به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، «محمدتقی خان پسیان» مردی از خانواده مبارز و انقلابی بود که مهارت های نظامی را در کشور آلمان فراگرفته بود. وی پس از مراجعت به ایران به دلیل تجربیات و پیشینه ای که داشت به توصیه دوستان به فرماندهی ژاندارمری کل مشهد منصوب شد.

در این زمینه در کتاب «انقلاب اسلامی در مشهد» جلد یکم که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده می خوانیم:

اوضاع اجتماعی و سیاسی مشهد در زمان استانداری قوام خوب نبود، از مشروطه فقط اسمی مانده بود.اقتصاد رونق نداشت، امنیت قضایی فلج شده بود و در بازار ارتشا رواج داشت. قوام به نوشته محمود فرخ در چاپ اول دیوان ایرج: «مرد متعین و خودخواه و اعیان مآب و بالطبع متکبری بود و جز معدودی اعیان شهر افسر را به مجلس خاص خود راه نمی داد».

در چنین شرایطی بود که محمدحسین میرزا جهانبانی، رئیس ژاندارمری خراسان که داماد برادر قوام نیز بود، از کار برکنار شد و کلنل پسیان، در حالی که بیش از ۲۹ سال نداشت، ریاست ژاندارمری خراسان را به عهده گرفت.

کلنل، انسانی اخلاقی، پاک دل و شجاع بود و در انقلاب مشروطه در راه خدمت به کشور، برادر و پسرعموی خود را در شیراز و پدر را در اردبیل و جدش را در سالاری و عمویش را در شاهرود و جد بزرگش را در هرات و جد بزرگ مادری خود را در زنجان از دست داده بود.

او در سال ۱۳۳۸ق در حالی که انبوهی تجربیات و رشادت های نظامی را در اختیار داشت و از دانش روز برخوردار بود، وارد کشور شد و در تهران با ملک الشعرای بهار ارتباط برقرار کرد و در ذیقعده همان سال با ترغیب بهار، ریاست ژاندارمری خراسان را پذیرفت و به مشهد آمد.

کلنل در اوضاعی ریاست ژاندارمری خراسان را به عهده گرفت که از بازی های پشت پرده جهان سیاست بی خبر بود و از صحنه سیاست برای مدتی بیرون بود و با سازوکار پیچیده جامعه آن روز و تأثیر تحولات سریع جهان در مسائل سیاسی کشور بیگانه بود.

او پس از ورود به مشهد، به دیدار قوام رفت و شمشیر تشریفاتی خود را از کمر باز کرد و روی دست گرفت و وارد دفتر وی شد و براساس صفای ذاتی و حسن نیت خود، از قوام خواست تا شمشیر فرماندهی ژاندارمری خراسان را با دست خود به کمر او ببندد. وی در مدت بسیار کمی توانست سازمان به هم ریخته ژاندارمری خراسان را که بیشتر برای سرکوب مردم به کار گرفته می شد، به شکل واحدی نظامی درآورد.

بعد از آنکه کلنل محمدتقی خان پسیان به کفالت ایالت خراسان منصوب شد، با شور و علاقه به اصلاح امور پرداخت. او نوعی مردم سالاری را در خراسان دنبال می کرد و در مدت بسیار کوتاه، تمام اشرار منطقه، از جمله خداوردی، الله وردی، مرسل، دین محمد و غیره را دستگیر کرد و به مجازات رسانید و به حل مسائل سرحدی پرداخت.

کلنل با مساعدت رئیس مالیه خراسان، مسیو دوبوا و با کار و کوشش شبانه روزی خود، توانست مشکلات مالی ژاندارمری را یکی پس از دیگری از سر راه بردارد. او در ظرف یک هفته، همه سلاح ها و مهمات شخصی را از سطح شهر مشهد گردآوری کرد و به مبارزه با فساد و رشوه خواری پرداخت، کشیدن تریاک را ممنوع نمود و کارکنان معتاد را به اخراج از خدمات دولتی تهدید نمود، سیلو تأسیس کرد و به نشر معارف جدید و تأسیس مدارس دولتی و تشویق صادرات و برگزاری کنسرت و نمایش اقدام نمود.

وی با توجه به شایعات فراوان راجع به سوءاستفاده مالی مقامات آستان قدس رضوی، بسیاری از خدام آستانه به جز محمدجواد حسن حسینی ملقب به «ظهیرالاسلام» را دستگیر کرد و ژاندارم های وظیفه، حفاظت از آستانه را به عهده گرفتند.

وی دستور داد چهار کمیته تشکیل شود و خود ریاست کمیته امور کارکنان و املاک را به عهده گرفت و ریاست کمیته اموال منقول را نیز به عهده حاج حسین آقا ملک سپرد و در اعلامیه ای به اطلاع مردم رساند که دوران بی قانونی و چپاول خودسرانه خدام آستانه به پایان رسیده است.

کابینه سیدضیاء تصویب نمود که به کلنل علاوه بر سه هزار ریال حقوق ماهیانه، مبلغ سه هزار ریال نیز مادام العمر چه در حال خدمت و چه در موقع بازنشستگی پرداخت شود، اما کلنل در حالی که به این پول احتیاج داشت، از پذیرفتن آن خودداری می کرد.

حزب دموکرات خراسان از اقدامات کلنل پسیان حمایت می کرد و کلنل لحظه ای از فداکاری و جلب رضایت عمومی غافل نمی ماند. علی آذری می نویسد: «خود در ارگ مشهد دیدم پیرزنی می خواست نامه دادخواهی را به کلنل بدهد، او از اسب پیاده شد، به آن پیرزن سلام کرد، حالش را پرسید، نامه اش را گرفت و به دقت خواند و برای رسیدگی به اتفاق آن زن، پیاده به اداره ایالتی مراجعه نمود».

انتهای پیام/۲۸۲/ش