فی العمل والأمل والقضاء والقدر؛
خدایا! من بنده تو، فرزند بنده تو، فرزند کنیز تو هستم، ناتوانم، به رحمتت نیازمندم، تو فرودآورنده دارایی و برکت بر بندگانت هستی، چیره و توانایی، کارهای بندگان را شمرده ای و روزی شان را قسمت کرده ای و زبان ها و رنگ هایشان را مختلف قرار دادی، آفرینشی از پس آفرینش دیگر، بندگان کرانه های دانشت را نمی دانند و جایگاهت را اندازه ندارند و همه ما نیازمند به رحمت توییم، روی از من برمتاب و مرا در عمل و آرزو و قضا و قدر از شایستگان بندگانت قرار ده؛
اللٰهم أبقنی خیر البقاء، وأفننی خیر الفناء علیٰ موالاة أولیائک، ومعاداة أعدائک والرغبة إلیک، والرهبة منک، والخشوع والوفاء والتسلیم لک، والتصدیق بکتابک، واتباع سنة رسولک؛
خدایا، مرا باقی بدار به بهترین بقا و بمیران به بهترین مرگ، بر پایه دوستی دوستانت و دشمنی با دشمنانت و میل به سویت و ترس از حضرتت و خشوع و وفا و تسلیم در آستانت و تصدیق به کتابت و پیروی از روش پیامبرت؛
اللٰهم ما کان فی قلبی من شک أو ریبة أو جحود أو قنوط أو فرح أو بذخ أو بطر أو خیلاء أو ریاء أو سمعة أو شقاق أو نفاق أو کفر أو فسوق أو عصیان أو عظمة أو شیء لاتحب، فأسألک یا رب أن تبدلنی مکانه إیمانا بوعدک، ووفاء بعهدک، ورضا بقضائک، وزهدا فی الدنیا، ورغبة فیما عندک، وأثرة وطمأنینة وتوبة نصوحا، أسألک ذٰلک یا رب العالمین؛
خدایا، آنچه در دلم هست از شک یا تردید یا انکار یا ناامیدی یا خوشی هواپرستانه یا کبر یا سرکشی یا خودبینی یا ریا یا میل به شهرت یا نفاق افکنی یا دورویی یا کفر یا نافرمانی یا گناه یا فخرفروشی یا هرچه نزد تو ناخوشایند است، پس از تو درخواست می کنم ای پروردگارم که آن ها را تبدیل کنی به ایمان به وعده ات و وفای به پیمانت و خشنودی به قضایت و پارسایی در دنیا و رغبت به آنچه نزد توست و انتخاب نیکو و آرامش و توبه خالص، همه این ها را از تو درخواست می کنم ای پروردگار جهانیان؛
إلٰهی أنت من حلمک تعصیٰ فکأنک لم تر، ومن کرمک وجودک تطاع فکأنک لم تعص، وأنا ومن لم یعصک سکان أرضک فکن علینا بالفضل جوادا، وبالخیر عوادا، یا أرحم الراحمین، وصلی اللٰه علیٰ محمد وآله صلاة دائمة لاتحصیٰ ولاتعد ولایقدر قدرها غیرک یا أرحم الراحمین.
بار خدایا، از روی بردباری ات نافرمانی و به خاطر کرم و بخشندگی ات اطاعت شوی چنان که گویا نافرمانی نشدی و من و هر که نافرمانی ات نکردند، ساکنان زمین توییم، بر ما با فضل بخشنده باش و با خیر بهره رسان، ای مهربان ترین مهربانان و درود خدا بر محمد و خاندانش باد، درودی همواره که به شمار و عدد در نیاید و قدرش را جز تو نداند، ای مهربان ترین مهربانان.
در کتاب مفاتیح الجنان برای شب آخر ماه شعبان المعظم و شب اول ماه رمضان المبارک دعایی ذکر شده است. شیخ طوسی از حارث بن مغیره نضری روایت کرده که امام صادق علیه السلام در شب آخر ماه شعبان و شب اول ماه رمضان چنین می خواند:
اللٰهم إن هٰذا الشهر المبارک الذی أنزل فیه القرآن وجعل هدی للناس وبینات من الهدیٰ والفرقان قد حضر فسلمنا فیه وسلمه لنا وتسلمه منا فی یسر منک وعافیة، یا من أخذ القلیل وشکر الکثیر اقبل منی الیسیر؛
خدایا، این ماه مبارک که قرآن در آن نازل گشته و هدایتی برای مردم و دلایل روشنی از هدایت و تمیز میان حق و باطل قرار داده شده است، فرا رسید، پس ما را در آن به سلامت بدار و آن را برایمان سالم نگهدار و از سوی خویش در حال آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیرش، ای آن که اندک را بپذیرد و بسیار را قدر نهد، از من اندک را بپذیر؛
اللٰهم إنی أسألک أن تجعل لی إلیٰ کل خیر سبیلا، ومن کل ما لاتحب مانعا یا أرحم الراحمین، یا من عفا عنی وعما خلوت به من السیئات، یا من لم یؤاخذنی بارتکاب المعاصی، عفوک عفوک عفوک، یا کریم؛
خدایا، از تو درخواست می کنم برای من به سوی هر خیری راهی و از هرچه نمی پسندی مانعی قرار دهی، ای مهربان ترین مهربانان، ای آن که از من درگذشت و از آنچه از زشتی ها در پنهان انجام دادم چشم پوشی کرد، ای آن که مرا به سبب ارتکاب گناهان سرزنش ننمود، عفوت، عفوت، عفوت را خواهم، ای کریم؛
إلٰهی وعظتنی فلم أتعظ، وزجرتنی عن محارمک فلم أنزجر، فماعذری، فاعف عنی یا کریم، عفوک عفوک؛
خدایا پندم فرمودی، پندپذیر نشدم و از حرام هایت بازم داشتی، باز نایستادم، پس مرا چه عذری است؟ از من درگذر ای کریم، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللٰهم إنی أسألک الراحة عند الموت، والعفو عند الحساب، عظم الذنب من عبدک فلیحسن التجاوز من عندک، یا أهل التقویٰ ویا أهل المغفرة، عفوک عفوک؛
خدایا! آسودگی به گاه مرگ و عفو هنگام حساب را از تو می خواهم، گناه از بنده ات بزرگ شده، پس شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد، ای پرواپذیر و شایسته آمرزش، عفوت، عفوت را خواهم؛
اللٰهم إنی عبدک بن عبدک بن أمتک ضعیف فقیر إلیٰ رحمتک، وأنت منزل الغنیٰ والبرکة علی العباد، قاهر مقتدر أحصیت أعمالهم، وقسمت أرزاقهم، وجعلتهم مختلفة ألسنتهم وألوانهم خلقا من بعد خلق، ولایعلم العباد علمک، ولایقدر العباد قدرک، وکلنا فقیر إلیٰ رحمتک، فلاتصرف عنی وجهک، واجعلنی من صالحی خلقک فی العمل والأمل والقضاء والقدر؛
خدایا! من بنده تو، فرزند بنده تو، فرزند کنیز تو هستم، ناتوانم، به رحمتت نیازمندم، تو فرودآورنده دارایی و برکت بر بندگانت هستی، چیره و توانایی، کارهای بندگان را شمرده ای و روزی شان را قسمت کرده ای و زبان ها و رنگ هایشان را مختلف قرار دادی، آفرینشی از پس آفرینش دیگر، بندگان کرانه های دانشت را نمی دانند و جایگاهت را اندازه ندارند و همه ما نیازمند به رحمت توییم، روی از من برمتاب و مرا در عمل و آرزو و قضا و قدر از شایستگان بندگانت قرار ده؛
اللٰهم أبقنی خیر البقاء، وأفننی خیر الفناء علیٰ موالاة أولیائک، ومعاداة أعدائک والرغبة إلیک، والرهبة منک، والخشوع والوفاء والتسلیم لک، والتصدیق بکتابک، واتباع سنة رسولک؛
خدایا، مرا باقی بدار به بهترین بقا و بمیران به بهترین مرگ، بر پایه دوستی دوستانت و دشمنی با دشمنانت و میل به سویت و ترس از حضرتت و خشوع و وفا و تسلیم در آستانت و تصدیق به کتابت و پیروی از روش پیامبرت؛
اللٰهم ما کان فی قلبی من شک أو ریبة أو جحود أو قنوط أو فرح أو بذخ أو بطر أو خیلاء أو ریاء أو سمعة أو شقاق أو نفاق أو کفر أو فسوق أو عصیان أو عظمة أو شیء لاتحب، فأسألک یا رب أن تبدلنی مکانه إیمانا بوعدک، ووفاء بعهدک، ورضا بقضائک، وزهدا فی الدنیا، ورغبة فیما عندک، وأثرة وطمأنینة وتوبة نصوحا، أسألک ذٰلک یا رب العالمین؛
خدایا، آنچه در دلم هست از شک یا تردید یا انکار یا ناامیدی یا خوشی هواپرستانه یا کبر یا سرکشی یا خودبینی یا ریا یا میل به شهرت یا نفاق افکنی یا دورویی یا کفر یا نافرمانی یا گناه یا فخرفروشی یا هرچه نزد تو ناخوشایند است، پس از تو درخواست می کنم ای پروردگارم که آن ها را تبدیل کنی به ایمان به وعده ات و وفای به پیمانت و خشنودی به قضایت و پارسایی در دنیا و رغبت به آنچه نزد توست و انتخاب نیکو و آرامش و توبه خالص، همه این ها را از تو درخواست می کنم ای پروردگار جهانیان؛
إلٰهی أنت من حلمک تعصیٰ فکأنک لم تر، ومن کرمک وجودک تطاع فکأنک لم تعص، وأنا ومن لم یعصک سکان أرضک فکن علینا بالفضل جوادا، وبالخیر عوادا، یا أرحم الراحمین، وصلی اللٰه علیٰ محمد وآله صلاة دائمة لاتحصیٰ ولاتعد ولایقدر قدرها غیرک یا أرحم الراحمین.
بار خدایا، از روی بردباری ات نافرمانی و به خاطر کرم و بخشندگی ات اطاعت شوی چنان که گویا نافرمانی نشدی و من و هر که نافرمانی ات نکردند، ساکنان زمین توییم، بر ما با فضل بخشنده باش و با خیر بهره رسان، ای مهربان ترین مهربانان و درود خدا بر محمد و خاندانش باد، درودی همواره که به شمار و عدد در نیاید و قدرش را جز تو نداند، ای مهربان ترین مهربانان.
پرسش و پاسخ در
دعای شب آخر ماه شعبان و شب اول رمضان
گفتگو با هوش مصنوعی