حرکت به سمت تحقق عدالت اداری در سازمان اقتصادی کوثر، با اهتمام به استعدادیابی / سامانه استعدادیابی مدیران صالح کارآمد راه اندازی می شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سازمان اقتصادی کوثر یکی از بنگاههای اقتصادی زیرمجموعه بنیاد شهید و امور ایثارگران است که به تازگی سکان هدایت آن با حکم دکتر قاضی زاده هاشمی ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران، به دکتر ناصر فخاری سپرده شده است. ظاهرا وی در بدو ورود خود به این مجموعه اقتصادی به دنبال ارتقای بهرهوری واحدهای تولیدی آن بوده و در همین راستا طبق مسئله شناسی انجام شده و پاسخ به دغدغه های ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران، بنای پیاده سازی نظام شایسته گزینی را داشته و به همین منظور راه اندازی سامانه ای برای استعدادیابی کارکنان داخل این مجموعه را در دستور کار دارد.
در همین راستا روز دوشنبه ۳ آبان ماه سال جاری « سامانه استعدادیابی مدیران صالح کارآمد » با حضور معاون رئیس جمهور و ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران، معاون رئیس جمهور و ریاست سازمان اداری و استخدامی کشور و جمعی از کارکنان این سازمان رونمایی خواهد شد. به این بهانه گفتگویی با دکتر ناصر فخاری سرپرست و عضو هیئت مدیره این سازمان انجام دادیم تا توضیحاتی پیرامون این سامانه را ارائه دهند.
فخاری در تبیین ضرورت تأسیس سامانه شایسته گزینی این سازمان گفت: لزوم راه اندازی سازوکار بهینه برای امر شایسته گزینی، علی الخصوص در بنگاه های اقتصادی و تولیدی را از چند منظر میتوان موردبررسی قرار داد. اول از جنبه اجرای عدالت در نظام اسلامی، دوم از جنبه سیاستهای ابلاغی و رویکردهای دولت سیزدهم، و سوم از جنبه مدیریتی و کارکردهای استراتژیک سازمانی.
وی با اشاره به تأکیدات دین مبین اسلام و سیره اهل بیت (ع)، پایبندی به اصل شایسته سالاری را یکی از ضروریات حکمرانی دینی شمرد و افزود: آیات متعددی در قرآن کریم وجود دارد که می توان از آنها ضرورت پایبندی به اصل شایسته سالاری را در حکومت اسلامی و نظام اداری و مدیریتی استنباط کرد. در نظام اسلامی، تصدی همه پستها و مناصب؛ به ویژه آنهایی که به سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های کلان نظام اسلامی مربوط می شوند، بایستی بر اساس اصل شایسته سالاری صورت پذیرد و ترتیبی اتخاذ شود که کارآمدترین افراد در این مناصب قرار گیرند. زیرا که این مهم یکی از ارکان اصلی اجرای عدالت اجتماعی و فردی به شمار میآید. ازجمله این آیات، آیه «۲۴۷» سوره بقره[۱] است. این آیه اشاره به این ماجرا دارد که بنی اسرائیل اعتراض داشتند که چرا فرماندهی سپاه باید به طالوت سپرده شود؟ که خداوند در پاسخ اشاره می فرمایند دلیل این امر، شایستگی طالوت و برتری او در دو توانایی و ویژگی مهم برای امر فرماندهی نظامی؛ یعنی قدرت جسمانی برتر و علم و آگاهی به مسائل و تاکتیک های جنگی است. در سیره حضرت رسول اکرم (ص) نیز رفتار شایسته سالارانه مشاهده میشود. ایشان خطاب به ابوذر در روایتی می فرمایند: « مسئولیتها امانت است و اگر انسان درست از عهده آن برنیاید مایه خواری و پشیمانی در قیامت میباشد.» مولا علی (ع) نیز در نامه ۵۳ نهج البلاغه خطاب به مالک اشتر می فرمایند: « لا تقبلن فی استعمال عمالک و أمرائک شفاعة الا شفاعة الکفایة و الأمانة; در به کارگیری کارگزارانت که باید زیر نظر تو کار کنند واسطه و شفاعتی را نپذیر، مگر شفاعت «کفایت » و امانت را.» که در اینجا کفایت یعنی همان کارآمدی و امانت یعنی همان صالح بودن، که به نظر می رسد دو ویژگی اساسی مدیران تراز انقلاب اسلامی هستند. بنابراین در جای جای مکتب اهل بیت (علیهم السلام) به شایسته گزینی تأکید شده است.
سرپرست سازمان اقتصادی کوثر با اشاره به اینکه نظام سیاسی کشور ما نیز برگرفته از اصول دینی و دستورات الهی است، بر تأکید پایبندی به شایسته سالاری در سیاست گذاریهای سطوح مختلف کشور اشاره کرد و ادامه داد: این امر در اسناد بالادستی نظام و قوانین، همچون قانون اساسی و سیاستهای کلی نظام نیز متبلور شده است. برای مثال ازجمله وظایف دولت در بند (۹) اصل سوم قانون اساسی « رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه، در تمام زمینه های مادی و معنوی » است که برقراری شرایط عادلانه و مبتنی بر توانمندی شخصی برای تعالی سازمانی تمامی کارکنان داخل هر مجموعه حاکمیتی نیز در این حیطه قرار میگیرد. در بند (۶) اصل دوم قانون اساسی و سند چشم اندازه توسعه جمهوری اسلامی[۲] نیز به شکلهای دیگر این موضوع بیان شده است.
فخاری دو رکن «فرآیند» و «مجریان» را تعیین کننده ترین عوامل در خروجی مطلوب هر نظام تصمیم گیری و سیاست گذاری برشمرد و تأکید کرد که در مدیریت واحدهای اقتصادی، هم خود فرآیندها و دستورالعملها مهم هستند و هم کسانی که این فرآیندها را اجرا میکنند. وی ادامه داد: از همین منظر، گاه مشکلات و ضعفهایی که در تصمیم ها و خط مشی ها وجود دارد، مربوط به ساختار است (که مسلما برای حل آن باید آن مشکلات ساختاری را برطرف کرد) و گاه مشکل در شایستگی ها و صلاحیت افراد و نیروهایی است که در درون آن ساختار در جای متناسب با استعداد و قابلیت خود به کار گرفته نشده اند، که همچون هر سازمان دیگری در سازمان اقتصادی کوثر نیز این موارد قابل مشاهده میباشند.
سرپرست سازمان اقتصادی کوثر ادامه داد: این سازمان دارای منابع انسانی بسیار غنی هست که از همه ظرفیتهای آن استفاده نشده است و ما درصدد هستیم تا با تکیه بر روشهای به روز و نوین در استعدادیابی این نیروی انسانی در اختیار، زمینه رشد و بهرهمندی از توانمندیهای منحصربه فرد این سرمایه های انسانی و فرصت ارتقاء را به صورت عادلانه ای برای تمام کارکنان فراهم کنیم.
وی با اشاره به رسالت سنگین سازمان تحت مدیریت خود در قبال پاسخگویی به دغدغه های به جای نظام نسبت به آن افزود: سازمان اقتصادی کوثر علاوه بر نقش اقتصادی که دارد و لازمه کارآمدی آن بهره وری و عملکرد اقتصادی مثبت است، نقش حاکمیتی هم دارد و از بنیاد شهید و امور ایثارگران تبعیت میکند که بار وظیفه ای و عمومی آن را در قبال جامعه هدف و تمام مردم ایران دوچندان می کند. به عبارت دیگر این سازمان علاوه بر اینکه باید عملکرد اقتصادی درستی داشته باشد، بایستی نماد اجرای عدالت و شایسته سالاری در جامعه ارزشی ایران نیز به شمار برود.
فخاری ضمن اشاره به رونمایی قریب الوقوع سامانه شایسته گزینی سازمان اقتصادی کوثر با حضور برخی از معاونین رئیس جمهور محترم، توجه هر بنگاه اقتصادی به مقوله شایسته گزینی در داخل مجموعه خود را مقدمه ای برای تحقق کلی این مهم در تمام حوزههای مدیریتی حاکمیت دانست و ادامه داد: ضرورت دارد تا برای تحول اساسی حکمرانی اقتصادی کشور در عرصه کلان، هر بنگاه اقتصادی در گام نخست و به نوبه خود، سرمایههای انسانی در اختیار خویش را ساماندهی کرده و هر فرد را مبتنی بر استعداد، توانمندی و اثربخشی مطلوب؛ در مدیریت حوزه های کسب وکاری به کار گیرد تا منجر به ارتقای بهره وری تولید گردد. لذا بر اساس این اقتضائات و با هدف بهبود معیارها و روزآمدی روشهای گزینش سرمایه های انسانی، شناسایی و ارتقای نیروهای صالح، توانمند، متعهد و به دور از اعمال سلیقه و سفارشات غیرحرفه ای جریانات و گروه های سیاسی، سامانه «استعدادیابی مدیران صالح کارآمد » سازمان اقتصادی کوثر طراحی شده که روز دوشنبه سوم آبان ماه سال جاری با حضور مقام عالی بنیاد شهد و امور ایثارگران و نیز ریاست محترم سازمان امور اداری و استخدامی کشور رونمایی خواهد شد.
وی در مورد فاز نخست سامانه راهاندازی شده سازمان اقتصادی کوثر گفت: در این سامانه که فعلا فاز نخست آن بر شناسایی نیروهای شایسته موجود در داخل سازمان برای عضویت غیرموظف در هیئت مدیره برخی از شرکتهای تابعه تمرکز کرده است، گام اول تمرکز بر شناسایی و ارزیابی علمی و عملی استعداد کارکنان میباشد. هدف نهایی ما بهره گیری از عناصر سه گانه سرمایه انسانی« شایسته گزینی، شایسته پروری و شایسته سالاری » است تا بتوانیم نظام کلی عدالت اداری و شایسته سالاری را در این سازمان حاکم کنیم. وی ادامه داد: از مزایای دیگر راه اندازی این سامانه ایجاد داشبورد مدیریتی و بانک اطلاعاتی از استعدادهای نهفته نیروی انسانی موجود در این سازمان است که میتواند مدیران آینده مجموعه را کمک کند تا با دیدی شفاف و حرفهای نسبت به انتخاب مدیران مناسب هر حوزه کسب وکاری موردنیاز اقدام نمایند.
در همین راستا روز دوشنبه ۳ آبان ماه سال جاری « سامانه استعدادیابی مدیران صالح کارآمد » با حضور معاون رئیس جمهور و ریاست بنیاد شهید و امور ایثارگران، معاون رئیس جمهور و ریاست سازمان اداری و استخدامی کشور و جمعی از کارکنان این سازمان رونمایی خواهد شد. به این بهانه گفتگویی با دکتر ناصر فخاری سرپرست و عضو هیئت مدیره این سازمان انجام دادیم تا توضیحاتی پیرامون این سامانه را ارائه دهند.
فخاری در تبیین ضرورت تأسیس سامانه شایسته گزینی این سازمان گفت: لزوم راه اندازی سازوکار بهینه برای امر شایسته گزینی، علی الخصوص در بنگاه های اقتصادی و تولیدی را از چند منظر میتوان موردبررسی قرار داد. اول از جنبه اجرای عدالت در نظام اسلامی، دوم از جنبه سیاستهای ابلاغی و رویکردهای دولت سیزدهم، و سوم از جنبه مدیریتی و کارکردهای استراتژیک سازمانی.
وی با اشاره به تأکیدات دین مبین اسلام و سیره اهل بیت (ع)، پایبندی به اصل شایسته سالاری را یکی از ضروریات حکمرانی دینی شمرد و افزود: آیات متعددی در قرآن کریم وجود دارد که می توان از آنها ضرورت پایبندی به اصل شایسته سالاری را در حکومت اسلامی و نظام اداری و مدیریتی استنباط کرد. در نظام اسلامی، تصدی همه پستها و مناصب؛ به ویژه آنهایی که به سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های کلان نظام اسلامی مربوط می شوند، بایستی بر اساس اصل شایسته سالاری صورت پذیرد و ترتیبی اتخاذ شود که کارآمدترین افراد در این مناصب قرار گیرند. زیرا که این مهم یکی از ارکان اصلی اجرای عدالت اجتماعی و فردی به شمار میآید. ازجمله این آیات، آیه «۲۴۷» سوره بقره[۱] است. این آیه اشاره به این ماجرا دارد که بنی اسرائیل اعتراض داشتند که چرا فرماندهی سپاه باید به طالوت سپرده شود؟ که خداوند در پاسخ اشاره می فرمایند دلیل این امر، شایستگی طالوت و برتری او در دو توانایی و ویژگی مهم برای امر فرماندهی نظامی؛ یعنی قدرت جسمانی برتر و علم و آگاهی به مسائل و تاکتیک های جنگی است. در سیره حضرت رسول اکرم (ص) نیز رفتار شایسته سالارانه مشاهده میشود. ایشان خطاب به ابوذر در روایتی می فرمایند: « مسئولیتها امانت است و اگر انسان درست از عهده آن برنیاید مایه خواری و پشیمانی در قیامت میباشد.» مولا علی (ع) نیز در نامه ۵۳ نهج البلاغه خطاب به مالک اشتر می فرمایند: « لا تقبلن فی استعمال عمالک و أمرائک شفاعة الا شفاعة الکفایة و الأمانة; در به کارگیری کارگزارانت که باید زیر نظر تو کار کنند واسطه و شفاعتی را نپذیر، مگر شفاعت «کفایت » و امانت را.» که در اینجا کفایت یعنی همان کارآمدی و امانت یعنی همان صالح بودن، که به نظر می رسد دو ویژگی اساسی مدیران تراز انقلاب اسلامی هستند. بنابراین در جای جای مکتب اهل بیت (علیهم السلام) به شایسته گزینی تأکید شده است.
سرپرست سازمان اقتصادی کوثر با اشاره به اینکه نظام سیاسی کشور ما نیز برگرفته از اصول دینی و دستورات الهی است، بر تأکید پایبندی به شایسته سالاری در سیاست گذاریهای سطوح مختلف کشور اشاره کرد و ادامه داد: این امر در اسناد بالادستی نظام و قوانین، همچون قانون اساسی و سیاستهای کلی نظام نیز متبلور شده است. برای مثال ازجمله وظایف دولت در بند (۹) اصل سوم قانون اساسی « رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای همه، در تمام زمینه های مادی و معنوی » است که برقراری شرایط عادلانه و مبتنی بر توانمندی شخصی برای تعالی سازمانی تمامی کارکنان داخل هر مجموعه حاکمیتی نیز در این حیطه قرار میگیرد. در بند (۶) اصل دوم قانون اساسی و سند چشم اندازه توسعه جمهوری اسلامی[۲] نیز به شکلهای دیگر این موضوع بیان شده است.
فخاری دو رکن «فرآیند» و «مجریان» را تعیین کننده ترین عوامل در خروجی مطلوب هر نظام تصمیم گیری و سیاست گذاری برشمرد و تأکید کرد که در مدیریت واحدهای اقتصادی، هم خود فرآیندها و دستورالعملها مهم هستند و هم کسانی که این فرآیندها را اجرا میکنند. وی ادامه داد: از همین منظر، گاه مشکلات و ضعفهایی که در تصمیم ها و خط مشی ها وجود دارد، مربوط به ساختار است (که مسلما برای حل آن باید آن مشکلات ساختاری را برطرف کرد) و گاه مشکل در شایستگی ها و صلاحیت افراد و نیروهایی است که در درون آن ساختار در جای متناسب با استعداد و قابلیت خود به کار گرفته نشده اند، که همچون هر سازمان دیگری در سازمان اقتصادی کوثر نیز این موارد قابل مشاهده میباشند.
سرپرست سازمان اقتصادی کوثر ادامه داد: این سازمان دارای منابع انسانی بسیار غنی هست که از همه ظرفیتهای آن استفاده نشده است و ما درصدد هستیم تا با تکیه بر روشهای به روز و نوین در استعدادیابی این نیروی انسانی در اختیار، زمینه رشد و بهرهمندی از توانمندیهای منحصربه فرد این سرمایه های انسانی و فرصت ارتقاء را به صورت عادلانه ای برای تمام کارکنان فراهم کنیم.
وی با اشاره به رسالت سنگین سازمان تحت مدیریت خود در قبال پاسخگویی به دغدغه های به جای نظام نسبت به آن افزود: سازمان اقتصادی کوثر علاوه بر نقش اقتصادی که دارد و لازمه کارآمدی آن بهره وری و عملکرد اقتصادی مثبت است، نقش حاکمیتی هم دارد و از بنیاد شهید و امور ایثارگران تبعیت میکند که بار وظیفه ای و عمومی آن را در قبال جامعه هدف و تمام مردم ایران دوچندان می کند. به عبارت دیگر این سازمان علاوه بر اینکه باید عملکرد اقتصادی درستی داشته باشد، بایستی نماد اجرای عدالت و شایسته سالاری در جامعه ارزشی ایران نیز به شمار برود.
فخاری ضمن اشاره به رونمایی قریب الوقوع سامانه شایسته گزینی سازمان اقتصادی کوثر با حضور برخی از معاونین رئیس جمهور محترم، توجه هر بنگاه اقتصادی به مقوله شایسته گزینی در داخل مجموعه خود را مقدمه ای برای تحقق کلی این مهم در تمام حوزههای مدیریتی حاکمیت دانست و ادامه داد: ضرورت دارد تا برای تحول اساسی حکمرانی اقتصادی کشور در عرصه کلان، هر بنگاه اقتصادی در گام نخست و به نوبه خود، سرمایههای انسانی در اختیار خویش را ساماندهی کرده و هر فرد را مبتنی بر استعداد، توانمندی و اثربخشی مطلوب؛ در مدیریت حوزه های کسب وکاری به کار گیرد تا منجر به ارتقای بهره وری تولید گردد. لذا بر اساس این اقتضائات و با هدف بهبود معیارها و روزآمدی روشهای گزینش سرمایه های انسانی، شناسایی و ارتقای نیروهای صالح، توانمند، متعهد و به دور از اعمال سلیقه و سفارشات غیرحرفه ای جریانات و گروه های سیاسی، سامانه «استعدادیابی مدیران صالح کارآمد » سازمان اقتصادی کوثر طراحی شده که روز دوشنبه سوم آبان ماه سال جاری با حضور مقام عالی بنیاد شهد و امور ایثارگران و نیز ریاست محترم سازمان امور اداری و استخدامی کشور رونمایی خواهد شد.
وی در مورد فاز نخست سامانه راهاندازی شده سازمان اقتصادی کوثر گفت: در این سامانه که فعلا فاز نخست آن بر شناسایی نیروهای شایسته موجود در داخل سازمان برای عضویت غیرموظف در هیئت مدیره برخی از شرکتهای تابعه تمرکز کرده است، گام اول تمرکز بر شناسایی و ارزیابی علمی و عملی استعداد کارکنان میباشد. هدف نهایی ما بهره گیری از عناصر سه گانه سرمایه انسانی« شایسته گزینی، شایسته پروری و شایسته سالاری » است تا بتوانیم نظام کلی عدالت اداری و شایسته سالاری را در این سازمان حاکم کنیم. وی ادامه داد: از مزایای دیگر راه اندازی این سامانه ایجاد داشبورد مدیریتی و بانک اطلاعاتی از استعدادهای نهفته نیروی انسانی موجود در این سازمان است که میتواند مدیران آینده مجموعه را کمک کند تا با دیدی شفاف و حرفهای نسبت به انتخاب مدیران مناسب هر حوزه کسب وکاری موردنیاز اقدام نمایند.
پرسش و پاسخ در
حرکت به سمت تحقق عدالت اداری در سازمان اقتصادی کوثر، با اهتمام به استعدادیابی / سامانه استعدادیابی مدیران صالح کارآمد راه اندازی می شود
گفتگو با هوش مصنوعی