به گزارش خبرگزاری تسنیم ازاصفهان، بحران آب یکی از مهم ترین چالش های کشور و استان اصفهان است که افزایش جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی و کشاورزی، افزایش بهره برداری از آبخوان ها را رقم زده است، به گونه ای که همواره کارشناسان بر مدیریت مصرف آب در بخش های پرمصرف و کم بازده اقتصادی مانند کشاورزی تاکید داشتند.

اهمیت این موضوع به قدری است که در تبصره یک ماده ۱۰۶ قانون برنامه سوم توسعه و بندهای ماده ۱۷ برنامه چهارم توسعه آمده و همچنین دولت مکلف شده است، اقدامات لازم برای تطبیق الگوی کشت، مطابق با امکانات و منابع آبی هر منطقه از طریق کاشت محصولاتی با نیاز آبی کم و بازدهی اقتصادی بالا را انجام دهد.

علی اکبر محرابیان در سفر یک روزه به اصفهان اظهار داشت: موضوع تغییر الگوی کشت و حرکت به سوی کشت های پر بازده نیاز به مشوق های لازم و پشتیبانی های تسهیلاتی از کشاورزان دارد.

وزیر جهاد کشاورزی در مراسم افتتاح پارک علم و فناوری کشاورزی و منابع طبیعی مستقر در مرکز آموزش عالی امام خمینی(ره) بیان کرد: در حوزه صادرات نگاه کلی ما این است که محصولات آب بر را با کشت فراسرزمینی تولید و وارد کنیم، ضمن اینکه محصولاتی که در داخل کشور تولید می شوند محصولات استراتژیک و کم آب بر باشند. براساس قانون صادرات محصولات آب بر تعرفه دارند و از امسال این قانون در بودجه سال ۱۴۰۱ لحاظ شده است.

الگوی کشت از نان شب برای کشاورزی واجب تر است

نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، در خصوص اهمیت الگوی کشت برای کشاورزی در استان اصفهان اظهار داشت: شعار آمایش سرزمینی و الگوی کشت، از لحاط محتوا و واقعیت امر، شعار زیبایی است. الگوی کشت از نان شب برای مباحث کشاورزی واجب تر است. به عنوان کسی که در کمیسیون کشاوری بودم و حضور دو وزیر را درک کردم، در وزارتخانه این مسئله در حد شعار باقی مانده است. وقتی برای بازدید به دشت مغان برای این موضوع برای بازدید رفته بودیم، مدیران جهاد کشاورزی اذعان داشتند که امکانش برای ما فراهم نیست.

حجت الاسلام محمد تقی نقد علی افزود: یقینا کشاورز ما موضوع میزان مصرف آب و اصلاح الگوی کشت را درک کرده است. لذا بسیاری از کشاورزان به صورت خودجوش کیفیت آبیاری را بهبود می بخشند، کشت کم آب بری را استفاده می کنند؛ اما این کار موردی است. آنچه باید به صورت گسترده اتفاق بیافتد، فعلا در جهاد کشاورزی فقط شعار آن داده شده است. البته وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده است موضوع اصلاح الگوی کشت را امسال ابلاغ خواهیم کرد و پای اجرای آن خواهیم ایستاد.

وی بیان کرد: قانون آن البته سالیانی است که ابلاغ و مصوب شده است؛ علت اینکه چرا کشاورز اقبال نمی کند، چون کشاورز راه دیگری برای معیشت خود ندارد. کسی که سالیان دراز کشت خاصی را انجام می داده است، برای تغییر کشت اولا نیازمند آموزش و دوما نیازمند مشوق است؛ مثلا جایگزین کشت کشاورز، کشتی را معرفی می کنند که آب بر نیست، یا کم آب بر است، اما سود اقتصادی نسبت به قبل برای کشاورز ندارد. اگر دولت مابه التفاوت پول و سود حاصل از کشت قبلی و جدید را به کشاورز اعطا کند و به گونه ای برای کشت جدید به او تضمین بدهد، یقینا کشاورز تمکین می کند.

نقدعلی تصریح کرد: تاکنون یک برنامه عملی مدونی که هم کشاورز آن را درک کند، هم نهاد حاکمیتی اجرای آن را به جد تضمین کند، به کشاورزان ارائه نشده است. تنها به کشاورزان می گویند محصولات آب بر کشت نکنید. در سیاست اصلاح کشت و کشت کم آب بر اقدامات نفی کننده و نهی کننده بوده است. ما انتظار داریم وزارت کشاورزی در این عرصه مجدانه ورود پیدا کند و هر منطقه برحسب نیاز و شرایط خود بررسی کند. اگر با این چهارچوب ها یعنی در نظر گرفتن مابه التفاوت و خسارتی که به کشاورز وارد می شود، موضوع را پیگیری کنند، استقبال از سوی کشاورز صورت می گیرد. همچنین زیرساخت هایی که منجر می شود، مصرف آب کشاورزی بهینه و مدیریت شود، می توان الگوی کشتی اصلاح شده اجرا کرد.

وی در خصوص اهمین موضوع آب و پیگیری مسائل پیرامون آن ادامه داد: روز اولی که وارد مجلس شدم به نمایندگان اعلام کردم، اولین وظیفه ما این است که مظلومیت مردم اصفهان در موضوع آب و زاینده رود را به مردم کشور و مسئولان منعکس کنیم؛ چرا که اصفهان و کشاورز اصفهانی مظلومی بود که در نگاه بسیاری از مردم کشور و بسیاری از مسئولان، ظالم قلمداد می شد. اصلا باور نداشتند که اصفهان دچار چالش جدی آبی است. وقتی در روزهای اول ندای استغاثه آب بلند می کردیم، هم باتعجب می گفتند مگر اصفهان مشکل آب دارد؟ اصفهان که صنایع بزرگ و نیروی مدیریتی خوب دارد و ملاک های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی خوب را کنار هم می گذاشتند و می گفتند اصفهان که نباید مشکل داشته باشد.

نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی گفت: کمترین کار مجلس در این دو سال این بود که به مسئولان و نمایندگان سایر استان ها و مردم کشور باورانده شد که اصفهان در عرصه آب مشکل حاد و جدی دارد. البته مجلس تنها نقش نداشت، بلکه فعالان رسانه ای انصافا خوب عمل کردند و مطالبه گران واقعیت ها را به صورت میدانی استخراج کردند و در منظر کشور قرار دادند.

حجت الاسلام نقدعلی در مورد برنامه دولت در حوزه آب بیان کرد: اخیرا جلسه ای با مدیر حوزه آبریز زاینده رود داشتم و طلیعه درستی از حل مشکل از زبان ایشان که جلسه جامعی بود. چون ایشان از چهار محال نیز بازدید کردند و قبلا هم مدیریت داشته اند. ایشان همه زوایای مختلف بارگزاری جمعیتی، بارگزاری های صنعتی، انتقال آب، برداشت های بالادست و همه حق آبه های قانونی و شرعی را بررسی کرده و بنا دارد مشکل را به نحوی حل کند که مسئله بین مردم کشیده نشود. سیاست مداران و مدیران مسئله را به جای مشخص برسانند.

وی با اشاره به تعبیر امیرالمومنین(ع) گفت: ما از هیچ پیشامدی که پیش بینی آن را می کنیم، جلوگیری نمی کنیم تا به سر ما بیاید. ما امروز می دانیم دوره مجدد کشت سال آینده چالش آب وجود دارد، پس باید به صورت جدی در زمینه آمایش سرزمینی و الگوی کشت تدبیر کنیم. اگر بنا است کشاورز را از کاشت گندم نفی کنیم، باید بگوییم چه باید کند.

کشاورزان تمایلی به تغییر کشت برنج ندارند

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی صنایع و معادن و کشاورزی استان اصفهان با اشاره به عدم تمایل کشاورزان به تغییر کشت برنج اظهار داشت: کشت برنج در طول دو تا سه ماه برداشت می‍ شود و باتوجه به افزایش قیمت برنج کشاورزان تمایلی به تغییر این کشت ندارند. تغییر کشت برنج نیاز به تغییراتی در زمین های کشاورزی است که هزینه بر است.

محمد صادقی افزود: برای تغییر کشت از محصولات آب بر و برنج به دیگر محصولات، باید به کشاورزان آموزش هایی داده شود. کشاورزان چندین و چند سال به یک کشت می پرداختند. باید برای تغییر کشت دوره های آموزشی برای مراحل کاشت، داشت و برداشت و شرایط مختلف محصول بگذرانند. همچنین تجهیزات لازم برای آبیاری برای این تغییر کشت نیاز دارند.

وی بیان کرد: این تغییر کشت ممکن است برای کشاورزان در دوره های اول خسارت هایی به بار آورد. باید این تضمین از سوی دولت و جهاد کشاورزی به کشاورز داده شود و همچنین برای تامین تجهیزات آبیاری وام هایی به آنان اعطا شود.

جایگزینی ۹ هزار هکتار از مساحت زراعت و باغات استان با محصولات کم آب بر

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با بیان اینکه میزان و حجم آب در هر منطقه تعیین کننده الگوی کشت است، اظهار داشت: اگر کشاورز آب دائم در اختیار داشته باشد، یک نوع محصول می تواند کشت کند و اگر آب دوره ای در اختیار داشته باشد، کشت دیگری انجام می دهد. در نتیجه آب و زمان آب دهی در انتخاب نوع محصول بسیار اهمیت دارد.

اصغر رستمی افزود: باتوجه به منابع آبی محدود که در اختیار داریم، همیشه سعی و تلاش بر این بوده است که با استفاده از رو ش های نوین آبیاری، ارقام زودرس و پربازده محصولات کشاورزی و نیاز آبی کم، از آب بیشترین بهره وری را انجام دهیم. طبیعتا وقتی حجم آب کشاورزی کم باشد و به صورت دوره ای آب در اختیار کشاورز قرار گیرد، محصولی با نیاز آبی بالا مانند یونجه، ذرت، برنج کشت نمی کند. این محصولات پرآب بر هستند و فصل کشت آن ها نیز در فصول گرم سال و بهار و تابستان است. این کار به نوعی برنامه ریزی خود کشاورزان برای کشت و استفاده بهینه از آب است.

وی بیان کرد: جهادکشاورزی در این راستا به مسائل آموزشی چه به صورت چهره به چهره و چه به صورت برگزاری دوره های آموزشی مجازی و برنامه های آموزشی ترویجی اقدام کرده است که باعث شده در بسیاری از مناطق ما که با کمبود منابع آبی مواجه بودند، کشاورزان الگوی کشت خود را جایگزین کنند؛ مثلا به جای ذرت پرآب بر سورگوم علوفه ای، ارزن علوفه ای با نیاز آبی کمتر و تامین نیاز علوفه دامی را قرار دادند. همچنین کشاورزان در الگوی کشت خود ارزن دانه ای قرار دادند که کمترین میزان آب را نیاز دارد. همچنین از روش های آبیاری نوین مانند نوار های آبیاری استفاده کردند و خوشبختانه سطح نسبتا خوبی از محصولات با نیاز آبی کم در استان جایگزین محصولات پر آب بر شد.

رستمی با اشاره به اصلاح الگوی باغات در استان تصریح کرد: در استان باغات زیادی داریم که کشاورزان در اصلاح الگوی باغات و جایگزینی باغات کم بازده، درختان جدیدی با نیاز آبی کمتر مانند بادام، پسته نشاندند. کشاورزان استان حدود۹ هزار هکتار از محصولات کم آب بر استفاده کرده است ؛ حدود۹ هزار هکتار به نسبت ۲۸۰ هزار هکتاری زراعت و ۸۵ هزار هکتاری باغات ما عدد معنا داری نیست، اما جای امیدواری دارد که دیگر کشاورزان ما نیز به این سمت و سو حرکت کنند.

وی با بیان اینکه برنج نیز از محصولات پر آب بر است، گفت: در سنوات پرآبی در استان مساحت زیادی به کشت برنج اختصاص می یافت، اما به دلیل کاهش منابع شدید آب، سطح برنج از حدود ۲۳ هزار هکتار به زیر پنج هزار و بعضا تا ۳ هزار هکتار کاهش یافته است؛ چون در رودخانه آبی نبوده که کشاورز برنج بکارد؛ اگر کسی هم برنج کشت کرده با منابع آبی در اختیار و آن هم به صورت جزئی بوده است. در بعضی از مناطق و در حاشیه رودخانه، اراضی کشاورزی ما زمانی که آب در رودخانه جاری است، به دلیل هم سطح بودن و یا حتی پایین تر از سطح رودخانه قرار گرفتن، همیشه زمین ها مرطوب است. این کشاورزان خرده مالک هستند و در قطعات کوچک کشت می کنند. امکان مانور ماشین آلات سنگین و کشت گیاهی که با آن رطوبت سازگار باشد، وجود ندارد، بنابرین اگر آبی در رودخانه باشد، کشت برنج را در قطعات کوچک انجام می دهند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان اصفهان اضافه کرد: ما در قالب شیوه نامه محدودیت کشت برنج به جز در دو استان شمالی بود، کشاورزان را آموزش دادیم و در بسیاری از مناطق کشاورزی سطح برنج را یا حذف و یا به حداقل ممکن رساندند. در این شیوه نامه عنوان شده اگر کشاورزانی برنج نکارند و کشت دیگری انجام دهند، دستگاه های متولی مانند شرکت آب منطقه ای و یا دولت مابه التفاوت اختلاف قیمتی محصول تولید شده را نسبت به سود اقتصادی کشت برنج به کشاورز پرداخت کند. این موضوع در شیوه نامه تعهدات چندطرفه است.

وی خاطر نشان کرد: در نهایت اصلاح الگوی کشت و جایگزینی محصولات کم آب بر زراعی، علوفه ای و باغی با محصولات زراعی و باغی پرآب بر در دستور کار جهاد کشاورزی قرار دارد و کشاورزان بعضا آموزش هایی را گذراندند و در بسیاری از نقاط استان، به خصوص شهرستان های حوزه زاینده رود و حتی مناطقی که با رودخانه ارتباطی ندارند، به دلیل حفظ منابع آبی و استفاده بهینه از آب، اقداماتی انجام داده اند.

انتهای پیام/۱۶۳/ن