ایسنا/یزد پژوهشگر، محقق و نویسنده ی یزدی از کشف الاسرار به عنوان سرآمد تفاسیر فارسی قرآن در گستره ی ادب فارسی یاد کرد که حاصل ذوق و اندیشه یکی از اندیشمندان دیار کهن یزد است.

«حسین مسرت» در گفت وگو با ایسنا از مشاهیر نامی استان یزد را «ابوالفضل رشیدالدین میبدی» صاحب تفسیر کشف الاسرار خواند و در موردش چنین تصریح کرد: «یکی از بزرگان عرصه ی علم و فضیلت و تفسیر قرآن در استان یزد، فخرالاسلام رشیدالدین ابوالفضل احمد میبدی، نویسنده ی تفسیر جاودانی کشف الاسرار و عده الابرار است که چاپ کنونی آن در ۱۰ جلد در دسترس دوستداران علوم قرآنی و دوستداران ادبیات فارسی است چرا که این تفسیر به واسطه ی مباحث خوبی که دارد، در زمره ی دروس دانشکده های ادبیات هم قرار گرفته است.»

وی با بیان این که اطلاعات چندانی از زندگی این مفسر در دست نیست، گفت: «همین اندازه می دانم که در قرن ششم در میبد زاده شده، تحصیلات وی در یزد یا میبد بوده، بعد از آن به عشق مرادش خواجه عبدالله انصاری راهی هرات شده است، برخی می گویند که محضر او را درک کرده ولی اسناد موجود چنین چیزی گواهی نمی دهند. در آن جا بود که آثار بزرگ خودش را خلق کرد که مهمترین آن تفسیر کشف الاسرار است.»

این پژوهشگر فرهنگی استان یزد از دیگر آثار رشیدالدین میبدی را الفصول، اربعین، وجوه النظایر و شاید طبقات الصوفیه که گفته می شود تقریرات یکی از شاگردان خواجه عبدالله انصاری است، ذکر و خاطرنشان کرد: «تا حدود ۳۰ یا ۴۰ سال پیش بنایی در میبد وجود داشت به نام گنبد سلطان رشیدالدین که می گویند آرامگاه او بوده است، چون قبر دو دخترش در میبد و توران پشت یزد و برادرش هم در میبد شناسایی شده، گفته می شود وی اواخر عمر به یزد برگشته و در میبد به خاک سپرده شده است.»

مسرت در بخش دیگری از این گفت وگو اظهار کرد: «تفسیر میبدی را بسیاری بر صدر تفسیرهای عرفانی فارسی قرار می دهند زیرا که او قرآن را در سه نوبت تفسیر کرده است؛ هم خودش متأثر از آثار پیشینیان بوده و هم بسیاری به تاثیر از کشف الاسرار در کتاب هایشان، تفاسیر عرفانی را ارائه دادند و از مآخذ بسیاری از مفسران بعد از خود بوده است.»

وی با تاکید بر این موضوع که کشف الاسرار را سرآمد تفاسیر فارسی قرآن در گستره ی ادب فارسی می دانند که حاصل ذوق و اندیشه یکی از اندیشمندان دیار کهن یزد است، افزود: «کشف الاسرار را اگر دانشنامه ای از علوم قرآنی، دینی، بلاغی، حکمی، عرفانی، کلامی و ادبی بخوانیم، سخنی به بیهودگی نگفته ایم. حتی فراتر از آن برای نسل کنونی، میراث گران سنگ از ناب ترین واژگان فارسی است که می تواند به گران باری گنجینه ی واژگان زبان فارسی یاری کند؛ همچنان که میبدی به فراخر دانش و شناخت خود از خرمن شعر و ادبیات فارسی خوشه ها چیده و دامن دامن آن را گرد آورده و تقدیم آیندگان کرده است، در این زمان هم هر کسی می خواهد به فراخور دانش و درک خود از این گلستان معنوی پرنقش و نگار، گل های تر و تازه برچیند و مشام روح و جان خود را خوشبو از عطرهای دل آویزان گرداند.»

این نویسنده و محقق یزدی ادامه داد: «از سوی دیگر بهره وران علوم قرآنی و فقهی و کلامی می توانند با چشیدن از دریای معرفت میبدی، نکته هایی ناب را به چنگ بیاورند، از آن رو که این تفسیر پس از نگارش به ویژه پس از چاپ با اقبال عمومی گروه های علمی و ادبی و دینی روبرو شده و تاکنون گزیده های بسیاری از این تفسیر در دست دوستداران ادب و علوم قرآنی است. »

به گفته ی وی، «در بررسی محتویات روایات و داستان های کشف الاسرار چنین برمی آید که وی به آبشخور بزرگی از متون عرفانی در حوزه ی هرات یا خراسان بزرگ یا حتی فرارود دست داشته و متونی که اکنون ما در دست نداریم، او در دست داشته و از آن استفاده کرده است؛ شاید از این طریق بتوانیم به برخی مآخذ تفاسیر دست پیدا کنیم.»

مسرت در پایان نیز یاداور شد: «اکنون حدود ۵۰ نسخه ی خطی از این تفسیر شناسایی شده و استادانی از دانشگاه علامه طباطبایی در کار تصحیح دوباره ی این کتاب هستند، چون تفسیر قبلی بر اساس چند نسخه کار شده بود ولی تصحیح جدید بر اساس نسخه های تازه یافته، شروع به کار شده و امیدواریم این تفسیر هم چاپ شود و در دسترس دوستداران علوم قرآنی قرار بگیرد.»

انتهای پیام