شریف | یه جستجوی عمیق

چرا باید در لحن کلام و استفاده از زینت آلات عفیف باشیم؟

تسنیم | فرهنگی و هنری | پنجشنبه، ۱۷ تیر ۱۴۰۰ - ۰۴:۳۰

خداوند در قرآن کریم خطاب به زنان تأکید فرموده که: «زنهار نازک و نرم (با مردان) سخن نگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوا و هوس) است به طمع افتد؛ (بلکه متین) و درست و نیکو سخن بگویید.»

آيه،زنان،سوره،حيا،مردان،عفاف،حجاب،نور،سخن،وَ،احزاب،عفت،رفتن،ر ...

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، طبق آموزه های قرآن و حدیث، عفاف و حجاب از واجبات دین اسلام است و کسی که به دین اسلام مشرف شده باید از این دستور الهی پیروی کند.
به این مفهوم که در این مورد حق انتخاب ندارد که خود را مسلمان بداند ولی در مورد داشتن یا نداشتن عفاف و حجاب مختار باشد.
اما برای دانستن مفهوم حقیقی عفاف، حجاب و حیا باید ریشه این کلمات را در آموزه های دینی و ادبی جستجو کنیم.
حجاب یک حقیقت و ملکه نفسانی به نام «عفت» دارد که حالتی در قلب است که مانع از غلبه شهوات می شود.
مفهوم حیا، وقار و حجاب
زمانی که نفس عفیف باشد، قلب حالتی در پیشگاه خدا خواهد داشت که انسان از گناه کردن شرم می کند و به این حالت قلبی، «حیا» گفته می شود.
این حالت قلبی و نفس عفیف باعث بروز رفتاری از فرد می شود که این رفتار با طمأنینه و آرامش همراه است، که «وقار» نامیده می شود.
چنین انسانی که نفس عفیف، رفتار باوقار و قلب باحیا دارد، سراسر بدن خود را پوشش کامل خواهد کرد که به آن «حجاب» گفته می شود.
بنابراین یکی از مصادیق عفاف، پاک دامنی است که به عنوان استعفاف در دامن نیز تعبیر می شود.
در این باره در آیه ۳۵ سوره مبارکه احزاب به پاداش زنان و مردان پاک دامن اشاره می فرماید که: «و الحافظین فروجهم و الحافظات …
أعد الله لهم مغفرة وأجرا عظیما؛ و مردان و زنان با حفاظ که از تمایلات حرام خودداری می کنند …
خداوند برای همه آن ها مغفرت و پاداشی بزرگ مهیا ساخته است.»
همچنین در آیه ۲۹ سوره معارج، آیه ۵ سوره مؤمنون، آیه ۶۸ سوره فرقان و آیه ۳۲ سوره اسراء به اهمیت پاک دامنی اشاره شده است.
رعایت حیا و پاک دامنی در راه رفتن نیز در آیه ۳۱ سوره نور به مردان و آیه ۲۵ سوره قصص به زنان توصیه فرموده است.
چنانکه در این آیه حیای دختران حضرت شعیب علیه السلام در راه رفتن را به عنوان الگویی برای زنان معرفی می کند: «إحداهما تمشی علی استحیاء؛ یکی از آن دو دختر که با کمال (وقار و) حیا راه می رفت …» درواقع خدای متعال در این آیه شریفه، نوع راه رفتن دختر حضرت شعیب علیه السلام را ستوده و آن را الگویی برای زنان قرار داده است.
عفاف در نوع سخن گفتن
نوع دیگر حیا و رعایت عفاف در گفتار و شیوه سخن گفتن است.
در این مورد نیز دستوراتی در آیات قرآن کریم وجود دارد.
چراکه حیا در گفتار امر بسیار مهمی است که از بیماری های اخلاقی نشأت می گیرد و می تواند موجب گسترش فساد در جامعه شود.
در این زمینه دستوراتی خطاب به مردان و زنان داده شده است.
از جمله در آیه ۲۳۵ سوره بقره خطاب به مردان می فرماید: «إلا أن تقولوا قولا معروفا؛ مگر آنکه سخنی به میزان شرع (با زن ها) بگویید.»
همچنین در آیه ۳۲ سوره احزاب، زنان را به رعایت آداب سخن گفتن و حفظ حیا و عفت در سخن گفتن با مردان امر می کند و می فرماید: «فلا تخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض وقلن قولا معروفا؛ زنهار نازک و نرم (با مردان) سخن نگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوا و هوس) است به طمع افتد (بلکه متین) و درست و نیکو سخن بگویید.» این موضوع در آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور نیز مورد تأکید قرار گرفته است که نشان دهنده اهمیت رعایت آداب صحبت کردن با مردان است.
حیا و عفاف در رفتار و معاشرت را در آیه ۲۷ و ۶۰ نور، ۵۳ سوره احزاب، آیه ۲۳۵ سوره بقره و آیه ۳۳ احزاب تبیین می فرماید.
به خصوص در آیه ۶۰ سوره مبارکه نور که بر پوشش سرتاسری زنان تأکید شده است.
پوشاندن زینت آلات توسط زنان
نکته قابل توجه این است که پوشاندن زینت آلات توسط زنان هم تأثیر مهمی در حفظ عفت خودشان و سلامت اجتماعی دارد.
این مطلب در آیه ۵۹ سوره مبارکه احزاب مطرح شده است: «یا أیها النبی قل لأزواجک وبناتک ونساء المؤمنین یدنین علیهن من جلابیبهن ذلک أدنی أن یعرفن فلا یؤذین؛ ای پیغمبر (گرامی) با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند، که این کار برای اینکه آن ها (به عفت و حریت) شناخته شوند تا از تعرض و جسارت (هوس رانان) آزار نکشند بسیار نزدیک تر است.»
همچنین در آیه ۳۱ نور، این مطلب بیان شده تا زنان بدن خود را به درستی بپوشانند و از آسیب بیماردلان در امان بمانند: «و قل للمؤمنات یغضضن من أبصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن ولا یبدین زینتهن إلا لبعولتهن أو آبائهن أو آباء بعولتهن أو أبنائهن أو أبناء بعولتهن أو إخوانهن أو بنی إخوانهن أو بنی أخواتهن أو نسائهن أو ما ملکت أیمانهن أو التابعین غیر أولی الإربة من الرجال أو الطفل الذین لم یظهروا علی عورات النساء ولا یضربن بأرجلهن لیعلم ما یخفین من زینتهن وتوبوا إلی الله جمیعا أیها المؤمنون لعلکم تفلحون؛ و به زنان باایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوسآلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را -جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان همکیششان، یا بردگانشان [=کنیزانشان]، یا افراد سفیه که تمایلی به زن ندارند، یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند؛ و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (و صدای خلخال که برپا دارند به گوش رسد).
و همگی بسوی خدا بازگردید ای مؤمنان، تا رستگار شوید.» منظور از جلباب و خمر که در این آیات به آن اشاره شده، در تعبیر امروزی همان چادر است.
منابع:
تفسیر المیزان؛ علامه طباطبایی
تفسیر تسنیم؛ آیت الله العظمی جوادی آملی
اصول کافی؛ شیخ کلینی
تفسیر نور؛ حجت الاسلام والمسلمین قرائتی
محقق و نویسنده: مریم مرتضوی
انتهای پیام/