شفافیت پارلمانی علاوه بر تحقق حق ذاتی مردم در آگاهی داشتن و نظارت بر وکلای خود، سبب افزایش اعتماد عمومی به این نهاد می شود لذا برای استفاده از تجارب بین المللی، شفافیت آرا نمایندگان در پارلمان اتحادیه اروپا را بررسی کرده ایم.

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، شفافیت آرا نمایندگان و بهبود اوضاع بهارستانی ها شفافیت به معنای ارائه حق اطلاعاتی مردم است، ارائه ی اطلاعات مناسب، در زمان و قالب مناسب، با کیفیت مناسب، در محل مناسب و برای مخاطب مناسب، شفافیت را محقق می سازد.

شفافیت مجلس شورای اسلامی یکی از بخش های مهم شفافیت حاکمیتی است. به تاسی از فرمایش حضرت امام(ره) که فرمود: «مجلس خوب همه چیز را خوب می کند و مجلس بد همه چیز را بد می کند.» می توان گفت شفافیت مجلس شورای اسلامی به فراگیر شدن شفافیت در سایر بخش های حکومت می انجامد و باعث بهر ه مندی کل حاکمیت از مزایای شفافیت می شود.

فواید و مزایای شفافیت پارلمانی

نظارت مردمی، نظارت احزاب و نهادهای سیاسی، نظارت رسانه ها، کاهش فساد، پاسخگو ساختن نمایندگان، افزایش آگاهی، آموزش و گفتگو درباره ی خیر همگانی، ملی تر شدن رفتار نمایندگان، تصمیم گیری صحیح تر مردم برای انتخابات آینده، ایجاد زمینه برای بهبود عملکرد گروه های حمایت گری از جمله مزایای شفافیت پارلمانی هستند.

شفافیت پارلمانی شامل شفافیت حوزه های بسیاری در مجلس از جمله مذاکرات مجلس، شفافیت نظام مالی مجلس، هزینه های انتخاباتی نمایندگان، شفافیت روند های اداری مجلس، شفافیت جلسات کمیسیون ها و … است.

یکی از اصلی ترین و متداول ترین شاخص های شفافیت در صحن مجلس شفافیت آرا نمایندگان به طرح و لوایح مطرح شده در صحن است، زیرا که این آرا اگر در مسیر درست خود قرار داشته باشند نشان دهنده کارهای کارشناسی و رویکرد یک نماینده در مواجهه با مسائل کشور هستند و آگاهی مردم از آراء وکلای خود در مجلس از حقوق مسلم آن هاست که باعث شکل گیری نظارت مردم بر عملکرد نمایندگان خود می شود.

با شفافیت آرا ، نمایندگان مجبور هستند به افکار عمومی به خاطر آرا خود پاسخگو باشند بنابراین فعالانه تر در رای گیری ها شرکت کرده و آرا خود را با دقت بیشتر و با توجه به مباحث کارشناسی و منافع ملی انتخاب می کنند.

یکی از مشکلات مجلس کنونی در ایران جدای از نوع رای نمایندگان به طرح ها و لوایح، عدم مشارکت فعالانه نمایندگان در رای گیری هاست که بارها مورد تذکر رئیس مجلس قرار گرفته است اما به دلیل محرمانگی فضا و نبود نظارت این مسئله همچنان ادامه دارد.

شفافیت آرا نمایندگان یک خوراک مناسب برای رسانه ها برای ارائه تحلیل های درست و ارزشمند از رفتار نمایندگان فراهم می کنند.

ارائه این تحلیل ها در جامعه هم به بهبود رفتار نمایندگان کمک می کند و هم دانش مردم نسبت به رفتار نمایندگان را برای انتخاب نمایندگان بهتر و صالح تر در ادوار مختلف مجلس بالا می برد. این موضوع هم چنین باعث کاهش فساد در زمینه ی لابی گری ها و جلوگیری از خرید رای برخی نمایندگان توسط ذی نفعان بعضی طرح ها و لوایح مطروحه در مجلس می شود.

احزاب و گروه های سیاسی نیز در صورت شفافیت آرا می توانند عملکرد اعضا خود را تحلیل کرده و به فعالیت نمایندگان عضو خود ساختار بهتری دهند که این موضوع باعث ارتقا سطح احزاب و عملکرد گروه های سیاسی خواهد شد.

بررسی شفافیت آرا نمایندگان در ایران و جهان

حق مردم در آگاهی از رای نمایندگان خود در مجلس در بسیاری از کشور های جهان مسئله ای عادی و پذیرفته شده است. در مجلس شورای اسلامی ایران نه تنها آرا نمایندگان به طور شفاف در هیچ سطحی منتشر نمی شود بلکه هیات رئیسه مجلس با شفافیت داوطلبانه ی آرا نمایندگان نیز مخالفت کرده و آن را برخلاف آیین نامه داخلی می داند. این موضوع در حالی است که تجربه های جهانی حاکی از ضرورت این مسئله هستند و شفافیت آرا نمایندگان در بررسی های مرکز پژوهش های مجلس نیز مورد تایید قرار گرفته و لازمه ی یک مجلس مطلوب بیان شده است.

در ادامه شفافیت آرا نمایندگان در پارلمان اتحادیه ی اروپا را به عنوان نمونه مورد بررسی قرار می دهیم.

پارلمان اتحادیه ی اروپا از جمله شفاف ترین نهادهای شورایی در سطح جهان است، شفافیت و دسترسی مردم به اطلاعات در این نهاد تنها محدود به آراء نمایندگان نشده و به دیگر عرصه های شفافیت پارلمانی نظیر مشروح مذا کرات کمیسیون ها و پخش زنده ی آن ها و …. نیز تسری یافته است. بر اساس آیین نامه ی داخلی پارلمان اروپا، رأی گیری نهایی پیرامون هر طر ح یا لایحه در فرآیند قانونگذاری، همراه با اسامی نمایندگان یک روز پس از رای گیری منتشر می شود.

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می کنید در سامانه https://www.votewatch.eu/ مربوط به پارلمان اتحادیه اروپا، در قسمت طرح ها و لوایح، نام طرح به رای گذاشته شده در پارلمان به همراه جزئیات مربوط به تعداد حضار در موقع رای گیری، تعداد آراء، تعداد رای های موافق و مخالف و نموداری از این اطلاعات به چشم می خورد.

در قسمت مربوط به آرا در این سامانه آرا نمایندگان پارلمان به هر طرح با ذکر اسامی نمایندگان، کشور مبدا آن ها و گروه پارلمانی که نماینده در آن عضو می باشد قابل دسترس است.

این اطلاعات بسیار ارزشمند هستند و به وسیله ی آن می توان رفتار و عملکرد نمایندگان را مورد بررسی قرار داد. مردم می توانند با استفاده از این اطلاعات نماینده ی خود را مورد سوال قرار دهند و از اودر مورد آرایش توضیح بخواهند. این مسئله باعث می شود نمایندگان فعالیت های خودرا با دقت و جدیت بیشتری انجام دهند تا توانایی دفاع از رفتار خود ار در برابر افکار عمومی داشته باشند. این موضوع در مرور زمان بهبود عملکرد نمایندگان و در نتیجه بهبود عملکرد کل پارلمان را به همراه خواهد داشت. هم چنین احزاب نیز با استفاده از این اطلاعات به بررسی عملکرد اعضا خود و بهبود فعالیت های حزبی خود می پردازند.

علاوه بر آن، این اطلاعات در هنگام انتخابات نمایندگان پارلمان بسیار مفید بوده و مردم می توانند واقع بینانه تر نماینده مورد نظر خود را با تطبیق شعار ها و عملکرد آن ها انتخاب کنند و تشکیل مجلسی مطلوب تر را رقم بزنند.

امید است این موضوع یعنی شفافیت آرا نمایندگان به عنوان یک مسئله محوری در بخش شفافیت مجلس در مجلس شورای اسلامی نیز حل و فصل شود و با تغییر آیین نامه داخلی مجلس به شکل یک قانون دائمی در مجلس درآید تا بدین ترتیب زمینه ساز شفافیت در سایر بخش های مجلس و نهاد های حاکمیتی کشور شود چرا که مجلس نهاد اصلی قانون گذاری در کشور بوده و توان و وظیفه خط مشی گذاری در تمام عرصه ها را دارا می باشد.

به گزارش خبرگزاری فارس، مخاطبان گرامی با ثبت سوژه ای در بخش «فارس من» با عنوان «شفافیت آرای نمایندگان مجلس» ، «ایجاد سامانه شفافیت آرای نمایندگان مجلس» ، «لزوم استفاده از تجارب بین المللی در برگزاری انتخابات و شفافیت آرای نمایندگان» ، «مردم خواستار شفافیت در آرای نمایندگان مجلس هستند» خواستار پیگیری این موضوع شدند.

انتهای پیام/