ایسنا/خراسان رضوی یک تحلیلگر مسائل بین الملل توافق با چین را به عنوان یکی از دلایلی که باعث ایجاد رغبت در آمریکا نسبت به احیای برجام شده عنوان کرد و گفت: این توافق به لحاظ استراتژیک برای آمریکایی ها هزینه دار است. طبیعتا آمریکا نمی خواهد چین دامنه نفوذ خود را گسترش دهد.

دکتر احمد فاطمی نژاد در گفت وگو با ایسنا با اشاره به نشستی که قرار است روز آینده با حضور نماینده ایران و اعضای ۱+۴ در وین، پایتخت اتریش برگزار شود، اظهار کرد: در این خصوص رسانه های داخلی و خارجی فضای خوشبینانه ای را ترسیم می کنند و احساس می کنند این نشست بسیار تعیین کنده خواهد بود، اما با توجه به پیش شرط هایی که از طرف ایران مطرح شده و همچنین با توجه به دغدغه هایی که آمریکا دارد، من فکر می کنم احتمالا این نشست نتواند منجر به نتیجه خاصی شود و شاید نهایتا طرفین برای تداوم مذاکرات توافق کنند.

عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی ادامه داد: احتمال اینکه آمریکا شرط ایران، یعنی لغو یک باره تمامی تحریم ها را بپذیرد بسیار بعید است؛ چراکه تمام اظهار نظرات گذشته آمریکا، اتهاماتی که علیه جمهوری اسلامی مطرح می کند و بازگشت ایران از تعهدات برجامی اش، همه مانع این است که آمریکا تمام تحریم ها علیه ایران را بردارد و اجازه راستی آزمایی به ایران دهد. همچنین با توجه به اینکه در نشست وین مذاکره مستقیمی بین ایران و آمریکا انجام نخواهد گرفت، احتمال اینکه این نشست بتواند به نتیجه خاصی منتهی شود دور از ذهن است.

وی با اشاره به طرح هایی که از طرف روسیه، اروپا و برخی مقامات آمریکایی در خصوص بازگشت همزمان ایران و آمریکا به تعهدات برجامی مطرح می شود، گفت: این طرح ها نیز با شرطی که ایران برای بازگشت به تعهداتش مطرح کرده است در تعارض است.



فاطمی نژاد اضافه کرد: اما نکته ای که شاید طرح بازگشت همزمان را امکان پذیر کند این است که ما در روزهای اخیر دیدیم که به غیر از گفت وگوهایی که با روسیه وجود داشته است، ظریف با وزرای امور خارجه فرانسه و انگلیس صحبت کرده است و خواهان نقش سازنده اروپایی ها در اجرای تعهدات آمریکا و دیگر اعضای برجام شده است. شاید این ها فضایی را برای گفت وگو و پایین آمدن ایران از شرطی که گذاشته است، باز کند. در این صورت ممکن است طرح هایی چون بازگشت همزمان و لغو گام به گام تحریم ها عملیاتی شود. همچنین در این صورت ممکن است از سمت آمریکا مشوق هایی برای ایران مطرح شود.

این تحلیلگر مسائل سیاسی با تاکید بر اینکه برجام یکی از بهترین گزینه های پیش روی ایران است، تصریح کرد: در عرصه سیاست خارجه و روابط بین الملل، شرایط بسیار تحول پذیر است و معلوم نیست شرایط امروز، در آینده نیز برای ایران مهیا باشد. شرایط ایران و جهان متفاوت خواهد شد. طی ماه های آینده ما برگزاری انتخابات را در پیش رو داریم، در آن زمان سیاست های دیگری در ایران ممکن است رخ دهد و همچنین تا چند ماه دیگر آمریکا نیز ممکن است تغییر سیاست دهد.

وی افزود: گزینه هایی مانند بازگشت همزمان و لغو گام به گام تحریم ها نشان دهنده این است که آمریکا تمایل به حل مسئله برجام دارد و این باعث می شود که انزوایی که آمریکا در زمان ترامپ به آن دچار بود و در مسئله برجام به عنوان مقصر شناخته می شد، از بین برود و ایران به عنوان مقصر مطرح شود.

فاطمی نژاد خاطرنشان کرد: تجریبات گذشته ما نیز این موضوع را تایید می کند. در سال های ۸۲ و ۸۳ و در دولت آقای خاتمی و پیش از آن که پرونده ایران به شورای امنیت برود، اروپایی ها بسته های تشویقی شگفت انگیزی را برای اینکه ایران تعدیل هایی در برنامه هسته ای خود انجام دهد، مطرح می کردند و ما دیدیم که تا دو سال بعد شرایط ایران متفاوت شد و دیگر از این بسته ها خبری نبود. در حال حاضر هم اگر برخی از سیاست ها ادامه پیدا کند، ممکن است دو سال دیگر شرایط کنونی و بازگشت به برجام برای ما به یک رویا تبدیل شود و شاید ما مجبور شویم در شرایط سخت تری تن به مذاکرات و توافقات جدید بدهیم.

اکنون رغبت بایدن نسبت به احیای برجام بیش از هر زمان دیگری است

این تحلیلگر مسائل بین الملل با تایید این موضوع که اکنون رغبت بایدن به احیای برجام بیشتر از هر زمان دیگری است، عنوان کرد: در شروع کار دولت بایدن، مسئله برجام جزو اولویت های او نبود. در آن زمان کرونا یکی از مهم ترین اولویت های بایدن بود و حالا که در زمینه واکسیناسیون مردم کشورش توانسته به موفقیت خوبی دست یابد، می تواند به سایر مسائل مانند برجام بپردازد.

عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی اضافه کرد: همچنین بایدن این دغدغه را دارد که یا بتواند مسئله برجام را حل کند، یا یک اجماع جهانی علیه ایران به وجود آورد و حتی برخی از طرح هایی که برای ترغیب ایران برای بازگشت به برجام مطرح می کند، به همین دلیل است که بعدا بتواند در مورد شکست برجام، از دولت آمریکا سلب مسئولیت کند.

فاطمی نژاد ادامه داد: چنانچه بایدن پس از اوباما به ریاست جمهوری می رسید، برجام روند طبیعی خود را ادامه می داد، اما حالا که بایدن پس از ترامپ آمده، لازم است کمابیش از اقداماتی که ترامپ می کرده، مانند بحث سیاست فشار حداکثری، بهره ببرد؛ چراکه در غیر این صورت یک بازگشت به عقب برای آمریکا محسوب می شود. در مورد جمهوری اسلامی نیز اقدامات ایران و کاهش تعهداتش در برجام، برایش یک ابزار فشار بوده است و حالا دور از ذهن است که بخواهد بدون دستاورد به این تعهدات برگردد، ایران و آمریکا از این نظر در نوعی تله حیثیتی گرفتار شده اند.



این استاد دانشگاه توافق با چین را به عنوان یکی از دلایلی که باعث ایجاد رغبت در آمریکا نسبت به احیای برجام شده است مطرح کرد و گفت: این توافق به لحاظ استراتژیک برای آمریکایی ها هزینه دار است. طبیعتا آمریکا نمی خواهد چین دامنه نفوذ خود را گسترش دهد.

فاطمی نژاد اضافه کرد: همچنین انتخابات ریاست جمهوری در ایران نیز از دیگر دلایلی است که باعث انجام اقداماتی در دولت آمریکا در جهت تسریع احیای برجام شده است. هرچند برخی شخصیت ها همچون رابرت مالی بیان می کنند انتخابات ایران برایشان اهمیتی ندارند و نمی خواهند مذاکرات را به آن گره بزنند، اما این ظاهر قضیه است و در حقیقت برای آمریکایی ها مهم است که چه جناحی در ایران سر کار باشد. آنان طبق تجربه شان به این نتیجه رسیده اند که میانه روها برای انجام مذاکره مناسب تر از تندروها هستند، لذا امریکا به دنبال این است که مسئله برجام تا قبل از انتخابات ایران به نتیجه برسد.

انتهای پیام