به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، تخت فولاد مدفن بزرگانی از علم و ادب و عرفان است که تاثیرگذاری بسیاری بر جامعه ایران و اسلام داشتند و این اثرات هنوز هم بر زندگی ما جریان دارد و از علم و عرفان و زهد آنها استفاده می شود.

برخی از بزرگان مدفون در تخت فولاد هنوز هم برای مردم شناخته شده نیستند و افراد بسیاری نیز خواهان شناخت بیشتر و آگاهی از زندگی آنها هستند، خبرگزاری تسنیم در ادامه سلسله گزارش های خود به معرفی شیخ محمدرضا جرقویه ای، عالم و فقیه کامل و از مدرسان حوزه علمیه اصفهان می پردازد.

شیخ محمدرضا جرقویه ای، عالم عامل و فقیه کامل، از مدرسان ارجمند حوزه علمیه اصفهان بود، وی در شب جمعه ۲۶ ذی الحجه الحرام ۱۳۰۹ قمری در حسین آباد جرقویه متولد شد.

پدرش حاج ملا علی جرقویه ای فرزند ملا محمد تقی فرزند حاج علی حسین آبادی، از علمای معروف به زهد و تقوا، و از شاگردان آیت الله حاج میرزا بدیع درب امامی و علامه میرزا ابوالمعالی کلباسی بود.

مرحوم حاج ملا علی در حدود سال ۱۳۲۵ قمری وفات یافت و در محل سکونت خود، روستای حسین آباد مدفون شد و پس از سالیانی چند به همراه جنازه همسرش به نجف اشرف منتقل و درآن سرزمین مقدس به خاک سپرده شد. جد حاج ملا علی، به نام حاج علی در حدود زمان نادرشاه از سیستان به جرقویه آمده و در آن جا سکونت کرد.

از فضلای این خاندان، حاج ملا محمد تقی فرزند حاج محمد حسن (برادر حاج ملا علی جرقویهای) فرزند ملا محمد تقی است که مردی شریف و با سخاوت و شجاع بوده است. مادر مرحوم حاج شیخ محمد رضا جرقویه ای فرزند حاج ملا حسن شاه طوری، فرزند حاج ملا عبدالرزاق شاه طوری بود. آیت الله جرقویه ای ابتدا در اصفهان تحصیل کرد و با تلاش وافر به درجه اجتهاد و استنباط احکام نایل شد.

اساتید آیت الله محمدرضا جرقویه ای

اساتید آیت الله جرقویه ای در اصفهان عبارت بودند از حضرات آیات: سید محمود کلیشادی، استاد معروف مغنی اللبیب؛ میرزا احمد اصفهانی، استاد معروف شرح لمعه؛ حاج ملا عبدالجواد آدینه ای؛ آخوند ملا محمد کاشی؛ سید محمد باقر درچه ای؛ آخوند ملا عبدالکریم گزی؛ میر محمد تقی مدرس.

وی در ۲۳ محرم الحرام ۱۳۳۴ قمری از آیت الله العظمی آخوند ملا حسین فشارکی اجازه اجتهاد دریافت کرد و قوه اجتهاد و ملکه استنباط او در سن ۲۶ سالگی مورد تأیید آن فقیه بزرگ قرار گرفت.

وی سپس به نجف اشرف مهاجرت کرد و سالیانی نیز در محضر بزرگان علم حوزه نجف تحصیل کرد. اساتید ایشان در نجف اشرف عبارت بودند از آیات عظام: سید محمد کاظم طباطبائی یزدی؛میرزا محمد حسین نائینی؛ میرزا فتح الله شریعت اصفهانی.

اجازه اجتهاد آیت الله جرقویه ای توسط علامه نایینی تائید شد

وی از ابتدای ورود به نجف اشرف مورد توجه اساتید خود، بویژه علامه نائینی قرار گرفت و اجازه اجتهاد وی به وسیله آن استاد فرزانه نیز تأیید شد.

آیت الله جرقویه ای پس از سالیانی اقامت در نجف اشرف به اصفهان بازگشت و به تدریس سطوح فقه و اصول: شرح لمعه، قوانین الاصول، فرائد الاصول (رسائل) و متاجر شیخ انصاری پرداخت. جلسه تدریس وی ابتدا در منزل و سپس در مدرسه جده بزرگ و مدرسه صدر بازار برگزار میشد و عدهای از طلاب فاضل در آن شرکت می کردند.

این درس بسیار عمیق و تحقیقی بود و با این که متون درسی سطح (رسائل و متاجر) را تدریس می شد ولی محتوای آن فراتر از سطح بود.

آیت الله جرقویه ای با علمای بزرگی، همچون حضرات آیات: سید حسین خادمی، سید عبدالحسین طیب، سید مهدی حجازی فروشانی، سید علی اصغر برزانی و سید مصطفی مهدوی هرستانی حوزه بحث اجتهادی داشت که در آن به کاوش و استدلال در مباحث فقهی می پرداختند.

شاگردان آیت الله محمدرضا جرقویه ای

از جمله شاگردان ایشان میتوان به حضرات آیات و حجج اسلام ذیل اشاره کرد: شیخ ابراهیم امینی نجف آبادی؛ شیخ محمد باقر صدیقین؛ میرزا محمد تقی مجلسی؛ سید جلال الدین شریعتی زفرهای؛ سید حسن دیباجی؛ سید حسن مهاجر آدرمن آبادی؛ شیخ عبدالجواد جبل عاملی؛ میرزا عطاء الله اشرفی اصفهانی ( شهید محراب)؛ سید محمد علی صادقی؛ سید محمد علی روضاتی؛ شیخ محمد علی غروی؛ حاج شیخ محمد علی فشارکی؛ میرزا مهدی نواب لاهیجی؛ حاج شیخ مهدی فقیه ایمانی.

مناعت طبع و تواضع آیت الله جرقویه ای

آیت الله جرقویه ای دارای فضائل اخلاقی و صفات حمیده انسانی بود. تواضع و مناعت طبع و عزت نفس و سخاوت و دستگیری از فقرا از آن جمله است.

آیت الله شیخ عبدالجواد جبل عاملی می گوید: «همراه آیت الله شهید حاج آقا عطاء الله اشرفی اصفهانی درس مکاسب شیخ محمد رضا جرقویه ای می رفتیم. مرحوم جرقویه ای در زندگانی خود حالات و کیفیات بسیار خوبی داشتند. ایشان نسبت به دنیا به حداقل از ضروریات اکتفا می کرد و با مرتبه خوبی که از مناعت طبع داشت، پاکیزه می زیست».

آیت الله جرقویه ای عالمی متعبد و پارسا بود. محبت وافری به اهل بیت (ع) داشت و مجلس عزای حضرت ابا عبدالله (ع) را حتی در زمان خفقان رضا خانی بر پا می داشت و در تعظیم شعائر مذهبی می کوشید.

وی در پرتو عشق به اهل بیت (ع) مورد عنایات و الطاف خاصه آن بزرگواران بود. همچنین بسیار شجاع و غیور و با شهامت بود. گویند: وی برای ملاقات با رضا شاه و سؤال از انگیزه وی در تعرض به لباس مقدس روحانیت و برداشتن عمامه اهل علم به تهران رفته و با آن شاه بی دین صحبت کرده و جواز عمامه برای خود و چند تن از علمای اصفهان گرفته است.

وی با عالم مجاهد آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی مرتبط بود و از طریق نامه در جریان اقدامات و مبارزات وی قرار می گرفت.

آثار آیت الله جرقویه ای

از آیت الله جرقویه ای چهار رساله فقهی استدلالی به چاپ رسیده است که عبارتند از: رسالة فی القبلة؛ رسالة فی حکم المجنب المتیمم المحدث بالحدث الاصغر؛ رسالة فی الاختلاف بین المتعاقدین؛ رسالة فی الشبهات المقرونة بالعلم الاجمالی.

وی تقریرات دروس اساتید خود، آیات عظام: سید محمد باقر درچه ای و سید محمد کاظم یزدی را نیز به رشته تحریر درآورده بود که اکنون اثری از آن در دست نیست.

همچنین در بین آثار باقی مانده از ایشان استنساخ رساله «الروضة الغناء» علامه شیخ محمد رضا نجفی و نیز استنساخ بخشی از «تقریرات صلاة» علامه میرزا محمد حسین نایینی به قلم آیت الله شیخ موسی خوانساری به چشم می خورد.

وفات آیت الله جرقویه ای

در تیر ماه ۱۳۳۱ شمسی در پی کناره گیری مصدق از نخست وزیری و روی کار آمدن قوام السلطنه با پشتیبانی آمریکا و انگلیس، آیت الله کاشانی اعلام کرد که اگر قوام تا ۴۸ ساعت کنار نرود، اعلام جهاد خواهد کرد.

از این روی مردم به خیابان ها ریخته و خواستار سرنگونی قوام شدند. آیت الله جرقویه ای در روز ۲۸ تیر پیشاپیش تظاهرات مردمی اصفهان شرکت کرد. مردم قصد داشتند که با تلگراف زدن به تهران از نخست وزیری مصدق حمایت کنند که مأموران با مردم درگیر شده، یکی از شرکت کنندگان به ضرب گلوله مأموران کشته شد.

سرهنگ نادری، فرمانده نیروهای شهربانی پس از دستور تیراندازی، خود به جلو آمد و با قنداقه تفنگ به قلب آیت الله جرقویه ای ضربه ای وارد کرد که ایشان بر اثر آن از پله های تلگراف خانه سقوط کرده و نقش بر زمین شد.

وی در اثر ازدحام جمعیت و فرار مردم، دچار صدمات سنگینی شد و یک ماه و اندی در منزل بستری بود و سرانجام نیز در پی همان صدمات در شب هشتم محرم الحرام ۱۳۷۱ قمری شهریور ۱۳۳۱ شمسی چشم از جهان فرو بست و به دیدار حق شتافت و در تکیه سیدالعراقین تخت فولاد به خاک سپرده شد.

انتهای پیام/ ع