به‬ گزارش‬ خبرگزاری‬ مهر ‬ به‬ نقل‬ از‬ وزارت جهاد کشاورزی، حمید نوری ، رئیس مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه های آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک گفت: مطالعات طرح های پایلوت مدیریت جامع حوزه های آبخیز از سوی این مرکز در استان آذربایجان شرقی در حوزه آبخیز شبستر (زیرمجموعه حوزه آبخیز دریاچه ارومیه) در سطح ۱۸۵ هزار و ۲۵۷ هکتار، استان گلستان در حوزه آبخیز اترک - گلستان به وسعت ۹۲۲ هزار و ۷۳۲ هکتار و استان خراسان شمالی در حوزه آبخیز اترک در سطح ۴۸۰ هزار و ۷۸۹ هکتار آغاز شده است.

وی‬ پیش بینی کرد: در صورت پایان مطالعات راهبردی در سال جاری، اقدامات اجرایی و سناریوهای اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی، کشاورزی و منابع طبیعی در قالب کارهای عملیاتی در بوم سازمان منطقه شروع می شود.

وی اظهار داشت: این اقدام برای خروج از بخشی نگری و تمرین هم افزایی فرایندی، برنامه ریزی شده و برای مطالعات این سه حوزه آبخیز با اعتباری بالغ بر ۴٫۵ میلیارد تومان بر اساس موافقتنامه هایی در دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری در سال ۱۴۰۱ مصوب شده است.

نوری ادامه داد: حوزه هایی برای اجرای طرح های پایلوت مدیریت حوزه های آبخیز در اولویت انتخاب قرار می گیرند که ضمن داشتن مشکلات فراوان در موضوع سلامت و تاب آوری حوزه های آبخیز، در گذشته پروژه هایی در زمینه هایی همچون سیلاب، جنگل، مرتع و آبخوانداری در آن مناطق انجام شده و در حال حاضر نیاز به یک مطالعه جامع در آن مناطق احساس می شود.

وی تصریح کرد: این سه حوزه آبخیز با مخاطرات محیطی متعددی نظیر ریزگردها، خشکسالی، فرونشست زمین و سیلاب ها روبرو بوده است و در طول سال های اخیر تنوعی از برنامه های منابع طبیعی و آبخیزداری در آن اجرا شده و با توجه به این که کاربری اراضی مختلفی نظیر بیابان، مرتع و جنگل هم دارند، نیازمند انسجام سازمانی و برنامه های هماهنگ و جامع برای همسوسازی سازمان ها و نهاد مختلف استانی در کنار دانش بومی جوامع محلی هستند.

رئیس مرکز بین المللی حوزه های جامع آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک در همین حال اضافه کرد: در سه حوزه آبخیز انتخاب شده، نقشه راه و چارچوب شرح خدمات جدیدی برای هماهنگی نهادهایی مانند وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، معادن و سایر نهادها شکل گرفته و برای مدیریت کارآمدتر و مؤثرتر، از توان استانداران در کنار ادارات کل منابع طبیعی و در قالب کارگروه های استانی و شهرستانی استفاده می شود.

وی با بیان این که در این مرکز، معیشت پایدار جوامع محلی و افراد بومی در راستای ارتقای مشارکت آنان در حفاظت از منابع طبیعی، امنیت آب و امنیت زیستی را برنامه اصلی خود می دانیم، گفت: حکمرانی عادلانه و مؤثر منابع طبیعی می تواند جوامع محلی را به سمت معیشت پایدار که بر روی ستون فقرات منابع طبیعی و سرمایه های سرزمینی شکل می گیرد، سوق دهد.

نوری اذعان داشت: هر اقدام هدفمندی در حوزه منابع طبیعی در یک هم بست کامل از عوامل مرتبط می تواند با مشارکت و همکاری همه نهادها و سازمان های مربوطه، مجلس، دولت و جوامع محلی با نگرش فراسازمانی و بین بخشی در تمام سطوح مؤثرتر و کارآمدتر از اقدامات بخشی نگری صورت گیرد.

وی تصمیم گیری های فراگیر را یکی از ۱۰ اصل حکمرانی منابع طبیعی برای جلوگیری از تخریب سرزمینی عنوان و تصریح کرد: ما باید ضمن توجه به نقش مردم و اختیارات آن ها در محافظت از سرمایه های طبیعی کشور، فرصت های برابر و عادلانه به همه ذی ربطان بدهیم و از این رو رویکرد توجه به عدالت اجتماعی برای تولید و کارآفرینی سبز یک محور مهم در پروژه های مدیریت جامع است.

نوری با اشاره به این که مرکز بین المللی حوزه های جامع آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک در سال ۱۳۹۹ بر اساس توافقنامه ای با سازمان یونسکو در ایران راه اندازی شده است، گفت: این مرکز، تنها مرکز بین المللی تحت نظارت سازمان یونسکو در دنیا است که بر روی موضوع مدیریت جامع حوزه های آبخیز فعالیت می کند که می تواند فرصتی مهم برای برنامه های منابع طبیعی و محیط زیست کشور باشد.

وی اظهار داشت: در ماه های اخیر با حمایت ریاست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، معاون آبخیزداری و سازمان برنامه و بودجه شرایطی فراهم شده که بخش قابل توجهی از اهداف و وظایف این مرکز به شکل جدی تر و با شتاب بیشتری همسو با اهداف سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و وزارت جهاد کشاورزی دنبال می شود.

مدیر مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه های آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک توجه به اهمیت ارتقای آگاهی و آموزش در همه سطوح برای حکمرانی استراتژیک، هوشمندانه و عادلانه منابع طبیعی، تولید دانش و اطلاعات علمی در حوزه بوم شناسی و اکوهیدرولوژی با همکاری مراکز علمی، پژوهشکده ها و دانشگاه ها، آموزش کارشناسان حوزه منابع طبیعی و آموزش های عمومی برای توانمندسازی جوامع محلی، توسعه ظرفیت سازی و ارتقای مشارکت در پروژه های تحقیقاتی، علمی و برنامه های آموزشی، توجه به مدیریت و انتقال دانش بومی و تبادل دانش نوین و فناوری های جدید در سطوح ملی و بین المللی، با تاکید بر حفظ ارزش های فرهنگی و اجتماعی و توجه به منافع ملی را از دیگر اهداف و وظایف این مرکز بین المللی برشمرد.