تفسیر قرآن؛

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می پردازیم.

بسم الله الرحمن الرحیم

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وما أبرئ نفسی ۚ إن النفس لأمارة بالسوء إلا ما رحم ربی ۚ إن ربی غفور رحیم

و من (خودستایی نکرده و) نفس خویش را از عیب و تقصیر مبرا نمی دانم، زیرا نفس اماره انسان را به کار های زشت و ناروا سخت وا می دارد جز آنکه خدای من رحم کند، که خدای من بسیار آمرزنده و مهربان است.

فایل صوتی تلاوت آیه ۵۳ سوره یوسف

تفسیر آیه ۵۳ سوره یوسف

در قرآن برای نفس، حالاتی بیان شده است از جمله:

۱- نفس اماره که انسان را به سوی زشتی ها سوق می دهد و اگر با عقل و ایمان مهار نشود، انسان یکباره سقوط می کند.

۲- نفس لوامه، حالتی است که انسان خلافکار خود را ملامت و سرزنش می کند و اقدام به توبه و عذرخواهی می کند و در سوره قیامت از آن یاد شده است.

۳- نفس مطمئنه، حالتی است که تنها انبیا و اولیا وتربیت شدگان واقعی آنان دارند و در هر وسوسه وحادثه ای، پیروزمندانه بیرون می آیند و دلبسته خدایند.

بیشتر بخوانید

یوسف (ع) عدم خیانت و سربلندی خود را در این آزمایش، مرهون لطف و رحم خداوند می داند و به عنوان یک انسان که دارای طبیعت انسانی است، خود را تبرئه نمی کند. در روایات متعدد، خطرات نفس مطرح شده و راضی بودن از نفس را نشانه فساد عقل و بزرگ ترین دام شیطان دانسته اند. امام سجاد (ع) در دعای مناجات الشاکین، برای نفس پانزده خطر بیان نموده که توجه به آن مفید است.

پیام های آیه ۵۳ سوره یوسف

۱-هرگز خود را به پاکی مستائیم و تبرئه نکنیم. «ما أبرئ نفسی»

۲-شرط کمال آن است که حتی اگر همه مردم او را کامل بدانند، او خود را کامل نداند. در ماجرای حضرت یوسف، برادران، همسر عزیز مصر، شاهد، پادشاه، شیطان، زندانیان همه گواهی به کمال او می دهند، ولی خودش می گوید: «ما أبرئ نفسی»

۳-خطر هوای نفس جدی است، آن را ساده ننگرید. «إن النفس لأماره بالسوء» در آیه، چهار نوع تأکید بکار رفته است. (ان، لام تأکید، صیغه مبالغه و جمله اسمیه)

۴-انبیاء با آنکه معصوم اند، اما غرائز انسانی دارند. «إن النفس لأماره بالسوء»

۵-هم از پاکی و عفت خود در برابر تهمت ها باید دفاع کرد و هم به شرور نفس اعتراف نمود و به خدا پناه برد. «إن النفس لأماره بالسوء»

۶-نفس، خواهش خود را تکرار می کند تا انسان را گرفتار کند. «لأماره»

۷-نفس انسان به طور طبیعی وغریزی، اگر در مدار لطف حق قرار نگیرد، گرایش منفی دارد. «لأماره بالسوء»

۸-تن ها رحمت او مایه نجات است. اگر انسان به حال خود رها شود، سقوط می کند. «إلا ما رحم»

۹-یوسف، تحت تربیت مخصوص خداوند است. کلمه «ربی» تکرار شده است.

۱۰-مربی باید رحمت و بخشش داشته باشد. «إن ربی غفور رحیم»

۱۱-بخشودگی، مقدمه دریافت رحمت الهی است. اول می فرماید: «غفور» بعد می فرماید: «رحیم»

۱۲-علی رغم تمام خطرات، از رحمت او مأیوس نشویم. «غفور رحیم»

انتهای پیام/