رکوردزنی آبزی پرور نمونه لرستانی در کشور؛ از تولید ماهی ارگانیک تا پرورش جلبک اسپیرولینا



به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم آباد امید رضایی ۵۲ ساله، اهل لرستان و آبزی پرور نمونه ملی است که ۱۲ سال است به تولید و اشتغالزایی در حوزه شیلات مشغول است. وی از یک مزرعه پرورش ماهی ۶۵ تنی، ۱۵۰ تن ماهی برداشت کرده و معتقد است با مکانیزاسیونی که اخیرا به مزرعه خود اضافه کرده می تواند این میزان تولید را نیز ۲ برابر کند؛ ضمن اینکه محصولات تولیدی، کاملا سالم و ارگانیک خواهند بود.

یکی از مهمترین شاخصه هایی که این تولید کننده را در شمار برترین های ایران قرار داده، علاوه بر رکوردزنی در حجم تولید نسبت به سطحی که در اختیار داشته، توجه به بعد کیفی و تولید محصول سالم است.

همچنین با توجه به شرایطی مانند تحریم و تورم و البته سیل ویرانگر امسال که لرستان را درنوردید و سبب ضرر و زیان فعالان حوزه شیلات شد، امید رضایی از معدود آبزی پرورانی است که نه تنها خللی در توان و اراده او ایجاد نشد بلکه با مدیریت جهادی و پشتکاری مثال زدنی تمام این چالش ها را پشت سر گذاشت تا نام او در میان تولیدکنندگان موفق ایرانی بدرخشد.

راز و رمزهای موفقیت این آبزی پرور نمونه را در زیر می خوانید:

امید رضایی در رابطه با نحوه ورود خود به حوزه شیلات به خبرنگار تسنیم می گوید: افسر بازنشسته ارتش بودم و با خود فکر کردم حالا که وقت آزاد دارم بهتر است کسب و کاری راه اندازی کنم و چون در طول فعالیت خود در ارتش دائما ورزش می کردم از آمادگی جسمانی خوبی نسبت به همسالانم برخوردار بودم در نتیجه احساس کردم انرژی لازم برای شروعی دوباره را دارم.

وی عنوان می کند: سال ۸۸ به پیشنهاد یکی از دوستان و به خاطرعلاقه ای که به شیلات داشتم وارد حوزه آبزی پروری شدم و یک مزرعه پرورش ماهی ۲۰ تنی در آب سرده بروجرد راه اندازی کردم بعد از گذشت چند سال که تجربه لازم را در این زمینه به دست آوردم مجتمع بزرگتری که ۶۵ تن ظرفیت داشت را در شهرستان الشتر خریداری کردم.

این آبزی پرور نمونه با بیان اینکه این مجتمع جدید ورشکسته بود و صاحبان آن در زندان به سر می بردند، تصریح می کند: ابتدا دلایل ورشکستگی آن را بررسی و پیدا کردم سپس به راهکارهایی برای احیای آن رسیدم و خوشبختانه با رفع ایراداتی که وجود داشت توانستم بار دیگر آن مزرعه را وارد مدار تولید کنم.

وی بیان می کند: برای خرید این مزرعه میزان آورده ای که داشتم کافی نبود به همین دلیل مجبور شدم وام بگیرم، خانه ای که در آن زندگی می کردم را هم فروختم و برای مابقی آن یک چک شش ماهه دادم تا ماهی را به بازار برسانم و براساس محاسباتی که انجام داده بودم می دانستم اگر خوب کار کنم بازگشت سرمایه در کوتاه مدت اتفاق می افتد در نتیجه این ریسک را انجام دادم و به لطف خدا دوباره توانستم همان خانه ای که فروخته بودم را خریداری کنم.

اولویت ما تولید غذای سالم است

رضایی معتقد است که انسان به هرحوزه ای که ورود کرد باید سعی کند بهترین باشد حالا هر کاری که می خواهد باشد و می گوید: با شناختی که از روحیات خود داشتم می دانستم اگر وارد این کار شوم تمام تلاشم را به کار می گیرم و موفق می شوم؛ من حتی زمانی که ورزش می کردم هم ۲۵ دوره قهرمانی برای ارتش به ارمغان آوردم چون این روحیه رقابت پذیری و به دنبال بهترین شدن همیشه با من بوده است.

وی تأکید می کند: البته زمانی که به پرورش ماهی روی آوردم اصلا نمی دانستم که سالیانه افراد برتر این حوزه معرفی و تجلیل می شوند فقط اعتقاد شخصی خودم بود که باید کارم را به بهترین شکل ممکن انجام دهم و رسالت خود را برای تولید غذای سالم.

امید رضایی با بیان اینکه در حال حاضر سرمایه ما در این کار به ۱۰ میلیارد تومان رسیده و از درآمد و وضعیت خود راضی هستیم، خاطرنشان می کند: علاوه بر همسرم که همیشه همراه و مشوق من بوده، ۲ پسرم هم در این مزرعه کار می کنند و به طور کلی ۱۰ نفر به طور مستقیم در این مزرعه پرورش ماهی مشغول به کار هستند.

همسر آقای رضایی هم حضور فعالی در این مجموعه دارد، پابه پای او زحمت می کشد و در موفقیت و پیشبرد کار نقش مهمی داشته به طوریکه به گفته رضایی همسرش پیوسته در رابطه با فرایند پرورش ماهی و راهکارهای افزایش بهره وری در کار مطالعه می کند؛ همچنین داروهای گیاهی دست سازی که متشکل از آبلیمو، آویشن و سیر است برای ماهی ها می سازد که تأثیر به سزایی در پیشگیری و درمان بیماریهای آبزیان دارد.

رضایی با بیان اینکه در راستای افزایش کیفیت تولیدات و بالا بردن راندمان تولید، مرزعه خود را مکانیزه کرده ایم، تصریح می کند: سه دستگاه روز دنیا را در مزرعه خود نصب کرده ام که پنج کارکرد دارند و از مهم ترین آنها می توان به تصفیه آب، اکسیژن زایی و از بین بردن انگل ، ویروس و میکروب های مضر آب اشاره کرد.

وی عنوان می کند: این دستگاه ها مانع بیمار شدن ماهی ها می شوند که طبیعتا وقتی بیماری نباشد نیازی به مصرف دارو هم نیست درنتیجه گوشت ماهی تولید شده کاملا سالم و عاری از هر گونه مواد شیمایی است از طرفی به خاطر تصفیه شدن آب توسط دستگاه هایی که در ورودی و خروجی مزرعه نصب شده اند، آب خروجی مزرعه و پسماند آن بهترین آب برای مزارع پرورش ماهی و کشاورزی پایین دست است.

جبران خسارت ۱٫۵ میلیاردی سیل

مکانیزاسیون مزرعه برای امید رضایی ۴۵۰ میلیون هزینه در بر داشته که او می توانست این مبلغ را صرف خرید یک خودروی سواری لوکس کند تا با پراید مدل ۸۸ خود در جاده تردد نکند اما ترجیح داد این هزینه را در کار خود وارد کند چون می خواست غذای سالم بر سر سفره های مردم برود.

عدم استفاده از داروهای شیمایی سبب شده که طعم ماهی هایی که تولید می شود بسیار مطبوع و دلپذیر باشد و به قول رضایی: «هر کسی برای خرید ماهی به مزرعه می آید در مراجعه بعدی چهار مشتری دیگر هم با خود می آورد» تا جایی که ماهی رضایی در لرستان به یک برند تبدیل شده و بسیاری از ادارات و حتی یکی از بیمارستان های خرم آباد نیز ماهی مصرفی مورد نیاز پرسنل و بیماران خود را از رضایی تهیه می کنند.

این آبزی پرور نمونه در رابطه با خسارت سیل امسال به مزرعه اش، می گوید: سیل فروردین ماه ۱٫۵ میلیارد به ما خسارت وارد کرد اما ما منتظر پرداخت خسارات دولت نماندیم و با اعتباری که داشتیم دوباره بچه ماهی گرفتیم و شروع به کار کردیم؛ الان هم ۲ میلیارد ماهی داریم که وقتی آنها را بفروشیم همه خسارات جبران می شود.

وی خاطرنشان می کند: به صورت لایه ای در استخرها ماهی انداخته ایم و تا لایه اول به فروش می رسد لایه دوم و پس از آن لایه سوم هم می رسد و به این شکل روزانه فروش داریم.

در زمان وقوع سیل سطح آب به حدی بالا آمده بود که بسیاری از آبزی پروران منطقه، وقتی آن وضعیت بحرانی را دیدند با ناامیدی مزارع خود را ترک کردند تا حداقل جان خود را نجات دهند اما امید رضایی تا آخرین لحظه از مزرعه خود خارج نشد و زمانی که خانواده اش پافشاری او را برای نجات مزرعه دیدند او را همراهی کردند و هر چقدر پدر خانواده می خواست بقیه را مجبور به ترک مزرعه کند کسی نپذیرفت و گفتند اگر قرار باشد اتفاقی بیفتد پس همه با هم می میریم.

ساعت ۲ و نیم شب در حالیکه آب با سرعت در حال بالا آمدن بود امید رضایی دیواری که در پایین مزرعه قرار داشت و آب زیادی در پشت آن جمع شده بود را تخریب کرد که با این کار سطح آب به طور قابل توجهی پایین آمد و توانست ۲۰ تن از ماهی های خود را نجات دهد هر چند با این کار خطرناک، نزدیک بود جانش را از دست بدهد اما می گوید: «خدا خواست که زنده بمانم، خدایی که در این مسیر بارها معجزه هایش را برایم آشکار کرده است».

پرورش جلبک اسپیرولینا برای اولین بار در لرستان

رضایی برای اولین بار در لرستان قصد دارد که در کنار تولید و پرورش ماهی به پرورش «جلبک اسپیرولینا» نیز بپردازد که این جلبک سبز حدود ۷۰ درصد پروتئین دارد و به دلیل مواد مغذی و کاربردهای فراوانی که دارد تولید و مصرف آن در دنیا به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است.

امید رضایی در این رابطه بیان می کند: جلبک اسپیرولینا علاوه بر مصارف انسانی یک غذای مقوی برای دام، طیور و ماهی ها محسوب می شود و قیمت هر کیلوگرم آن برای مصارف دامی حدود ۳۰۰ هزار تومان و برای مصارف انسانی حدود ۸۰۰ هزار تومان است.

وی می گوید: پرورش جلبک مثل پرورش قارچ یک شغل خانگی است که جوانان می توانند با سرمایه کم آن را انجام دهند و درآمد خوبی داشته باشند.

برخلاف پرورش قارچ که تقریبا اشباع شده تعداد افرادی که در بحث تولید جلبک اسپیرولینا فعالیت دارند بسیار محدود است و تاکنون شاید ۲ مؤسسه تحقیقاتی در این زمینه کار کرده باشند حتی بسیاری از مردم حتی با نام و کاربردهای آن هم آشنا نیستند.

پیشنهاداتی برای کاهش هزینه های تولید

این آبزی پرور نمونه ملی با انتقاد از نبود بازارچه شیلات در لرستان، بیان می کند: به دنبال این هستیم که یک شعبه در خرم آباد بزنیم و تولیدات خود را ارزانتر از قیمت بازار به دست مصرف کننده برسانیم درحالیکه معمولا تولیدات ارگانیک قیمت بالاتری دارند.

وی خاطرنشان می کند: متأسفانه در شرایط فعلی فقط واسطه ها هستند که بدون زحمت زیاد سود خوبی به جیب می زنند ولی تولیدکننده و مصرف کننده همیشه متضرر می شوند چرا باید یک واسطه با یک ساعت وقت گذاشتن و با یک وانت بار ۵۰ میلیون تومانی از خود تولیدکننده بیشتر سود ببرد؛ به خاطر نوسانات زیاد قیمت، معمولا واسطه ها محصولات تولیدکننده را با قیمت بسیار پایینی خریداری می کنند و با قیمت گزاف به دست مصرف کننده می رسانند.

رضایی تصریح می کند: مشکل ما در استان لرستان این است که حمایت از تولیدکننده فقط یک شعار است درحالی که مسئولان باید بدانند که اگر تولیدکننده قوی داشته باشیم یک کشور قوی هم خواهیم داشت ولی متأسفانه آمارسازی و شعار بلای جان جامعه ما شده است.

وی عنوان می کند: دولت باید با ارائه تسهیلات کم بهره (زیر ۱۰ درصد) از تولیدکننده ها حمایت کند، جلوی واردات بی رویه را بگیرد، نظارت خود را بیشتر کند و با حمایت از ایجاد صنایع تبدیلی و فراوری برای استان، ارزش افزوده ایجاد کند؛ لازم است که در همه شهرستان ها، برای هر گرایش کشاورزی یک نفر انتخاب شود تا مشکلات و مسائل تولیدکنندگان را رصد و منتقل کند.

این آبزی پرور نمونه می گوید: با تشدید تحریم ها کارخانه های خوراک آبزیان، کیفیت خوراک را پایین آوردند و اگر در حالت عادی برای تولید هر کیلو گوشت، یک کیلو خوراک نیاز بود، این بار باید ۱٫۵ برابر خوراک می دادیم که این هزینه تولید را بالا می برد.

وی عنوان می کند: با توجه به اهمیت این موضوع و اینکه بیشترین هزینه یک تولیدکننده صرف خرید نهاده و خوراک می شود پیشنهاد می کنیم که یک کارخانه تولید خوراک در لرستان راه اندازی شود که سهام داران آن خود آبزی پروران باشند و از آنجایی خوراک های تولید شده به مصرف مزارع خودشان می رسد با دلسوزی، دقت، نظارت و حساسیت بیشتری کار می کنند تا محصول با کیفیتی تولید کنند.

رضایی بیان می کند: کارخانه های فعلی خوراک را گران تر به ما می فروشند اما اگر سهام داران کارخانه همان تولیدکننده ها باشند دیگر این اتفاق نمی افتد و هزینه تولید هم کمتر می شود؛ لازم است همین اتفاق هم در حوزه بسته بندی و فراوری ماهی رخ دهد تا ضمن ایجاد اشتغال، تولیدات نهایی با قیمت کمتری به دست مردم برسند.

وی با بیان اینکه بستر لازم برای فعالیت های آبزی پروری در لرستان آماده است تصریح می کند: چون منبع آبی که برای مزرعه خود استفاده می کنیم، چشمه است و آب چشمه یک منبع یکسان است که کم و زیاد نمی شود ما در تمام طول سال و همه فصل ها تولید داریم بنابراین وجود منابع آبی عظیم در لرستان فرصت خوبی برای رونق شیلات و اشتغالزایی در استان است.

ظرفیت شیلات برای اشتغالزایی

این آبزی پرور نمونه خاطرنشان می کند: با وجود این نعمت های خدادادی سرشار ما می بینیم که بیشتر بهره برداران حوزه شیلات، افراد غیربومی هستند و مردم لرستان از این کار استقبال چندانی ندارند چون بسیاری از آنها بدون برنامه ریزی، تخصص، تجربه و هدفمندی وارد این کار شده اند و نتیجه نگرفته اند اما زمانیکه مجتمع خود را به یک فرد غیربومی اجاره دادند آنچنان تحولی در آن ایجاد کرده که همه انگشت به دهان می مانند.

وی بیان می کند: مشکل مزارع شیلات لرستان این است که مکانیزه و به روز نیستند در نتیجه بهره وری و بازدهی لازم را ندارند واقعیت این است که تولید به روش سنتی صرفه اقتصادی ندارد.

رضایی تصریح می کند: قبول داریم که هزینه مکانیزاسیون بالاست اما با افزایش تولید این مسئله جبران می شود؛ ما با همین دستگاه هایی که در مزرعه خود نصب کرده ایم بسیاری از تجهیزات برقی دیگر را حذف کرده و هزینه برق را از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به ۴۰۰ هزار تومان رسانده ایم از طرفی به خاطر افزایش کیفیت آب، ماهی مریض نمی شود و دیگر نیازی نیست که هزینه ای برای تهیه دارو بپردازیم و به همین شکل هزینه تولید کاهش و راندمان تولید افزایش پیدا می کند.

امید رضایی می تواند با فروش مزرعه پرورش ماهی خود به ارزش ۱۰ میلیارد تومان یک زندگی راحت و بی دغدغه داشته باشد و دیگر نگران فشار تولید و چالش های پیش رو نباشد اما او ترجیح می دهد در عرصه تولید بماند و با قدرت به کار خود ادامه دهد تا کشورش را بسازد و برای جامعه مفید باشد.

او می خواهد الگوی موفقی برای فرزندانش باشد، روحیه کار و تلاش را در آنها زنده نگه دارد و به آنان بیاموزد به جای ناامیدی، تسلیم شدن و مقصر دانستن جامعه، با توکل بر خدا و تکیه بر همت و اراده خود زندگی و رویاهایشان را بسازند و هدفمند و سربلند زندگی نکنند نه اینکه سربار جامعه باشند.

انرژی فوق العاده، مثبت اندیشی، اراده محکم و در عین حال مهربانی و تواضع اولین چیزی است که در برخورد با امید رضایی احساس می شود؛ از دست های پینه بسته او می توان فهمید که حتی بیشتر از کارگران در مزرعه زحمت می کشد که این نوع نگرش، خستگی ناپذیری و روحیه کار و کارآفرینی را باید قدر دانست و این افراد به عنوان سرمایه های واقعی مملکت مورد حمایت قرار بگیرند.

گزارش از نسیم کریمی صابر

انتهای پیام/۶۴۸/ت
گفتگو با هوش مصنوعی

💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «رکوردزنی آبزی پرور نمونه لرستانی در کشور؛ از تولید ماهی ارگانیک تا پرورش جلبک اسپیرولینا» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.