به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خروج پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از غار ثور و حرکت به سمت مدینه یکی از مهم ترین و حساس ترین مراحل هجرت ایشان است. پس از فتح مکه و فرار مصلحتی از قریش که به شدت تحت فشار قرار گرفته بودند، پیامبر صلی الله علیه و آله به همراه ابوبکر به غار ثور پناه بردند تا از خطرات احتمالی در امان بمانند. این دوره در غار ثور، به طور طبیعی، زمان حساسی بود که پیامبر به مراقبت و برنامه ریزی دقیق نیاز داشتند تا بتوانند مسیر هجرت خود را به خوبی تدارک ببینند.

لیلة المبیت در این زمان اتفاق افتاد؛ یعنی این رویداد به شب هجرت پیامبر اسلام به مدینه مربوط می شود. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله که با وحی الهی متوجه توطئه دشمن درباره ترورشان شد، به همراه امیرالمؤمنین علیه السلام نقشه ای هوشمندانه برای فرار از مکه و حرکت به سمت مدینه ترتیب داد. در این شب، علی علیه السلام به جای پیامبر اسلام در خانه ایشان خوابید تا توجه دشمنان به سمت خانه پیامبر جلب نشود تا خاتم الأنبیاء بتواند با امنیت به مدینه هجرت کند. این اقدام علی علیه السلام در تاریخ اسلام نشان دهنده فداکاری، وفاداری و از جان گذشتی ایشان نسبت به پیامبر شناخته می شود. آیه ی ۲۰۷ سوره بقره در شأن امیرالمؤمنین و درباره این رویداد تاریخی نازل شد؛ آنجا که فرمود «و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله والله رؤوف بالعباد»؛ یعنی کسانی هستند که جان خود را به دنبال رضایت خدا می فروشند و خداوند نسبت به بندگانش مهربان است.»

اما پس از مدت حدود سه روز که پیامبر صلی الله علیه و آله در غار ثور به سر برد، به تدریج تصمیم به خروج از این مکان و حرکت به سمت مدینه گرفت. با توجه به شرایط دشوار و مخاطرات احتمالی در مسیر، پیامبر صلی الله علیه و آله با احتیاط و برنامه ریزی کامل به مسیر هجرت ادامه دادند. استقبال گرم و پرشور مردم مدینه از پیامبر صلی الله علیه و آله و یارانش، نشانه ای از آغاز دوره جدیدی در تاریخ اسلامی بود. این هجرت به عنوان نقطه عطفی در تاریخ اسلام، نه تنها به تثبیت موقعیت پیامبر صلی الله علیه و آله کمک کرد بلکه بنیان گذار جامعه ای جدید و پایدار در مدینه شد که بعدها به عنوان اولین دولت اسلامی شناخته شد. پیامبر صلی الله علیه و آله پس از تشکیل حکومت، با انعقاد پیمان های سیاسی و اجتماعی با قبایل غیرمسلمان، سعی در ایجاد روابط مسالمت آمیز و همکاری با آنها داشت. این رویکرد به ایجاد ثبات و امنیت در مدینه کمک کرد و توانست زمینه ساز توسعه منابع مادی و نفوذ بیشتر در عمق جوامع شود.

در قرآن کریم، آیاتی وجود دارد که به رویداد هجرت اشاره می کند، از جمله آنکه در آیه ۴۰ سوره توبه می خوانیم «إلا تنصروه فقد نصره ٱلله إذ أخرجه ٱلذین کفروا۟ ثانی ٱثنین إذ هما فی ٱللیلة ۖ إذ قال لصاحبه لا تحزن ۗ إن ٱلله معنا ۗ فأنزل ٱلله سکینته علیه وأیده بجنود لم تروها وجعل کلمة ٱلذین کفروا۟ السفلیٰ وکلمة ٱلله هی ٱلعلیا ۗ والله عزیز حکیم»؛ یعنی «اگر پیامبر را یاری ندهید، یقینا خدا او را یاری می دهد؛ چنان که او را یاری داد هنگامی که کافران از مکه بیرونش کردند در حالی که یکی از دو تن بود، آن زمان هر دو در غار [ثور نزدیک مکه] بودند، همان زمانی که به همراهش گفت: اندوه به خود راه مده خدا با ماست. پس خدا آرامش خود را [که حالت طمأنینه قلبی است] بر پیامبر نازل کرد، و او را با لشکریانی که شما ندیدید، نیرومند ساخت، و شعار کافران را پست تر قرار داد، و شعار خداست که شعار والاتر و برتر است؛ و خدا توانای شکست ناپذیر و حکیم است.» این آیه به ویژه به واقعه غار ثور و سفر شبانه پیامبر صلی الله علیه و آله به مدینه اشاره دارد و بیان می کند که خداوند در این زمان به پیامبر یاری رساند و آنان را در برابر دشمنان محافظت کرد.

انتهای پیام/