ایسنا/خراسان رضوی علی ثابت قدم گفت: فکر می کنم ما جزو کشورهایی باشیم که در حوزه چاپ کتاب های کودک و نوجوان رکورد دار باشیم و بعید می دانم کشوری وجود داشته باشد که میزان عناوین کتاب های کودک و نوجوانش بیشتر از ما باشد.

این شاعر حوزه ادبیات کودک و نوجوان در گفت وگو با ایسنا با بیان این مطلب اظهار کرد: این حرف را از روی حدس نمی گویم و بر اساس آماری که قبلا داشتم می گویم، اما از تمام این کتاب ها شاید کمتر از یک درصد را بتوان انتخاب کرد که برای فرزندانمان بخریم.

وی ابراز عقیده کرد: برخی از کتاب ها از روی کتاب های خارجی ترجمه شده که بعضا درست هم ترجمه نشده است. در بعضی از آن ها تصاویر خارجی که ربطی به فرهنگ ما ندارد از کتاب های خارجی اسکن می شود و به عنوان کتاب ایرانی چاپ می شود، و ناشران وقتی هم صرف آن نمی کنند.

این شاعر حوزه کودک و نوجوان درخصوص وضعیت چاپ و نشر امروز ابراز عقیده کرد: در حال حاضر یکی از مشاغلی که به شدت از کرونا ضربه خورده، حوزه چاپ و نشر و به ویژه نشر کودک و نوجوان است، چون نمایشگاه های کتاب که محل ارائه کتاب های جدید است به دلیل کرونا برگزار نشدند و بسیاری از ناشران بزرگ و کوچک در این دوران ضربه دیدند، اما در مجموع خیلی به حوزه کتاب کودک و نوجوان بها داده نمی شود و نظارت بر کیفیت کتاب ها و اشعار و تصاویر آن ها کافی نیست.

وی در رابطه با فعالیتش در این زمینه گفت: بنده از خیلی سال پیش، از زمانی که خودم نوجوان بودم شروع به نوشتن شعر در حوزه کودک و نوجوان کردم و تاکنون بیش از ۵۰ عنوان کتاب در این زمینه چاپ کرده ام که یک سری از آن ها برای گروه سنی الف و ب و یک سری برای نوجوانان نوشته شده است، کارهایی مانند مجموعه کتاب های «گلی تپلی» و مجموعه کتاب های «دادا» برای گروه سنی الف نوشته شده است که مورد اقبال عموم مردم قرار گرفت و در مورد آموزش مهارت ها، مشاغل و رنگ آمیزی همراه با شعر بود.

ثابت قدم افزود: فعالیت در این حوزه برای من آغاز جالبی داشت، من در دوران نوجوانی و جوانی غزل می نوشتم و در آن سال ها تمام زندگی من شعر و غزل بود، در جشنواره های مختلف ادبی شرکت می کردم، کتابی چاپ کرده بودم که برنده جایزه کتاب سال شده بود و در جشنواره خوارزمی جایزه گرفته بود. در آن زمان اصلا به فعالیت در حوزه کودک و نوجوان فکر نمی کردم، پدرم انتشاراتی داشت که در کنار فضای دانشگاهی مدتی در حوزه کودک کتاب چاپ می کرد و به یاد دارم یک بار یکی از کتاب هایی که در این حوزه چاپ شده بود را ورق زدم و دیدم که شعرهایش، شعرهایی پر از ایراد است، چه ایرادهای روانشناسی و چه ایرادهای وزن و قافیه و به خاطر این موضوع به پدرم اعتراض کردم که چرا محتوای به این ضعیفی را چاپ کرده است، پدرم در جواب به من گفت که اگر تو می توانی بهتر ارائه بدهی انجام بده و من برای اینکه بخواهم اثبات کنم که کار خوب هم در این زمینه می توان انجام داد، ۵۰۰ بیت برای کودکان نوشتم که ۲۰۰ بیت از آن را چاپ کردیم و به دلیل تعریف هایی که اساتید از آن کتاب کردند انگیزه گرفتم تا جدی تر به این موضوع ورود کنم.

این شاعر تصریح کرد: از جایی به بعد نوشتن کار برای کودک و نوجوان را به آن روالی که طی می کردم متوقف کردم و تصمیم گرفتم حرکتی ماندگار و اتفاقی نو در حوزه ادبیات کودک و نوجوان انجام دهم، احساس کردم باید کاری کنم تا موثر باشد.

ثابت قدم ابراز عقیده کرد: متوجه شدم در ادبیات منظوم و شعر کودک و نوجوان یک سری از قالب های شعر فارسی را نداریم، باتوجه به اینکه تاریخ فعالیت های ادبیات کودک و نوجوان در کشور ما زیاد نیست پس خیلی جای کار وجود دارد، یک سری از قالب های شعری مانند شعر سپید، چهارپاره و غزل کمتر وجود دارد و بیشتر مثنوی در این حوزه نوشته شده است.

وی افزود: من بر روی نوشتن دوبیتی تمرکز کردم؛ پیش از آن یک دوبیتی کودکانه هم نداشتیم، در صورتی که ظرفیت دوبیتی به اجازه می دهد که یک ماجرای کامل را در این چهار مصرع برای کودک بنویسیم و کودک بتواند آن را حفظ کند، وقتی می خواهیم برای کودک شعر بنویسیم باید این مطلب را در نظر داشته باشیم که احتمال دارد کودک بخواهد آن را حفظ کند؛ اما برای بزرگسال با این موضوع مواجه نیستیم.

ثابت قدم خاطرنشان کرد: حفظ کردن شعر یکی از پارامترهای مهم شعر است و دوبیتی این قابلیت را داشت، من ۲ سال تمام تمرکزم را بر روی این موضوع گذاشتم و ۲۰۰ دوبیتی برای کودکان نوشتم و این ها دوبیتی هایی بود که هم از لحظات شیرین زندگی کودک و هم از لحظات تلخ تصویر به او ارائه می داد، حتی برای از دست دادن عزیزان هم شعر برای کودکان نوشته ام، چون اعتقاد دارم تصویرهای زیبا از صحنه های زندگی باید وجود داشته باشد که می تواند تلخ یا شیرین باشد، رسالت شعر این است که به زیبایی آن چه که فهم ما از احساس است را بیان کند.

این شاعر در خصوص تفاوت شعر کودک و بزرگسال بیان کرد: نوشتن برای کودکان با نوشتن برای بزرگسالان خیلی متفاوت است و به مراتب سخت تر است، به این دلیل که قرار است احساسات و لحظاتی که در زندگی، در سنین بالا تجربه کردیم را به فردی بگوییم که ۵ یا ۶ سال از بهار زندگی اش گذشته است. باید برقراری ارتباط با کودک را بلد باشیم، کسی که نتواند در جمعی با یک کودک ارتباط برقرار کند قطعا نمی تواند برای او شعر بگوید، باید بتواند حرف معمولی بزند تا بعد بتواند لحظات عاشقانه، احساسی، منطقی یا موضوعاتی که می تواند موضوع یک شعر باشد را با او در میان بگذارد.

وی افزود: یک نکته خیلی مهم این است که افراد بزرگسال، چون شخصیتشان شکل گرفته، وقتی محصولی به دستشان می رسد، چه فیلم، چه موسیقی و چه کتاب و هر اثر هنری دیگر، با توجه به علاقه و سلیقه خود آن را انتخاب می کنند اما معمولا کودکان با اولین اثرها مواجه هستند و خیلی آن اثر را با آثار دیگر تفکیک نمی دهند، وقتی کودک برای اولین بار با شعری رو به رو می شود، آن شعر تاثیرگذار است تا زمانی که او پیر می شود، پس ما در قبال او وظیفه داریم که موضوع درست و اصولی به او ارائه دهیم، حتی اگر قافیه اشتباهی در شعرمان بیاوریم آن در ذهن کودک حک می شود.

ثابت قدم با بیان اهمیت شعر کودک ابراز عقیده کرد: نوشتن در حوزه شعر آئینی بسیار سخت است، وقتی بخواهیم شعری را بنویسیم باید ابتدا دین، داستان ها و روایات را بشناسیم و حواسمان باشد که به ساحت کسی بی حرمتی و جسارت نکرده باشیم و خیلی از مسائل و جوانب دیگر را باید در نظر داشته باشیم؛ اما نوشتن برای کودکان قطعا سخت تر و حساس تر است، چون کار آئینی را مخاطبی می خواند که عقلش اجازه خواندن هر کتابی را به او نمی دهد؛ اما کودک اگر کتاب بدی را بخواند و شعرهایش را حفظ کند، و پس از سال ها متوجه شود که آن شعرها ارزش نداشتند، ما به او خیانت کرده ایم.

این شاعر در رابطه با ماندگارترین کتاب های حوزه کودک و نوجوان گفت: ماندگارترین کتاب های حوزه کودک برای من کتاب هایی است که در کودکی ام خوانده ام و به نظرم برای بقیه هم همین طور باشد، اما اگر بخواهم از بین کتاب ها اسم یک کتاب را بیاورم و راز ماندگاری اش را بگویم به کتاب «حسنی نگو بلا بگو» اشاره می کنم، به دلیل اینکه در کنار آموزشی که به کودک برای رعایت نظافت می دهد پر از حس و زیبایی های کلامی است و فضای آن بسیار صمیمی و قابل لمس برای تمامی اقشار جامعه بوده است. به نظرم داستان و تصویر درستی دارد، هنوز هم می بینم که مردم آن کتاب را می خرند و بعید می دانم تاریخ مصرفش تمام شود.

انتهای پیام