زندگینامه شهید حضرت <a href="/fa/dashboard/ ir/آیت الله سید عبدالله بهبهانی" class="text info">آیت الله سید عبدالله بهبهانی</a> از علمای بزرگ <a href="/fa/dashboard/ ir/تهران" class="text info">تهران</a> در زمان مشروطیت
سید عبدالله بهبهانی
از ویکی شیعه
سید عبدالله بهبهانی از رهبران نهضت مشروطیت ایران
اطلاعات فردی
تاریخ تولد | بین سال های ۱۲۵۶ تا ۱۲۶۰ قمری
زادگاه | نجف
محل دفن | نجف
تاریخ شهادت | ۸ رجب ۱۳۲۸ قمری (۲۴ تیر ۱۲۸۹ شمسی)
خویشاوندان
سرشناس | سید محمد بهبهانی
اطلاعات علمی
استادان | سید حسین کوه کمری • سید محمدحسن شیرازی
فعالیت های اجتماعی-سیاسی
سیاسی | نمایندگی اقلیت یهود و ارامنه در مجلس اول • مخالفت با مواضع شیخ فضل الله نوری در مورد مجلس • اعتراض به اقدام محمدعلی شاه در به توپ بستن مجلس • اعتراض به اعدام شیخ فضل الله
اجتماعی | تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم در اعتراض به گرانی • تأسیس مجمع حوزه اسلامی
سیدعبدالله بهبهانی (۱۲۵۶ ـ ۱۳۲۸ق) از رهبران نهضت مشروطیت ایران و از علمای تهران بود. وی بعد از پیروزی جنبش مشروطه نماینده مجلس شد. در دوران استبداد صغیر به عتبات تبعید و پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان، در میان استقبال مردم وارد تهران شد. در این دوران بهبهانی سمت رسمی در مجلس نداشت؛ اما از فعالیت های سیاسی کناره نگرفت. بهبهانی در ۸ رجب ۱۳۲۸ق، در خانه خود به دست ۴ نفر مسلح به قتل رسید. سید محمد بهبهانی فرزند اوست.
زندگی نامه
سیدعبدالله بهبهانی در نجف متولد شد، اما درباره تاریخ تولد او نظر واحدی وجود ندارد. برخی تاریخ تولد او را ۱۲۵۶ یا ۱۲۵۷ق،[۱] برخی ۱۲۶۲ق[۲] و بعضی حدود ۱۲۶۰ق دانسته اند.[۳]
سیدعبدالله بهبهانی، فرزند سید اسماعیل بن سید نصرالله بلادی بود. جد اعلای سید اسماعیل، سید عبدالله بلادی غُریفی، از مشاهیر علمای عصر خویش و از جمله مجتهدان امامیه، در روستای غُریفه بحرین زندگی می کرد و اعقابش به آل بلادی و آل غُریفی مشهورند. سیدعبدالله بعدها به نجف مهاجرت کرد و فرزندان و نواده هایش در عراق و ایران از جمله شهر بهبهان پراکنده شدند.[۴]
سیدعبدالله در نجف پس از گذراندن دوره مقدمات به حوزه درس استادان نامداری همچون سید حسین کوه کمری، شیخ راضی نجفی و به ویژه میرزای شیرازی، راه یافت.[۵] او پس از تکمیل تحصیلات خود به ایران آمد و بعد از درگذشت پدرش جانشین و وارث مناصب دینی و نفوذ وی شد.[۶]
به نظر برخی، با اینکه سیدعبدالله هم ردیف علمای بزرگ تهران نبود، مناسبات نزدیک او با اولیای دولت، سبب ورود وی به امور سیاسی شد و در ردیف علمای طراز اول تهران قرار گرفت.[۷] در مقابل، برخی نیز بر مراتب علمی او، از جمله تألیف ۲۵ رساله فقهی، تأکید ورزیده اند.[۸]
اقدامات و مواضع سیاسی
- عدم همراهی با نهضت تنباکو.[۹]
>
ملک زاده، بهبهانی را پایه گذار حکومت ملی دانسته و شجاعت وی را تحسین می کند و تقی زاده نیز که بیشترین تعریف و تمجید را از بهبهانی کرده است، معتقد است: « اگر آقا سیدعبدالله نبود، مشروطیت نبود ».
ملک زاده، ج۶، صص۱۳۳۳ـ۱۳۳۵؛ تقی زاده، ص۳۲۱ـ۳۲۵
- نارضایتی از انتخاب عین الدوله به عنوان صدر اعظم.[۱۰]
- اعتراض به انتشار عکس مسیو نوز بلژیکی(وزیر گمرکات در عصر مظفرالدین شاه )در محرم ۱۳۲۳.[۱۱] در این عکس مسیو نوز در یک میهمانی خاص، لباس روحانیون ایران را پوشیده و عمامه به سر داشت.
- انعقاد پیمان همبستگی با سید محمد طباطبایی جهت مبارزه ای تمام عیار با حکومت استبدادی (۲۵ رمضان ۱۳۲۳).
اهمیت این پیمان به حدی بود که سید احمد کسروی آن را آغاز جنبش مشروطه خوانده است.[۱۲][یادداشت ۱]
- مهاجرت به ری و تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم در اعتراض به گران شدن قند و تنبیه تجار(۱۶ شوال ۱۳۲۳ق.).
در نتیجه این تحصن، مظفرالدین شاه موافقت خود را با تقاضاهای مهاجران از جمله ایجاد عدالتخانه اعلام کرد و آنان در ۱۶ ذیقعده ۱۳۲۳به تهران بازگشتند.[۱۴]
- تأسیس مجمعی به نام « حوزه اسلامی » برای مقابله با کارشکنی های عین الدوله در برابر تأسیس عدالتخانه.[۱۵]
- تحصن در مسجد شاه در پی امتناع حکومت از تأسیس عدالتخانه(۲۰ جمادی الاولی ۱۳۲۴).[۱۶]
- مهاجرت به قم در اعتراض به عملی نشدن تقاضاهای شان( ۲۳ جمادی الاولی ۱۳۲۴ق).
این هجرت، به « هجرت کبری » مشهور است.[۱۷] او در قم ماند و وقتی مظفرالدین شاه در ۱۴ جمادی الثانی ۱۳۲۴، فرمان مشروطه را صادر کرد، در بیست و چهارم همان ماه به تهران بازگشت.[۱۸]
قدرت بهبهانی در این دوره افزایش یافت و بسیاری از کارهای کشور در منزل او حل و فصل می شد. اغلب نمایندگان مجلس تحت نفوذ و تأثیر کلام او بودند و موافقت یا مخالفت او برای ثبات یا تزلزل دولت ها تعیین کننده بود.[۲۰]
- تلاش برای انتخاب امین السلطان اتابک، به رغم مخالفت های شدید، به جای مشیرالدوله به سمت صدراعظمی (۱۳۲۵ق).
- مخالفت با مواضع شیخ فضل الله نوری در مورد مجلس و ارسال نامه هایی در این خصوص برای مراجع بزرگ آن روزگار.[۲۱]
- تلاش برای پیشگیری از تصویب قوانین مُبایِن با شریعت اسلامی در مجلس و واگذاری قانونیِ محاکمات و امور قضایی و تدوین قانون عدلیّه به علما.[۲۲]
- اعتراض به اقدام محمدعلی شاه در به توپ بستن مجلس.
بهبهانی به خاطر این اعتراض مورد ضرب و شتم قرار گرفت با این حال وقتی شاه با وی به خشونت و توهین سخن گفت، او با شجاعت به شاه هشدار داد که مؤدبانه سخن بگوید. در نهایت، شاه بهبهانی را به عتبات تبعید کرد.[۲۳]
البته حاکم خانقین با ورود بهبهانی به خاک عثمانی مخالفت کرد. در نتیجه سید به کرمانشاه بازگشت و مدت هشت ماه در روستای بِزِهرود [یادداشت ۲] تحت نظر قرار گرفت، سپس با اجازه دولت به عتبات رفت.
بهبهانی تا ۱۳۲۷ق در عتبات بود و پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان و سقوط محمدعلی شاه، یک روز قبل از افتتاح مجلس دوم در ذیقعده ۱۳۲۷ق، وارد تهران شد.[۲۴]
- اعتراض به اعدام شیخ فضل الله.[۲۵]
سرانجام زندگی
بهبهانی پس از بازگشت از تبعید، هر چند سِمَت رسمی در مجلس نداشت، نفوذش در مجلس و محافل سیاسی آشکار بود. در مجلس دوم که دوباره از دو گروه اکثریت اعتدالی و اقلیت دموکرات شکل گرفته بود، اعتدالی ها بیشتر از بهبهانی تبعیت می کردند و دموکرات ها در مخالفت با او خواستار تدوین قوانین عرفی و کنار گذاشتن قوانین شرع بودند و انفکاک کامل قوه سیاسی از قوه روحانی را دنبال می کردند.[۲۶] دموکرات ها معتقد بودند که بهبهانی نفوذ خود را برتر از مشروطه می داند و مجلس را تضعیف می کند. در مقابل، اعتدالی ها نیز موفق شدند که فتوایی دالّ بر غیردینی بودن مواضع نظری تقی زاده، رهبر دموکرات ها، از دو مجتهد ذی نفوذ نجف و مدافع مشروطه، آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی، بگیرند. این گونه تصور می شد که وسیله و واسطه این اقدام، بهبهانی بوده است.
در پی همین حوادث، بهبهانی در ۸ رجب ۱۳۲۸ق[۲۷] برابر با ۲۴ تیر ۱۲۸۹ش[۲۸]، در خانه خود به دست چهار نفر مسلح به قتل رسید. با انتشار این خبر، بازار تعطیل شد و مردم قصد انتقام جویی از قاتلان را داشتند که سیدمحمد، پسر سیدعبدالله، آنان را به آرامش دعوت کرد.
هرچند هویت قاتلان مشخص نشد، مردم این قتل را به دموکرات ها، به ویژه تقی زاده و حیدرخان عمواغلی، نسبت می دادند؛ چرا که بیشتر ترورها در آن زمان « کمیته دِهْشَت » به رهبری حیدرعمواُغلی بود که خود از شُعَب « انجمن آذربایجان » به رهبری سید حسن تقی زاده به حساب می آمد. تقی زاده که جان خود را در خطر می دید، تهران را به قصد تبریز و سپس استانبول ترک کرد، هر چند هیچ رابطه مستقیمی میان او و قاتلان اثبات نشد.[۲۹]
کسروی در متن کتاب تاریخ هیجده ساله آذربایجان می نویسد: هرچند نام تک تک قاتلان دانسته نشد ولی بی گمان از دسته حیدرعمو اغلی بودند و این خونریزی را با دستور تقی زاده کردند. همو در یادداشتی در پانویس می نویسد: چنانكه سپس دانسته شد يكی از ايشان، رجب نام سَرابی بود كه از قفقاز آمده و در تبريز در شمار مجاهدان قفقازی در جنگ ها دست داشت و سپس به تهران آمده به عمو اغلی پيوست و به دستور او به آن كار برخاست و پس از كشته شدن بهبهانی در تهران نايستاده دوباره به تبريز بازگشت و در آنجا بود تا در جنگ محرم ۱۳۳۰ با روسيان تيری به دهانش خورده كشته گرديد. می گويند: شادروان بهبهانی را نيز از دهانش زده بود.[۳۰]
جنازه بهبهانی پس از تشییع عظیمی که تا آن زمان در تهران کم سابقه بود، در نجف در مقبره خانوادگی دفن گردید.[۳۱]
پانویس
1.
- آقابزرگ طهرانی، ج۱، قسم ۳، ص۱۱۹۴؛ حبیب آبادی، ج۵، ص۱۶۸۴
- بامداد، ج۲، ص۲۸۴؛ واعظ خیابانی، ص۳۴۶
- صفائی، رهبران مشروطه، ج۱، ص۱۷۳
- آقابزرگ طهرانی، ج۱، قسم ۳، ص۱۱۹۳؛ انصاری، ص۲۲۷ـ۲۲۸
- آقابزرگ طهرانی؛ ج۱، قسم ۳، ص۱۱۹۴ واعظ خیابانی، ص۳۴۶؛ یغمایی، ص۸۶
- اعتمادالسلطنه، المآثر و الآثار، ص۲۴۵ـ۲۴۶
- اصفهانی کربلایی، ص۱۳۴
- آقابزرگ طهرانی؛ ج۱، قسم ۳، ص۱۱۹۴، حبیب آبادی؛ ج۵، ص۱۶۸۴ واعظ خیابانی، ص۳۴۶
- دولت آبادی، حیات یحیی، ج۱، ص۱۰۹.
- ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، مقدمه، ص۱۳۲ـ۱۳۳؛ ملکزاده، ج۱، ص۲۲۱؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۳۲، ۳۴
- ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۱، ص۱۳۹، ۱۸۶ـ۱۸۸؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۳۷ـ۳۸؛ دولت آبادی، ج۲، ص۴؛ ملکزاده، ج۱، ص۲۲۹ـ۲۳۰
- کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۴۸ـ۴۹، ۵۴؛ ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۱، ص۱۹۱ـ۱۹۲، ۲۶۰؛ ملکزاده، ج۲، ص۲۵۲
- ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۲، ص۲۷۴ـ ۳۰۸؛ دولت آبادی، ج۲، ص۱۰ـ۳۳؛ کسروی، تاریخ مشروطه، ص۵۸ـ۷۴؛ ملکزاده، ج۲، ص۲۶۶ـ۳۰۹
- دولت آبادی، ج۲، ص۳۵ـ۳۶؛ ملکزاده، ج۲، ص۳۲۰، ۳۲۹، ۳۳۷؛ ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۲، ص۳۴۴ـ ۳۴۵
- ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۳، ص۴۰۴ـ۴۱۱؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۹۵ـ۱۰۱؛ دولت آبادی، ج۲، ص۶۸ـ۷۱
- ناظم الاسلام کرمانی، بخش ۱، ج۳، ص۴۲۱ـ۴۲۸؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۱۰۳ـ۱۰۷؛ دولت آبادی، ج۲، ص۷۰ـ۷۱
- دولت آبادی، ج۲، ص۷۸، ۸۲؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۱۲۰
- کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۱۶۸؛ دولت آبادی، ج۲، ص۸۸ـ۸۹؛ ملکزاده، ج۲، ص۳۸۲
- کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۲۵۵، ۲۸۶ـ۲۸۷، ۳۵۸ـ ۳۵۹، ۴۴۷، ۴۵۶، ۵۲۸؛ دولت آبادی، ج۲، ص۱۰۸ـ۱۰۹، ۱۳۱، ۱۳۳، ۱۴۰؛ هدایت، ص۱۵۷، ۱۶۴؛ ملکزاده، ج۳، ص۵۰۲ ـ۵۰۴، ۵۰۹ ـ۵۱۰، ۵۸۹، ۵۹۰
- ملکزاده، ج۴، ص۷۵۰ـ۷۵۱، ۷۶۲ـ۷۶۳؛ دولت آبادی، ج۲، ص۳۲۷، ۳۳۲ـ۳۳۴؛ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ص۶۴۴ـ۶۴۶
- دولت آبادی، ج۳، ص۱۲۶؛ صفائی، ص۱۹۸ـ ۱۹۹
- شوشتری، ص۳۵۶؛ ثبوت، ص۱۷۳
- حائری، ص۱۵۸؛ بهار، ج۱، ص۱۰۹
- حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۱۸۸.
- حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۷۶.
- دولت آبادی، ج۳، ص۱۲۶، ۱۲۸ـ۱۲۹، ۱۳۶ـ۱۳۷؛ ملکزاده، ج۶، ص۱۳۳۳ـ۱۳۳۸؛ هدایت، ص۲۱۱؛ رائین، ص۱۱۰ـ ۱۱۱؛ شیخ الاسلامی، ص۲۶۴ـ۲۶۷؛ صفائی، ص۱۹۹ـ۲۰۱؛ کسروی، تاریخ هجده ساله آذربایجان، ص۱۲۶ـ۱۳۲؛ تقی زاده، ص۱۵۵ـ۱۵۸
1. صفائی، ص۲۰۱
یادداشت
1.
- مهدی ملک زاده در کتاب تاریخ انقلاب مشروطیت ایران درباره این دستاویز می نویسد: «همه ساله فرنگی هایی که در تهران بودند محفلی به نام بال کستومه (بالماسکه) می آراستند و در آن مردان و زنان اروپایی و جمعی از ایرانی های فرنگی مآب شرکت می جستند. در این مجلس چنانچه در اروپا معمول است هر یک از مدعوین طبق ذوق و سلیقه خود لباس مخصوصی تهیه کرده و بر تن می نمود. چنانچه بعضی ها لباس ایلات و عشایر و بعضی دیگر لباس بازرگانان و بعضی دیگر لباس درویشی به تن می کردند». موسیو نوز بلژیکی، وزیر گمرکات و پست و تلگراف و رئیس تذکره، عمامه بزرگی روی سر گذاشته، لباده به تن کرده و تسبیح به دست گرفته بود و قلیان می کشید! از این مجلس سراسر مضحکه و خنده عکس هایی گرفته و به هر یک از اعضای شرکت کننده به یادگار داده شد. [۱۳]
*
1. روستایی از توابع بخش دینور شهرستان صحنه در استان کرمانشاه ایران.
منابع
- محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، جزء ۱: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد ۱۴۰۴.
- حسن بن علی اصفهانی کربلایی، تاریخ دخانیه، یا، تاریخ وقایع تحریم تنباکو، چاپ رسول جعفریان، قم ۱۳۷۷ ش.
- محمدحسن بن علی اعتمادالسلطنه، روزنامة خاطرات اعتمادالسلطنه، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۵۰ ش.
- محمدحسن بن علی اعتمادالسلطنه، المآثر و الا´ثار، در چهل سال تاریخ ایران، چاپ ایرج افشار، ج۱، تهران ۱۳۶۳ ش؛
- علی بن محمد امین الدوله، خاطرات سیاسی میرزاعلی خان امین الدوله، چاپ حافظ فرمانفرمائیان، تهران، ۱۳۴۱ ش.
- مرتضی بن محمدامین انصاری، زندگانی و شخصیت شیخ انصاری قدس سره، قم ۱۳۷۳ ش.
- مهدی بامداد، شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، تهران ۱۳۶۳ ش.
- حسن تقی زاده، زندگی طوفانی: خاطرات سیدحسن تقی زاده، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۷۲ ش.
- ابراهیم تیموری، تحریم تنباکو: اولین مقاومت منفی در ایران، تهران ۱۳۶۱ ش.
- محمدعلی حبیب آبادی، مکارم الا´ثار در احوال رجال دو قرن ۱۳ و ۱۴ هجری، اصفهان، ج۳، ۱۳۵۱ ش، ج۵، ۱۳۵۵ ش.
- ابراهیم صفائی، ده نفر پیشتاز، بی جا، بی تا.
- ابراهیم صفائی، رهبران مشروطه، تهران ۱۳۶۳ ش.
- عباس میرزا قاجار (ملک آرا)، شرح حال عباس میرزا ملک آراء برادر ناصرالدین شاه، چاپ عبدالحسین نوائی، تهران ۱۳۶۱ ش.
- نیکی کدی، تحریم تنباکو در ایران، ترجمة شاهرخ قائم مقامی، تهران ۱۳۵۸ ش.
- محمدبن علی ناظم الاسلام کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، بخش ۱، تهران ۱۳۶۳ ش.
- علی واعظ خیابانی، کتاب علماء معاصرین، چاپ سنگی تهران ۱۳۶۶.
- اقبال یغمائی، شهید راه آزادی: سیدجمال واعظ اصفهانی، تهران ۱۳۵۷ ش.
- فریدون آدمیت، ایدئولوژی نهضت مشروطیت، ج۱، تهران ۱۳۵۵ ش.
- بریتانیا. وزارت خارجه، کتاب آبی: گزارشهای محرمانه وزارت امور خارجه انگلیس درباره انقلاب مشروطیت ایران، چاپ احمد بشیری، تهران ۱۳۶۲ـ۱۳۶۹ ش.
- محمدتقی بهار، تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، تهران ۱۳۵۷ـ۱۳۶۳ ش.
- حسن تقی زاده، زندگی طوفانی: خاطرات سیدحسن تقی زاده، چاپ ایرج افشار، تهران ۱۳۷۲ ش.
- اکبر ثبوت، « در حاشیه نوشته ای از حکیم فقیه محمدتقی آملی »، کیهان اندیشه، ش ۵۶ (مهر و آبان ۱۳۷۳).
- عبدالهادی حائری، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران ۱۳۶۴ ش.
- یحیی دولت آبادی، حیات یحیی، تهران ۱۳۶۲ ش.
- اسماعیل رائین، انجمن های سری در انقلاب مشروطیت ایران، تهران ۱۳۴۵ ش.
- محمدعلی شوشتری، « چرا مرحوم شیخ فضل الله نوری بدار آویخته شد؟ »، در مجموعه ای از رسائل، اعلامیه ها، مکتوبات،... و روزنامه شیخ شهید فضل الله نوری، گردآوری محمد ترکمان، ج۲، تهران ۱۳۶۳ ش.
- جواد شیخ الاسلامی، قتل اتابک، تهران ۱۳۶۷ ش.
- ابراهیم صفائی، ده نفر پیشتاز، بی جا، بی تا.
- احمد کسروی، تاریخ مشروطه ایران، تهران ۱۳۶۳ ش.
- احمد کسروی، تاریخ هجده ساله آذربایجان، تهران ۱۳۵۵ ش.
- هاشم محیط مافی، تاریخ انقلاب ایران، ج۱: مقدمات مشروطیت، چاپ مجید تفرشی، و جواد جان فدا، تهران ۱۳۶۳ ش.
- مهدی ملکزاده، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران ۱۳۷۱ ش.
- ناظم الاسلام کرمانی، محمد بن علی، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران ۱۳۶۳ ش.
- هدایت، مهدیقلی، خاطرات و خطرات، تهران، ۱۳۴۴ ش.
- https://www.javanonline.ir/fa/news/964871/موسیو-نوز-بلژیکی-و-عکسی-که-جرقه-یک-انقلاب-شد
منبع لاتین
- Encyclopaedia Iranica , s.v. " ـ Abdalla ¦h Behbaha ¦n ¦â" (by H. Algar).
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دانشنامه جهان اسلام
- سید عبدالله بهبهانی از نگاه دیگران
- مقاله سید عبدالله بهبهانی در دایره المعارف بزرگ اسلامی
عالمان و روحانیان شهید شیعه
عراق | سید محمدباقر صدر • سید محمدباقر حکیم • سید محمدمهدی حکیم • سید محمد صدر • مرتضی بروجردی • میرزا علی غروی تبریزی
ایران | | قبل از مشروطه | فتال نیشابوری • تاج الدین آوجی • قاضی نورالله شوشتری • محمدتقی برغانی • عبدالصمد همدانی • خطیب کرمانشاهی • میرزا محمدمهدی خراسانی
---|---
مشروطه | شیخ فضل الله نوری • ثقةالاسلام تبریزی • شیخ محمد خیابانی • ابراهیم دنبلی • سید عبدالله بهبهانی • محمدباقر اصطهباناتی • سید حسن مدرس • نواب صفوی
پیش از انقلاب اسلامی | حسین غفاری • سید محمدرضا سعیدی • سید ابوالحسن شمس آبادی
پس از انقلاب اسلامی | عطاء الله اشرفی اصفهانی • سید اسدالله مدنی • محمد صدوقی • سید محمدعلی قاضی طباطبایی • سید عبدالحسین دستغیب • مرتضی مطهری • سید محمد حسینی بهشتی • محمد مفتح • محمدجواد باهنر • سید عبدالکریم هاشمی نژاد • علی قدوسی • فضل الله محلاتی • غلامحسین حقانی • محمدعلی حیدری
لبنان | شهید اول • شهید ثانی • سید عباس موسوی • شیخ راغب حرب
پاکستان | سید عارف حسین حسینی
عربستان | نمر باقر النمر
اروپا | عبدالله دهدوه
افغانستان | واعظ بهسودی • جعفر توکلی
وابسته | شهداء الفضیلة
فقیهان شیعه • امام خمینی • آیت الله خامنه ای
علما و روحانیان تاثیرگذار در مشروطه
رهبران اولیه | حسین خلیلی تهرانی(۱۳۲۶ق) • سید جمال الدین واعظ اصفهانی(۱۳۲۶ق) • سید عبدالله بهبهانی(۱۳۲۸ق) • سید محمد طباطبایی سنگلجی(۱۳۳۹ق)
حامیان | آخوند خراسانی(۱۳۲۹ق) • عبدالله مازندرانی(۱۳۳۰ق) • محمدباقر بهاری همدانی(۱۳۳۳ق) • سید علی داماد(۱۳۳۶ق) • حاجی محمدرضا حکیمی(۱۳۳۸ق) • سید عبدالحسین لاری(۱۳۴۲ق) • نورالله نجفی اصفهانی(۱۳۴۶ق) • محمدحسین نائینی(۱۳۵۵ق) • سید حسن مدرس(۱۳۵۶ق) • سید ابوالحسن انگجی تبریزی(۱۳۵۷ق) • آقا نجفی قوچانی(۱۳۶۳ق) • میرزا یحیی خویی(۱۳۶۴ق) • سید ابوالحسن اصفهانی(۱۳۶۵ق) • سید محمد بهبهانی(۱۳۸۳ق)
مخالفان | شیخ فضل الله نوری(۱۳۲۷ق) • محمدحسین تبریزی • ملا قربانعلی زنجانی(۱۳۲۸ق) • سید محمدکاظم طباطبایی(۱۳۳۷ق) • میرزا صادق آقا تبریزی(۱۳۵۱ق)
جنبش مشروطه ایران
- مدفونان در نجف
- شاگردان آخوند خراسانی
- شاگردان میرزای شیرازی
- روحانیان مشروطه خواه
- روحانیان شهید شیعه
- روحانیان شیعه اهل ایران
- مدفونان در حرم امام علی
- https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%87%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C
اطلاعات فردی
تاریخ تولد | بین سال های ۱۲۵۶ تا ۱۲۶۰ قمری
زادگاه | نجف
محل دفن | نجف
تاریخ شهادت | ۸ رجب ۱۳۲۸ قمری (۲۴ تیر ۱۲۸۹ شمسی)
خویشاوندان
سرشناس | سید محمد بهبهانی
اطلاعات علمی
استادان | سید حسین کوه کمری • سید محمدحسن شیرازی
فعالیت های اجتماعی-سیاسی
سیاسی | نمایندگی اقلیت یهود و ارامنه در مجلس اول • اعتراض به اقدام محمدعلی شاه در به توپ بستن مجلس • اعتراض به اعدام شیخ فضل الله
اجتماعی | تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم در اعتراض به گرانی • تأسیس مجمع حوزه اسلامی
گفتگو با هوش مصنوعی
💬 سلام! می‌خوای درباره‌ی «زندگینامه شهید حضرت آیت الله سید عبدالله بهبهانی از علمای بزرگ تهران در زمان مشروطیت» بیشتر بدونی؟ من اینجام که راهنماییت کنم.