خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه- ساناز باقری راد: از دوران مادربزرگ هایمان یا حتی قبل تر، جنگ و جدال برای حفظ حجاب وجود داشت. از زنانی که برای نگه داشتن روسری های خود پایشان به زندان قصر باز شد تا آن هایی که با سلاحی به نام حجاب، انقلاب را رقم زدند. از همان زمان به بعد بود که داشتن پوشش و حجاب برای جامعه ایران رنگ و بویی دیگر گرفت و حجاب به عنوان غنیمت انقلابی باقی ماند تا اینکه دهه سوم و چهارم انقلاب قدری در چهره اجتماعی آن دست برد.

تغییری که این روزها در کوچه و خیابان شاهد آن هستیم و می توان ایجاد آن را نتیجه تداخل مدرنیته و سنت دانست. هر چند که با وجود ایجاد تمام تغییرات در شاکله عفاف و حجاب در جامعه همچنان اعتقادات نگاه و اعتقادات اولیه نسبت به آن شبیه به همان دوران زنان انقلاب باقی است اما قطعا تلاش برای تغییر یا اصلاح ظاهر عفاف و حجاب در سطح جامعه حس می شود. تغییری که بتواند برخی مصادیق امروزی حجاب که با مدهای غربی و شرقی آمیخته شده و به شکل مانتوهای جلو باز یا شلوارهای کوتاه در آمده را متحول کرده یا بزداید.

در طول سال های اخیر طرح ها و برنامه های مختلفی برای تاثیر گذاری بر روی این تغییرات نو انجام شد و از توده ها و تشکل های مردمی گرفته تا دستگاه های دولتی راهکارهای مختلفی را در این حوزه ارائه داده اند.

اما شاید یکی از مسیرهای کم تر امتحان شده یا حتی امتحان نشده در جهت ترویج فرهنگ عفاف و حجاب موضوع «وقف» باشد. شاید در طول این سال ها و حتی همیشه، وقف را در واگذاری زمین و خانه به مدرسه یا مسجد دیده و به ابعاد اجتماعی آن توجه نکرده باشیم. موضوع عفاف و حجاب نیز یکی از همان مسائل اجتماعی است که می تواند اولویت عمل وقف باشد.

وقف که مفهوم لغوی آن به معنا «حبس مال و صرف منافع آن در مسیری مشخص و نیک است» می تواند علاوه بر ساخت مراکز عام المنفعه، در اولویت های اجتماعی نیز ورود کند. به عبارتی اگر برای وقف کردن اولویت های اجتماعی و نیازهای جامعه مورد توجه واقفان قرار گیرد، نگاه کردن به این عمل به عنوان یک نهاد که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز است، محقق می شود.

راه های کمک به ترویج عفاف از طریق وقف

امروزه عرصه حجاب و عفاف کشور دارای چالش ها و خلاهایی است که وقف می تواند راه گشا آن باشد و بازار پوشاک نیز به عنوان نقطه هدف آن قرار گیرد. دنیای پوشاک، مد و لباس به عنوان یکی از اولین و مهم ترین ارکان عفاف و حجاب محسوب می شود که از قضا بیش تر از دیگر مسائل دچار تغییر و تحول شده است.

از نقطه عرضه پوشاک گرفته تا کمی قبل تر آن یعنی تولید، تهیه مواد اولیه، وجود فضایی برای تولید محصولات و از همه مهم تر قیمت های سر به فلک کشیده پوشاک مواردی است که با چالش هایی روبرو است و نتیجه آن وضع کنونی پوشش های امروزی جامعه است.

اگر سری به بازار پوشاک بزنید و به دنبال لباسی متناسب با عفاف و حجاب باشید علاوه بر کمیاب بودن این نوع اجناس با قیمت های بسیار بالا آنها نیز روبرو می شوید. به طوری که به عنوان مثال قیمت پارچه چادری یا مانتوهای پوشیده چندین برابر قبل شده و این امر خود می تواند نا خود آگاه افراد را به تغییر نوع پوشش وادار کند.

این در حالی است که می توان با وقف کردن ملکی به یک تولیدکننده داخلی برای تولید چادر مشکی یا البسه مناسب، موجب کاهش قیمت این اجناس در بازار شد.

وقف می تواند به اشکال دیگر نیز با ورود به عرصه تولید، به ترویج عفاف و حجاب کمک کند. به عنوان مثال می توان با وقف سرمایه ای مشخص به تولید کنندگان پوشاک اسلامی موجب تشویق تولیدکنندگان به عرضه این محصولات و افزایش آن در بازار شد.

خیرین با توجه به الویت های اجتماعی وقف کنند

محمدرضا فؤادیان کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص تاثیر وقف در حوزه عفاف و حجاب گفت: در طول تاریخ همواره از لحاظ شرعی به انجام وقف و آثار آن اشاره و تاکید شده است. وقف تنها محدود به ساخت مسجد، شیرخوارگاه، مدرسه و غیره نیست بلکه می توان در تمامی ابعاد وقف را انجام داد حتی در زمان امام رضا (ع)، ایشان مبلغی را برای امور رفت و آمد زائرین وقف کرده بودند.

وی با بیان اینکه در عصر حاضر حل نیازها و خلا های اجتماعی می تواند از اهداف وقف باشد، تصریح کرد: امروزه مسائل اجتماعی زیادی وجود دارد که واقفان می توانند برای حل آن ها وقف را انجام دهند و قطعا ثواب آن همچون دیگر امور محفوظ است. در حال حاضر یکی از مهم ترین مسائل اجتماعی جامعه بحث عفاف و حجاب است که می توانند تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.

این کارشناس مذهبی امروزه تهاجم دشمن در حوزه های فرهنگی بسیار شدید است، افزود: از سویی شاهد تغییر برخی مصادیق فرهنگی به ویژه در حوزه حجاب و عفاف هستیم. یکی از مصادیق وقف در این زمینه، سرمایه گذاری و کمک برای تولید محتوا، کتاب، فیلم، کلیپ و موارد مشابه با موضوع تشریح حجاب متناسب با فرهنگ امروزی است. ازجمله دیگر موارد نیز سرمایه گذاری یا همکاری با مغازه داران، تولیدکنندگان، عرضه کنندگان و افراد فعال در حوزه پوشاک است و واقفان می توانند با مشارکت با این افراد، سرمایه خود را در جهت تولید پوشاک مناسب مصرف کنند. این امر موجب تشویق فعالین حوزه پوشاک به تولید و عرضه پوشاک اسلامی و کم شدن شمار البسه نامناسب ازجمله مانتوهای جلو باز می شود.

فؤادیان ادامه داد: ازجمله دیگر اقداماتی که می توان در عرصه وقف برای ترویج عفاف و حجاب انجام داد، در اختیار قرار دادن سود یا مکانی مناسب به موسسات و فعالین فرهنگی برای انجام اقدامات تبلیغاتی، فرهنگ سازی برای جوانان و تولید محتوا در این زمینه است. در حال حاضر در کشور ظرفیت بالایی از جوانانی که استعداد و انگیزه زیادی برای کار فرهنگی در مسائل اعتقادی دارند وجود دارد اما شاید امکانات لازم را در اختیار نداشته باشند. این در حالی است که اگر خیری سرمایه خود را برای انجام این امور در اختیار این افراد قرار دهد، می تواند تاثیر به سزایی در پرورش جوانان داشته باشد چراکه این مسائل نیازهای مهم کشور است.

وی با بیان اینکه سازمان وقف می تواند خیرین را تشویق به سرمایه گذاری در عرصه عفاف و حجاب کند، اظهار داشت: در تمامی ادارات وقف یک واحد در رابطه با نوع وقف وجود دارد و کارشناسان مربوطه می توانند پیشنهاد وقف کردن در جهت کمک به ترویج عفاف و حجاب را به خیرین بدهند و آن ها را تشویق به این امر کنند.

این کارشناس تاکید کرد: امروزه لازم است تا خیرین کشور متناسب با نیازهای اجتماعی جامعه به انجام امور خیر بپردازند و برای حل خلاهای اجتماعی نیز اقدام کنند.

وقف زمین زراعی برای ترویج عفاف و حجاب

هرچند تاکنون نیز برخی از افراد با توجه به اهمیت این موضوع دست به وقف اموال خود در حوزه ترویج عفاف و حجاب کرده اند اما این روزها فراگیری این شیوه بیش از دیگر راهکارها در این حوزه حس می شود.

به طوری که سال ۹۴ خیری از استان خراسان رضوی زمین زراعی و سهم آب خود به برای استفاده از منافع آن در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب وقف کرد. چندی بعد نیز یکی دیگر از خیرین این استان زمین کشاورزی خود به متراژ ۱۳۰۰ متر را وقف احیا ارزش های اسلامی و ترویج حجاب کرد.

انجام وقف با هدف رفع مشکلات اجتماعی ازجمله کمک به ترویج حجاب می تواند از راه های مختلف ازجمله در اختیار قرار دادن املاک تجاری برای تولید پوشاک مناسب، وقف سرمایه یا سود خود برای تهیه مواد اولیه تولیدات اسلامی ازجمله چادر مشکی، کمک به روند عرضه البسه مدنظر در بازار و هزاران مسیر دیگر می تواند با افزایش این گونه اجناس در بازار، تشویق تولید کنندگان داخلی به عرضه پوشاک متناسب با عرف و اخلاق و در نهایت کاهش قیمت اجناس مرتبط با حجاب موجب ایجاد تحولی در حوزه عفاف و حجاب باشد.

نقش وقف در ترویج عفاف و حجاب بسیار گسترده است و در صورت انجام آن متناسب با اولویت های جامعه، می توان فرهنگ جدیدی را میان واقفان ایجاد کرد. فرهنگی که این روزها عرصه حجاب کشور و به ویژه عرضه پوشاک به شدت به این تغییر نگاه واقفان نیاز دارد. شاید وقف کردن سرمایه یا اموال در این حوزه، چندان شناخته شده نباشد اما ترویج به تدریج آن می تواند دیدگاهی جدید را برای واقفان کشور ایجاد کند.