به گزارش دفتر منطقه ای خبرگزاری تسنیم، «عمران خان»، رئیس جنبش عدالت در پاکستان روز ۲۷مارس ( ۷ فروردین) در یک گردهمایی چند صد هزار نفری در شهر اسلام آباد با به اهتزار درآوردن نامه ای از دخالت یک قدرت خارجی در امور داخلی این کشور سخن به میان آورد و از مردم خواست در برابر این نوع مداخلت ها سکوت نکنند و از تمامیت ارضی و استقلال کشور خود دفاع کنند. وی در ادامه گفت: این کشور خارجی با حمایت از احزاب مخالف با طرح عدم اعتماد در پی سرنگونی حکومت مرکزی است.

عمران خان بعدها در دیدار با اعضای مطرح جنبش عدالت از جمله وزرای سابق کابینه خود افشا کرد که نامه تهدید آمیز توسط «دونالد لو» معاون آسیای جنوبی و مرکزی وزارت خارجه آمریکا به سفیر پاکستان در واشنگتن داده شد.

دونالد لو؛ سرکنسول سابق آمریکا در شهر پیشاور، مرکز ایالت خیبرپختونخواه، ۷ مارس (۱۶ اسفندماه ۱۴۰۰) به نمایندگی از شورای امنیت ملی آمریکا نامه ای تهدید آمیز به دکتر اسد مجید؛ سفیر پاکستان در واشنگتن داد. در این نامه گفته شد که بزودی جناح مخالف دولت طرح استیضاح عمران خان را در صحن مجلس ملی این کشور مطرح خواهند کرد و در صورت شکست این طرح نتایج و عواقب بدی برای پاکستان به دنبال خواهد داشت.

این در حالیست که قبل از طرح استیضاح دیپلمات های آمریکایی در اسلام آباد، لاهور و کراچی به صورت متعدد با رهبران احزاب جناح مخالف دیدار کردند. با توجه به اینکه نامه تهدید آمیز از سوی دونالد لو و به نمایندگی از شورای امنیت ملی آمریکا مشتمل بر رئیس جمهور، وزیر امور خارجه، وزیر امور مالی و فرماندهان کل ارتش و سازمان های امنیتی این کشور به سفیر پاکستان در واشنگتن داده شد، هر نوع شک و شبهه مبنی بر عدم دخالت دولت آمریکا را منتفی می کند. به گفته مقامات حزب جنبش عدالت لب و لهجه این نامه بسیار نامناسب و مغایر با عرف دیپلماتیک بوده است.

اما با توجه به اینکه نامه تهدید آمیز از سوی آمریکا در ۱۶ دسامبر مطرح شد چرا عمران خان این موضوع را ۲۰ روز پس از آن، در نشست شورای امنیت ملی این کشور که مقامات بلند پایه حکومتی و ارتشی پاکستان در آن حضور داشتند مطرح کرد.

خان در گفتگو با یک شبکه محلی پاکستان دلیل آن را نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری های اسلامی در اسلام آباد می داند و میگوید اگر این موضوع را بلافاصله پس از دریافت نامه تهدید آمیز مطرح می کرد چهل و هشتمین نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری های اسلامی که در ۲۲ و ۲۳ مارس (۲ و ۳ فروردین ۱۴۰۱) با شعار «ضرورت پایان اشغال سرزمین های فلسطینی و کشمیر و مقابله با اسلام هراسی در جهان» برگزار شد به شدت تحت تاثیر قرار می گرفت.

در بیانیه پس از برگزاری نشست شورای امنیت ملی پاکستان به ریاست عمران خان در تاریخ ۲۷ مارس (۷ فروردین) از ارسال نامه تهدید آمیز به سفیر پاکستان در واشنگتن به عنوان دخالت در امور داخلی این کشور تعبیر شد و تاکید شد که دولت پاکستان هیچ گاه دخالت در امور داخلی این کشور را قبول نخواهد کرد. وزارت امور خارجه پاکستان نیز بلافاصله کاردار آمریکا در اسلام آباد را به این وزارت خانه فرا خواند و مراتب اعتراض خود را اعلام کرد.

دولت عمران خان چگونه سرنگون شد؟

بر اساس قانون اساسی پاکستان رئیس حزبی که بتواند بیشترین کرسی را در مجلس ملی بدست آورد به عنوان نخست وزیر انتخاب می شود. جنبش عدالت متعلق به عمران خان و احزاب ائتلافی در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۸ توانسته بود کمی بیشتر از نصف ۳۴۲ کرسی این مجلس را از آن خود کند. در طی یکماه گذشته و در تحولات سریع تعدادی از نمایندگان جنبش عدالت در مجلس ملی پس از دریافت میلیون ها دلار، به احزاب جناح مخالف پیوستند.

پس از آن نیز دوحزب ائتلافی دولت نیز به جناح مخالف پیوست و به این نحو جنبش عدالت اکثریت کرسی های مجلس ملی را از دست داد و در اقلیت قرار گرفت. جناح مخالف به رهبری حزب مردم، مسلم لیگ نواز شریف و جمعیت علمای اسلام شاخه فضل الرحمن بلافاصله درخواست استیضاح عمران خان را به رئیس مجلس ملی ارائه کردند و قرار بود ۱۴ فروردین ماه این طرح به رای گذاشته شود. اما در روز رای گیری قاسم سوری معاون رئیس مجلس ملی با بیان دخالت یک قدرت خارجی در موضوع استیضاح نخست وزیری این اقدام را مغایر با ماده ۵ قانون اساسی مبنی بر ضرورت وفاداری به دولت دانست و این طرح را غیر قانونی اعلام کرد.

پس از آن نیز عمران خان به صورت اجبار با استفاده از اختیارات خود پیشنهاد انحلال مجالس ملی و ایالتی را به عارف علوی، رئیس جمهور داد که بدین ترتیب زمینه برای برگزار انتخابات زودهنگام فراهم شد. جناح مخالف دولت که از این اقدام عمران خان شوکه شدند به دیوان عالی پاکستان رجوع کرده خواستار لغو فرمان عمران خان در انحلال پارلمان این کشور شدند اما به گفته حقوق دانان پاکستانی این تلاش بی ثمر خواهد بود.

چرا آمریکا دولت عمران خان را سرنگون کرد؟

دولت آمریکا از قبل به دلیل موضع گیری های عمران خان دلخوشی از وی نداشت. عمران خان از زمانی که تجاوزهای پهپادهای آمریکا جان هزاران نفر از اتباع پاکستان را در مناطق قبایلی این کشور از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ گرفت صدها بار علیه این تجاوزگریها و همچنین دخالت ها در امور داخلی پاکستان به صورت برپایی تظاهرات ضد آمریکایی و کنفرانس های مطبوعاتی اعتراض کرد. اقدامات ضد آمریکایی خان باعث شد تا وی به عنوان یک رهبر مهم سیاسی در افکار عمومی پاکستان مطرح شود.

عمران خان همچنین در محافل بین المللی صدای اعتراض خود را علیه اشغالگران رژیم صهیونیستی بلند کرد. وی از اقدامات اسلام هراسی در غرب نیز به شدت انتقاد می کرد و معتقد بود که این اقدام به صورت سازمان دهی شده توسط سیاستمداران غربی صورت می گیرد.

خان همچنین از دخالت در جنگ تحمیلی یمن خودداری کرد و مهمتر از همه خواهان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بود و این در حالیست که مسئولان بلند پایه آمریکایی نیز پاکستان را در خروج خفت بار نظامیان این کشور از خاک افغانستان مقصر می دانند. عمران خان همچنین پس از فرار نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان از دادن پایگاه نظامی به آمریکا خودداری کرده بود.

گسترش رابطه با جمهوری اسلامی ایران در سطح سیاسی و نظامی دیگر دلیل مهم نارضایتی آمریکا از عملکرد عمران خان بود. اما شاید سفر خان به مسکو و درست زمانی که روسیه به خاک اوکراین حمله کرده بود خشم مقامات آمریکایی را به شدت برانگیخت و در محافل دیپلماتیک غرب این گونه تعبیر شد که پاکستان در جبهه روسیه قرار گرفته است . این سفر باعث شد تا مقامات مداخله گر کاخ سفید به کمک احزاب جناح مخالف دولت پاکستان که از قبل در کمین عمران خان نشسته بودند ، با تحریک و تطمیع نمایندگان مجلس دولت ائتلافی، زمینه را برای سرنگونی عمران خان فراهم سازند.

سیاست مداخله گرانه آمریکا در امور دیگر کشورها بر هیچ کس پوشیده نیست. دخالت های آمریکا در امور داخلی پاکستان نیز پیامدهای غیر قابل جبرانی برای این کشور همسایه و مسلمان داشته است. پس از واقعه ۱۱ سپتامبر دولت جرج بوش پسر، ژنرال پرویز مشرف با سمت رئیس اجرایی وقت پاکستان را تهدید کرد که اگر وی دولت آمریکا را در حمله به افغانستان یاری نکند پاکستان را به عصر حجر تبدیل خواهد کرد. پس از این تهدید بود که ژنرال مشرف که قدرت را از طریق کودتا بدست گرفته بود در جنگ به اصطلاح تروریسم شرکت کرد و نتیجه آن هم به گفته عمران خان کشته شدن ۷۰هزار پاکستانی و خسارت ۱۰۰ میلیاد دلار بر اقتصاد این کشور بود.

ذوالفقار علی بوتو؛ نخست وزیر سابق پاکستان نیز به دلیل مواضع ضد آمریکایی در دهه ۷۰میلادی با کوتای ژنرال ضیاء الحق دیکتاتور پاکستانی روبرو شد که در اخر نیز به اعدام محکوم شد.

اما آنچه که در تحولات اخیر و سریع پاکستانی از سوی رسانه های دنیا نادیده گرفته شد عدم همراهی مردم پاکستان از طرح استیضاح عمران خان از سوی جناح مخالف بود و این در حالی بود که صدها هزار نفر از مردم پاکستان در یک اجتماعی عظیم در حمایت از عمران خان در اسلام آباد حضور یافتند.

با این حال قرار است ۳ ماه دیگر انتخابات زودهنگام در این کشور برگزار شود. عمران خان پس از انحلال پارلمان از طرفدارانش خواست خود را برای انتخابات آماده کنند. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا عمران خان میتواند بار دیگر رقیبان سیاسی خود در این انتخابات شکست دهد و سکان قدرت را در این کشور بدست بگیرد یا نه؟! …

یادداشت: «محمد هاشمی دولتی»

انتهای پیام/.