به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، وضعیت کنونی دریاچه حاصل خطای انسانی و عوامل طبیعی متعددی است که در چندساله گذشته دریاچه را با یک بحران جدی روبه رو کرده و تبخیر زیاد براثر گرم شدن هوا، برداشت غیرمجاز از آب های زیرزمینی در پی حفاری چاه و اختصاص درصد زیادی از منابع آبی به بخش کشاورزی نیز از جمله دیگر عواملی است که به وقوع این بحران منجر شده و علاوه بر آن خشک شدن دریاچه هوای معتدل منطقه را به هوای گرمسیری با بادهای نمکی تبدیل می کند بنابراین ریز گردهای نمکی برخاسته از بستر آن می تواند سلامت انسان را به خطر اندازد.

از سوی دیگر مسئله دریاچه ارومیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوری که الگوی احیای این تالاب بین المللی برای نجات تالاب بختگان به کار گرفته شده است، طی سال های اخیر اقدامات متعددی از سوی سازمان های اجرایی برای نجات دریاچه ارومیه صورت گرفته و بسیاری از این پروژه ها موفقیت آمیز بوده و اکنون شاهد افزایش سطح تراز دریاچه هستیم.

مهم ترین منابع تأمین آب دریاچه ارومیه از طریق بارش مستقیم بر روی دریاچه و منابع ورودی آب از طریق رودخانه های حوضه آبریز به داخل دریاچه است و تقریبا۱۶ رودخانه در حوضه آبریز آن وجود دارد که آب آن ها به دریاچه ارومیه منتهی می شود و رودخانه های جنوبی به ویژه زرینه رود از سهم قابل ملاحظه ای در تأمین آب دریاچه برخوردار است.

پیشرفت فیزیکی پروژه های ستاد احیای دریاچه ارومیه

پروژه های نجات دریاچه ارومیه کارکردهای چندگانه ای دارند برای مثال، احداث تصفیه خانه ها علاوه بر اینکه می تواند در تأمین حق آبه زیست محیطی دریاچه ارومیه کمک کند، می تواند سبب بهبود وضعیت سلامت و بهداشت نیز بشود و همچنین مرمت و بازسازی شبکه های آب رسانی و زهکشی، می تواند سبب کاهش هدر رفت آب و در نهایت سرریز شدن آن به داخل دریاچه ارومیه شود.

در مجموع ۵۰ درصد آب های ورودی دریاچه از طریق رودخانه های زرینه رود و سیمینه رود تأمین می شود و به همین سبب ستاد احیای دریاچه ارومیه در طی پروژه ای به منظور تسهیل در آبرسانی به دریاچه و تقویت بدنه اصلی آبی آن این دو رودخانه را به یکدیگر اتصال داده است که در صورت تکمیل این پروژه در حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب است و تاکنون این پروژه ۷۵ درصد پیشرفته فیزیکی داشته است.

پروژه انتقال آب از محل سد سیلوه به دریاچه ارومیه که با هدف انتقال آب از رودخانه لاوین به دریاچه ارومیه صورت گرفته است، البته این پروژه از چند مرحله تشکیل شده به صورتی که در مرحله اول آب از پشت مخزن سد سیلوه جمع آوری شده و از طریق کانال جلدیان، آب به رودخانه کانی رش انتقال داده شده و بعد از جمع آوری آب از این رودخانه در پشت سد اشنویه و با جریان آب به سمت رودخانه گدار در نهایت به داخل دریاچه ارومیه سریز می شود.

آب های در انتظار ورود به دریاچه ارومیه

بر اساس گزارش های ستاد احیای دریاچه ارومیه پروژه لایروبی رودخانه کانی رش ۶۲ درصد، پروژه احداث سد اشنویه ۹۵ درصد، احداث کانال جلدیان ۱۰۰ درصد و پروژه احداث سد سیلوه ۹۹،۶۳ درصد است.

پروژه تصفیه فاضلاب شهرک آپارتمانی گلمان که با هدف انتقال پساب تصفیه شده استاندارد آن به دریاچه ارومیه صورت گرفته و این پروژه قادر خواهد بود سالانه ۲ و ۲ میلیون متر مکعب پساب تصفیه شده را به داخل دریاچه انتقال دهد و در مجموع ۳۲۰ میلیارد ریال به کل این پروژه سرمایه گذاری شده و پیشرفته فیزیکی آن تاکنون ۹۵ درصد بوده و در سال ۹۸ افتتاح خواهد شد.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست می گوید: با اتمام سد سیلوه نیز سالانه ۱۰۰ میلیون متر مکعب و با اتمام ۱۹ تصفیه خانه پیرامون دریاچه که ۳۶۴ میلیارد تومان هزینه در بر دارند سالانه ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب به دریاچه ارومیه سرازیر خواهد شد و علاوه بر آن با توسعه شبکه های فرعی نیز سالانه ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب صرفه جویی شده و به دریاچه ارومیه خواهد ریخت.

اعتبارات اختصاص یافته به پروژه های نجات دریاچه ارومیه

طبق امار ارائه شده توسط ستاد احیای دریاچه ارومیه، کل بودجه اختصاص یافته به طرح های احیای دریاچه ارومیه از سال ۹۳ تا ۹۶، دو هزار و ۲۲۶ میلیارد تومان است.

اعتبارات پرداخت شده به پروژه سد سیلوه و سد کانی سیب یک هزار و ۲۴ میلیارد تومان و اعتبارات پرداخت شده برای بهبود زیر ساخت های توزیع و مصرف آب در استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان در مجموع ۸۷۸ میلیارد تومان است.

معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست با اشاره به سعی دولت برای احیای دریاچه ارومیه می گوید: در اوایل سال ۹۷ دولت برای احیای این دریاچه ۵۰۰ میلیارد تومان اختصاص داده بود که در آبان ماه امسال ۵۰۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان به دستگاه های اجرایی پرداخت کرد.

مسعود تجریشی می افزاید: تا کنون دولت برای احیا دریاچه ارومیه ۲ هزار و ۹۶۵ میلیارد تومان هزینه کرده با این حال ۷۰ درصد از هزینه های انجام شده در قالب پروژه های مختلف هنوز به مرحله ثمردهی نرسیده است.

شرایط دریاچه ارومیه تثبیت شده است

وی با ابراز تأسف از شرایط تالاب های کشور اظهار می کند: بیش از ۷۰ درصد تالاب ها از دست رفته و بسیاری از تالاب ها بیش از ۷ سال است که آبی در داخل آن ها وجود ندارد و در این میان دریاچه ارومیه از بین تقریبا ۲۴ تالابی که در کشور وجود دارد تنها اکوسیستمی است که توانسته شرایط خود را حفظ کند.

تجریشی تصریح می کند: امروز در مسائل زیست محیطی همه نگاه به سمت آذربایجان است به طوری که سال گذشته برای احیای تالاب بختگان، الگوی دریاچه ارومیه به کار گرفته شد و همچنان بحث دریاچه ارومیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

رئیس دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز با اشاره به افزایش سطح تراز آب دریاچه ارومیه می گوید: سطح تراز دریاچه ارومیه یک هزار و ۲۷۰ متر و ۶۱ سانتی متر رسید وسطح تراز آن نسبت به سال گدشته ۳۴ سانتی متر افزایش یافته است.

فرهاد سرخوش تصریح می کند: یکی از دلایل افزایش سطح تراز آب دریاچه افزایش میزان بارندگی در سال جاری و رهاسازی آب سدها است و در نخستین مرحله رهاسازی آب به دریاچه ۹۲ میلیون متر مکعب از سدهای زولا چای، سلماس، سد شهرچای انجام شده است.

گزارش از فائره نماززاده

انتهای پیام/ش