ایسنا/اصفهان به مناسبت چهلمین روز درگذشت هوشنگ عدیلی، بنیان گذار صنعت تبلیغات نوین در اصفهان، مدیر موسسه کانون آگهی هنر و فعال عرصۀ سینما، موسیقی و نشر در دهه های ۳۰، ۴۰ و۵۰، مستند کوتاه «پیشانی آسمان» که توسط فرزند او ساخته شده، در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شد.

امیراعلا عدیلی، ناشر و مستندساز در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: ایدۀ ساخت مستند «پیشانی آسمان» حدود شش سال قبل به ذهنم رسید؛ وقتی به آرشیو بزرگ فیلم های ۳۵ میلی متری مرحوم پدرم نگاه کردم و تصمیم گرفتم این فیلم ها را به دیجیتال تبدیل و از آن نگهداری کنم.

وی ادامه داد: چون دستگاه آپارات روسی پخش فیلم دفتر پدر از کار افتاده بود و مشکل فنی داشت، به سختی یک تعمیرکار دستگاه آپارات پیدا کردیم که آن را قابل استفاده کرد و بعد نیز با جستجوی فراوان مشکل لامپ دستگاه را حل کردیم.

عدیلی توضیح داد: برای سوار کردن فیلم ها بر روی دستگاه از زنده یاد اصغر الواری که آپاراتچی سینما چهارباغ بود و فیلم مستندی هم به نام «سینما چهارباغ» دربارۀ او ساخته شده، کمک گرفتیم و محمد سرفرازیان نیز که مشکلات خرابی دستگاه، فنی صدا و نمایش تصویر را حل کرده بود، آموزش های لازم را به ما داد تا بالاخره توانستیم این فیلم های ۳۵ میلی متری را روی پرده بیندازیم و به صورت فول اچ دی از روی آن فیلم برداری کنیم.

این مستندساز تصریح کرد: پخش فیلم ها که شروع شد، پدرم با ذوق و اشتیاق هر اطلاعاتی که از قدیم به ذهنش می رسید بیان می کرد، به همین دلیل خاطرات ایشان را هم به عنوان بنیان گذار صنعت تبلیغات نوین در اصفهان، ضبط و ثبت کردیم.

وی یادآور شد: نصف بیشتر آرشیو پدرم در آتش سوزی هایی که حین انقلاب رخ می داد ازدست رفته بود ولی با تلاش مادرم، زنده یاد سیمین عدیلی که از علاقه مندان سینما به شمار می رفت، مابقی آن حفظ شد.

عدیلی ادامه داد: برخی از فیلم ها نیز به خاطر گذشت زمان و پوسیدگی بیش ازحد، حین پخش از بین می رفت که درنهایت ما توانستیم ۲۰۰ حلقه فیلم شامل فیلم های تبلیغاتی، آنونس فیلم های سینمایی قدیم و بخشی از فیلم های مستند علمی و خبری که از طریق سفارتخانه برای نمایش پیش و پس از اکران در اختیار پدرم قرارگرفته بود، از این طریق احیا کنیم. البته این تنها ۳۰ درصد از آرشیو موجود است و ۷۰ درصد فیلم ها هنوز ۳۵ میلی متری باقی مانده و تبدیل نشده است.

این مستندساز گفت: با آنچه امروز در دست داریم، می توان یک یا چند مستند بلند ساخت و پخش کرد اما فعلا به این خاطر که شیوع ویروس کرونا مانع از برگزاری یک مراسم شایسته برای چهلمین روز درگذشت پدرم شده بود، تصمیم گرفتیم که حدود ۱۰ دقیقه از این مستند را با اسناد آرشیوی آماده کرده و برای یادبود، در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذاریم.

وی خاطرنشان کرد: گویندگی مستند آماده شده را عموی بنده، جمشید عدیلی، که یکی از گویندگان با سابقه رادیو اصفهان و رادیوی ملی بوده و گویندگی خبرهای مهم انقلاب اسلامی ایران را نیز بر عهده داشته است، انجام داد و فایل آن را از استرالیا برای ما ارسال کرد.

عدیلی یادآور شد: پدرم در مستند «پیشانی آسمان» به خاطره جالبی اشاره می کند و می گوید زمانی که خردسال بوده همراه با خانم مهرانگیز جهانشاه، که او هم خردسال بوده در تئاتر سپاهان در نمایش «لیلی و مجنون» روی صحنه رفته است. مهرانگیز جهانشاه، همان زنی است که بعدها با ارحام صدر ازدواج کرد.

این مستندساز تصریح کرد: ایرج خواجه امیری برای این مستند مشاوره های خوبی در زمینۀ نکات تاریخی داد و از کتابش که «ایرج نابغه آواز ایران» نام دارد و در دفتر انتشارات هوشنگ عدیلی منتشرشده نیز سخن گفت. پرویز یشایایی، از همکاران قدیمی پدرم و یکی از تهیه کنندگان با سابقه و مطرح سینمای ایران نیز در مصاحبه ای که برای تهیه مستند با او داشتیم، به نکته جالبی اشاره کرد و گفت که عباس کیارستمی و علی حاتمی نیز فعالیت سینمایی خود را با ساخت فیلم های تبلیغاتی شروع کرده و سپس وارد سینمای داستانی شدند.

عدیلی ادامه داد: امیر اسماعیل آذر که از نزدیکان و دوستداران مرحوم هوشنگ عدیلی بود، در این مستند با صدای غمگین و بغض آلود خود شعری از احمد شاملو را دکلمه کرد و ما نام فیلم را از همین شعر وام گرفتیم؛ «نامت سپیده دمی است که بر پیشانی آسمان می گذرد.»

وی افزود: زنده یاد حسین غزالی، گوینده با سابقه رادیو اصفهان و امیر احسان فدایی، خواننده مکتب اصفهان نیز از دیگر بزرگانی هستند که در مستند «پیشانی آسمان» با آن ها مصاحبه شده و از عکس های پرتره زنده یاد امان الله طریقی که از دوستان صمیمی پدرم بود نیز در بخش های مختلف فیلم استفاده کرده ایم.

این مستندساز، نقطه عطف مستند «پیشانی آسمان» را بخش آخر آن دانست که گوینده متنی را با مضمون «هوشنگ عدیلی از نسل طلایی دهه ٣٠، ٤٠ و ٥٠ بود؛ نسلی هوشیار، سخت کوش، تجربه گرا، جریان ساز و نسل ساز، نسلی بی ادعا که تغییر جامعه سنتی به مدرن را در اصفهان کلید زد»، قرائت می کند و این قسمت با فیلم های ساخته شده توسط هوشنگ عدیلی مانند «فروشگاه کازرونی» و حضور خود او در صحنه هایی از این فیلم همخوان می شود.

عدیلی خاطرنشان کرد: در این فیلم از عکس های عارف و امین عدیلی هم استفاده و از تلاش های زنده یاد سید مجید عقیلی، حامد قصری، شهاب غزالی، ناصر خواجویی و داوود غلامی در تولید اثر قدردانی شده است.

انتهای پیام