به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در بیشکک، سال ۲۰۱۹ در قرقیزستان پر از تحولات اجتماعی و سیاسی بود اما دولت قرقیزستان نیز برای تقویت همکاری های منطقه ای برای مقابله با چالش های موجود تلاش های زیادی انجام داد.

چین هراسی

در سال ۲۰۱۹ در قرقیزستان افزایش قابل توجه چین هراسی ثبت شده که در سراسر کشور تجمع های اعتراضی ضدچینی برگزار می شد و در آن فعالان اجتماعی ابراز نارضایتی نسبت به حضور شهروندان چین در این کشور می کردند.

نخستین تجمع اعتراضی ضدچینی در ابتدای سال در تاریخ هفتم ژانویه برگزار شد و در آن بیش از ۲۰۰ نفر شرکت کردند.

جنبش های ناسیونالسیتی میزبانان این تجمع ها بودند و این اقدامات تحت تأثیر مطالب رسانه های غربی از جمله شعبه قرقیزی «رادیو آزادی» انجام می شد و با توجه به تشدید اختلافات بین آمریکا و چین ادامه رشد چین هراسی نه تنها در قرقیزستان بلکه در کل منطقه آسیای مرکزی در سال های آتی پیش بینی می شود.

راهپیمایی فمینیست ها

در تاریخ هشتم مارس سال ۲۰۱۹ به مناسبت روز بین المللی زنان در شهر «بیشکک» راهپیمای فمینیست ها برگزار شد که نمایندگان سازمان های غیردولتی غربی مقیم قرقیزستان میزبانان آن بودند.

هدف رسمی راهپیمایی دفاع از حقوق زنان بود اما در واقع آنها شعارهای ضد سنت های قرقیزی مطرح کردند.

مقامات دولتی، نمایندگان مجلس، کارکنان سازمان های اجتماعی مختلف این اقدامات فمینیست ها را محکوم کرده و درخواست توقف دخالت غرب در امور داخلی قرقیزستان را کردند.

به نظر نمایندگان پارلمان قرقیزستان اینگونه اقدامات بحران اجتماعی را تشدید کرده و منجر به گسترش بی ثباتی در کشور می شود.

علاوه بر این نمایشگاه فمنیست ها در ماه نوامبر آغاز به کار کرد که در آن باز هم نقاشی های نامناسب با آداب و رسوم ملی و قوانین اسلامی به نمایش گذاشته شد.

مردم کشور از این نمایشگاه ناراضی بودند و وزارت فرهنگ مراسم فمنیست ها را تعطیل کرد و هشدار داد که دولت در آینده اجازه برگزاری چنین نمایشگاهی را نخواهد داد.

تقویت همکاری منطقه ای

در ماه ژوئن سال جاری در قرقیزستان نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به ریاست «بیشکک» برگزار شد.

در این نشست رهبران چین، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، هند، پاکستان و همچنین مقامات ایران، بلاروس، افغانستان و مغولستان به عنوان اعضای ناظر حضور داشتند.

رهبران کشورهای منطقه مسائل همکاری منطقه ای در زمینه سیاسی، اقتصادی و تأمین امنیت را مورد بررسی قرار دادند.

در نتیجه نشست ۱۵ سند همکاری به امضا رسید.

نشست سران سازمان همکاری شانگهای یکی از بزرگترین تحولات سیاسی آسیای مرکزی در سال ۲۰۱۹ محسوب می شود.

درگیری در «کایتاش»

در ابتدای ماه اگوست سال ۲۰۱۹ اختلافات بین «سارانبای جین بیک اف» رئیس جمهور فعلی قرقیزستان و «الماس بیک آتامبایف» رئیس جمهور سابق این کشور به داغترین نقطه رسیده بود و در اقامتگاه آتامبایف واقع در روستای کایتاش درگیری بین طرفداران رئیس جمهور سابق و پلیس صورت گرفت.

درگیری ۲ روز ادامه داشت که در قالب آن تعداد زیادی از شرکت کنندگان این درگیری مجروح شدند.

در نتیجه درگیری آتامبایف تسلیم شد و نسبت به رئیس جمهور سابق پرونده های قضایی مربوط به فساد مالی، زمین خوری و سؤاستفاده از اختیارات دولتی تشکیل شد.

در حال حاضر آتامبایف در زندان بازداشت موقت کمیته امنیت ملی قرقیزستان قرار دارد و مصونیت سیاسی وی به طور غیرقانونی حذف شد.

بازدید وزیر کشور ایران

در اواست ماه سپتامبر سال ۲۰۱۹ «عبدالرضا رحمانی فضلی» وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران برای انجام سفر کاری وارد شهر بیشکک قرقیزستان شد.

در قالب این بازدید فضلی از دفاتر مختلف وزارت کشور قرقیزستان بازدید کرده و با مقامات رسمی انتظامی گفت وگو کرد.

امضای موافقت نامه بین وزارت های کشور قرقیزستان و ایران در زمینه همکاری امنیتی و انتظامی بزرگترین دستاورد این سفر بود که روابط آتی ۲ کشور در بخش تأمین امنیت در چارچوب این سند تقویت می شوند.

همجنین وزیر کشور ایران در گفت وگو با همتای قرقیز خود مسائل همکاری در بخش مبارزه با تروریسم، افراط گرایی و قاچاق مواد مخدر را مورد بحث قرار داد.

حبس نخست وزیر سابق

در پایان سال ۲۰۱۹ دادگاه شهر بیشکک حکم زندانی برای «ساپار عیسی کاف» نخست وزیر سابق قرقیزستان در چارچوب پرونده قضایی مربوط به فساد مالی در فرایند نوسازی نیروگاه حرارتی را صادر کرد.

طبق تصمیم دادگاه نخست وزیر سابق به ۱۵ سال زندانی، کشف و ضبط تمام اموال محکوم شد.

علاوه بر این «کوبانیچبک کولمات اف» و «البک ابراهیم اف» شهردارهای سابق بیشکک نیز بازداشت شدند.

کولمات اف آزاد شد و ابراهیم اف به دلیل فساد مالی به ۱۵ سال زندان محکوم شد.

«رحیم میلیون» و فساد

در سال ۲۰۱۹ رسانه های محلی «رحیم ماترایم اف» معاون سابق گمرک قرقیزستان مشهور به لقب «رحیم میلیون» را به عنوان بزرگترین عامل فساد در این کشور معرفی کردند.

طبق گزارشات خبرنگاران وی به طور غیرقانونی کالاهای چینی را به قرقیزستان وارد کرده و به دیگر کشورهای منطقه صادر می کرد.

علاوه بر این ماترایماف در همکاری با تجار چینی به طور غیرقانونی بیش از ۷۰۰ میلیون دلار را از قرقیزستان به کشورهای دیگر منتقل کرد.

خود ماترایماف این اطلاعات را غیرواقعی اعلام و از رسانه های محلی شکایت کرد.

انتظار می رود که موضوع ماترایماف و فساد در سال آتی هم یکی از مسائل اصلی در قرقیزستان خواهد بود.

اورانیوم هراسی

ترس از تکنولوژی های هسته ای در سال ۲۰۱۹ در تمام کشورهای آسیای مرکزی گسترش یافته و روسیه ساخت نیروگاه های اتمی در قزاقستان و ازبکستان را هدف گذاری کرده و این عامل منجر به تشدید نگرانی مردم کشورهای منطقه شد.

در قرقیزستان نیز این موضوع مطرح بود که در ابتدای سال تجمع های اعتراضی علیه استخراج اورانیوم برگزار شد و دولت مجبور به ایجاد چنین قانونی شد.

در ماه نوامبر رئیس جمهور کشور این قانون را امضا کرده و هرگونه اقدامات در معادن اورانیوم را ممنوع کرد.

از سوی دیگر کارشناسان خبر می دهند که این اقدام غیرعاقلانه بود و دولت تنها نظرات گروه کوچک از مردم را در نظر گرفت در حالی که استخراج مواد هسته ای می تواند سود اقتصادی قابل توجهی ایجاد کند.

انتهای پیام/ح