«سخنی با اولیای فرهنگستان زبان»



میلاد عظیمی درحالی نسبت دادن برخی چیزها به فرهنگستان زبان و ادب فارسی را ناروا می داند که می گوید: فرهنگستان باید این فضای سیاست زده را تغییر بدهد. این به سود زبان و ادبیات فارسی است. این یک ضرورت ملی است.

این پژوهشگر و مدرس دانشگاه در یادداشتی با عنوان «سخنی با اولیای فرهنگستان زبان و ادب فارسی» به پویشی پرداخته که برای عمومی کردن دسترسی به پیکره زبانی فرهنگستان شکل گرفته است.

او در این یادداشت که پس از انتشار لایحه بودجه ۱۴۰۰ و حاشیه های به وجودآمده در خصوص بودجه حدودا ۱۱میلیارد تومانی واژه گزینی فرهنگستان منتشر کرده نوشته است: «هر سال فصل بودجه که می شود بازار انتقاد از نهادهای فرهنگی که از بیت المال بودجه می گیرند، گرم می شود. معمولا هم خشک وتر به یک آتش سوخته می شوند. و همواره نام فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در زمره نهادهایی آورده می شود که مفت ارزان اند و سرمایه کشور را به باد می دهند و سودی برای کشور ندارند. و این نسبت به فرهنگستان زبان و ادب فارسی نارواست.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی نهادی ملی است. دانشمندان برجسته عضوش هستند و پژوهشگران زبده و شریف با آن همکاری می کنند. دستاورد علمی فرهنگستان قابل قبول است. البته عملکرد فرهنگستان حتما کاستی هایی هم دارد که باید نقد و اصلاح و تکمیل شود.

اما چرا با فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم مثل فلان موسسه «فرهنگی و علمی» مفت ارزان و بی ربط برخورد می شود؟

بخش مهمی از دلیل یا علت برمی گردد به سیاست. فرهنگستان نهادی دولتی است و برای عده ای از دوستان همین نکته کفایت می کند که مطرود و مردود ازل و ابد باشد. دیگر اینکه در امتداد همین نگاه سیاسی و سیاست زده، نهاد فرهنگستان فروکاسته می شود به مرام و منش سیاسی رئیس فرهنگستان. درحالی که این غیرمنصفانه و نادرست است. هر چیز به جای خویش نیکوست و کارنامه فرهنگستان را باید با معیارهای علمی سنجید نه موازین سیاسی.

دیگر اینکه فرهنگستان زبان و ادب فارسی به عنوان نهادی که پشتیبان زبان فارسی است، مورد بغض و نفرت دشمنان زبان فارسی و وحدت ملی ایران است.

همچنین وضع لغاتی که به فرهنگستان نسبت داده می شود - و این مقوله خود بحثی درازدامن است - هم محملی شده برای طنازی و البته نقد نامنصفانه. فضای عمومی کشور هم طوری است که برای بخش قابل توجهی از توده مردم، تخریب فرهنگستان پذیرفتنی بل مطلوب و تشفی بخش است.

تردیدی نیست فرهنگستان زبان و ادب فارسی باید این فضای سیاست زده و مضر و مخرب را تغییر بدهد. این به سود زبان و ادبیات فارسی است. این یک ضرورت ملی است.

چندی پیش «پویشی» به راه افتاد برای عمومی کردن دسترسی به پیکره زبانی فرهنگستان. متن سنجیده و محترمانه و متینی منتشر شد. (این متن را در اینجا بخوانید) جان کلام این متن این است که چون پیکره به هزینه عمومی و بیت المال تهیه شده سزاوار و ضروری است که در دسترس همگان قرار بگیرد. این تبعیض و بی عدالتی است که برخی پژوهشگران به این امکان دسترسی داشته باشند و در عمر و وقت صرفه جویی کنند و دقت و عمق تحقیقات خود را بیشتر کنند و بخش بزرگی از محققان و دانشجویان به این امکان یا موهبت دسترسی نداشته باشند.

این سخن صحیح و مشروع است. برخی از دانشمندان خوشنام عضو فرهنگستان هم این نامه را امضا کرده اند. به همراه تعداد زیادی از دانشجویان و محققان و مدرسان دانشگاه.

اولیای محترم فرهنگستان می دانند همین کسانی که این نامه را امضا کرده اند علی القاعده باید در این فضای سیاست زده و دشمن خو حامی فرهنگستان و مبلغ آثار علمی آن باشند. چون اینان قدر خدمات علمی فرهنگستان را می شناسند. شایسته است فرهنگستان این «پویش» را یک فرصت تلقی کند و از آن برای تقویت و تحکیم جایگاه علمی و شأن فرهنگی خود بهره ببرد.

امیدوارم فرهنگستان زبان و ادب فارسی خواسته مشروع و صحیح این «پویش» را بپذیرد و احساس تبعیض و سرخوردگی را به دوستان خود القا نکند. مبادا که فرهنگستان با رد این درخواست مشروع و بحق دوستان خود را بیازارد که به قول شیخ اجل آزردن دوستان جهل است.

«یک دم نگاه کن که چه بر باد می دهی/ چندین هزار امید بنی آدم است این»»

انتهای پیام
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی ««سخنی با اولیای فرهنگستان زبان»» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.