به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تحلیل تازه ترین داده های جمعیتی ترکیه، مقامات این کشور را نگران کرده است. بالا رفتن سن ازدواج، پیر شدن جمعیت و کاهش چشمگیر جمعیت روستانشینان موارد مهمی است که می تواند برای مقامات ترکیه، تبدیل به دغدغه جدی شود.

در سال ۲۰۰۷ میلادی، ۱۸ میلیون و ۶۴۲ هزار نفر از جمعیت ۷۰ میلیون و ۵۸۶ هزار نفری ترکیه، در گروه سنی ۰ تا ۱۴ سال (۲۶٫۴ درصد) جای گرفته بود. در سال ۲۰۲۱ جمعیت ترکیه به ۸۴ میلیون و ۶۸۰ هزار نفر افزایش یافت. اما جمعیت گروه سنی ۰ تا ۱۴ سال ۱۸ میلیون و ۹۷۶ هزار (۲۲٫۴ درصد) است. این به خوبی نشان می دهد که نرخ جمعیت کودکان در ترکیه به سرعت کاهش یافته است (از ۲۶٫۴ درصد به ۲۲٫۴ درصدرسیده است). یعنی جمعیت کودکان ترکیه که در سال ۲۰۱۹ میلادی ۱۹ میلیون و ۲۱۲ هزار نفر بود، در سال ۲۰۲۱ به ۱۸ میلیون و ۹۷۶ هزار نفر کاهش یافته است.

روند پیری جمعیت در ترکیه همچنان ادامه دارد. بر این اساس، نسبت افراد ۶۵ سال و بالاتر به کل جمعیت از ۷٫۱ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۹٫۷ درصد در سال گذشته افزایش یافته است. میانگین سنی که ۳۲ سال بود به ۳۳ سال افزایش یافت.

به نظر می رسد یکی از سیاست های موقت دولت ترکیه برای غالب آمدن بر خطرات پیری جمعیت ترکیه، گشودن دروازه های کشور به روی جمعیت جوان خارجی باشد. در سال ۲۰۲۱ میلادی در این کشور، بیش از ۴۵۹ تبعه خارجی، مجوز کسب و کار و دریافت کرده اند که در میان آنها، بیشترین فراوانی، مربوط به ایرانیان، عراقی ها و ازبکستانی ها است.

ابراهیم قهوه چی از تحلیلگران سیاسی و اقتصادی ترکیه، تصمیم دولت اردوغان مبتنی بر رفتار غلطی به نام «واردات جمعیت» را به چالش کشیده و نوشته است: «واردات جمعیت از عراق، افغانستان، ایران، ترکمنستان، سوریه و کشورهای دیگر ادامه دارد. سیاست های غلط آکپارتی از هر جهت به ضرر کشور تمام شده و آینده ما و فرزندانمان را به آتش می کشد.»

روزنامه ملی گازته نیز در گزارشی دیگر، بر این تاکید کرده که حالا تنها رقمی نزدیک به ۷ درصد از جمعیت ترکیه روستا نشین هستند و کشاورزی ترکیه بخش قابل توجهی از منابع انسانی و جمعیت توانمند برای تولید را از دست داده و چنین چیزی نه تنها منجر به بحران غذایی در ترکیه خواهد شد، بلکه حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ و روی آوردن افراد به مشاغل کاذب و آسیب های فرهنگی و اجتماعی را به دنبال دارد.

جوانی کجایی؟

بر اساس تازه ترین برآوردهای آماری، جمعیت کودکان گروه سنی ۰ تا ۱۴ سال جمعیت ترکیه در ۲ سال گذشته به صورت مداوم در حال کاهش بوده و ۲۳۶۰۰۰ نفر کاهش یافته است. این در حالی است که جمعیت ۶۵ سال به بالای ترکیه، با افزایشی در حد ۶۹۴ هزار نفر مواجه بوده است.

بررسی آمارهای موجود نشان می دهد که تمایل بسیاری از زوج های جوان برای به دنیا آوردن فرزند کاهش یافته است. تعداد تولد که در سال ۲۰۰۳ میلادی بر رقم یک میلیون و ۱۹۹ هزار نفر ثبت شده، در سال ۲۰۱۴ به یک میلیون و ۳۵۱ هزار نفر رسیده و پس از آن، با رکود ناشی از مشکلات اقتصادی، تعداد تولدها به یک میلیون و ۱۱۳ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است.

پیش از این نیز، میزان فرزند آوری به ازای تعداد جمعیت زنان، به ازای هر زن در سال ۲۰۰۳ میلادی به ۲٫۰۹ کاهش یافته بود، اما در سال های اخیر به سرعت کاهش یافته و به ۱٫۷۶ در سال ۲۰۲۰ رسیده است. ذکر این نکته از این لحاظ مهم است که بر اساس نرم علمی و آماری جمعیت شناسی، برای ثابت ماندن جمعیت کشور، ۲٫۱ تولد به ازای هر زن لازم است. از سال ۲۰۱۷، ترکیه به زیر این حد رسیده است و به نقطه ای رسیده است که پیری جمعیت نمایان می شود.

آکپارتی و جمعیت

کارشناسان جمعیتی ترکیه معتقدند که فراز و فرودهای سیاسی، منجر به تحولات اقتصادی و اجتماعی می شوند و به طور مستقیم بر تصمیم و اراده زوج ها برای فرزند آوری و افزایش یا کاهش جمعیت، تاثیر می گذارند.

بررسی نمونه ای تاثیر حزب عدالت و توسعه بر معادلات جمعیتی ترکیه، نشان دهنده این واقعیت است که این حزب اسلامگرا که سال ۲۰۰۲ میلادی به قدرت رسیده، تنها پس از دو سال توانسته قدرت خود را تثبیت کند و نوعی اطمینان خاطر برای تامین معاش و رفاه در خانوارها به وجود بیاورد.

به همین خاطر، در سالیان ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ میلادی که در واقع دوران اوج و اعتلای حزب مزبور است، جمعیت ترکیه به طرز چشمگیری افزایش یافت، اما بعدها این روند متوقف شد و پس از سال ۲۰۱۷ به سرعت شروع به کاهش کرد.

از منظر نیروی کار دارای حقوق ماهیانه، چنین وضعیتی در ترکیه حکمفرما است: الف) تعداد کارکنان ثبت نام شده در ترکیه ۲۲٫۴ میلیون نفر است. ب) ۵ میلیون نفر از آنها در بخش دولتی کار می کنند. ج) ۱۳٫۶ میلیون نفر مستمری ماهانه بازنشستگی دریافت می کنند. بنابراین ترکیه در مسیر افزایش نیروی بازنشستگی حقوق بگیری است که هزینه های کشور را افزایش می دهد و در مقابل، چیزی به نام افزایش جمعیت نیروی تولید کننده در کشور، وجود ندارد.

تحلیل روزنامه قرار درباره تغییرات جمعیتی در ترکیه چنین است:«داده های جمعیتی و اقتصادی به وضوح به ما نشان می دهد که کشوری با آینده ای تاریک هستیم. کشور ما که در رکود بزرگ دست و پنجه نرم می کند، در فروپاشی ساختاری نیز به سر می برد. ما با تصمیماتی که دیروز گرفتیم این فروپاشی را تایید کردیم و بر خطاهای خود پافشاری می کنیم. حالا باید هر جوری شده، فرداهایمان را نجات دهیم. پس ما هم اکنون فرصتی طولانی برای تصمیم گیری نداریم. تصمیم امروز ما، یا آینده را می سازد و یا آن را تباه می کند. یا کشوری پویا و جوان خواهیم بود، یا پیر و فرتوت و فقیر.»

انتهای پیام/