به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، قرآن که به عنوان برترین معجزۀ خاتم الأنبیاء شناخته می شود، زبان گویای حقایق عالم است؛ یعنی این کتاب آسمانی به مثابۀ منشوری به وسعت عالم است که تمام مفاهیم عالم هستی تا نشئات بعد تا قیامت و بهشت های قیامتی را در خود منعکس کرده است؛ از دیگر سو معارفی از قصۀ برترین خوبان عالم را در خود جای داده و داستان آنها را به عنوان «آیه» و نشانه و یا عبرت، فراروی انسان ها در تمام زمان ها و مکان ها قرار داده است تا از درس های آن در مسیر برنامه های الهی پند گیرند؛ و یا از وجهی دیگر به معرفی برترین صفات و ویژگی های نخبگان بشریت یعنی انبیاء و رسولان و اوصیاء پرداخته و ما را دعوت به تبعیت و اقتدا به مسیر ایشان کرده است.

در این بین، اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام و در رأس ایشان امیرالمؤمنین علیه السلام، دارای ویژگی هایی قرآنی هستند و بلکه باید گفت تمام فضائل قرآن در این انوار مقدس جمع شده و یا حتی اهل بیت وحی صاحبان اصلی این فضائلند و قرآن نیز دعوت به فضائل عترت می کند. این حقیقت، مبتنی بر احادیث فراوان موجود در منابع روایی است. خداوند در آیۀ۹ سورۀ اسراء می فرماید «إن هذا القرآن یهدی للتی هی أقوم»؛ یعنی این قرآن به سوی با قوام ترین (مسیر) هدایت می کند. امام صادق علیه السلام ذیل این آیه فرمود «یهدی إلی الإمام»؛ یعنی به سوی امام هدایت می کند. (بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلی الله علیهم، ج۱، ص۴۷۷)

در ادامه، به برخی از ویژگی های قرآنی امیرالمؤمنین علیه السلام اشاره می شود.

۱- امام مبین:

خداوند در انتهای آیۀ۱۲ سورۀ یاسین می فرماید «و کل شیء أحصیناه فی إمام مبین»؛ یعنی تمام اشیاء را در فضای وجودی امام مبین احصاء کردیم. به تعبیر دیگر تمام عالم تحت هدایت و کنترل امام مبین است. در روایات متعدد از جمله حدیث متواتر غدیر، مصداق امام مبین، امیرالمؤمنین علیه السلام و ائمه اطهار معرفی شده است. در قسمتی از خطبۀ غدیر می خوانیم که رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «معاشرالناس، علی (فضلوه). مامن علم إلا وقد أحصاه الله فی، و کل علم علمت فقد أحصیته فی إمام المتقین، وما من علم إلا وقد علمته علیا، و هو الإمام المبین (الذی ذکره الله فی سورة یس« و کل شیء أحصیناه فی إمام مبین»؛ ای مردم، او را برتر بدانید، چرا که هیچ دانشی نیست مگر اینکه خداوند آن را در جان من نوشته و من نیز آن را در جان امام متقین، ضبط کرده ام. او امام مبین است که خداوند او را در سوره یاسین یاد کرده: «و کل شیء أحصیناه فی إمام مبین؛ و دانش هر چیز را در امام روشنگر برشمرده ایم.

۲- صراط مستقیم:

از جمله ویژگی های قرآنی و مشهور امیرالمؤمنین علیه السلام در قرآن، صراط مستقیم است؛ یعنی صراطی که بسیار با قوام است. از این رهگذر، هرکه در طول تاریخ در صراط مستقیم گام نهاد و به قرب الهی دست یافت، با معرفت علوی به این موهبت رسید. امام صادق علیه السلام در روایتی فرمود: «الصراط المستقیم قال هو أمیر المؤمنین ع و معرفته»؛ یعنی منظور از صراط مستقیم امیرالمؤمنین علیه السلام و معرفت اوست. روایات متعددی نیز مبنی بر تعلیم و تربیت باطنی انبیای الهی توسط رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم و امیرالمؤمنین علیه السلام و حتی حضرت فاطمه سلام الله علیها خبر می دهند.

۳- نور

طبق احادیث ما، امیرالمؤمنین علیه السلام مظهر نور است، همان نوری که بر رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم نازل شد. در انتهای آیۀ۱۵۷ اعراف می خوانیم «فالذین آمنوا به و عزروه و نصروه و اتبعوا النور الذی أنزل معه أولئک هم المفلحون» یعنی کسانی که به او (پیامبر) ایمان آوردند و او را [ در برابر دشمنان ] حمایت کردند و یاری اش دادند و از نوری که بر او نازل شده پیروی کردند، آنها همان اهل فلاح و رستگاری اند.

در این آیه، شرط رستگاری پس از ایمان و حمایت و نصرت رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم، تبعیت از نوری است که بر نبی خدا نازل شده است. امام باقر علیه السلام فرمود آن نور، «هو أمیر المؤمنین و الأئمة- علیهم السلام» هستند. (تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، ص۱۸۵) امام صادق علیه السلام نیز فرمود «النور فی هذا الموضع- علی أمیر المؤمنین و الأئمة ع.» یعنی النور (که به صورت معرفه آمده است) در این موضع، علی امیرالمؤمنین علیه السلام و ائمه هستند. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج۱، ص۱۹۴)

۴- ایمان آورنده:

در آیۀ۱۹۳ سورۀ آل عمران می خوانیم: «ربنا إننا سمعنا منادیا ینادی للإیمان أن آمنوا بربکم فآمنا ربنا فاغفر لنا ذنوبنا و کفر عنا سیئاتنا و توفنا مع الأبرار»؛ یعنی ای پروردگار ما بیتردید ما [ صدای ] ندا دهنده ای را شنیدیم [ که مردم را ] به ایمان فرا می خواند که به پروردگارتان ایمان آورید . پس ما ایمان آوردیم. ای پروردگار ما، گناهان ما را بیامرز و بدی های مان را از ما محو کن و ما را در زمره نیکوکاران بمیران.

جالب است که طبق روایات، آن بزرگواری که توسط منادی آسمانی به رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم ایمان آورد، امیرالمؤمنین علیه السلام است و غیر از این هم نمی تواند باشد. امام صادق علیه السلام ذیل این آیه فرمودقال: هو أمیر المؤمنین نودی من السماء أن آمن بالرسول فآمن به؛ یعنی این منادی، همان امیرالمؤمنین علیه السلام است که از آمان نداء می دهد که به رسول؛ یعنی این ایمان آورنده، امیرالمؤمنین علیه السلام است که از آسمان ندا داده شده به رسول ایمان بیاورد، پس ایمان آورد.

۵- تصدیق کننده نبی:

روایات گویای آن است که آنکه رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم را در آیۀ «و الذی جاء بالصدق و صدق به أولئک هم المتقون» (و آنکه (پروردگار) الصدق را آورد و کسانی که آن را تصدیق کردند، هم آناناند که پرهیزکارند) امیرالمؤمنین علیه السلام است. امام باقر علیه السلام فرمود «و الذی جاء بالصدقهو رسول الله صو صدق بهأمیر المؤمنین علی بن أبی طالب ع.» (مناقب آل أبی طالب علیهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج۳، ص۹۲) و یا خود امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود «و الذی جاء بالصدقو الذی و صدق بهأنا»؛ من همان تصدیق کننده هستم. (کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۵۶۳)

انتهای پیام/