بررسی نقش و ابعاد تأثیرگذاری زنان در اقتصاد مقاومتی



پژوهش «بررسی نقش و ابعاد تأثیرگذاری زنان در اقتصاد مقاومتی»؛ به کوشش معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی شریف (مجری طرح)، دکتر کبری خزعلی (ناظر طرح) و زهرا آیت اللهی (مشاور عالی طرح) انجام شده که بوسیله دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر شد.

به گزارش ایسنا، به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ابتدای این پژوهش نگاشته شده است اقتدار ملی مسئله مهمی است و برای حفظ اقتدار یک جامعه باید به جزئی از آن که اقتدار اقتصادی است توجه ویژهای شود.

این نکته در سخنان رهبری نیز همواره مورد تأکید بوده است، ایشان در این خصوص میفرمایند: مسائل اقتصادی، بسیار مهم بوده و یک رکن اقتدارملی، اقتداراقتصادی است.

همچنین نیاز ما به اقتصادمقاومتی بیش از کشورهای دیگر است؛ زیرا از یک طرف کشور ما همچون کشورهای دیگر مرتبط با اقتصاد جهانی و مصمم به ادامه این ارتباط است و طبیعتا از مسائل اقتصادی جهان متأثر خواهد بود و از طرف دیگر نظام اسلامی، بهدلیل استقلال خواهی، عزت مداری و تأکید بر تحت تأثیر قرار نگرفتن سیاست قدرتهای جهانی؛ مورد تهاجم و سوءنیت بوده است.

بنابراین هدف کلی این پژوهش شناسایی نقشهای زنان در ابعاد مختلف اقتصاد مقاومتی، چگونگی تأثیرگذاری آنها و تولید محتوای آموزشی و ترویجی در مسیر گفتمان سازی و استفاده از ظرفیت زنان در عرصه اقتصاد مقاومتی است.

با توجه به هدف پژوهش این سؤالات مطرح می شود: نقشهای زنان در اقتصاد خانواده و جامعه کدام است؟ چگونه میتوان از ظرفیت جامعه زنان در راه پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در کشور بهره برد؟ برای مشخص شدن ابعاد تأثیرگذاری زنان در اقتصاد مقاومتی، به تحلیل محتوای نظرات صاحبنظران، خبرگان و مسئولان در این خصوص پرداخته شده و با استفاده از تحلیل محتوای کیفی، ابعاد تأثیرگذاری زنان در اقتصاد مقاومتی مشخص شده است.

بخش نتیجه گیری این پژوهش بهشرح ذیل نگاشته شده است:

با توجه به نقش های زنان در قالب مادری و همسری و رعایت نکاتی در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی می توانند نقش بسزایی داشته باشند.

می توان به مدیریت مصرف انرژی، مبارزه با مصرف گرایی و مصرف تولیدات داخلی، آموزش صحیح به فرزندان، خرید بهموقع اشاره کرد.

دیگر مصادیق تأثیر زنان در اقتصاد مقاومتی مسئله اشتغال است. ازاین منظر اشتغال بانوان هم در بیرون منزل و هم در منزل با عنوان مشاغل خانگی مدنظر بوده است. توسعه کسب وکارهای خانگی با کمک و حمایت صندوق های قرضالحسنه می تواند بسیار مفید باشد.

نقش زنان کارآفرین در توسعه اقتصادی هم دیده شده است، باوجود زنان تحصیلکرده در کشور، می توان با یک برنامهریزی صحیح از وجود این نیروهای متخصص در توسعه اقتصادی کشور و در نهایت پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی بهره برد.

مدیریت منابع مالی خانواده از مهم ترین وظایفی است که با تدبیر همه اعضا شکل می گیرد.

اراده کردن برای برخورد آگاهانه،کسب دانش و اقدام مناسب، برپایه اصول و قواعد، نخستین گام های عملی تغییردهنده و سرنوشت ساز زندگی است. در این تغییر و تحولات همه اعضای خانواده می توانند نقش مهم و بزرگی داشته باشند؛ پدر در جایگاه کسب کننده درآمد، مادر هم که مدیر خانه است و فرزندان که مصرف کننده هستند.

آنچه اقتصاد خانواده را منحصر بهفرد می کند وجود ارتباطات درونی بین نقش های شغلی و خانوادگی است؛ رابطه ای که بهطور معمول و در غیر از مباحث اقتصادی خانواده یافت نمی شود.

درک این ارتباط درونی را می توان شاه کلید سالم سازی اقتصاد خانواده دانست. نگرش سیستمی، درک روشنی از تأثیر متقابل سیستم فرعی خانواده و اقتصاد را بر یکدیگر و بر محیط ارائه می دهد.

هدف خانواده که مجموعه بههم پیوستهای تشکیل می دهد، فقط پرورش فرزندان نیست، بلکه والدین که ستون های اصلی خانواده هستند باید حق اعمال نظر در مدیریت اقتصادی خانواده را داشته باشند.

اختیار و آزادی فرزندان باید در محدوده هایی باشد که ظرفیت و توان پذیرش مسئولیت را دارند وگرنه بنیاد خانواده بر پایه اعمال ستم و بی عدالتی فرزندان نسبت به پدر و مادر بنا خواهد شد.

بنابراین تربیت اقتصادی را در سه حوزه می توان به کودکان آموزش داد:

تفکر اقتصادی: با توجه به فهم و درک کودک، مفاهیم اعتقادی مانند رزاقیت الهی، ربوبیت الهی، مالکیت الهی، امانت الهی، توکل، برکت و شکر به کودک آموزش داده می شود.

احکام اقتصادی: با توجه به اینکه فرزندان در سن تکلیف مکلف به اجرای احکام می شوند، اما قبل از آن باید با احکام الهی که توسط پدر و مادر رعایت می شود، آشنا شوند.

مهارت اقتصادی: کودکان نیاز دارند از همان کودکی مهارت های اقتصادی را بیاموزند. مهارت پسانداز کردن، خرید براساس نیاز، مصرف صحیح، محافظت از اموال.

اگر بخواهیم اقتصاد خانواده را برمبنای اصول دینی و علمی دوام ببخشیم می توان اصول زیر را بهکار برد:

برنامه ریزی اقتصادی خانواده،



جمع آوری اطلاعات وضع موجود در بودجه خانواده،

توازن دخل و خرج،

نظم و ترتیب در مخارج خانواده،

انجام مشاوره های اقتصادی،

توجه به آموزه های دینی،

شناسایی موارد هزینه ها در خانواده،

الگوی مصرف در خانواده،

مصرف صحیح.

براساس مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی در راستای تبیین ابعاد فرهنگی اقتصاد مقاومتی، تلاش برای فرهنگ سازی در این زمینه و پیگیری های مربوطه با حصول به نتیجه و با جمع آوری نظرات خبرگان در کارگروه ها و نشست های تخصصی مجموعه ای از راهبردهای کلان فرهنگی و راهکارهای مربوط به هر یک بهشرح ذیل نگاشته شده است:

طراحی الگوی سبک زندگی متناسب با اقتصاد مقاومتی:

بهینه کردن تصمیمگیری های فردی و جمعی در راستای تقویت اقتصاد داخلی،

اصلاح فرهنگ مصرف وکاهش فاصله سرانه مصرف با کشورهای پیشرفته،

ترویج مصرف صنایع دستی، سنتی و بومی،

تغییر در سبک زندگی مردم و ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی،

برنامهریزی برای ارتقای کیفیت، سالمسازی و بهینهکردن فرهنگ و عادات غذایی،

تهیه و اجرای برنامه جامع الگوی صحیح مصرف و مقابله با مصرف گرایی، اسراف و تجمل گرایی،

فرهنگسازی در زمینه مصرف پوشاک داخلی با تکیه بر حفظ سنتهای ملی و بهینهسازی اقتصادی.

ترمیم فرهنگ عمومی در راستای تقویت اقتصاد مقاومتی:

تبیین و ترویج اخلاق و فرهنگ اسلامی کار، کارجمعی، صبر هدفمند، جهاد اقتصادی، کارآفرینی، تولیدثروت،کسب رزق حلال، مشارکت و رقابت سالم اقتصادی و پرداخت مالیات بهمثابه وظیفه و ارزش ملی برای تأمین عزت جامعه اسلامی و آحاد آن،

ترویج ساده زیستی برای حاکمان و مسئولان و پرهیز از تجملگرایی و رعایت قناعت و کفاف در مصرف و اجتناب از اسراف،

توسعه و ترویج انضباط اقتصادی در سطح عمومی جامعه،

مبارزه با فرهنگ واسطه گری در اقتصاد و تقویت فرهنگ تولید بهینه،

گفتمان سازی در راستای اقتصاد مقاومتی:

تبیین دقیق ابعاد مفهومی اقتصاد مقاومتی و خارج کردن آن از ابهامات مفهومی،

بسط و تبیین مفاهیم و روش های اقتصاد مقاومتی در دانشگاه ها، حوزه های علمیه و مراکز علمی،

حرکت در جهت ایجاد درک متقابل فرهنگ و اقتصاد و تعامل مثبت فعالان این دو حوزه،

ایجاد تقسیم کار ملی و همگرایی بین دستگاه های متولی حوزه فرهنگی برای گفتمانسازی اقتصاد مقاومتی،

حمایت از تشکل های فرهنگی هنری در راستای تولید محصولات و آثار مرتبط با اقتصاد مقاومتی،

مخاطب شناسی گفتمان اقتصاد مقاومتی در سطوح دانشگاهی، مدیریتی و عمومی.

پیشبرد و ارتقای سیاست های توسعه اقتصاد دانش بنیان:

سرمایه گذاری برای ارتقای مهارت های نیروی انسانی از طریق هدفمند کردن نظام آموزشی کشور،

حمایت از ابداع و نوآوری و تغییر برنامه ها در دانش و فناوری از مأموریتمحور به ترویجمحور و ایجاد محیط مناسب برای فعالیت های تحقیق و توسعه،

ایجاد امکان دسترسی مطمئن، سریع و ارزان به اینترنت و افزایش امکانات مخابراتی و ارتباطی،

ارائه خدمات عمومی توسط دولت بهصورت برخط به مردم،

مدیریت دانش در اقتصاد توسط دولت که عبارت است از: تصمیمگیری آگاهانه و نظاممند درباره استفاده بهتر از دانش بهمنظور بهبود وضعیت کارایی در سطح کشور.

اصلاح نظام آموزشی در راستای تقویت و ترویج اقتصاد مقاومتی:

ترویج مؤثر آموزش های فنی و هنری در مدارس،

ترویج مهارت های حرفه ای و کارآفرینانه در مقاطع مختلف آموزشی،

اصلاح نگرش دانشآموزان درباره کار، تولید و مصرف،

تأسیس و تقویت رشته های مرتبط با مدیریت فرهنگی و جذب نخبگان بهمنظور اصلاح ساختارهای مدیریت فرهنگی،

برقراری تعامل میان دانشجویان و پژوهشگران در عرصه فرهنگ و اقتصاد،

بازنگری در نظام تحصیلات تکمیلی و حذف رشته های فاقد توجیه فرهنگی و اقتصادی،

اصلاح نظام رسانه ای و تبلیغاتی در ارتباط با اقتصاد مقاومتی:

فرهنگسازی در راستای ارزشمند پنداری کار و تولید،

مبارزه با فرهنگ مصرفزدگی و مدگرایی،

حمایت از تولید آثار هنری و رسانه ای مرتبط با اقتصاد مقاومتی،

برگزاری دوره های آشنایی با اقتصاد مقاومتی برای فعالان فرهنگی و رسانه ای.

سیاستگذاری برای افزایش نقش مردم در نظام اقتصادی:

ایجاد چشمانداز ملی استقلال اقتصادی، تولید و مصرف فرهنگسازی واصلاح آگاهیها، باورها، گرایش ها ونگرش ها برای تحقق آن،

ترویج مشتری محوری و تحقق عدالت در تخصیص و توزیع منابع ثروت و دسترسی به فرصت ها، کالا و خدمات،

مقابله همهجانبه، فراگیر و سازمانیافته با ویژهخواری (رانتجویی)، فقر، فساد و تبعیض در عرصه های اقتصادی.

توجه به سویه های اقتصادی برنامه های فرهنگی:

تهیه پیوست اقتصادی برنامه های فرهنگی، جامعنگری در سیاستگذاری ها و توجه همزمان به رشد اقتصادی وتعالی فرهنگی، توجه به اثرات مخرب ورود درآمد نفتی به فضای اقتصاد و فرهنگ، توجه به مزیت های اقتصادی ذخایر فرهنگی، حرکت به سوی ایجاد درک متقابل فرهنگ و اقتصاد و تعامل مثبت فعالان متخصص این دو حوزه.

تدوین برنامه ویژه برای عملیاتی کردن بندهای مرتبط با اقتصاد مقاومتی در اسناد بالادستی شورا (نقشه مهندسی فرهنگی، نقشه جامع علمی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش).

انتهای پیام

پرسش و پاسخ در بررسی نقش و ابعاد تأثیرگذاری زنان در اقتصاد مقاومتی

گفتگو با هوش مصنوعی