جای خالی متخصص تئاتر در تلویزیون

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، یک گزارش چند دقیقه ای در یکی از بخش های خبری تلویزیون واکنش تند اهالی تئاتر را در فضای مجازی برانگیخته است. جمعی از اهالی تئاتر در تجمع روز گذشته خود با موضوع حل مشکلات صنفی ، از برخی گزارش های تلویزیونی از جمله این گزارش انتقاد کرده اند.
در این گزارش، گزارشگر زن، نسبت به بازی کردن یک بازیگر در نقش یک سگ ابراز تعجب کرده و می کوشد آن را برخلاف موازین مدنظر خود القا کند. این گزارش در یکی از پرمخاطب ترین ساعت های تلویزیون روی آنتن رفته است، اما نکته قابل تامل این که در تولید این گزارش با هیچ یک از مسئولان یا هنرمندان شاغل در این نمایش گفت وگویی به میان نیامده است!
کلیت این گزارش شامل اظهار نظر بازیگر مربوطه در یک برنامه اینترنتی درباره نقش سگ است که در آن بازیگر جوان می گوید برای ایفای این نقش بسیار تلاش کرده است.اما گزارشگر این برنامه تلویزیونی پرداختن به این نقش را به دور از کرامت انسانی برشمرده و در ادامه ویدئویی ضمیمه گزارش می کند که در آن حسینی، معاون هنری وزارت ارشاد از ارزش های تئاتر می گوید.نکته قابل تامل دیگر و البته تعجب آور این است که این مصاحبه متعلق به گزارشی در تاریخ ۸ دی ماه ۱۳۹۷ است و هنوز خبری از اجرای این نمایش نیست!
گزارشگر مدعی شده است که این نمایش فاقد شاخصه های یک تئاتر فاخر است. اگرچه وی از ارائه ویژگی های یک تئاتر فاخر در گزارش مذکور طفره رفته است و گزارشگر هیچ تعریفی از این فخر ارائه نمی دهد، تاسف بارتر این که او هیچ گاه از مسئول مربوطه نیز نمی پرسد ماجرا چیست و به نظر می رسد که این گزارشگربا مبانی و مقدمات یک کار نمایشی آشنایی کاملی ندارد.
شهرام کرمی، مدیرکل هنرهای نمایشی در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفته است که این نمایش چندین بار توسط ارزیابان اداره کل هنرهای نمایشی ارزیابی و ارزشیابی شده است و مشکلی ندارد.
مسئله مهمتر آنکه طبق قوانین ابلاغی شورای انقلاب فرهنگی ایفای نقش یک حیوان تخلف نیست و محل ایراد نیست. توجه مخاطبان و به ویژه گزارشگر برنامه تلویزیونی مذکور را به این نکته معطوف می داریم که طبق ماده ۳ ابلاغیه شورای عالی انقلاب فرهنگی و به نقل از سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موارد ممنوعه در تئاتر به شرح زیر است:
ماده ۳- اجرای هر گونه نمایش در کلیه تالارها در صورتی که در بردارنده نکات ذیل نباشد آزاد است و بر این اساس نظارت و برای آنها پروانه نمایش صادر خواهد شد.:
١-انکار، نفی، مخدوش کردن و یا اهانت به اصول و فروع دین مقدس اسلام.
٢-اهانت به پیامبران الهی، ائمه معصومین(ع)، امام خمینی(ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و مراجع تقلید.
٣-هتک حرمت ادیان رسمی شناخته شده در قانون اساسی.
٤-ناامیدی نسبت به اصل نظام و انقلاب اسلامی.
٥-توهین به مفاخر سیاسی، عامی و مذهبی کشور.
٦-اشاعه فساد فحشا و اعمال منافی عفت عمومی.
٧-اشاعه نژاد پرستی و نفی برابری انسان ها و مخصوصا تمسخر طوایف و اقوام ایرانی.
٨-تضعیف وحدت ملی، منافع و امنیت ملی و مصالح جمهوری اسلامی ایران.
٩-ضعف شدید هنری به لحاظ اجرا، به نحوی که ذوق و سلیقه تماشاگران را به انحطاط بکشاند.
١� -تشویق، ترغیب و ترویج یا آموزش اعتیادهای مضر و خطرناک و راه های کسب درآمد از طریق نامشروع مانند قاجاق و غیره.
١١-کمک به نفوذ فرهنگی یا سیاسی یا اقتصادی بیگانگان و ضدیت با خط مشی و بینش مبنی بر حفظ استقلال کشور.
١٢-ترویج و تبلیغ مرام های گروه های محارب و غیر قانونی و فرق ضاله و همچنین دفاع از نظام های استبدادی و استکباری.
١٣-بیان کاذب وقایع اسلام و انقلاب اسلامی، به نحوی که موجب گمراهی بیننده شود.
١٤-هتک حرمت قشر یا صنفی از جامعه.
نکته قابل تأمل تر آن است که ایفای نقش حیوانات از جمله سگ در تاریخ تئاتر ایران مسبوق سابقه است. در تعزیه نقش حیوانات - به جز اسب - را انسان ها بازی می کنند. در نمایش شاخص «جعفرخان از فرنگ برگشته» نیز برای ایفای نقش سگ، به عنوان نماد غرب زدگی، یک انسان این نقش را بازی می کند؛ چرا که این حیوان در این نمایش رفتارهای شبه انسانی دارد. در حوزه تئاتر کودک نیز عموما بازیگران نقش یک حیوان از جمله سگ را برای ایفای نقش آموزشی تئاتر بازی می کنند.
در میان بازیگران شاخص سینما و تلویزیون نیز می توان از نوید محمدزاده در نمایش «دل سگ» و احمد مهران فر در نمایش «شوایک» یاد کرد که نقش سگ را بازی کرده اند.
نمایش «دهکده هاپوخان» به کارگردانی حسین عالم بخش، مدیر تئاتر شهرداری تهران نیز روی صحنه رفته است.
حال این سئوال اساسی مطرح است که مبنای قضاوت و تولید گزارش های تلویزیون از تئاتر چیست؟ اساسا تلویزیون از تئاتر چه تصوری دارد؟ چرا گزارشگران تلویزیون در تالارهای تئاتر حاضر نیستند - گزارشگر مربوطه طی دو سال گذشته در تئاتر شهر حضور نداشته است - ؛ اما درباره تئاتر گزارش تولید می کنند؟ چرا تلویزیون درباره مسائل صنفی تئاتر و کم کاری های دولت در حوزه مالی و تخصیص بودجه های مصوب گزارشی تهیه نمی کند؟ چرا تلویزیون برای یک نمایش مسئله دار و پرونده دار رپرتاژ آگهی می رود؛ اما برای همان نمایش های فاخر یک خبر ساده نیز تولید نمی کند؟ چرا منبع خبری یک گزارشگر تلویزیون - به عنوان نماینده فرهنگی در رسانه ملی - یک شبکه اینترنتی شبه زرد است؟
قابل توجه است که تلویزیون تنها برنامه تخصصی تئاتر با اجرای پیام دهکری را چندی است تعطیل کرده است.
انتهای پیام/
در این گزارش، گزارشگر زن، نسبت به بازی کردن یک بازیگر در نقش یک سگ ابراز تعجب کرده و می کوشد آن را برخلاف موازین مدنظر خود القا کند. این گزارش در یکی از پرمخاطب ترین ساعت های تلویزیون روی آنتن رفته است، اما نکته قابل تامل این که در تولید این گزارش با هیچ یک از مسئولان یا هنرمندان شاغل در این نمایش گفت وگویی به میان نیامده است!
کلیت این گزارش شامل اظهار نظر بازیگر مربوطه در یک برنامه اینترنتی درباره نقش سگ است که در آن بازیگر جوان می گوید برای ایفای این نقش بسیار تلاش کرده است.اما گزارشگر این برنامه تلویزیونی پرداختن به این نقش را به دور از کرامت انسانی برشمرده و در ادامه ویدئویی ضمیمه گزارش می کند که در آن حسینی، معاون هنری وزارت ارشاد از ارزش های تئاتر می گوید.نکته قابل تامل دیگر و البته تعجب آور این است که این مصاحبه متعلق به گزارشی در تاریخ ۸ دی ماه ۱۳۹۷ است و هنوز خبری از اجرای این نمایش نیست!
گزارشگر مدعی شده است که این نمایش فاقد شاخصه های یک تئاتر فاخر است. اگرچه وی از ارائه ویژگی های یک تئاتر فاخر در گزارش مذکور طفره رفته است و گزارشگر هیچ تعریفی از این فخر ارائه نمی دهد، تاسف بارتر این که او هیچ گاه از مسئول مربوطه نیز نمی پرسد ماجرا چیست و به نظر می رسد که این گزارشگربا مبانی و مقدمات یک کار نمایشی آشنایی کاملی ندارد.
شهرام کرمی، مدیرکل هنرهای نمایشی در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفته است که این نمایش چندین بار توسط ارزیابان اداره کل هنرهای نمایشی ارزیابی و ارزشیابی شده است و مشکلی ندارد.
مسئله مهمتر آنکه طبق قوانین ابلاغی شورای انقلاب فرهنگی ایفای نقش یک حیوان تخلف نیست و محل ایراد نیست. توجه مخاطبان و به ویژه گزارشگر برنامه تلویزیونی مذکور را به این نکته معطوف می داریم که طبق ماده ۳ ابلاغیه شورای عالی انقلاب فرهنگی و به نقل از سایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موارد ممنوعه در تئاتر به شرح زیر است:
ماده ۳- اجرای هر گونه نمایش در کلیه تالارها در صورتی که در بردارنده نکات ذیل نباشد آزاد است و بر این اساس نظارت و برای آنها پروانه نمایش صادر خواهد شد.:
١-انکار، نفی، مخدوش کردن و یا اهانت به اصول و فروع دین مقدس اسلام.
٢-اهانت به پیامبران الهی، ائمه معصومین(ع)، امام خمینی(ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی و مراجع تقلید.
٣-هتک حرمت ادیان رسمی شناخته شده در قانون اساسی.
٤-ناامیدی نسبت به اصل نظام و انقلاب اسلامی.
٥-توهین به مفاخر سیاسی، عامی و مذهبی کشور.
٦-اشاعه فساد فحشا و اعمال منافی عفت عمومی.
٧-اشاعه نژاد پرستی و نفی برابری انسان ها و مخصوصا تمسخر طوایف و اقوام ایرانی.
٨-تضعیف وحدت ملی، منافع و امنیت ملی و مصالح جمهوری اسلامی ایران.
٩-ضعف شدید هنری به لحاظ اجرا، به نحوی که ذوق و سلیقه تماشاگران را به انحطاط بکشاند.
١� -تشویق، ترغیب و ترویج یا آموزش اعتیادهای مضر و خطرناک و راه های کسب درآمد از طریق نامشروع مانند قاجاق و غیره.
١١-کمک به نفوذ فرهنگی یا سیاسی یا اقتصادی بیگانگان و ضدیت با خط مشی و بینش مبنی بر حفظ استقلال کشور.
١٢-ترویج و تبلیغ مرام های گروه های محارب و غیر قانونی و فرق ضاله و همچنین دفاع از نظام های استبدادی و استکباری.
١٣-بیان کاذب وقایع اسلام و انقلاب اسلامی، به نحوی که موجب گمراهی بیننده شود.
١٤-هتک حرمت قشر یا صنفی از جامعه.
نکته قابل تأمل تر آن است که ایفای نقش حیوانات از جمله سگ در تاریخ تئاتر ایران مسبوق سابقه است. در تعزیه نقش حیوانات - به جز اسب - را انسان ها بازی می کنند. در نمایش شاخص «جعفرخان از فرنگ برگشته» نیز برای ایفای نقش سگ، به عنوان نماد غرب زدگی، یک انسان این نقش را بازی می کند؛ چرا که این حیوان در این نمایش رفتارهای شبه انسانی دارد. در حوزه تئاتر کودک نیز عموما بازیگران نقش یک حیوان از جمله سگ را برای ایفای نقش آموزشی تئاتر بازی می کنند.
در میان بازیگران شاخص سینما و تلویزیون نیز می توان از نوید محمدزاده در نمایش «دل سگ» و احمد مهران فر در نمایش «شوایک» یاد کرد که نقش سگ را بازی کرده اند.
نمایش «دهکده هاپوخان» به کارگردانی حسین عالم بخش، مدیر تئاتر شهرداری تهران نیز روی صحنه رفته است.
حال این سئوال اساسی مطرح است که مبنای قضاوت و تولید گزارش های تلویزیون از تئاتر چیست؟ اساسا تلویزیون از تئاتر چه تصوری دارد؟ چرا گزارشگران تلویزیون در تالارهای تئاتر حاضر نیستند - گزارشگر مربوطه طی دو سال گذشته در تئاتر شهر حضور نداشته است - ؛ اما درباره تئاتر گزارش تولید می کنند؟ چرا تلویزیون درباره مسائل صنفی تئاتر و کم کاری های دولت در حوزه مالی و تخصیص بودجه های مصوب گزارشی تهیه نمی کند؟ چرا تلویزیون برای یک نمایش مسئله دار و پرونده دار رپرتاژ آگهی می رود؛ اما برای همان نمایش های فاخر یک خبر ساده نیز تولید نمی کند؟ چرا منبع خبری یک گزارشگر تلویزیون - به عنوان نماینده فرهنگی در رسانه ملی - یک شبکه اینترنتی شبه زرد است؟
قابل توجه است که تلویزیون تنها برنامه تخصصی تئاتر با اجرای پیام دهکری را چندی است تعطیل کرده است.
انتهای پیام/
پرسش و پاسخ در
جای خالی متخصص تئاتر در تلویزیون
گفتگو با هوش مصنوعی