به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، قیام امام حسین علیه السلام رویدادی دارای لایه های مختلف معرفتی بود. این قیام در لایه ی تاریخی، قیام علیه حکومت فاسد اموی و با هدف اصلاح امت رسول الله صلی الله علیه و آله و نیز بیداری مسلمانانی بود که در فضای حکومت اموی تنفس می کردند و فرهنگشان متأثر از این فضا شکل گرفته بود. لایه دیگر قیام اباعبدالله علیه السلام، لایه عبرت های عاشوراست. در این لایه، محقق به رفتارشناسی دسته جات مختلف مردم از یاران، نزدیکان، دشمنان و … می پردازد و سعی می کند حوادث روز را با نگاهی عبرتی، با آن رفتارها و رویدادها تطبیق دهد؛ به عنوان نمونه کوفیان گروهی بودند که به امام نامه نوشتند و عهد بستند زعیم ایشان در امر حکومت باشند؛ اما نکته اساسی این بود که آنها اباعبد الله علیه السلام را در حد امام قبول نداشتند و تا حد یک زعیم سیاسی با ایشان برخورد کردند؛ از این جهت با اندک تهدیدی عهد خود را شکستند و بلکه عده زیادی از آنها در روز عاشورا مقابل امام صف آرایی کردند.

لایه ی دیگر قیام امام حسین علیه السلام بعد تمدنی و قیام برای زمینه سازی حکومت امام عصر عجل الله تعالی فرجه بود. امام در لابلای برخی سخنان خویش، از این ماجرا به صورت مستقیم و یا به صورت رمزی پرده بر می داشتند؛ از جمله آنکه امام طی خطبه ای که پس از اقامه نماز با لشکریان حر داشتند، فرمود «أما بعد، أیها الناس، فإنکم إن تتقوا و تعرفوا الحق لأهله یکن أرضی لله عنکم و نحن أهل بیت محمد أولی بولایة هذا الأمر علیکم من هؤلاء المدعین ما لیس لهم ، و السائرین فیکم بالجور والعدوان. وإن أبیتم إلا کراهیة لنا والجهل بحقنا فکان رأیکم الآن غیر ما أتتنی به کتبکم وقدمت به علی رسلکم ، انصرفت عنکم؛ اما بعد، ای مردم، اگر شما تقوا در پیش گیرید و حق را برای اهلش شناسید، خدا از شما خشنودتر خواهد شد و ما خاندان محمد به داشتن ولایت این امر بر شما شایسته تر هستیم از این مدعیانی که از آن بی بهره اند و در میان شما به ظلم و تجاوز می گردند و اگر ما را خوش نمی دارید و این حق را برای ما نمی شناسید، که در این صورت این نظر شما جز آن چیزی است که نامه های شما به من می گوید و پیک های شما به من گفته اند، پس من از نزد شما برمی گردم. [ الإرشاد، ج ۲، ص۷۹ ، وقعة الطف، ص۱۷۰)

امام حسین علیه السلام در این روایت بیان می کنند که اولین گام برای کسب رضایت خداوند، تقوا و تشخیص خلیفه ی بر حق الهی و جایگاه ایشان در نظام توحیدی است؛ یعنی فردی که راحت تن به گناه و بی تقوایی می دهد و از این رهگذر معرفت به امام نمی یابد، هیچ گاه زندگی اش در مسیر رضایت خداوند نخواهد بود. لایه ی دیگر این فراز از کلام امام حسین علیه السلام این است که زندگی بدون تقوا و معرفت به امام و شناخت جایگاه ایشان معنا ندارد و انسان باید تمام زندگی خود را در مسیر این معرفت بپیماید.

امام در فراز دوم اشاره می کنند که ما اهل بیت محمد صلی الله علیه و آله به گرفتن افسار این خلافت نسبت به شما برتریم؛ همان مدعیانی که بین شما با ظلم و دشمنی پیشتازی می کنند؛ چرا که در روز غدیر، پیامبر این منسب الهی را بر عهده ما اهل بیت تا قائم مان قرار داد. جالب است که این قطعه از فراز امام حسین علیه السلام با فرازی از خطبه امام عصر عجل الله تعالی فرجه هنگام ظهور شباهت دارد؛ آن هنگام که به دیدار کعبه تکیه داده، می فرماید «یا أیها الناس إنا نستنصر الله و من أجابنا من الناس و إنا أهل بیت نبیکم محمد و نحن أولی الناس بالله و بمحمد ص …» یعنی ای مردم ما از خدا یاری می طلبیم، چه کسی از مردم (دعوت) ما را پاسخ می گوید که ما خاندان پیامبر شما محمد و ما شایسته ترین مردم به (خلافت) خداوند و محمد صلی الله علیه و آله هستیم.

انتهای پیام/