مجلس دهم آخرین روزهای کاریش در سال ۹۷ را به بررسی و تصویب طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات اختصاص داد؛ طرحی که به رغم وجود ابهامات و خلاءهای قانونی بسیاری که در امر انتخابات، قریب به سه دهه از سوی مجالس گذشته و دولت های گذشته به یک دیگر پاسکاری می شد و همین تعلل سبب مغفول ماندن ساماندهی قانون انتخابات شده بود.

هرچند مجلس دهم نیز بنا به وعده دولت تدبیر و امید برای تدوین لایحه جامع انتخابات، ورود به حوزه اصلاح قانون انتخابات را دیر کلید زد اما عزم جدی نمایندگان مجلس دهم برای سامان دهی مباحث انتخاباتی چنان بود که به رغم تلاش دولت برای تهیه لایحه جامع انتخابات در گامی مستقل و البته هماهنگ با مدیران ارشد وزارت کشور- به عنوان برگزار کننده انتخابات - طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات را با امضای ۱۲۰ نماینده تدوین و با قید فوریت در دستور مجلس شورای اسلامی قرار دادند .



بررسی این طرح از اواسط آذرماه در دستور کار مجلس قرار گرفت و ماده هایی ازاین طرح پیش از بررسی لایحه بودجه تصویب شد و بعد از توقفی ۲۰ روزه و پایان بررسی لایحه بودجه ۹۸ مجددا ادامه بررسی ماده های این طرح با بیش از ۵۰ ماده در دستور نمایندگان قرار گرفته است.



از مهمترین مصوبات این طرح که ان شاءالله به زودی از سوی شورای محترم نگهبان قانون اساسی مورد تایید قرار خواهد گرفت، استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی، ممنوعیت کاندیداتوری برای نمایندگانی که سه دوره متوالی در مجلس حضور دارند، تعیین سقف سنی برای کاندیداها و تعیین و تعریف جرم های انتخاباتی و البته تعیین مجازات مشخص برای آنها و … است.

در این میان اما استانی شدن انتخابات گامی مهم و پیشرو در ساماندهی انتخابات مجلس شورای اسلامی خواهد بود، چرا که سبب ورود جدی احزاب به بحث انتخابات خواهد شد و به همین واسطه نمایندگانی راهی مجلس شورای اسلامی می شوند که مردم از طریف فهرست های انتخاباتی احزاب برای کل استان شان برگزیده اند .

«پیگیری وعده های انتخاباتی»، « نظارت بر چگونگی عملکرد نمایندگان» و« پاسخگو کردن نمایندگان» سه دستاوردی است که از دل استانی شدن انتخابات عملکرد نمایندگان در خانه ملت را نشانه خواهد گرفت .

به این ترتیب نماینده بر اساس برنامه ای که حزب متبوع و حامی اش در کارزار انتخابات و رقابت های انتخاباتی به عنوان مانیفست کاری کاندیداهایش به مردم ارایه کرده در مجلس گام برخواهند داشت و قدم به قدم به دنبال پی ریزی و به ثمر نشاندن وعده هایی هستند که مردم منتظر حصول آنها هستند.



هرچند رضایتمندی مردم از عملکرد نماینده در شرایط فعلی نیز مهمترین فاکتور عملکردی نمایندگان محسوب می شود اما نماینده در دوره کنونی و سابق مجلس شورای اسلامی بر اساس جمع بندی و نگاه خود قدم بر می داشت و آنگونه که مطلوب خودش بود امور و کارها را پیش می برد که در این مسیر احتمال ابتلا به رانت، فساد به دلیل در نظر گرفتن مصالح جمعی معدود که بابت هزینه های انتخاباتی او را حمایت می کردند وجود داشت و از طرفی چون نماینده ناظری بر عملکردش نداشت هر آنگونه که باب میل و سلیقه اش بود عمل می کرد و برنامه و راه روشنی برای امور کلان کشور در نظر نداشت .



همه این موضوعات در کنار هم سبب شده بود تا اکثر نمایندگان شهرهای کوچک دغدغه مند رفع نیازهای مردم حوزه انتخابیه شان از آسفالت کشی خیابان، تا رنگ آمیز جداول اتوبان ها و جدول کشی کوچه های شهرها و روستاها شوند و سطح فعالیتشان به جای پرداختن به امور کلان کشور وورود به مباحث ملی به مسائل منطقه ای که اساسا در اختیار شوراهای شهر و روستاست تقلیل یافته بود.

به واسطه استانی شدن انتخابات اما انتظار می رود هم مشارکت انتخاباتی مردم هدفمندتر و آگاهانه تر شود و هم نظارت احزاب بر کاندیداهایشان سبب پاسخگو و متعهد شدن نماینده به برنامه های حزب و وعده های انتخاباتی اش شود و در گامی اساسی تر پرداختن به امور ملی و اولویت های ملی بر مسائل منطقه ارجح دانسته شود.

در میان همه نکات مثبت استانی شدن انتخابات، پاسخگو شدن نمایندگان به نهادی ناظر و بالادستی که بواسطه حمایت آنها و با برنامه ای مشخص راهی خانه ملت می شوند، روشن ترین و برجسته ترین نکته استانی شدن انتخابات است، چرا که نماینده ای که پاسخگو باشد نه آرایش نسجیده و یا خدایی نکرده از سر منافع شخصی خواهد بود، نه امضاهایش ذیل طرح های استیضاح، تحقیق و تفحص های مجلس شورای اسلامی در رودربایستی یا تحت فشار افراد و جمعی مشخص صورت خواهد گرفت، نظارت پذیر کردن نمایندگان سبب برنامه مند شدن آنها و دوری از رانت و فساد قدرت های پنهان خواهد شد .

به هر روی در کنار همه نقاط مثبتی که در حمایت از استانی شدن انتخابات بدان اشاره شد قطعا این گام تا حصول نتیجه مطلوب دشواری هایی خواهد داشت که برای مرتفع کردن آنها باید همه مسئولان و دستاندارکاران انتخاباتی و فعالان سیاسی فارغ از جناح بندی های سیاسی دست به دست هم بدهند و در کنار هم قرار گیرند.

ابوالفضل سروش، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی

انتهای پیام